اقتصاد۲۴- سامانه پدافند هوایی آرمان یک سامانه دفاع هوایی ضد بالستیک میان برد و بلند برد ساخت ایران است که برای محافظت از مناطق حساس در برابر تهدیدات هوایی مختلف از جمله موشکهای بالستیک، موشکهای کروز، موشکهای ضد تشعشع، پهپادها و ... هلیکوپترها و بمبهای هدایت شونده طراحی شده است و آن را به یکی از اجزای اساسی استراتژی دفاع ملی ایران تبدیل میکند.
سامانه موشکی پدافند هوایی آرمان یک سکوی مدرن دفاع هوایی بسیار متحرک ساخت ایران است که برای رهگیری طیف وسیعی از تهدیدات هوایی در ارتفاعات متوسط تا بلند طراحی شده است. این سامانه توسط سازمان صنایع هوافضای ایران به عنوان بخشی از تلاشهای مستمر ایران برای توسعه فناوریهای دفاعی خودکفا تولید میشود.
توسعه آرمان
این سامانه پدافندی در آگوست ۲۰۲۳ در نمایشگاه آرمی-۲۰۲۳ مسکو رونمایی و استقرار آن بلافاصله پس از آن انجام شد. آرمان چندین جزء کلیدی از جمله سیستم راداری پیشرفته، پرتابگر موشک عمودی و واحدهای پیچیده فرماندهی و کنترل را با هم ادغام میکند. این عناصر به طور هماهنگ با ارائه یک دفاع هوایی چند لایه، قادر به هدف قرار دادن و خنثی کردن طیف گستردهای از تهدیدات است.
قابلیت آرمان
ماموریت اصلی پدافند هوایی آرمان حفاظت از زیرساختهای حیاتی مانند پایگاههای نظامی، فرودگاهها و تأسیسات استراتژیک در برابر تهدیدات هوایی است. سامانه آرمان با ارائه پوشش ۳۶۰ درجه، استقرار سریع و توانایی درگیری تا شش هدف به طور همزمان، دارایی مهمی در معماری دفاعی ایران است که مکمل سایر سامانههای پدافند هوایی برای ارائه یک پدافند یکپارچه و لایهای است.
این سیستم برای عملکرد یکپارچه در محیطهای جنگی پیچیده طراحی شده است که هم قابلیتهای تهاجمی و هم دفاعی را ارائه میدهد. زمان استقرار این سامانه کمتر از سه دقیقه است و میتواند با اهداف مختلفی از جمله موشکهای بالستیک پرسرعت، موشکهای کروز کمپرواز و پهپادها درگیر شود. این ویژگی آرمان را به یک پلت فرم همه کاره و موثر در جنگ مدرن تبدیل میکند، جایی که برتری هوایی بسیار مهم است.
تسلیحات آرمان
سامانه موشکی پدافند هوایی آرمان از موشکهای صیاد-۳ اف، یک نوع پرتاب عمودی موشک صیاد-۳ استفاده میکند. این پرتابگر بر روی یک خودروی کشنده برپاگر پرتابگر و رادار(TELAR) نصب شده است که پرتابگرهای موشک و رادار ردیابی را در یک واحد ادغام میکند و پاسخ سریع به تهدیدات دریافتی را امکان پذیر میکند. هر خودروی کشنده برپاگر پرتابگر و رادار مجهز به سه موشک پرتاب عمودی است که میتواند بدون نیاز به چرخش سکو پرتاب شود و قابلیت درگیری فوری از هر جهت را ارائه میدهد.
سیستم آرمان را میتوان با اتصال خودروی کشنده برپاگر پرتابگر و رادار به خودروهای حامل موشک اضافی، که رادار حمل نمیکنند، به گونهای گسترش داد که شش موشک را در خود جای دهد. این وسایل نقلیه پشتیبانی قوطیهای پرتاب عمودی اضافی را ارائه میدهند که ظرفیت درگیری سیستم را بیشتر میکند. پلت فرمهای خودروی کشنده برپاگر پرتابگر و رادار بر روی شاسی چرخ دار ۸x۸ نصب شدهاند که هم قابلیت مانور و هم تحرک بین کشوری را فراهم میکند. سیستم کلی برای راه اندازی سریع طراحی شده است و در کمتر از سه دقیقه آماده استقرار است.
