اقتصاد۲۴- در حالیکه طی روزهای گذشته بحث حجاب دوباره به موضوع اصلی فضای سیاسی و اجتماعی کشور تبدیل شده، برگزاری مسابقه ماراتن سالانه کیش در بخش زنان نیز به حاشیههای گستردهای کشیده شده است. با این حال بهنظر میرسد تنها دستگاههای قضایی و فرهنگی نبودند که در شکلگیری این وضعیت نقش داشتند؛ فدراسیون دوومیدانی نیز با اظهارات و اقدامات پیشدستانه، عملاً زمینهساز حساسیت و هیجانیشدن فضا شده است. به بیان روشنتر، فدراسیون دوومیدانی چند روز پیش از شروع ماراتن کیش با پروندهسازی و فضاسازی رسانهای علیه برگزارکنندگان این رویداد، افکار عمومی را به سمت برخورد قضایی سوق داده بود.
ماراتن کیش چیست؟
ماراتن کیش یک رویداد دوومیدانی همگانی است که هر ساله در اواخر پاییز در جزیره کیش برگزار میشود. امسال پنجمین دوره این رقابت با حضور ۵۲۰۰ دونده زن و مرد در سه مسافت ۵، ۱۵ و ۴۲ کیلومتر برگزار شد؛ رقابتی که در نخستین دوره تنها ۵۰۰ شرکتکننده داشت. مسیر ماراتن کیش توسط انجمن جهانی AIMS—زیرمجموعه رسمی فدراسیون جهانی دوومیدانی—متر و استانداردسازی شده و تنها مسابقه ثبتشده ایران در سایت فدراسیون جهانی محسوب میشود.
درخواست برخورد قضایی با مسابقهای که هنوز برگزار نشده!
هاشم صیامی، نایبرئیس فدراسیون دوومیدانی—که خود در سال ۱۴۰۲ به دلیل حواشی ماراتن کیش مجبور به استعفا شده بود—چند روز مانده به مسابقه در مصاحبهای با حمله به برگزارکنندگان، خواستار ورود دادستانی و وزارت ورزش برای برخورد با این رویداد شد؛ در حالیکه هنوز حتی مسابقهای برگزار نشده بود.
صیامی در اظهاراتی عجیب گفته بود: «تشکل برگزارکننده مسابقه خود را مردمی معرفی کرده و فدراسیون را نهادی حکومتی تلقی میکند.»
او همچنین مدعی شد که برگزاری رویداد آزاد ورزشی بدون نظارت فدراسیون دوومیدانی و بدون در نظرگرفتن «موازین قانونی و شرعی»، «تبعات مخرب» دارد.
جالب اینجاست که او در مورد مسابقهای که هنوز برگزار هم نشده گفته بود «با توجه به حواشی متعدد بوجود آمده و گزارشهای واصله به فدراسیون دوومیدانی، دادستانی کل کشور و وزارت ورزش و جوانان ارگانهایی هستند که میتوانند در تغییر مسیر کنونی و فرهنگسازی برای برگزاری صحیح رویدادهایی از قبیل دوهای ماراتن، تاثیرگذار باشند.»
پاسخ تند نهاد برگزارکننده: مجوز داریم و شما فقط دنبال پول هستید!
در واکنش به مواضع فدراسیون، پیام دیباج مدیر مسابقه ماراتن کیش به ایسنا گفت: «تمام مجوزهای لازم از شورای تأمین، منطقه آزاد کیش و معاونت ورزش شرکت عمران، آب و خدمات کیش صادر شده و کمیسیون امنیتی مربوطه نیز تشکیل شده است. تنها نهادی که با ما همکاری نکرد، فدراسیون دوومیدانی بود.»
دیباج تأکید کرد فدراسیون صرفاً درخواست مالی داشته و از رویداد حمایت نکرده است: «سال گذشته پول درخواستشده را هم واریز کردیم، اما بازهم همکاری نکردند. حالا که همه مجوزهای قانونی صادر شده، فدراسیون دوباره بهانهجویی میکند.»
