اقتصاد۲۴- اف-۱۴تامکت (F-۱۴ Tomcat)، یک جنگنده رهگیر دو سرنشینه و دو موتوره مافوق صوت ساخت آمریکا است که از سال ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۲ توسط شرکت گرومن (اکنون بخشی از شرکت نورثروپ گرومن است) برای نیروی دریایی ایالات متحده ساخته شد.
اف-۱۴ تامکت برای حمله و نابودی هواپیماهای دشمن در شب و در تمام شرایط آب و هوایی طراحی شده است. گرومن اف-۱۴ تامکت به مدت ۳۲ سال در نیروی دریایی ایالات متحده خدمت کرده و همچنان در نیروی هوایی ارتش ایران در خدمت است.
جنگنده اف-۱۴ تامکت به عنوان جانشین اف-۴ فانتوم ۲، در دهه ۱۹۶۰ با ظرفیتهای آیرودینامیکی و الکترونیکی برای دفاع از عملیات ناوهای هواپیمابر ایالات متحده در بردهای طولانی در برابر هواپیماها و موشکهای شوروی طراحی شد. تحویل آن به نیروی دریایی ایالات متحده در سال ۱۹۷۲ آغاز شد و آخرین اف-۱۴ در سال ۲۰۰۶ از خدمت بازنشسته شد.
بیشتر بخوانید: معرفی خودروی زرهی شناسایی ۲T استالکر
قبل از انقلاب اسلامی در ایران در سال ۱۹۷۹، تقریباً ۸۰ فروند اف-۱۴ به ایران فروخته شد و تعدادی از آنها در حالتهای مختلف آمادگی نگهداری میشوند.
تامکت یک جنگنده دو سرنشینه دو موتوره با دمهای دوقلو و بالهای با هندسه متغیر است. چیدمان کلی آن شامل یک محفظه بلند حاوی رادار بزرگ دماغه و دو جایگاه خدمه است که به سمت جلو و بالای موتورهای با فاصله زیاد امتداد یافتهاند. موتورها موازی با یک سازه مرکزی هستند که به سمت دم صاف میشود. ترمزهای هوایی پروانهای شکل بین بالههای سطوح بالایی و پایینی قرار دارند. در مجموع، بدنه بیش از نیمی از کل سطح بالابر آیرودینامیکی را تشکیل میدهد.
اف-۱۴ مجهز به دو موتور توربوفن پراتاند ویتنی یا جنرال الکتریک، که هر کدام ۲۱۰۰۰ تا ۲۷۰۰۰ پوند رانش با پسسوز تولید میکردند. این جنگنده میتوانست در ارتفاعات بالا از سرعت ۲ ماخ (دو برابر سرعت صوت) و در سطح دریا از سرعت ۱ ماخ عبور کند.
اف-۱۴ میتوانست همزمان با سیستم کنترل تسلیحات پیشرفته خود تا ۲۴ هدف را ردیابی و با موشکهای فینیکس AIM-۵۴A به شش هدف حمله کند و همزمان به اسکن فضای هوایی ادامه دهد. تسلیحات همچنین شامل ترکیبی از سایر موشکهای رهگیری هوایی، راکتها و بمبها بود.
افسر رهگیری رادار، که پشت خلبان نشسته بود، با سیستم تسلیحاتی این جنگنده میتوانست تا ۲۴ هواپیمای دشمن را تا فاصله ۱۹۵ مایلی (۳۱۴ کیلومتری) ردیابی و همزمان موشکهای دوربرد را به سمت ۶ فروند از آنها هدایت کند. موشکهای میانبرد و کوتاهبرد نیز میتوانستند در زیر بالهای داخلی و بدنه حمل شوند. بمبها نیز برای حمله به اهداف سطحی حمل می شند. همچنین یک توپ چرخشی ۲۰ میلیمتری در بدنه برای نبرد نزدیک هوایی یا داگ فایت نصب شده بود.
نوع: جنگنده رهگیر
کشور طراح: آمریکا
شرکت سازنده: گرومن
اپراتور: نیروی دریایی آمریکا و نیروی هوایی ایران
موتور: ۲ موتورپراتاند ویتنی یا جنرال الکتریک F۱۱۰-GE-۴۰۰
نوع موتور: توربوفن
نیروی رانش: ۲× ۲۷۸۰۰ پوند-نیرو · ۱۲۴ کیلونیوتن
سیستمهای الکترونیکی: هیوز AN/AWG-۹، AN/ALR-۲۳، ریتیون AN/APG-۷۱
صندلی:۲