اقتصاد۲۴- در روستای کوچک درمیان در خراسان جنوبی، امیرمحمد خالقی درمیان چشم به جهان گشود و تنها ۱۹ سال داشت. او فرزند آخر خانوادهای پنج نفره بود و دو برادر و دو خواهر داشت. پدرش کشاورز و امام جماعت مسجد روستا بود و مادرش خانهدار، و شرایط زندگی در این روستا با سختیها و محدودیتهای آموزشی همراه بود؛ مدرسه محل تحصیل او تنها چهار دانشآموز داشت. با این حال، امیرمحمد با پشتکار و اراده قوی توانست در کنکور سراسری رتبه ۸۰۰ را کسب کند و وارد دانشگاه تهران شود تا بتواند آرزوهای بزرگ خود را در زمینههای نوین علمی و فناوری، از جمله بلاکچین، هوش مصنوعی و برنامهنویسی دنبال کند.
او در رشته مدیریت کسب و کار تحصیل میکرد و تازه ترم چهارم خود را آغاز کرده بود. امیرمحمد جوانی آرام، درسخوان، با ایمان و درستکار بود و خانواده و دوستانش او را به عنوان نخبهای با استعداد و آیندهای درخشان میشناختند. علاقه و پشتکار او در حوزههای فناوری و برنامهنویسی باعث شده بود آرزو داشته باشد روزی استارتآپ خود را راهاندازی کند و در زمینههای تخصصی خود به موفقیت برسد. همچنین او در شبکههای اجتماعی، به خصوص توییتر، درباره تغییراتی که در زندگی و مسیر حرفهای خود میخواست ایجاد کند، نوشته بود و آرزو داشت مسیر خود را به شکلی بسازد که بتواند تأثیر مثبت و ملموسی در دنیای فناوری داشته باشد.
حادثه تلخ و قتل امیرمحمد خالقی
در شامگاه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳، امیرمحمد خالقی درمیان هنگام بازگشت به خوابگاه دانشگاه تهران، توسط دو سارق موتورسوار مورد حمله قرار گرفت. شاهدان گفتند او در تلاش برای دفاع از خود با زورگیران درگیر شد و ضربههای چاقو به کتف، پهلو و قفسه سینه او وارد شد. امیرمحمد فوراً به بیمارستان شریعتی منتقل شد، اما شدت جراحات آنقدر بالا بود که صبح روز بعد، ۲۵ بهمن ۱۴۰۳، جان خود را از دست داد.
هماتاقیهای او توضیح دادند که حادثه در خیابان جنت، پشت کوی دانشگاه و تنها ۲۰۰ متر از ورودی خوابگاه رخ داده بود؛ خیابانی کوتاه که پیشتر بارها محل سرقت و حملات مشابه شده بود. آنها گفتند امیرمحمد برای اولین روز کاری خود تلاش زیادی کرده و چندین مصاحبه کاری انجام داده بود، اما در همان روز قربانی سرقت شد و جان خود را از دست داد.
پدر امیرمحمد درباره روز حادثه گفت: «آخرین بار ساعت حدود هشت شب با پسرم صحبت کردم. خوشحال بود و از سرکار برمیگشت. پسرم فقط دنبال درس بود و هیچ علاقهای به سیاست نداشت.» همزمان، برادرش افزود: «امیرمحمد آرزوهای بزرگی داشت و میخواست در حوزههای بلاکچین و هوش مصنوعی حرفهای شود. ما از متهمان شکایت کردهایم و درخواست قصاص قاتلان را داریم.»
اعتراضات و واکنشها به قتل امیرمحمد خالقی
قتل امیرمحمد خالقی درمیان، دانشجوی ۱۹ ساله دانشگاه تهران، موجی از خشم عمومی و انتقاد گسترده نسبت به ضعفهای امنیتی در کشور را به همراه داشت. دانشجویان دانشگاه تهران در واکنش به آنچه بیتوجهی مسئولان در تأمین امنیت خوابگاهها عنوان کردند، تجمعاتی در یادبود او برگزار کردند و خواستار بررسی دقیق شرایط امنیتی شدند. این اعتراضات در برخی مقاطع به درگیریهای فیزیکی با نیروهای حراست و لباسشخصی انجامید و تعدادی از دانشجویان بازداشت شدند، هرچند برخی از آنها پس از مدتی آزاد شدند.
حسین سیمایی صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، با عذرخواهی از جامعه دانشگاهی اعلام کرد که رئیسجمهور مأموریت ویژهای برای پیگیری این حادثه به او داده است. او اضافه کرد که اقدامات فوری برای افزایش امنیت خوابگاهها در جریان است و نصب کیوسکهای پلیس، دوربینهای نظارتی و پایههای روشنایی از جمله تدابیر در حال انجام است. در همین حال، مدیرکل خوابگاههای دانشگاه تهران استعفا داد تا پاسخگویی نسبت به کوتاهیها در این زمینه صورت گیرد.