آقای حدادی! پاسخگوی حواشی خودت باش
پس از پایان مسابقه و آغاز موج حاشیهها—که بخش زیادی از آن نتیجه فضاسازی فدراسیون پیش از برگزاری بود—احسان حدادی رئیس فدراسیون دوومیدانی ضمن مرزبندی خود با رقابت برگزار شده اظهار داشت «خود متولیان باید پاسخگوی حاشیههای ایجاد شده باشند.» حدادی گفت: «متاسفانه مسئولان منطقه آزاد کیش و افراد برگزار کننده، زیر بار هماهنگی با فدراسیون نرفتند و به هشدارهای ما در روزهای منتهی به برگزاری مسابقه هم توجه نکردند. حالا هم با توجه به حاشیههای ایجاد شده، باید خودشان درباره این موضوع پاسخگو باشند.»
بیشتر بخوانید:افشاگری بهروز رهبری فرد درباره یک باخت دستوری | فوتبال یا ابزار کنترل اجتماعی؟
حدادی در حالی مدیران منطقه آزاد کیش را به پاسخگویی در مورد حواشی مرتبط با حجاب ماراتن کیش فرا میخواند که سه عضو تیم ملی دوومیدانی ایران که همراه با حدادی برای مسابقات قهرمانی آسیا به کره اعزام شده بودند، اکنون به اتهام تجاوز گروهی در زندان هستند؛ اما رئیس فدراسیون تاکنون نه توضیح شفافی ارائه کرده و نه مورد بازخواست قرار گرفته است.
تنها چند ساعت پس از مسابقه، دادستانی کیش با صدور اطلاعیهای اعلام کرد: «نحوه برگزاری مسابقه موجب خدشهدار شدن عفت عمومی شده و پرونده کیفری برای عوامل و مسئولان رویداد تشکیل شده است.»
علی سالمی زاده دادستان کیش اظهار کرد: «با وجود تذکرات قبلی مبنی بر لزوم رعایت قوانین و مقررات جاری کشور و همچنین اصول شرعی و عرفی و حرفهای در برگزاری این مسابقه، مسئولان مربوطه به این تذکرات توجه لازم را نداشتند و نحوه برگزاری رویداد بهگونهای بوده که موجب خدشهدار شدن عفت عمومی شده است. با توجه به تخلفات صورتگرفته و بر اساس قوانین و مقررات، پرونده کیفری برای مسئولان و عوامل برگزارکننده این رویداد تشکیل شده است. در اجرای تأکیدات دادستان کل کشور، برخورد با متخلفان باید قاطع، بازدارنده و بدون اغماض باشد؛ این برخورد شامل تمامی مسئولان دخیل در برگزاری مسابقه، اعم از بخش دولتی و عوامل بخش خصوصی خواهد شد. دستگاه قضائی از فعالیتهای ورزشی و اجتماعی سالم حمایت میکند، اما با کوتاهی یا بیتوجهی به ضوابط قانونی و شرعی وفق مقررات برخورد خواهد کرد.»
این در حالی است که بنا به گزارشهای رسیده به رویداد۲۴، برگزارکنندگان اقدامات متعددی برای رعایت موازین انجام داده بودند: از نصب بنرهای هشدار رعایت پوشش گرفته تا قرار دادن روسری در پک مسابقه برای شرکتکنندگان. تصاویر منتشرشده نیز نشان میدهد زنان شرکتکننده تیشرتهای گشاد مسابقه، شلوار و گاه اسکارف بر سر داشتهاند.
به نظر میرسد آنچه رخ داده، مشابه وضعیت عمومی کشور در مسئله پوشش بوده است؛ یعنی برخی زنان مانند سطح شهر، بدون روسری دویدهاند و این موضوع به «حاشیه» تعبیر شده است. در واقع آنچه رسانههای اصولگرا و جریانهای تندرو در ساعات گذشته مبنی بر لزوم افزایش فشار، سخت گیری و اقدامات عملی برای کنترل پوشش مطرح میکنند، عملا درخواستی امکان ناپذیر است که نتیجه آن نه رعایت اصول مد نظر آنها بلکه برگزار نشدن یک رویداد ورزشی است.
اگر فدراسیون آتش نمیافروخت...
اکنون پرسش این است که با وجود مجوزهای رسمی و پیشبینی شرایط مسابقه، چرا فدراسیون دوومیدانی پروندهسازی کرده و وزارت ورزش سکوت اختیار کرده است؟
بسیاری معتقدند اگر فدراسیون چند روز پیش از مسابقه اظهارنظر جنجالی نمیکرد، حساسیتها تا این حد بالا نمیرفت و رویدادی که سالها بدون مشکل برگزار شده بود، به بحرانی حقوقی و رسانهای تبدیل نمیشد.