اقتصاد۲۴- همه ما اهمیت خواب خوب شبانه را می‌دانیم، اما دلایل زیادی وجود دارد که باعث می‌شود تحقق آن دشوار باشد. بر اساس پژوهش‌های جدید افرادی که خروپف می‌کنند به میزان قابل توجهی با افزایش خطر ابتلا به سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی و زوال عقل روبرو هستند.
روزنامه فرانسوی لوفیگارو در مصاحبه با متخصصان خواب، صحت و سقم باورهای عمومی در مورد خروپف را جویا شده است.
«خروپف بیشتر مربوط به مردان است»
نادرست است. تصور اینکه زنان از خروپف در امان هستند، یک تصورنادرست است. دکتر ژوستین فریجا، پزشک خواب در بیمارستان بیشا (پاریس) تأکید می‌کند: «هرچند که مدت زیادی است که تصویر خروپف به مردان نسبت داده شده، اما زنان نیز به همان اندازه مردان خروپف می‌کنند. علت آن هم این است که سبک‌های زندگی زنان و مردان به هم نزدیک‌تر شده است. زنان بیشتر از گذشته سیگار می‌کشند و همچون مردان به اضافه وزن دچار می‌شوند، این دو عامل خطر خروپف را افزایش می‌دهند.»
اگرچه هورمون‌های زنانه به طور کلی محافظتی در برابر بروز آپنه خواب فراهم می‌کنند، اما این محافظت با شروع یائسگی از بین می‌رود.
دکتر ژیل بسناینو، متخصص گوش، حلق و بینی در پاریس می‌گوید: «در این دوران، چربی‌ها به سمت بالای بدن، به ویژه ناحیه گلو، منتقل می‌شوند که مسیر را برای خروپف هموار می‌کند.» علاوه بر این، زنان ممکن است ویژگی‌های آناتومیکی مشابهی با مردان داشته باشند که به خروپف می‌انجامد.»
«من خروپف می‌کنم، چون دچار انسداد بینی شدم»
هم می‌تواند درست باشد و هم نادرست. دکتر فریجا توضیح می‌دهد: «انسداد بینی در اثر سرماخوردگی می‌تواند عاملی برای خروپف باشد. غشا‌های مخاطی ضخیم‌تر شده و ترشحات بینی مانع از جریان آزاد هوا می‌شود و آن را به جریان هوای پر سر و صدا تبدیل می‌کند.»
علاوه بر انسداد بینی، عوامل دیگری نیز می‌توانند عامل خروپف باشند. دکتر بسناینو می‌گوید: «برخی ناهنجاری‌های آناتومیکی نیز می‌توانند مانع از عبور صحیح هوا در هنگام خواب شوند. از جمله این موارد می‌توان به لوزه‌های بزرگ، زبان حجیم، کام قوسی‌شکل (خیلی باریک و عقب)، فک‌های پایین‌آمده یا انحراف تیغه بینی اشاره کرد.»
«خروپف کردن یک امر طبیعیست»
نادرست است. اگرچه خروپف گه‌گاهی، به‌ویژه در فصل سرماخوردگی یا پس از یک وعده غذای سنگین، نگران‌کننده نیست، اما دکتر فریجا توضیح می‌دهد: «خروپف زمانی غیرعادی می‌شود که منظم باشد یا برای اطرافیان آزاردهنده باشد. خروپف لزوماً به معنای بیماری نیست، اما نشانه‌ای از تنگی مجاری هواست و می‌تواند وجود آپنه خواب را نشان دهد. هرچند همه کسانی که خروپف می‌کنند دچار آپنه نیستند، اما تقریباً همه افرادی که آپنه خواب دارند، خروپف می‌کنند.»
این بیماری خاموش سبب کاهش میزان اکسیژن در خون، افزایش ضربان قلب و فشار خون می‌شود که می‌تواند عواقب قلبی‌عروقی جدی مانند فشار خون بالا، فیبریلاسیون دهلیزی و سکته‌های مغزی را به دنبال داشته باشد. با وجود اینکه ۳۰ درصد از مردم دچار خروپف هستند، اما نباید آن را نادیده گرفت. بهتر است با پزشک معالج خود در این باره صحبت کنید و در صورت لزوم از او بخواهید که شما را به یک پزشک متخصص خواب ارجاع دهد.
«خروپف‌کنندگان خواب سنگینی دارند»
نادرست است. دکتر بسناینو توضیح می‌دهد: «عبور هوا از مجاری تنفسی فوقانی در افرادی که خروپف می‌کنند دشوارتر است، و این باعث می‌شود بدن برای حفظ جریان هوا تلاش بیشتری کند و این امر به خستگی منجر می‌شود. علاوه بر این، صدای خروپف، خود می‌تواند عامل اختلال خواب باشد. خروپف می‌تواند به ۹۰ دسی‌بل، یعنی صدای یک ماشین چمن‌زنی برسد. به همین دلیل، برخی افراد حتی از صدای خروپف خود بیدار می‌شوند.»
در صورت آپنه خواب، شب‌ها نیز چندان آرام‌بخش نیستند. دکتر فریجا توضیح می‌دهد: «دفعات مکرر آپنه باعث ایجاد بیدارخوابی‌های بسیار مقطعی می‌شوند که ساختار خواب را مختل کرده و منجر به کاهش مراحل خواب عمیق می‌شود. افرادی که از آپنه خواب رنج می‌برند، اغلب شب‌ها را با احساس بد خوابی به پایان می‌رسانند و در طول روز دچار خستگی یا حتی خواب‌آلودگی می‌شوند. علاوه بر تأثیرات منفی بر خواب و سلامت عمومی، آپنه خطر وقوع حوادث خانگی، ترافیکی و شغلی را نیز افزایش می‌دهد.»
