اقتصاد ۲۴ -برخی فعالان اقتصادی بر این باورند که با افزایش تعرفه‌های مشتقات محصولات فولادی و آلومینیومی در آمریکا تاثیرات قیمتی اینگونه محصولات در بازار‌های جهانی را شاهد خواهند بود و در نهایت تجار ایرانی از این شرایط متضرر خواهند شد.
این در حالی است که تحریم‌های آمریکا درآمد‌های ارزی کشور را هدف گذاری کرده و فراموش نکنیم که درآمد‌های معدن و صنایع معدنی کشور برخلاف درآمد‌های نفتی به شریان‌های کوچک و بزرگ اقتصادی کشور وارد می‌شود.
به گفته کارشناسان، این درآمد‌ها وارد خزانه کشور نمی‌شود بلکه به واحد‌های مختلف بخش خصوصی و دولتی کشور وارد شده و از این طریق بر بخش اقتصادی نظیر چرخه حمل کشتی ها، بارگیری ها، جابجایی کالا از طریق ریل و جاده، کارخانجات، معادن، طرح‌های مشارکت اجتماعی و …. اثر می‌گذارد.
در وضعیت فعل،ی صادرات محصولات و صنایع معدنی به ویژه محصولات فولادی به اروپا از تناژ قابل توجهی برخوردار نیست و نزدیک به صفر است و حتی اینستکس نیز تنها در زمینه دارو و غذا طراحی شده و قابلیت استفاده در زمینه تجارت محصولات معدن و صنایع معدنی را ندارد و کمکی در این زمینه به ایران نخواهد کرد.
منافع تجاری اروپا ایجاب می‌کند که شریک تجاری خود یعنی آمریکا را حفظ کند، لذا شاهد هستیم که صادرات فولاد به اروپا از یک سال قبل متوقف شده بود و با دور جدید تحریم‌ها در مرحله اول و دوم، با توجه به افزایش هزینه حمل دریایی و افزایش ریسک صادرات و نیز مشکلات نقل و انتقال ارز، صادرات تحت تاثیر دوباره قرار گرفت.
چه کسانی از جنگ تعرفه وارداتی لطمه می‌بینند؟
در همین زمینه کیوان جعفری طهرانی، تحلیلگر ارشد بازار‌های بین المللی فولاد و سنگ آهن به خبرنگار اقتصاد ۲۴ گفت: ایران در تولید فولاد رقبای قوی دارد و همین باعث می‌شود جهت حفظ بازار‌های صادراتی بسیار دقیق و هوشمند عمل کند. هرچند در صنعت آلومینیوم حرفی زیادی برای گفتن ندارد و خیلی از جنگ تعرفه واردات این محصول توسط آمریکا متضرر نمی‌شود.
وی ادامه داد: تعرفه‌های واردات به عنوان ابزار حمایت از تولید کننده در تمام کشور‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. افزایش تعرفه واردات برای فولاد و آلومینیوم در آمریکا نیز مانند سایر کشور‌ها جهت حمایت صنعت آهن، فولاد و آلومینیوم آمریکاست.
تحلیلگر ارشد بازار‌های بین المللی فولاد و سنگ آهن در ادامه گفت: در اجرای وضع چنین تعرفه‌ای در آمریکا بر روی فولاد و آلومینیوم می‌تواند تاثیرات زیادی بر بازار این محصولات به ویژه بازار‌های هدف ایران به وجود بیاورد.
جعفری طهرانی گفت: اتفاقی که می‌افتد این است که صادرکنندگانی مثل چین از لحاظ فولاد و بحرین و امارات متحده عربی از لحاظ آلومینوم که مطرح‌های دنیا هستند، با کاهش صادرات مواجه خواهند شد و در راستای تحقق اهداف تولید، محصولاتشان را راهی سایر بازار‌ها می‌کنند که عمدتا در این بازار‌ها ایران سهم زیادی دارد.
به گفته این تحلیلگر ارشد بازار‌های بین المللی فولاد، ایران همواره و در هر شرایط سخت برای حفظ بازار صادراتی خود اقدام کرده است. بازار کشور‌های جنوب شرق آسیا، آسه‌آن و اروپا، بازار‌های هدف گذاری شده برای ایران است که در صورت کاهش صادرات فولاد چین به آمریکا، قطعا این بازار‌ها مورد توجه صادرات محصولات چین قرار خواهد گرفت.
