تاریخ انتشار: ۰۹:۱۸ - ۲۲ آبان ۱۴۰۳

توصیه‌های ۱۲ اقتصاددان برای حل ناترازی‌ها

۱۲ تن از اساتید و اقتصاددانان در جلسه‌ای با رییس‌جمهور به تشریح دیدگاه‌ها و نظرات خود درباره وضعیت فعلی اقتصاد کشور، ضرورت، راهکار‌ها و لوازم اصلاحات اقتصادی پرداختند. این نشست به دعوت علی طیب‌نیا، مشاور اقتصادی رییس‌جمهور برگزار شده و بهانه آن، همفکری درباره مسائلی است که خود آقای طیب‌نیا از اقتصاددانان حاضر در جلسه پرسیده است: اینکه اصلاحات ساختاری در اقتصاد ایران از کجا باید آغاز شود؟ چه الزاماتی در این باره وجود دارد؟

اقتصاد۲۴-اقتصاددانان حاضر در این نشست تلاش کردند هر یک با دیدگاه خود به سوالاتی که توسط مشاور اقتصادی رییس‌جمهور طرح شده بود پاسخ دهند. البته خود آقای طیب‌نیا در این جلسه از شرایط نامساعد ناترازی‌های موجود ابراز نگرانی کرده و معتقد بوده که هم‌اکنون ۳۰ درصد از جمعیت زیر خط فقر قرار دارند و مشکلات ساختاری در این حوزه دیده می‌شود. بنابراین پیش از هر اقدامی برای اصلاح روند‌های موجود باید به این موضوع نیز دقت کرد که آیا شرایط اقتصادی کنونی، برای انجام این اصلاحات که قطعا با پیامد‌هایی روبروست؛ آمادگی لازم را دارد؟ و اینکه اصلاحات ناگزیر در وضعیت اقتصادی کشور تا چه اندازه به سیاست خارجی ایران وابسته است و اولویت‌ها چیست؟

دانش جعفری: انتقاد از قیمت‌گذاری دستوری

داود دانش جعفری اقتصاددان که تجربه حضور به عنوان وزیر اقتصاد در دولت احمدی‌نژاد را نیز دارد در این جلسه به بیان زیان‌های قیمت‌گذاری دستوری اشاره کرده و گفته است که در شرایط فعلی دو ضلع مصرف‌کننده و تولیدکننده به‌طور یکسان ضرر می‌کنند. او افزوده که در کشوری مانند چین ۹۰ درصد قیمت‌ها در بازار تعیین می‌شود و در ایران برعکس است و ۷۰ درصد کالا‌ها توسط دولت قیمت‌گذاری می‌شوند. دانش جعفری همچنین به مثلث کنترل قیمت، تحریم‌ها و پاندومی کرونا در سال‌های گذشته اشاره کرده و افزوده است که «این روندی بوده که به کسری بودجه ناگزیر دولت انجامیده و این کسری بودجه خود به تورم منجر شده است. چرا که مخارج دولت در سال‌هایی که پاندومی کرونا وجود داشت چند برابر شده است.» او می‌گوید: «رشد نقدینگی و تورم نتیجه این دخالت‌های دولت در بازار بوده و درآمد ارزی کشور جبران ناترازی‌های کنونی در اقتصاد ایران را نمی‌کند.» این اقتصاددان همچنین پیشنهاد داده که کمیته مشترک اتاق ایران و امریکا، برای افزایش مراودات تجاری و حتی سیاسی تشکیل شود.

پروین: کاهش پیش بینی‌پذیری اقتصاد

سهیلا پروین استاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این جلسه به افزایش ضریب جینی در کشور پرداخته و عنوان کرده که شرایط موجود در حوزه سیاست خارجی پیش‌بینی‌پذیری در اقتصاد ایران را کاهش داده است. او همچنین قوانین متعدد در حوزه اقتصاد را نیز مورد نقد قرار داده است.

