اقتصاد ۲۴ - ایام عید و مهم‌ترین تعطیلات ایرانی، همواره شرایط را برای افزایش رونق بعضی از کسب‌وکار‌ها مهیا می‌کند؛ هرچند تا سال‌های قبل این‌طور به نظر می‌رسید و این روز‌ها به جای سود و رونق، تنها گرانی در بازار موج می‌زند. با رسیدن به تعطیلات، صنعت گردشگری و فعالان این بخش به‌ویژه آژانس‌های هواپیمایی، از همیشه پرکارترند و این یک اتفاق رایج در تمامی کشورهاست.
پر شدن هتل‌ها و افزایش قیمت بلیت ناوگان حمل‌ونقل مثل قطار و هواپیما در پی رشد تقاضا، امری غیرمعمول نیست، اما در ایران افزایش چشم‌گیر قیمت‌ها نکته‌ای قابل تامل است. رشد حدود ۴۰ درصدی هزینه پرواز‌های داخلی و ۶۰ درصدی پرواز‌های خارجی از یک سو، تاثیر مستقیم نرخ ارز بر قیمت هتل‌ها و اقامتگاه‌ها در داخل و خارج کشور، سبب جهش قیمتی جدی تور‌های گردشگری و مسافرتی شده است. فعالان صنعت گردشگری بر این باورند افزایش سنگین قیمت‌ها باعث کاهش تقاضا برای سفر‌های هوایی شده و وضعیت چندان مساعد نیست.
تاثیر ارز بر هزینه پرواز
در پی بررسی قیمت‌ها و وضعیت تور‌های مسافرتی، خبرنگار اقتصاد ۲۴ با تعدادی از آژانس هواپیمایی و فعالان این عرصه به گفت‌و‌گو پرداخت. یکی از این فعالان درباره احوالات پرواز‌های خارجی به اقتصاد ۲۴ گفت: طی چند ماه گذشته بحث محدودیت پرواز‌های ایرانی بسیار مطرح بود. از سمتی دیگر با رشد قیمت دلار، هزینه تامین سوخت هواپیما و سایر خدمات هوایی افزایش جدی داشت. این گرانی که امروز برای بلیت‌های هواپیما شاهد هستیم، لزوما به خاطر تعطیلات عید نیست و از پاییز و زمستان امسال قیمت‌ها تا ۵۰ درصد هم افزایش یافتند. پرواز‌های ایرانی تنها می‌تواند به کشور‌های اطراف و همسایه مانند ترکیه و ارمنستان به صورت مستقیم انجام شود. در سایر موارد حتی پرواز به شرق آسیا هم چند مسیره است و باید توسط ایرلاین‌های خارجی و اغلب عربی انجام شود. همین موضوع تاثیر دلار بر پرواز‌ها را بیشتر می‌کند.
ارزان‌ترین سفر خارجی چقدر آب می‌خورد؟
یکی از متصدیان تور‌های خارجی به اقتصاد ۲۴ گفت: ارزان‌ترین تور خارجی برای عید امسال، گرجستان و ارمنستان است که هر دو قیمت‌هایی به طور تقریبی یکسان دارند. هزینه سفر به ارمنستان برای ۳ شب و ۴ روز، از ۲۱ میلیون تومان آغاز می‌شود. این نرخ برای یک هتل رده پایین در اطراف شهر است و اگر بخواهید در هتل بهتری در مرکز شهر اقامت داشته باشید، تا ۳۰ میلیون تومان هم باید بپردازید.
بیشتر بخوانید: بره‌کُشان مسافران نوروزی؛ هزینه یک شب اقامت در هتل سر به فلک کشید/ ۱۰۰ میلیون تومان برای یک شب!
این متصدی در پی سوال بیشتر خبرنگار اقتصاد ۲۴ درباره تغییرات قیمتی نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، ادامه داد: همین تور ارمنستان سال گذشته از حدود ۱۴ میلیون تومان و حتی کمتر شروع می‌شد. در بهار و تابستان که زمان اصلی سفر به این کشور است و هتل‌های مقصد هم گرانند، سال گذشته با حدود ۱۹ تا ۲۰ میلیون تومان می‌شد در یک هتل خوب ۴ ستاره برای ۳ شب اقامت داشت. اما این قیمت‌ها طی ۶ ماه گذشته به نحوی تغییر کرد که حتی در فصل زمستان که حجم مسافر به این کشور بسیار کم است، به دلیل افزایش قیمت بلیت هواپیما ارزان‌ترین تور از ۱۲ میلیون تومان شروع می‌شد. قیمت‌ها برای مسافرت به کشور‌های پرتقاضاتر مثل ترکیه و دوبی بالاتر است. دوبی الان با وجود گرمای هوا، هزینه نسبتا بالایی دارد و تور ۳ شب و ۴ روز آن از حدود ۲۸ میلیون تومان آغاز می‌شود. بخشی از این گرانی قطعا به خاطر تعطیلات عید است، اما به طور کلی افزایش چشم‌گیر نرخ دلار و هزینه خدمات هوایی است.