سیاست‌های حفظ صادرات فولاد
جعفری طهرانی، با اشاره به سیاست‌های دولت در راستای حفظ صادرات فولاد گفت: امروز اهمیت صادرات این محصول بیشتر از هر موضوع دیگری است؛ از اینرو اگر در زمان اجرای تعرفه واردات فولاد توسط آمریکا که طبق توافق آمریکا و چین قرار است پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا اجرایی شود، کشورمان برای صادرات فولاد خود در بازار‌های هدف با مشکل مواجه شود، باید در شرایط حضور چین در بازار‌های هدف، ایران به ناچار با کاهش قیمت‌ها همچنان برای حفظ مشتریان فولاد خود در این بازار‌ها تلاش کند. محصولات چین به خاطر اینکه قابلیت رقابت در بین سایر کشور‌ها را ندارد بین بازار‌های دیگر پخش خواهد شد.
وی تاکید کرد: به طور طبیعی کشور‌های دیگر سهم خاصی از بازار جهانی این محصولات دارند. این امر باعث می‌شود قیمت‌ها برخلاف پیش بینی‌ها کاهش پیدا کند، به خاطر اینکه این محصولات به بازار‌های دیگر گسیل می‌شود که عموما بازار کشور‌های جنوب شرق آسیا، آسه‌آن و اروپا خواهد بود وبا توجه به نیاز منطقه، باعث رقابت بیشتری برای سایر کشور‌ها جهت عرضه می‌شود.
به گفته جعفری طهرانی، در صورت اجرای عوارض وارداتی آمریکا بر روی فولاد، بازار صادرات ایران با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد. باید در نظر داشته باشید کشورمان در زمان تحریم قرار دارد و با این شرایط نقل و انتقال پول، اعتبار اسنادی و در کل فروش محصولات با مشکلات زیادی روبروست و تجار به سختی می‌توانند اقدام به فروش و بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور داشته باشند.
این کارشناس حوزه فولاد در ادامه یادآور شد: هرچند خریداران فولاد ایران با شرایط تحریمی ما آشنا هستند، اما به دلیل اینکه بابت خرید فولاد از ایران هزینه بالاتری می‌پردازند (شرایط تحریم و دور زدن آن) از اینرو قیمت فولادایران باید نسبت به سایر کشور‌ها ارزان‌تر عرضه شود، اما به دلیل سیاست‌های صادراتی کشور این شرایط از سوی تجار ایرانی پذیرفته شده است، یعنی باید فولاد تولیدی را ارزان‌تر از سایر کشور‌ها بفروشند.
بازار جهانی فولاد ربطی به بازار داخل ندارد
جعفری طهرانی در پاسخ به دیگر سوال خبرنگار اقتصاد ۲۴ مبنی بر اینکه آیا این تغییرات احتمالی در بازار صادراتی ایران می‌تواند بر روی بازار داخل نیز تاثیرگذار باشد؟ گفت: به برخی از مشکلات که حاصل وضع شدن تعرفه وارداتی از سوی آمریکا بر فولاد بود اشاره کردم اما این موضوع نمی‌تواند بر بازار داخل ایران تغییر چندانی به وجود بیاورد.
وی تصریح کرد: با اجرای این تعرفه پیش بینی می‌شود صادرات فولاد کشور کمی کاهش یابد، اما همانطور که گفته شد، سیاست دولت برای حفظ صادرات اجازه کاهش را نمی‌دهد. وقتی صادرات کاهش پیدا کند عرضه در داخل افزایش پیدا می‌کند چرا که این دو بازار رابطه معکوس دارند. آمریکا برای واردات تعرفه اعمال کرده و یکسری محصولات دیگر از بازار‌های خارجی توزیع می‌شود که باعث می‌شود بر روی محصولات صادراتی ما تاثیر بگذارد و این باعث کاهش قیمت فولاد می‌شود.
این تحلیلگر ارشد بازار‌های بین المللی فولاد در پایان خاطرنشان کرد: اگر در صورتی که دولت جلوی صادرات فولاد را به هر دلیلی مسدود کند و مازاد تولید در بازار داخل اشباع شود که همین موضوع به دلیل عرضه بالا باعث کاهش قیمت‌ها شود، بازهم به دلیل رکود اقتصادی و کاهش ساخت و ساز انتظار گران شدن فولاد در کشور بسیار ضعیف است.