اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: سرطان کلیه یکی از انواع سرطان است که به خاطر رشد بیرویه سلولها در کلیهها شکل میگیرد. به مرور زمان، این سلولها تودهای به نام تومور را تشکیل میدهند و سرطان زمانی شروع میشود که چیزی باعث تغییر در سلولها میشود و آنها بدون کنترل تقسیم میشوند. در حال حاضر با پیشرفت علم پزشکی در زمینه درمان سرطانها، بسیاری از سرطانها قابل درمان هستند. احتمال بقا در مبتلایان به سرطان کلیه تقریباً بالا است و در صورتی که این بیماری به موقع تشخیص داده شود، قابل درمان است. اما اگر این سرطان پیشرفت کند و به دیگر اندامها متاستاز دهد، درمان پیچیدهتر شده و احتمال موفقیت درمان پایین میآید.
انواع سرطان کلیه
برای اینکه به طور کامل بدانیم سرطان کلیه چیست باید با انواع آن نیز آشنا شویم که بدون شک در مشخص کردن روش درمان این مشکل تاثیر زیادی دارد.
۱. کارسینوم سلول کلیه (RCC): این نوع از سرطان کلیه از شایعترین انواع آن است و ۸۵ درصد از انواع سرطانهای کلیه از این نوع است. در این بیماری سلول کلیه معمولاً به صورت یک تومور در یکی از کلیهها ایجاد میگردد، اما در آخر میتواند هر دو کلیه را تحت تاثیر قرار دهد.
۲. سرطان سلول انتقالی: این نوع از انواع سرطان کلیه نادرتر است و ۶ تا ۷ درصد از سرطانهای کلیه از این نوع است. این سرطان معمولاً در قسمت خاصی از کلیه و در محل اتصال حالب به کلیه تشکیل میشود که به آن لگن کلیه میگویند. همچنین این بیماری میتواند در حالب و مثانه شما نیز شکل بگیرد.
۳. سارکوم کلیه: این نادرترین مدل سرطان کلیه است که در ۱ درصد موارد دیده میشود. این نوع سرطان از نوع بدخیم است که بافتهای دیگر بدن نیز گسترش پیدا میکند.
۴. Wilms Tumor: این نوع سرطان از سرطانهای رایج بین کودکان است که ۵ درصد جمعیت را تشکیل میدهد.
علائم سرطان کلیه
در مراحل اولیه سرطان کلیه معمولاً علائمی وجود ندارد. اما با گذشت زمان، علائم بیماری ممکن است ایجاد شود، از جمله این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• وجود خون در ادرار (که ممکن است به رنگ صورتی، قرمز یا به رنگ نوشابه مشاهده شود)
• درد پایدار در ناحیه پشت یا پهلو
• از دست دادن اشتها
• کاهش غیر قابل توجیه وزن
• خستگی
• تب
عوامل خطر سرطان کلیه
سیگار علت ۲۰ تا ۳۰ درصد موارد کنسرهای کلیه است. چاقی بر روی بیماری تاثیر میگذارد. هیپرتانسیون (فشار خون بالا) دربسیاری از بیماری به خصوص ایجاد کنسر کلیه منجر میشود. درنتیجه درمان هیپرتانسیون باید جدی گرفته شود. استفاده نادرست از داروهای مسکن خاص، از جمله داروهای مسکن بدون نسخه، برای مدت طولانی خطرناک است. استروژن تراپی بدون مقابله یکی دیگر از بسیار مواردی است که درابتلا به این بیماری مهم تلقی میشود. تماس شغلی با فراورده نفتی و فلزات سنگین یکی از موارد هشدار است. داشتن سابقه خانوادگی باید مورد توجه قرار بگیرد. داشتن شرایط ژنتیکی خاص، مانند بیماری فون هیپل-لیندو یا کارسینوم سلولی پاپیلاری ارثی در درمان سرطان کلیه مهم است.
روشهای تشخیص سرطان کلیه
تستها و روشهای مورد استفاده برای تشخیص این بیماری شامل موارد زیر هستند:
• آزمایش خون و ادرار: آزمایش خون و ادرار میتواند در مورد آنچه که باعث ایجاد علائم و نشانههای شما میشود، اطلاعات ارزشمندی را به پزشک ارائه دهد.
• تستهای تصویربرداری: تصویربرداری به پزشک این امکان را میدهد که مکان تومور کلیه را پیدا کند. روشهای تصویربرداری عبارتاند از: سونوگرافی، اشعه ایکس، CT و امآرآی. (MRI)
• برداشتن نمونهای از بافت کلیه (بیوپسی): در بعضی شرایط ممکن است پزشک یک نمونه کوچک از سلولها را از ناحیه مشکوک کلیه بردارد تا در آزمایشگاه از نظر وجود شواهد سرطان بررسی شود. البته این روش همیشه مورد نیاز نیست.
بعد از تشخیص سرطان کلیه باید مرحله و میزان پیشرفت آن مشخص شود. برای این کار از سیتی اسکن یا سایر روشهای تصویربرداری استفاده میشود. مراحل این بیماری توسط اعداد رومی نشان داده میشود که از I تا IV متغیرند و کمترین اعداد نشاندهنده محدود بودن سرطان به کلیه هستند. مرحله چهارم، سرطان پیشرفته در نظر گرفته میشود که به غدد لنفاوی یا نواحی دیگر بدن گسترش یافته است.
