عکس یادگاری دانشآموزان ارمنی ۱۲۰ سال پیش با پوشش عجیب
ماجرای تاسیس نخستین مدرسه ارامنه در تهران به دوره قاجار و عصر ناصری برمیگردد. بعد از تاسیس «انجمن دانشدوستان تهران» طرح ساخت مدرسهای به نام هایگازیان در دستور کار این انجمن قرار گرفت و این گونه بود که ماموریت ساخت نخستین مدرسه ارامنه در تهران کلید خورد. آرا آوانسیان، نویسنده و پژوهشگر ارمنیتبار، معتقد است که مدرسه هایگازیان از نخستین روزهای تاسیس، روزهای پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشت: «مهمترین منبع مکتوبی که درباره ساخت نخستین مدرسه ارامنه در تهران وجود دارد یک کتاب ۷۰صفحهای با عنوان «تاریخچه مختصر مدرسه مختلط هایگازیان» است که سال ۱۳۰۴ در چاپخانه فاروس تهران به چاپ رسیده.»