اقتصاد۲۴– کلانشهرهای ایران دوباره در وضعیت هشدار آلودگی هوا قرار گرفتهاند. دکتر مینو محرز، پزشک و متخصص بیماریهای عفونی، در تازهترین مصاحبه خود با رسانهها هشدار داد: «واقعیت تلخ این است که مردم در برابر آلودگی هوا کار چندانی از دستشان برنمیآید. حتی خروج کوتاه از خانه میتواند خطرناک باشد و ماسکهای موجود در بازار ایران تأثیری در کاهش آسیبها ندارند.»
وی افزود: «اکنون هم بیماری کووید-۱۹ وجود دارد و هم آنفولانزا افزایش یافته است. رعایت نکات ایمنی و محدود کردن تماس با محیط بیرون، تنها راه حفاظت از سلامت است.»
بحران آلودگی و ناکارآمدی سیاستها
با وجود هشدارهای سالانه درباره آلودگی هوا، سیاستهای دورکاری و تعطیلی نیمبند که هر سال با تأخیر اعمال میشوند، نتوانستهاند اثر ملموسی بر کاهش مواجهه شهروندان با آلایندهها داشته باشند. بسیاری از مردم همچنان مجبور به حضور در محیطهای آلوده هستند و این امر، ریسک ابتلا به بیماریهای تنفسی و قلبی را افزایش میدهد.
کارشناسان میگویند: «تعطیلی محدود چند روزه، بدون کاهش واقعی آلایندهها یا اقدامات بلندمدت، عملاً تاثیری در حفظ سلامت ندارد. این سیاستها بیشتر نمایشی هستند و فشار را روی شهروندان افزایش میدهند.»
مشکل ماسک و تجهیزات محافظتی
یکی از چالشهای اساسی که محرز به آن اشاره کرده، اثر محدود ماسکهای موجود در بازار است. بسیاری از مردم به امید کاهش آسیب، از ماسکهای معمولی استفاده میکنند، اما به گفته این متخصص، این ماسکها قادر به فیلتر کردن ذرات ریز معلق در هوا نیستند و شهروندان همچنان در معرض خطر جدی قرار دارند.
پیامد همزمانی بحرانها
وضعیت فعلی آلودگی هوا با شیوع همزمان کووید-۱۹ و آنفولانزا، معضلی دوگانه ایجاد کرده است. پزشکان میگویند که بیتوجهی به هشدارها میتواند علاوه بر تشدید بیماریهای تنفسی، بار سنگینی بر سیستم درمانی کشور وارد کند.
در عین حال، بسیاری از متخصصان محیط زیست و بهداشت معتقدند نبود برنامه جامع کاهش آلایندهها و تاخیر در تصمیمگیریهای کلان، باعث شده تا اقدامات فعلی تنها راهکارهای موقتی و ناکافی باشند.
تحلیلگران میگویند بحران آلودگی هوا نیازمند سیاستگذاری بلندمدت، اقدامات ساختاری و پایش مداوم است تا بتوان فشار مضاعف بر شهروندان را کاهش داد و از وقوع فاجعههای بهداشتی جلوگیری کرد.