عبده تبریزی: پیشنهاد بازگشت خودرو به بورس

حسین عبده تبریزی در کانال تلگرامی خود به بیان برخی دیدگاه‌های مطرح شده در آن پرداخته و البته عنوان کرده که «کل وقت خود را به شرح وضعیت خودرو در بازار سرمایه اختصاص داده است.» عبده تبریزی در این نوشتار اضافه می‌کند: «قبل از جلسه با ۳۶ نفر از کارشناسان رشته صحبت کردم. سی و دو نفر قاطعانه معتقد بودند که در شرایط فعلی حتما بهتر است خودرو در بورس کالایی معامله شود. چهار نفر ضمن توافق با اینکه در این شرایط بهتر است خودرو در بورس کالایی معامله شود، معتقد بودند که این امر نباید به موضوعی بلندمدت تبدیل شود و باید نهایتا هم واردات آزاد شود و هم خودروسازان خود فروشنده کالای خود باشند؛ شروطی که بعید است مخالف چندانی در بازار سرمایه داشته باشد.» او می‌افزاید: «بنده در جلسه خواستار آن شدم که یا طبق برنامه هفتم، خودرو از موضوع قیمت‌گذاری آزاد شده و شرکت‌ها خود به فروش اقدام کنند یا در بورس کالایی به فروش رسند، و اضافه قیمت آنها نسبت به قیمت‌های مصوب صرف بازپرداخت بدهی آنها به بانک‌ها شود.» عبده تبریزی همچنین اضافه کرده که «درخواست کردم کل موضوعات مربوط به خودرو از قبیل واردات خودرو، بدهی خودرویی‌ها، واگذاری مدیریت آنها به بخش خصوصی، تودلی‌های دو خودروساز بزرگ و... در طرحی جامع با سرعت بررسی و تصمیمات اجرایی شود. امیدوارم با عرضه خودرو در بورس کالا، یا خروج خودرو از قیمت‌گذاری، حرکت کوچکی در جهت اصلاحات در بازار سهام ایجاد شود.»

نیلی: نیازمند وفاق هستیم

مسعود نیلی اقتصاددان نیز در این نشست با بیان اینکه شرایط سختی در اقتصاد ایران به وجود آمده عنوان کرده که «این شرایط بی‌سابقه است و در سال‌های گذشته دیده نشده. بنابراین باید تصمیم درستی برای حل مشکلات و ناترازی‌های موجود در اقتصاد ایران گرفته شود.» آقای نیلی اضافه کرده که «حل ناترازی‌های ساختاری در ایران نیازمند وفاق در مجموعه نظام حکمرانی کل کشور است.» او همچنین تاکید کرده که «اجرای اصلاحات اقتصادی نیاز به افزایش سرمایه اجتماعی دارد. ضمن اینکه سیاست خارجی ایران باید از حالت تهاجمی فاصله بگیرد.» آقای نیلی در توصیه‌های خود عنوان کرده که برای هرگونه اصلاحات اقتصادی، باید عدالت در توزیع یارانه‌ها و اجرای سیاست نظام تامین اجتماعی را در نظر گرفت.

رحمانی: تحریم‌ها قدرت چانه‌زنی را کاهش داد

تیمور رحمانی، استاد دانشگاه تهران، دیگر اقتصاددان حاضر در این نشست بوده که در صحبت‌های خود به موضوع تحریم‌ها پرداخته است. او می‌گوید: «تحریم‌ها طراحی شده تا اندازه اقتصاد ایران کاهش پیدا کند و قدرت چانه‌زنی از ایران گرفته شود. بنابراین با فرض تداوم تحریم‌ها، اصول علم اقتصاد می‌گوید که ناترازی‌ها با یکدیگر تجمیع می‌شوند و در نهایت به بانک مرکزی می‌رسند.» او افزوده است: «این اتفاق در نهایت به تورم و وضعیت کنونی اقتصاد انجامیده است.» آقای رحمانی همچنین اشاره کرده که در سال‌های گذشته با اتکا به تخریب منابع، بخشی از مشکلات اقتصادی، به «تعویق» افتاده، اما دیگر نمی‌توان این شرایط را ادامه داد.


بیشتر بخوانید:آیا صنعت ایران با تامین برق جان می گیرد؟


پزشکیان: به دنبال ترمیم سرمایه اجتماعی هستیم

بنا به گزارش وبسایت دولت، مسعود پزشکیان نیز در این دیدار با بیان اینکه در حال تلاش هستیم تا با ترمیم سرمایه اجتماعی و رفع ناترازی‌ها در داخل و کاهش تنش‌ها در عرصه بین‌المللی در راستای بهبود وضعیت اقتصادی کشور و معیشت مردم قدم‌های موثری برداریم، تصریح کرد: این جلسه را تشکیل دادیم تا ارزیابی شما از وضعیت و پیشنهادات‌تان برای رفع مشکلات را مورد بررسی قرار دهیم.

رییس‌جمهور افزود: در مدت سپری شده از آغاز به کار دولت چهاردهم، دیپلماسی را در سطح گسترده‌ای از منطقه تا دیگر نقاط جهان به کار گرفته‌ایم و بنده و وزیر امور خارجه دیدار‌ها و نشست‌های پرشماری داشته‌ایم که آثار آن نیز قابل مشاهده است. در جریان حمله اخیر رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران، کشور‌های عربی منطقه یکپارچه این حمله را محکوم کردند و علاوه بر آن امروز فضای مثبتی بر روابط و همکاری‌های منطقه‌ای ما حاکم است.

