اقتصاد۲۴- آلودگی هوا این روزها نه تنها سلامت شهروندان را تهدید میکند، بلکه جیب آنها را هم خالی میکند و هزینهای واقعی و ملموس بر زندگی مردم تحمیل کرده است. از یک سو، طرح زوج و فرد و جریمههای مربوطه فشار مضاعفی به شهروندان وارد کرده است. حتی شهروندانی که طرح سالانه دارند، طبق آخرین اطلاعیهها ملزم به پرداخت جریمه شدهاند، و این یعنی پولی که بسیاری برای مدیریت شهری پرداخت کرده بودند، دوباره از جیب آنها بیرون میرود.
در سوی دیگر، خانوادهها بار مالی دیگری را تجربه میکنند. مدارس غیرانتفاعی و حتی دولتی شهریههای کلان دریافت کردهاند، سرویس رفتوآمد دانشآموزان هزینهبر است و خانوادهها برای آمادهسازی و خرید لوازم تحصیلی سرمایهگذاری کردهاند، اما تعطیلیهای مکرر و مجازی شدن کلاسها، این سرمایهگذاریها را عملاً به هدر میدهد. والدین نگران هستند که با ادامه این روند، فرزندشان ضربه آموزشی و تحصیلی جدی ببیند، در حالی که هزینهها از جیب خودشان رفته است.
آلودگی هوا همچنین مشاغل روزانه و خرد را تحت فشار گذاشته است. رانندگان تاکسی، پیکهای موتوری و دستفروشها یا مجبورند در خانه بمانند و درآمد خود را از دست بدهند یا ریسک جریمه شدن را بپذیرند. این مشاغل، که غالباً درآمد روزمره آنها به زندگی خانوادهها وابسته است، درگیر یک بحران مضاعف شدهاند: هم از نظر اقتصادی زیان میبینند و هم از نظر قانونی تحت فشار هستند.
در واقع، اقتصاد خانوارها در شرایط کنونی، تحت بار هزینههای غیرقابل پیشبینی و چندگانه قرار دارد؛ از جریمهها گرفته تا شهریههای مدرسه و هزینه سرویس و خرید لوازم تحصیلی، و در نهایت کاهش درآمد مشاغل خرد. این وضعیت نشان میدهد که مسئولیت آلودگی هوا تنها به سلامت شهروندان محدود نمیشود؛ بلکه مستقیماً بر اقتصاد خانوارها اثر میگذارد و فشار اقتصادی را تشدید میکند.
کارشناسان هشدار میدهند که اگر این روند ادامه پیدا کند، بحران اقتصادی و نارضایتی اجتماعی تشدید خواهد شد. از در و دیوار هزینه جدید سر مردم میریزد، و دولت و دستگاههای مسئول هیچ سیاست حمایتی مؤثری برای کاهش بار مالی و اقتصادی مردم اجرا نکردهاند. در نهایت، این مردم هستند که هزینههای آلودگی هوا، تصمیمات ناگهانی و مدیریت ناکارآمد شهری را پرداخت میکنند.