«اضافه‌وزن سبب خروپف می‌شود»
درست است. هنگام خواب، عضلات اطراف حلق به‌طور طبیعی تمایل به از دست دادن قوام خود دارند که باعث افتادگی ساختار‌های نرم مانند زبان، زبان کوچک و نرم‌کام می‌شود. این پدیده با مصرف قرص‌های خواب‌آور، الکل و به‌ویژه اضافه‌وزن تشدید می‌شود. دکتر بسناینو توضیح می‌دهد: «اضافه‌وزن تنها باعث بزرگ شدن شکم نمی‌شود، بلکه چربی‌ها در نواحی مختلفی از جمله دیواره‌های حلق و پایه زبان نیز تجمع می‌یابند.» این تجمع چربی‌ها باعث تنگ‌تر شدن مجاری تنفسی می‌شود که جریان هوا را مختل کرده و خروپف را تشدید می‌کند.
برای مقابله با خروپف مداوم، کاهش چند کیلو وزن، پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و انجام منظم فعالیت‌های بدنی، اولین و موثرترین اقداماتی هستند که باید انجام شوند. این تغییرات می‌توانند به کاهش تجمع چربی در ناحیه گلو و بهبود جریان هوا در هنگام خواب کمک کنند.
«با گرفتن بینی می‌توانم خروپف همسرم را کاهش دهم»
نادرست است. گرفتن بینی یا سقلمه زدن برای متوقف کردن خروپف عزیزتان، تنها او را از مرحله خواب عمیق به خواب سبک منتقل می‌کند. دکتر ژیل بسناینو توضیح می‌دهد: «اگرچه این روش در لحظه مؤثر است، اما مانع از بازگشت خروپف او نمی‌شود و معمولاً خروپف به سرعت از سر گرفته می‌شود. مهم‌تر از همه، این کار به‌طور قابل‌توجهی کیفیت خواب را مختل می‌کند.»
«خوابیدن به پهلو به جلوگیری از خروپف کمک می‌کند»
هم درست است و هم نادرست. برخی افراد تنها زمانی خروپف می‌کنند که به پشت می‌خوابند، که به آن «خروپف وضعیتی» گفته می‌شود. دکتر بسناینو توضیح می‌دهد: «در این حالت، زبان و بافت‌های نرم به سمت عقب می‌افتند و حلق را تحت فشار قرار می‌دهند، و فضای عبور هوا را مسدود می‌کنند.» بنابراین، خوابیدن به پهلو یا روی شکم می‌تواند به کاهش خروپف در این افراد کمک کند.
بیشتر بخوانید: راهکارهایی برای خلاص شدن از خروپف
اما در مورد برخی دیگر از خروپف‌کنندگان، وضعیت خواب مهم نیست: آن‌ها اگر درمان مناسب دریافت نکنند، در هر حالتی خروپف می‌کنند.
«بالش‌های ویژه ناکافی هستند»
درست است. بالش‌های ویژه برای خروپف‌های وضعیتی، مجرای حلق را باز نگه می‌دارد. آن‌ها فرد را وادار می‌کنند که سرش را خم کند یا از خوابیدن به پشت جلوگیری می‌کنند.
با وجود اینکه این بالش‌ها اغلب راحت نیستند، دکتر فریجا هشدار می‌دهد که «این بالش‌های ارگونومیک درمان‌هایی بسیار موقتی و ناکافی هستند. هرچند که این بالش‌ها در زمان خوابیدن به درست قرار گرفتن فرد کمک می‌کنند، اما قادر به جلوگیری از حرکات متعدد بدن در حین خواب نیستند.»
برخی افراد ترجیح می‌دهند برای جلوگیری از به پشت خوابیدن به روش‌های سنتی، مانند دوختن یک توپ تنیس به پشت لباس روی بیاورند. این روش اقتصادی است، اما شب‌های ناراحت‌کننده‌ای را به دنبال دارد. دکتر فریجا توصیه می‌کند: «بهتر است از دستگاه‌های پزشکی مانند Ronfless یا Pasuldo استفاده کنید که به‌طور خاص برای آپنه‌های وضعیتی طراحی شده‌اند.»
«باید جراحی کنید»
نادرست است. جراحی نرم‌کام، که در چند دهه پیش رایج بود، اکنون بسیار نادر شده است، زیرا دردناک و کم‌اثر است. دکتر بسناینو می‌گوید: «جراحی تنها در مواردی با مشکلات آناتومیکی بسیار خاص، مانند لوزه‌های بسیار بزرگ یا زبان کوچک بسیار بلند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حال حاضر، درمان‌های کم‌تهاجمی و کم‌دردتر مانند رادیوفرکانسی برای سفت کردن دیواره‌های کام به بیماران پیشنهاد می‌شود.»
در صورت خروپف همراه با آپنه خواب، راه‌حل غالباً استفاده از ماسک شبانه متصل به یک پمپ فشار مثبت است که به عبور جریان هوا در مجاری تنفسی کمک می‌کند. همچنین، خروپف‌کنندگان می‌توانند از اورتِزهای پیشرفته فک استفاده کنند که به همان اندازه موثر است.