پرونده قضایی و وضعیت قاتلان امیرمحمد خالقی
کارآگاهان پلیس آگاهی تهران پس از بررسی دقیق تصاویر دوربینهای مداربسته و گردآوری شواهد میدانی، موفق به شناسایی و دستگیری عاملان قتل امیرمحمد خالقی درمیان شدند. بررسیها نشان داد که این دو متهم، از سارقان سابقهدار بودهاند و این جنایت در جریان سرقت از کولهپشتی امیرمحمد رخ داده است. گزارشها حاکی از آن است که متهمان با موتور به او نزدیک شده و پس از درگیری کوتاه، مرتکب قتل شدند.
بیشتر بخوانید: آمار نگرانکننده روند صعودی قتل در ایران/ رابطه معنادار و جدی میان فاکتورهای اقتصادی و افزایش جرم و جنایت + جدول
اتهامات واردشده به این دو نفر تنها به قتل محدود نمانده، بلکه شامل «مشارکت در سرقت مسلحانه مقرون به آزار»، «معاونت در سرقت» و «قاپیدن گوشیهای همراه» نیز هست. با وجود آنکه پرونده در مرحله صدور حکم قصاص قرار گرفت، اجرای حکم به دلیل بررسی سایر جرایم متهمان بهطور موقت متوقف شد. وکیل خانواده خالقی درمیان اعلام کرد که متهمان پیشتر نیز در چند پرونده سرقت مورد تعقیب بودهاند و شکایتهای متعددی علیه آنها در دستگاه قضایی ثبت شده است. توقف موقت اجرای حکم با هدف رسیدگی کامل به تمام جرایم این افراد انجام گرفته تا در صورت اثبات اتهامات جدید، مجموعه مجازاتها بهشکل جامع و قاطع اعمال شود.
دادستان تهران نیز در اظهاراتی بر ضرورت برخورد قاطع و بیدرنگ با مرتکبان جرایم خشونتآمیز و مسلحانه تأکید کرد و گفت که دستگاه قضایی بههیچروی در برابر افرادی که امنیت جامعه را به خطر اندازند، مماشات نخواهد کرد.
زندگی کوتاه، اما تأثیرگذار
امیرمحمد خالقی درمیان، دانشجوی جوان و بااستعدادی بود که از روستایی کوچک در خراسان جنوبی برخاست و با امیدی بزرگ راهی تهران شد تا رؤیای علمی خود را در دانشگاه تهران دنبال کند. او از همان دوران دبیرستان با نبوغ و پشتکارش شناخته میشد؛ دانشآموزی آرام، منظم و پرشور که آیندهای روشن پیشرو داشت. آرمانش نه صرفاً تحصیل در دانشگاهی معتبر، بلکه خدمت به کشور از مسیر علم و فناوری بود. با این حال، در نخستین روز کاریاش در پایتخت، قربانی خشونتی شد که قلب جامعه را به درد آورد.
زندگی امیرمحمد تصویری واقعیست از نسلی که با تلاش، امید و انگیزه پا به میدان میگذارد، اما گاه قربانی ناکارآمدی و بیتدبیری میشود. او تنها فرزند خانواده نبود؛ نماد نسلی بود که میخواهد با دانش و خلاقیت، آیندهای بهتر برای ایران بسازد. دوستانش میگویند همیشه از راهاندازی استارتآپی سخن میگفت که بتواند مشکلات واقعی مردم را حل کند و از فناوری برای بهبود زندگی بهره گیرد.
مراسم خاکسپاری او در زادگاهش، روستای میان، در حالی برگزار شد که سکوت و اندوه همه فضا را فرا گرفته بود. خانواده، دوستان، معلمان و اهالی روستا پیکر این جوان پرآتیه را با چشمانی اشکبار بدرقه کردند. در دانشگاه تهران نیز یادش گرامی داشته شد و دانشجویان با برپایی مراسم یادبود، بر لزوم توجه بیشتر به امنیت خوابگاهها و فضاهای دانشجویی تأکید کردند.
بهرغم گذشت زمان، نام و یاد امیرمحمد خالقی درمیان همچنان در ذهن جامعه دانشگاهی زنده است. رؤیاهای او از میان نرفته و الهامبخش بسیاری از دانشجویان جوانیست که با وجود دشواریها، مسیر علم و نوآوری را با امیدی تازه ادامه میدهند. داستان زندگی او هشداریست به مسئولان و تلنگری برای همه ما که امنیت، بهویژه امنیت جوانان و دانشجویان، نباید هرگز قربانی بیتوجهی و بیبرنامگی شود.