به دنبال جنگ و درگیری نیستیم

پزشکیان اظهار داشت: بنده هم در جریان رقابت‌های انتخاباتی و هم از زمان انتخاب از سوی مردم همواره تاکید داشته‌ام که ما به دنبال درگیری و جنگ نیستیم و تمرکز ما معطوف به توسعه کشورمان است، اما رژیم صهیونیستی از همان نخستین روز آغاز به کار رسمی بنده با ترور شهید هنیه در برنامه‌های ما اخلال ایجاد کرد. رییس‌جمهور در ادامه سخنانش با اشاره به اینکه در عرصه داخلی تلاش کردیم در راستای شعار وفاق، با نهایت هماهنگی میان ارکان نظام کار‌ها را به پیش ببریم، گفت: جلسات منظم و مستمری با سران قوای دیگر دارم و در سطوح دیگر نیز تلاش کرده‌ایم همواره بالاترین سطح هماهنگی را داشته باشیم. در این مدت مقام معظم رهبری نیز حمایت بسیار خوب و موثری از ما داشته‌اند و اگر این حمایت‌ها نبود خیلی از اقدامات مثل انتصابات مسوولان عالی اجرایی از میان زنان و افراد اهل اقلیت‌های مذهبی و مدیران بومی در استان‌ها ممکن نمی‌شد. همه این اقدامات در راستای ترمیم اعتماد عمومی و ارتقای سرمایه اجتماعی انجام شده است.


بیشتر بخوانید:چرا ایران در دهه ۴۰ توانست صنعتی شود؟


برنامه‌هایی برای رفع ناترازی‌ها داریم

رییس‌جمهور در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه توزیع یارانه‌ها به شکل فعلی یک نوع بی‌عدالتی است، اظهار داشت: برنامه‌هایی برای رسیدگی به مهم‌ترین مشکلات از جمله ناترازی‌ها در عرصه‌های مختلف مثل انرژی و پول در حال تدوین هستند و تلاش داریم در نشست‌هایی با صاحب‌نظران عرصه‌های مختلف به این برنامه‌ها غنا و قوت بیشتری ببخشیم. پزشکیان با بیان اینکه باور عمیق داریم که در فضای دعوا و مجادله، هر چه بیشتر تلاش کنیم برآیند عمل ما بیشتر به صفر نزدیک خواهد شد، افزود: به دنبال آن هستیم تا با گسترده کردن چتر وفاق از همه ظرفیت‌ها برای رفع مشکلات کشور بهره بگیریم و از شما نیز می‌خواهم که با تمام وجود و توان خود به ما برای حل مشکلات کمک کنید.

از وارد کردن شوک به جامعه پرهیز می‌کنیم

رییس‌جمهور با تاکید بر اینکه چاره‌ای جز اصلاح ساختار‌ها و روند‌ها نداریم، اصلی‌ترین و اساسی‌ترین ملاحظه دولت در این مسیر را پرهیز از وارد کردن شوک به جامعه و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر برای جلوگیری از اعمال فشار به آنها در این روند عنوان و تصریح کرد: موفقیت در این مسیر در گرو ایجاد نگاه و زبان مشترک است؛ دولت در این راستا برگزاری نشست‌هایی را با صاحب‌نظران آغاز کرده که جلسه با جامعه‌شناسان و اقتصاددانان در این راستا بوده و با صاحب‌نظران سایر عرصه‌ها نیز نشست‌های منظم، مستمری و تخصصی خواهیم داشت.

بودجه را شفاف کردیم

پزشکیان ایجاد شفافیت در لایحه بودجه را از جمله اقدامات دولت برای اصلاح روند‌ها و مقدمه اصلاح ساختار‌ها برشمرد و گفت: عده‌ای تصور کردند که دولت بودجه برخی بخش‌ها را افزایش داده، در حالی که ما فقط ردیف‌ها و اعتبارات بودجه‌ای را شفاف کردیم

هرگز از من دروغ نمی‌شنوید

رییس‌جمهور با تاکید بر اینکه برای نجات کشور از مشکلات پیش‌رو و تسریع مسیر پیشرفت راهی جز این نداریم که همه دست به دست هم دهیم و از همه ظرفیت‌ها بهره بگیریم، خاطرنشان کرد: بنده به مردم قول می‌دهم که در این مسیر صادقانه با آنها سخن بگویم و به آنان اطمینان می‌دهم که همان‌گونه که تاکنون هیچگاه دروغ نگفته‌ایم، پس از این نیز هرگز از من دروغ نخواهند شنید. بنده به دنبال آن نیستم کار‌هایی انجام دهم که برای دوره بعدی ریاست‌جمهوری رای جمع کنم، لذا با آرامش و انگیزه بالا به دنبال انجام کار درست هستم.

منبع: روزنامه اعتماد
ارسال نظر