اقتصاد ۲۴- قیمت تعادلی دلار بازار آزاد چقدر است. از دیدگاه اقتصاد آزاد درصورتی که عامل یا عوامل خارجی در میزان عرضه یا تقاضای یک شاخص تاثیر نگذارد، ارزش آن شاخص در یک جایگاه تعادلی قرار میگیرد. در چنین شرایطی تغییر در میزان هر یک از طرفین عرضه و تقاضا میتواند منجر به خروج نرخ شاخص از حالت تعادلی و ایجاد یک تعادل جدید شود. عرضه و تقاضای بازار ارز غیررسمی ایران تحت تاثیر عوامل مختلفی نوسان میکند. بهطور مثال در شرایطی که بازار در حال سپری کردن روزهای کم نوسان خود است، یک خبر سیاسی منفی میتواند با تزریق تقاضای کاذب به بازار سبب افزایش نرخ شاخصها شود.
از سوی دیگر در مواردی نهاد بازارساز جهت تعدیل نرخ با توجه به سیاستهای خود با تقویت طرف عرضه از طرق مختلف زمینهساز کاهش قیمتها میشود. در بازار سال جاری مشاهده شد که نرخ غیررسمی دلار در روزهای بدون سیگنال حوالی کانالهای ۵۷ و ۵۸ هزار تومانی نوسان میکند. دلار با پشتوانه تقاضای اسفند ۱۴۰۲، سال جدید را در کانال ۶۰ هزار تومانی آغاز کرد. سیگنالهای مرتبط با مناقشات نظامی با رژیم صهیونیستی نرخ این ارز را تا کانال ۶۷ هزار تومانی بالا برد. اما پس از تخلیه ریسکهای ذکر شده و همچنین خروج اثر تقاضای آخر سال از بازار نرخ به محدوده امن ۵۷ تا ۵۹ هزار تومان بازگشت. مجددا در ماههای گذشته به واسطه تزریق هیجانات سیاسی در بازار قیمت این ارز در بالاتر از مرز ۶۰ هزار تومانی معامله شد، اما کشش این ارز پس از عبور از هیجانات به سمت بازه امن بود.
در هفتههای اخیر بخش قابل توجهی از داراییهای نقدی جامعه جهت شرکت در قرعهکشی خرید خودرو به سمت حسابهای وکالتی رفت و پیشبینی میشد با بازگشت این داراییها به بازار قیمت ارز و سکه نوسان کند. در روزهای پایانی هفته گذشته این اتفاق افتاد و بازار ارز و طلا شاهد بالارفتن دست متقاضیان بود. قیمت دلار بازار آزاد به واسطه ورود داراییهای وکالتی به نیمه دوم کانال ۵۹ هزار تومانی رسید. برخی از تحلیلگران با توجه به رقم قابل توجه داراییهای آزاد شده معتقد بودند که امکان رشد نرخهای بیشتر در معاملات این ارز وجود دارد. اما پولهای آزاد شده مقاصد دیگری به غیر از بازار ارز نیز دارند.
بیشتر بخوانید: آیا قیمت دلار برگشت خواهد خورد؟
بهطور مثال بازار سکه و طلای آبشده از دیگر مقاصد مورد علاقه معاملهگران و افراد جامعه، جهت حفظ ارزش داراییهای نقدی محسوب میشود. از سوی دیگر رصد معاملات پشتخطی دلار در روز جمعه نیز گویای آن است نوسان چشمگیری در نرخ فردایی وجود ندارد. در نتیجه میتوان گفت درصورتی که فرآیند تبدیل داراییهای آزاد شده به اتمام رسیده باشد و در مقابل بانکمرکزی نیز تلاشی جهت تقویت عرضه نداشته باشد، کانال ۵۹ هزار تومانی میتواند نقطه تعادل جدید نرخ دلار بازار آزاد محسوب شود. البته این در حالی است که خبر سیاسی منفی جدیدی منتشر نشده و انتظارات تورمی فعالان بازار دستخوش تغییر قرار نگیرد.
روز تعدیل بازارها
روند نرخ شاخصهای ارزی در معاملات روز پنجشنبه ۸ شهریور ماه متفاوت بود. به نظر میرسد بازار در این روز به اصلاح نرخ شاخصها پرداخته است. دلار بازار آزاد که در روز چهارشنبه در رقم ۵۹ هزار و ۶۰۰ تومان معامله میشد در بازار روز پنجشنبه رشد نرخ ۱۰۰ تومانی دیگری را تجربه کرد و به رقم ۵۹ هزار و ۷۰۰ تومان رسید. این در حالی است که اسکناس یورو در روز پنجشنبه با افت ۲۵۰ تومانی خود در رقم ۶۶ هزار و ۳۵۰ تومان معامله شد. همچنین سکه طلا طرح جدید نیز در روز پنجشنبه با رشد ۳۴۰ هزار تومانی نسبت به نرخ روز پیشین در رقم ۴۳ میلیون و ۳۲۰ هزار تومان به فروش رسید. نیم و ربع سکه نیز در این روز با رشد قیمت یکسان ۲۵۰ هزار تومانی به ترتیب در ارقام ۲۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و ۱۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان معامله شدند.