اقتصاد۲۴- برنامه رک با اجرای مجید واشقانی بار دیگر جنجال ساز شده است. این برنامه که ابتدا با دعوت از بازیگران و چهرههای هنری مانند بهاره رهنما و پوریا پورسرخ آغاز به کار کرد، به تدریج به سمت گفتوگوهای سیاسی گرایش یافت و حالا با مصاحبهای با هانی کُرده - یکی از اشرار شناخته شده تهران باسابقه بازداشتهای متعدد - مرزهای جدیدی را جابه جا کرده است.
این مصاحبه که به سرعت از یوتیوب حذف شد و برنامه اخطار دریافت کرد، سؤالاتی جدی درباره نقش رسانهها در عادی سازی خشونت و سفیدشویی مجرمان مطرح میکند. هانی کرده که در پنج سال گذشته چهار بار بازداشت و آزاد شده و حتی تابستان امسال در عملیات پلیس علیه اشرار دستگیر گردید، در این برنامه با لحنی افتخارآمیز از زندگی اش به عنوان بچه لات سخن گفت.
او از تغییرات زندانها حرف زد؛ مانند فروش شرت هفتی صورتی و حتی با طعنهای طلبکارانه، گلایه هایش را بیان کرد.
این تصویرسازی که او را نه به عنوان یک مجرم سابقه دار، بلکه به عنوان یک شخصیت جذاب و رک نشان میدهد، دقیقاً همان چیزی است که منتقدان آن را سفیدشویی اراذل و اوباش مینامند. اما چرا چنین برنامهای ساخته میشود؟ آیا هدف صرفاً کسب بازدید و وایرال شدن است یا چیزی فراتر از آن؟
از منظر رسانهای، این مصاحبه نمادی از روند نگران کنندهای در رسانههای ایرانی است. برنامه رک که ابتدا با مهمانان زرد هنری شروع شد، حالا به چهرههای سیاسی مانند صادق زیباکلام، بیژن عبدالکریمی و مهدی مطهرنیا رسیده است. فارغ از حذف سریع برنامه که نشان دهنده فشارهای خارجی- شاید از سوی نیروهای انتظامی است - این اقدام میتواند خلاف کاران را جسورتر کند.
بیشتر بخوانید:پژمان جمشیدی پایش را به روانشناس باز کرد
وقتی یک مجرم با سابقه ضرب وجرح، چاقوکشی و تیراندازی تریبون میگیرد تا از اعمالش دفاع کند، پیام آن به جامعه چیست؟ آیا این کار خشونت را عادی سازی نمیکند و الگویی غلط برای جوانان هیجانی نمیسازد؟
سردار رادان، فرمانده انتظامی کشور پیشتر هشدار داده بود مصاحبه با اراذل سطح یک در فضای مجازی، زحمات پلیس را زیرسؤال میبرد. او تأکید کرده بود پلیس کف خیابان به دنبال چنین افرادی است؛ اما رسانهها آنها را ستاره میکنند. این تناقض، جایی که هانی کرده پس از بازداشت سریع آزاد میشود و سپس جلوی دوربین مینشیند، سؤال برانگیز است.
آیا رسانهها در حال تبدیل شدن به ابزاری برای روایتهای یک جانبه، بدون توجه به عواقب اجتماعی هستند؟ در نهایت، رسانهها مسئولیت سنگینی دارند. برنامههایی مانند رک نباید برای هیت یا بازدید، تریبون را به افرادی بدهند که سابقه شان پر از خشونت است.
اگر هدف اصلاح یا آسیب شناسی است، باید با نظارت کارشناسی و لحنی غیرافتخارآمیز باشد. این جنجالها نشان میدهد جامعه نسبت به چنین محتوایی حساس است و شاید زمان آن رسیده که رسانهها در رویکردشان تجدیدنظر کنند، پیش از آنکه وقاحت خلاف کاران بیشتر شود و اعتماد عمومی خدشه دار گردد.