راههای درمان سرطان کلیه
باید گفت که بدون شک امروزه راههای مختلفی برای درمان سرطان کلیه وجود دارد که میتواند تا حدودی نگرانیهای شما را بر طرف کند. اما نباید فراموش کنید که موثر بودن این روشها بسته به زمانی است که برای درمان مراجعه میکنید. از اینروست که تاکید داریم علائم را جدی بگیرید تا اگر به این مشکل دچار هستید بتوانید زودتر مراحل درمانی را به طور موثر پیش بگیرید.
آشنایی با روشهای درمان سرطان کلیه
جراحی
این روش زمانی پیشنهاد میشود که تومور کلیوی خوش خیم است و یا از کلیه خارج نشده است. در این صورت قسمتی از کلیه که درگیر است خارج میشود و بدن میتواند با یک کلیه و قسمت باقی مانده از کلیه جراحی شده به فعالیت خود ادامه بدهد. در صورتی که سرطان کل کلیه را درگیر کرده باشد در این صورت کل آن برداشته میشود.
Cancer Ablation (فرسایش سرطان)
با سرما و گرما میتوان سلولهای سرطانی را از بین برد پس اگر روش جراحی برای بیمار مناسب نباشد ممکن است از این روش برای درمان این بیماری استفاده کرد که به دو دسته زیر تقسیم است:
۱. کرایوبلیشن: در این روش یک سوزن از پوست شما رد شده و به تومور میرسد. سلولهای سرطانی در این حال فریز شده و از بین میروند.
۲. ابلیشن با امواج مخصوص: در این روش سعی میشود تا سوزن را به روش قبل به محیط تومور رساند و در آن با استفاده از امواج خاص رادیویی با سلولهای سرطانی مقابله میشود.
رادیوتراپی
از دیگر راههای درمان سرطان کلیه چیست؟ زمانی که امکان حذف یک کلیه وجود ندارد و جراحی امکان پذیر نیست در این صورت ممکن است از رادیوتراپی نیز برای درمان این بیماری استفاده کرد. این روش معمولاً برای از بین بردن نشانههای سرطان کلیه نیز به کار گرفته میشود و مشکلاتی مانند درد را کاهش میدهد.
دارو درمانی
اگر حذف سلولهای سرطانی از کلیه ممکن نباشد در این صورت به دارو درمانی روی آورده میشود که در آن با استفاده از داروهای خاص سرعت رشد سلولهای سرطانی کاهش پیدا میکند و حتی متوقف میشود. برای مثال پروتئینی که سلولهای سرطانی از آن تغذیه میکنند به این بافت نمیرسد که میتواند یک روش مکمل نیز باشد.
تقویت سیستم ایمنی (Immunotherapy)
در مواقعی که سرطان چندان پخش نشده است متخصص مورد نظر سعی میکند سیستم ایمنی بدن شما را به گونهای بالا ببرد که خود بدن سلولهای سرطانی را شناسایی کند و به مبارزه با آنها بپردازد. این روش میتواند تنهایی مورد استفاده قرار بگیرد یا یک روش مکمل برای درمان این بیماری باشد.
شیمی درمانی
وقتی سرطان جدیتر میشود و علیالخصوص در زمانی که در بدن شروع به پخش شدن میکند راهی نیست جز آن که به سراغ روشی مانند شیمی درمانی برویم. با این وجود باید در نظر بگیرید که معمولاً شیمی درمانی یک روش ثابت و رایج برای درمان سرطان کلیه نیست.
پیشگیری از سرطان کلیه
بیمارانی که به بیماریهای کلیوی و نارسایی مبتلا هستند، در خطر ابتلا به سرطان کلیه هم قرار دارند. انجام کارهایی که به پیشگیری از ابتلا به بیماریهای کلیوی کمک میکنند، میتواند از ابتلا به سرطان هم پیشگیری کند. این کارها به شما کمک میکنند که با یک تیر دو نشان بزنید و سلامتی خود را در سطح بهتری نگه دارد.
• انجام تست عملکرد کلیه را فراموش نکنید. این تستها عبارت اند از GFR: تست خونی برای بررسی عملکرد کلیه و ACR آزمایش ادرار برای بررسی آسیبهای کلیه.
• از داروهای مسکن ضدالتهابی غیر استروئیدی به میزان زیاد و برای مدت طولانی استفاده نکنید. این داروها باعث آسیب رساندن به کلیهها و دستگاه گوارش میشوند. از این داروها میتوان به ناپروکسن، ایبوپبوفن و ژلوفن اشاره کرد.
• سعی کنید فشارخون بالا را کنترل کنید و حتماً برای درمان آن به پزشک مراجعه کنید.
• اگر درگیر بیماری دیابت هستید، قند خون خود را کنترل کنید و در محدودهی طبیعی نگه دارید.
مراقب ریسک فاکتورهای زیر باشید:
• سابقهی خانوادگی سرطان کلیه
• برخی بیماریهای مادرزادی خاص که با آنها به دنیا آمدهاید.