اقتصاد ۲۴- نازنین خودی- بازار ارز با رصد اخبار سیاسی همچنان روز‌های آرامی را سپری می‌کند. ایست دلار پشت کانال ۶۰ هزار تومانی نیز به همین دلیل اتفاق افتاده است. با مشخص شدن کابینه دولت چهاردهم حالا آرام آرام کوچک‌ترین اخباری که بوی توافق و رفع تحریم‌ها دهد، اثر خود را بر بازار می‌گذارد.
ظاهرا اظهارات رافائل گروسی در نشست شورای حکام مبنی بر ابراز امیدواری او به سفر آینده رئیس جمهور به نیویورک توانسته کمی از انتظارات برای رشد دلار را بکاهد. همچنین دونالد ترامپ در ادامه میتینگ‌های انتخاباتی خود، ادامه تحریم‌ها را به زیان دلار دانسته است. این گفته‌ها شاید این امیدواری را ایجاد کرده که ترامپ دیگر خطری برای اقتصاد ایران نیست.
اما آینده این بازار غیر از اخبار مثبت و منفی سیاسی در گرو عملکرد اقتصادی داخلی نیز هست و آن طور که «رحمان سعادت» کارشناس اقتصادی می‌گوید احتمالا تورم نیم سال اول باعث شود دلار را تا ۸۰ هزار تومان نیز ببینیم.
اقتصاد بدون توجه به رویکرد‌های دولت کار خودش را می‌کند
رحمان سعادت، کارشناس اقتصادی با بیان این موضوع که مهم‌ترین عامل، رویکرد پزشکیان در حوزه بین الملل است و سیاست خارجی این دولت باعث شده فضای چالشی در حوزه ارزی نباشد، به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: اما غیر از این موضوعات قیمت ارز همچنین به مسائل داخلی و تورم نیز حساس است. تورم شش ماه اول عموما در نرخ ارز ماه دوم تاثیرگذار خواهد بود و معتقدم که دلار تا ۷۰-۸۰ هزار تومان هم افزایش پیدا می‌کند. این یک رویه طبیعی است و اقتصاد بدون توجه به هیچ دولتی کار خودش را می‌کند. البته اگر سیاست‌های بین المللی تنش‌زا باشد این عدد ممکن است بالای ۱۰۰ هزار تومان هم افزایش پیدا کند.
با این همه به گفته او تثبیت دلار روی ۶۰ هزار تومان خیلی هم کار غیر ممکنی نیست. او در این باره توضیح می‌دهد: اگر دولت چهاردهم تا آخر سال بتواند دلار ۶۰ هزار تومانی را نگه دارد که کار خیلی سخت و بزرگی انجام داده به نظر من از نظر اقتصادی نیز اهمیت دارد و می‌شود بقیه قیمت‌ها را نیز کنترل کرد. این را نیز در نظر بگیریم که اگر گشایشی در حوزه سیاست خارجی و وفاق ملی رخ بدهد بعید نیست که دلار زیر ۵۰ هزار تومان هم بیاید.
خوشبینی دلار به سفر پزشکیان به نیوریورک
به گفته این کارشناس اقتصادی این رویایی است که خیلی هم دور از دسترس نیست، اما نیاز به مهارت رئیس جمهور دارد. او باید بتواند هم فضای بین المللی و هم فضای داخلی را هماهنگ کند. احتمالا این هفته یا هفته بعد آقای پزشکیان به نیویورک سفر می‌کند و خب طبیعتا آنجا اولین دیدار‌های خارجی خود را انجام خواهد داد. این تنها مربوط به رئیس جمهور نیست و معتقدم که سیستم جمهوری اسلامی به این نتیجه رسیده که در عرصه بین الملل تنش زدایی کند. معتقدم در ماجرای حمله اسرائیل و ترور هنیه نیز دلیل اینکه هنوز پاسخ صریح داده نشده مشکلات اقتصاد است. تثبیت اقتصادی انجام نشود هرگونه تنش می‌تواند تورم را به همراه داشته باشد که تحملش برای قشر متوسط و حتی متوسط به بالا نیز سخت است.
بیشتر بخوانید: سایه شوم پیروزی احتمالی ترامپ بر سر اقتصاد ایران!/ بررسی تمامی فرضیه‌های بازگشت ترامپ به کاخ ریاست جمهوری
ترامپ دیگر تهدیدی برای ایران نیست؟
رئیس‌جمهور پیشین آمریکا که حالا کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری این کشور هم هست، به رغم انتظاراتی که از او در مورد افزایش تحریم‌ها وجود دارد به تازگی نظر خود را تغییر داده و گفته است: «من از تحریم استفاده می‌کردم. آن‌ها را اعمال می‌کردم و در سریع‌ترین زمان ممکن برمی‌داشتم چراکه در نهایت باعث مرگ دلار و هر آنچه که دلار نماد آن است خواهد شد.»
این اظهارات دونالد ترامپ شاید این تصور را ایجاد کند که او دیگر تهدیدی برای اقتصاد ایران نیست، موضوعی که رحمان سعادت درباره آن به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: درباره اثر پیروزی ترامپ بر اقتصاد ایران این را باید در نظر بگیریم که نمی‌شود روی حرف‌های او حساب باز کرد. استراتژی کلی ما این است که تنش زدایی در منطقه داشته باشیم. طرف‌های اروپایی در کنار چین و روسیه می‌توانند خیلی کمک کنند. فضای اروپا را هم باید فعال کنیم. در مورد آمریکا هم خب طبیعتا وقتی دموکرات‌ها سر کار هستند، ما تعاملاتمان بیشتر است، اما وجود ترامپ عموما برای سیاست جهانی مضر و برای ایران هم قطعا مضر خواهد بود و عدم اطمینان را افزایش می‌دهد.
فشار دلارزدایی جواب داد؟
اما چه شده که ترامپ این تغییر رویکرد را داشته است. آیا پروژه‌های دلارزدایی که توسط برخی کشور‌ها مثل ایران و روسیه و چین دنبال می‌شد جواب داده است؟
سعادت در پاسخ به این سوال تصریح می‌کند: دلارزدایی از نظر من بیشتر مربوط به توافق دولت‌هاست و تاکنون نیز عملیاتی نشده است. یادم است دولت آقای احمدی‌نژاد هم دنبال این بود که بازار نفت را از دلار خارج و به یورو تبدیل کند. از آن سال‌ها نزدیک دو دهه می‌گذرد. اتفاقاتی هم که در بریکس و شانگهای افتاده روی کاغذ است. چین و روسیه و ایران می‌روند مذاکره می‌کنند برای اینکه دلارزدایی بشود، اما وقتی به عملیات تجاری می‌رسد باز دنبال این هستند که دلار دریافت کنند.
به باور این کارشناس اقتصادی، واقعیت قضیه این است که در طول صد سال گذشته دلار در فضای اقتصادی جهانی نهادینه شده و حتی یک پیرزن روستایی در آفریقا نیز دلار را ترجیح می‌دهد؛ لذا دلارزدایی به این راحتی‌ها انجام نمی‌شود؛ چون در بدنه اقتصاد جهانی رسوخ پیدا کرده و شاید حداقل پنجاه سال نیاز باشد که ما بتوانیم تغییراتی ایجاد بکنیم. صحبت‌ها پیرامون دلارزدایی نیز بیشتر به منظور تامین خوراک رسانه هاست. برخلاف تصوری که وجود دارد دلار پول آمریکا نیست، پول جهانی است.