مشکل هزینه پرواز است
در راستای بررسی وزن هزینه بلیت هواپیما از تور‌های مسافرتی، قیمت پرواز‌ها را به صورت جداگانه بررسی کردیم. یک پرواز رفت‌وبرگشت لحظه آخری چارتری به ترکیه در ارزان‌ترین حالت ممکن با مدت زمان اقامت ۳ شب در استانبول، ۱۷ میلیون تومان است. برای ۳ شب اقامت در هتل متوسط این کشور هم براساس قیمت‌های حاضر در سایت‌های بین‌المللی و رسمی رزرو هتل، باید به ازای هر نفر حدود ۶ الی ۷ میلیون تومان بپردازیم.
اگر هزینه سایت‌های واسط برای پرداخت و رزرو هتل را در این میان درنظر بگیریم، به رقمی حدود ۹ میلیون تومان می‌رسیم. هرچند اگر چالش تعاملات بانکی در میان نبود، هر کسی به راحتی و بدون پرداخت هزینه اضافه می‌توانست یک هتل ساده را در همین کشور‌های همسایه رزرو کند، اما به هر حال باید این هزینه را جزو هزینه‌های رزرو هتل دانست. این یعنی هزینه اقامت ۳ شب در هتل خارجی، یک سوم تا نصف قیمت بلیت پرواز است که تناسبی عجیب و متحیرکننده به نظر می‌رسد. این اتفاق تنها منحصر به سفر‌های خارجی نبوده و برای پرواز‌های داخلی نیز چنین تناسبات و گرانی قابل توجهی برای بلیت‌های هواپیما وجود دارد. به عنوان مثال قیمت بلیت چارتری لحظه‌آخری به کیش برای ۳ شب اقامت، حدود ۸ الی ۹ میلیون تومان است؛ در حالی که اقامت در یک هتل متوسط برای ۳ شب، حدود ۵ میلیون تومان برای هر نفر آب می‌خورد.
گرانی در‌های سفر را به روی مردم بست
غیر از بحث قیمت‌ها، میزان تقاضا برای این تور‌های مسافرتی نیز مسئله‌ای حائز اهمیت است؛ آنکه شرایط مردم برای تهیه هزینه‌های این سفر چه تغییری کرده و آیا می‌توان گفت امسال سال پررونقی برای صنعت گردشگری و آژانس‌های هواپیمایی بوده است یا نه. یکی دیگر از فعالان این صنعت درباره میزان تقاضا به اقتصاد ۲۴ گفت: از یک ماه پیش از عید، تماس‌های زیادی از سمت مردم برای پرسیدن قیمت تور‌ها انجام می‌شد. اما باز هم تماس‌ها نسبت به سال‌های گذشته کاهش جدی داشت. در حال حاضر بخش زیادی از اطلاعاتی که مردم درباره سفر‌ها و تور‌ها کسب می‌کنند، اینترنتی است و آمار ورود به صفحات نشان می‌دهد مردم جستجوی زیادی داشتند، اما تنها در حد همین جست‌و‌جو باقی ماند. همه مردم با دیدن افزایش قیمت‌ها، از سفر‌ها منصرف شدند یا گزینه‌های دیگر و ارزان‌تر را انتخاب کردند. حتی برخی از افراد هم منتظرند تا شاید لحظه آخر تخفیفی داشته باشد و هزینه‌ها کمتر شود. ولی واقعیت اینجاست حتی اگر تور‌ها تخفیف لحظه آخری هم داشته باشند، باز نسبت به قیمت‌های کلی فعلی تغییر چندانی وجود نخواهد داشت.
حذف سفر از سبد هزینه های خانوار
به گزارش اقتصاد ۲۴ ، هر انسانی برای رسیدن به آرامش و کاهش تنش‌های ذهنی پس از فرازونشیب‌های متعدد، نیازمند دسترسی به امکانات و بهره‌مندی از شرایط مناسب است که سفر می‌تواند بخشی از آن را تامین کند. مهم نیست کجا باشد؛ هر جایی که بتواند کمی آرامش خاطر به افراد تزریق و در ادامه اوقات خانوادگی خوشی را مهیا کند، مناسب است.
متاسفانه طی سال‌های گذشته هزینه‌های سفر جهش جدی داشت و این مورد نیز مانند سایر الزامات، از سفره بسیاری از خانوار‌ها حذف شد. یک خانواده ۴ نفره، درآمد چند ماه خود را باید برای یک سفر ساده هوایی به کیش پس‌انداز کند؟ یا خانواده‌ای که قصد دارد یک سفر ساده به همین کشور‌های اطراف و ارزان قیمت را داشته باشد، چند سال باید برای آن برنامه‌ریزی کند؟ از همه مهم‌تر؛ زمانی که اکثر مردم درگیر تامین مایحتاج اصلی معیشت هستند، اصلا می‌توانند حتی چنین سفر‌های ساده‌ای را آرزو کنند؟