موشکها
موشک صیاد-۳ اف مهمترین مهمات مورد استفاده در سامانه آرمان است. این موشک یک رهگیر سوخت جامد با هدایت راداری است که برای درگیری با سرعت بالا طراحی شده است. طول این موشک ۶.۱ متر، قطر آن ۴۰ سانتی متر و وزن تقریبی آن ۱۰۰۰ کیلوگرم است. موشک صیاد-۳ اف برد قابل توجه ۱۲۰ کیلومتر را ارائه میدهد و میتواند اهداف را در حداکثر ارتفاع ۲۷ کیلومتری رهگیری کند. این موشک میتواند به سرعت بین ۴.۵ تا ۵.۱ ماخ برسد که به آن امکان میدهد اهداف سریع السیر مانند موشکهای بالستیک و هواپیماهای پرسرعت را رهگیری کند.
یکی از ویژگیهای برجسته موشک صیاد-۳ اف، هدایت راداری آن است که به آن اجازه میدهد تا اهداف را حتی در موقعیت درگیری ناموزون رصد و رهگیری کند. این موشک برای درگیری با اهداف مختلف از پهپادهای کم پرواز گرفته تا موشکهای بالستیک در ارتفاع بالا طراحی شده است. سیستم هدایت راداری آن، حتی در مواجهه با اقدامات متقابل پیچیده، آن را بسیار دقیق میکند. سرعت بالا، برد بلند و توانایی موشک صیاد-۳ اف در رهگیری انواع تهدیدات، به سامانه آرمان مزیت قابل توجهی در سناریوهای دفاع هوایی مدرن میدهد.
تحرک
پرتابگر آرمان بر روی یک شاسی چرخدار ۸*۸ نصب شده است که توانایی عملیات در انواع مختلف زمین، از مناطق شهری گرفته تا مناطق کوهستانی را ارائه میدهد. شاسی ۸x۸ با قابلیت مانور بالای خود امکان استقرار سریع در موقعیتهای تغییر تاکتیکی را فراهم میکند. این پلت فرم همچنین تضمین میکند که سیستم میتواند به سرعت حرکت کند، از یک منطقه وسیع محافظت کند و به سرعت در پاسخ به تهدیدات نوظهور جابجا شود.
وسایل نقلیه فرماندهی و کنترل
سامانه موشکی پدافند هوایی آرمان با یک شبکه پیچیده فرماندهی و کنترل (C۲) عمل میکند که رادار، پرتابگرهای موشکی و خودروهای پشتیبانی را یکپارچه میکند. این سیستم شامل وسایل نقلیه مجهز به رادار مانند رادار آرایه اسکن الکترونیکی فعال نجم-۸۰۴ است که قابلیت تشخیص و ردیابی اهداف دوربرد را ارائه میکند. این رادارها سامانه آرمان را قادر میسازد تا ۲۴ هدف را در برد ۱۸۰ تا ۲۰۰ کیلومتری شناسایی، اهداف را در برد ۱۶۰ کیلومتری رهگیری و در برد ۱۲۰ کیلومتری با آنها درگیر شود. حداکثر ارتفاع درگیری این رادارها ۲۷ کیلومتر است و قابلیت درگیری تا شش هدف را به طور همزمان دارند.
خودروهای فرماندهی درون باتری آرمان نقش مهمی در هماهنگی درگیری چند هدف به طور همزمان دارند. این خودروها مجهز به سیستمهای ارتباطی و ردیابی پیشرفته هستند تا هماهنگی یکپارچه بین پرتابگرهای موشک، رادارها و سایر تجهیزات دفاع هوایی را تضمین کنند.
مشخصات فنی کلی آرمان
نوع: سامانه موشکی دفاع هوایی ضد بالستیک میان برد و ارتفاع بالا
کاربران کشور: ایران (عمدتاً توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی پدافند هوایی ایران اداره میشود)
کشور طراح: ایران (سازمان صنایع هوافضا)
تسلیحات: موشک عمودی پرتاب صیاد-۳ اف (حداکثر ۶ موشک)
برد موشک: ۱۲۰ کیلومتر
ارتفاع درگیری: حداکثر ارتفاع درگیری ۲۷ کیلومتر
نوع اهداف: موشکهای بالستیک، موشکهای کروز، موشکهای ضد تشعشع، پهپادها، هلیکوپترها، بمبهای هوایی هدایتشونده و سایر تهدیدات هوایی با سرعت بالا.
سیستم هدایت: هدایت رادار، با رادار فعال برای فازهای میانی و پایانی