اقتصاد۲۴ ـ با تصمیم هیئتمدیره شرکت سرمایهگذاری گروه توسعه ملی که با نماد «وبانک» در بازار سرمایه شناخته میشود، علی وحدت بهعنوان سرپرست جدید این مجموعه بزرگ منصوب شده است. این تغییرات در سطح مدیریتی این شرکت سرمایهگذاری بزرگ که براساس اهداف مقرر از سوی هیئت مدیره برای نوسازی ساختار مدیریت اقتصادی و بهرهگیری از ظرفیت نخبگان متخصص صورت گرفته، واجد اهمیت بسیاری در راستای چابکسازی مدیریت بنگاههای اقتصادی است.
وحدت که پیش از این در مناصب کلیدی متعددی ایفای نقش کرده، جایگزین فرهاد زرگری شده است تا با استفاده از تجربیاتش در حوزه مالی و فناوری، مسیر جدیدی را برای این گروه سرمایهگذاری ترسیم کند.
علی وحدت، دانشآموخته مقطع دکتری در رشته مهندسی نساجی با تخصص پرتوهای الکترونی از دانشگاه صنعتی امیرکبیر است. او علاوه بر دکتری، مدرک کارشناسی ارشد خود را نیز در همین رشته از دانشگاه امیرکبیر دریافت و مقطع کارشناسی را در دانشگاه یزد سپری کرده است. او همچنین به عنوان دانشجوی ممتاز دکتری انتخاب شده و مقالات علمی متعددی در مجلات معتبر بینالمللی به چاپ رسانده و چندین اختراع را نیز در اداره کل ثبت اختراعات به ثبت رسانده است.
برجستهترین دوره مدیریتی علی وحدت به دوران ریاست او بر هیئت عامل صندوق نوآوری و شکوفایی ریاستجمهوری بازمیگردد. وی در مهرماه سال ۱۳۹۷ با حکم حسن روحانی، رئیسجمهور وقت به این سمت منصوب شد تا مأموریت پیشبرد اقتصاد دانشبنیان و توانمندسازی بخش خصوصی را بر عهده بگیرد.
در این دوره، او با وجود توقف تزریق سرمایه دولتی به صندوق نوآوری از سال ۱۳۹۶، توانست با اتخاذ سیاستهای اهرمیسازی منابع و تعامل فعال با شبکه بانکی و بازار سرمایه، تحولی بزرگ در حوزه تامین مالی حوزه نوآوری و فناوری ایجاد کند.
در زمان مدیریت او، صندوق نوآوری موفق شد بیش از ۲۳ هزار و ۴۵۹ میلیارد تومان انواع تسهیلات، ضمانتنامه و خدمات مالی به شرکتهای دانشبنیان ارائه دهد که در سیاستهای نوین مالی بسیار اثربخش بود.
یکی از اقدامات کلیدی علی وحدت در صندوق نوآوری، بازطراحی مدلهای حمایتی و دوری از تصدیگری مستقیم دولتی بود. وی با معرفی مدلهای «همسرمایهگذاری» و تقویت «صندوقهای جسورانه و خصوصی بورسی»، اقدام به کاهش ریسک سرمایهگذاری در طرحهای فناورانه برای بخش خصوصی کرد.
ضمناً تحت مدیریت او، سرمایه صندوقهای جسورانه و خصوصی بورسی از ۱۳۵۵ میلیارد تومان به بیش از ۵ هزار و ۲۱۵ میلیارد تومان افزایش یافت. او معتقد بود که دولت نباید به صورت مستقیم در پروژهها مداخله کند، بلکه باید با تقویت نهادهای واسط مانند صندوقهای پژوهش و فناوری، زمینه را برای رشد استارتآپها و شرکتهای خلاق فراهم آورد.
اوج عملکرد درخشان علی وحدت در صندوق نوآوری و شکوفایی را باید به دوره شیوع ویروس کرونا نسبت داد؛ مقطعی بحرانی که نظام سلامت کشور با کمبود جدی تجهیزات پزشکی و وابستگی بالا به واردات مواجه بود. در این دوره، صندوق نوآوری با مدیریت وحدت، بهسرعت مسیر حمایت هدفمند از شرکتهای دانشبنیان و فناور داخلی را فعال کرد و توانست با تزریق بهموقع منابع مالی، صدور ضمانتنامهها و تسهیل فرآیندهای حمایتی، ظرفیت تولید داخل را به میدان بیاورد. نتیجه این سیاستها، شکلگیری یک زنجیره تأمین بومی برای تجهیزات حیاتی پزشکی بود که نقش مهمی در کنترل و مدیریت بحران ایفا کرد.
در همین چارچوب، از تولید انبوه انواع ماسکهای پزشکی و صنعتی گرفته تا توسعه و ساخت دستگاههای ونتیلاتور، تجهیزات اکسیژنساز، کیتهای تشخیص و سایر ملزومات درمانی، با اتکا به توان شرکتهای دانشبنیان داخلی محقق شد. این تجربه موفق نهتنها کشور را از واردات پرهزینه و بعضاً نامطمئن بینیاز کرد، بلکه نشان داد در شرایط بحرانی، مدل حکمرانی مالی مبتنی بر اعتماد به فناوری داخلی و مشارکت فعال بخش خصوصی میتواند به یک مزیت راهبردی تبدیل شود. بسیاری از ناظران، مدیریت این دوره را نقطه عطفی در کارنامه علی وحدت میدانند، دورهای که صندوق نوآوری و شکوفایی از یک نهاد حمایتی صرف، به بازیگری مؤثر در تأمین امنیت سلامت کشور ارتقاء یافت.
در دوره مسئولیت وحدت، صدور ضمانتنامه برای شرکتهای دانشبنیان جهش چشمگیری داشت. از آذر ماه ۱۳۹۷ تا پایان سال ۱۴۰۱، بیش از ۴ هزار و ۷۶۲ فقره ضمانتنامه به ارزش بالغ بر ۱۰ هزار و ۸۶۵ میلیارد تومان صادر شد که زمینه را برای انعقاد قراردادهایی به ارزش ۵۴ هزار میلیارد تومان فراهم کرد. همچنین کاهش میانگین زمان صدور ضمانتنامه به کمتر از یک هفته، یکی از شاخصهای بهبود فرآیندها در دوره او بود.
وحدت در این دوره بر اجرای طرحهای ملی بزرگ نیز تمرکز داشت؛ از حمایت از تولید نخستین خط تولید آلفا آلومینای کشور گرفته تا بومیسازی قطار مترویی و تولید واکسنها و داروهای پیشرفته، همگی بخشی از خروجیهای عملیاتی دوره مدیریت او محسوب میشوند.
علی وحدت پیش از تکیه بر کرسی ریاست صندوق نوآوری، تجربیاتی در وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز کسب کرده بود. او مدیرعامل صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع الکترونیک (صحا) بود و در آنجا نیز بر توسعه صنایع پیشرفته تمرکز داشت.
همچنین مسئولیتهایی همچون ریاست کارگروه فناوری شورای سیاستگذاری وزارت صمت، نمایندگی وزیر در امور نخبگان و مشاور معاونت علمی و فناوری رئیسجمهور در حوزه نظام تأمین مالی نوآوری در کارنامه او دیده میشود. حضور او در بنیاد ملی نخبگان به عنوان مدیرکل دفتر پژوهش و برنامهریزی آیندهسازان و رئیس کمیته ممیزی جشنوارهها نیز بخشی دیگر از مسئولیتهای وی به شمار میرود.
وحدت تنها به بازار داخلی نمیاندیشید و توسعه صادرات محصولات دانشبنیان را یکی از اولویتهای اصلی خود قرار داده بود. او با ایجاد پایگاههای صادراتی در کشورهایی نظیر چین، روسیه، عراق و هند، و حمایت بلاعوض از حضور شرکتها در نمایشگاههای بینالمللی، راه را برای ورود فناوریهای ایرانی به بازارهای جهانی هموار کرد. یکی از اقدامات جالب توجه او، توافق با صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر روسیه (RVC) برای راهاندازی صندوق مشترک تأمین مالی همکاریهای فناورانه بود که نشان از نگاه راهبردی او به دیپلماسی فناوری دارد. او معتقد بود که توانمندسازی صادراتی شامل آموزش، مشاوره و حفاظت از داراییهای فکری در خارج از مرزها، کلید ماندگاری شرکتهای فناور است.
انتصاب علی وحدت به عنوان سرپرست شرکت سرمایهگذاری گروه توسعه ملی، امیدها برای رشد این مجموعه را افزایش داده است. وحدت با تجربهای که در هدایت نهادهای مالی توسعهای و آشنایی با اکوسیستم نوآوری دارد، اکنون انتظار میرود پویایی و چابکسازی را به مدیریت بنگاههای اقتصادی بزرگ تزریق کند و رویکردهای نوین تأمین مالی و بهرهگیری از فناوریهای نوظهور در مجموعههای تحت نظر «وبانک» بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.