اقتصاد۲۴- قشم سرزمینی گرم و مرطوب است که دمای سالیانه این جزیره حدود ۲۶ درجه سانتی‌گراد است و متوسط حداکثر و حداقل دمای روزانه آب‌وهوای قشم ۳۳ و ۱۸ درجه سانتی‌گراد است.
با وجود اینکه قشم سرزمینی مناسب برای کشاورزی نیست، اما از گذشته مردم این دیار محصولات متنوع کشاورزی همچون صیفی‌جات، خرما و محصولات جانبی مربوط به نخل، سبزیجات و گندم را تولید و علاوه بر مصرف داخلی بعضی از محصولات خود را به کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس هم صادر می‌کردند.
قشم ظرفیت‌های مناسبی در حوزه‌های آبزی‌پروری، دامداری و صنایع تبدیلی دارد. امروز سازمان منطقه آزاد قشم در تلاش است تا با فرهنگ‌سازی، جوامع محلی را به‌سوی احیای صنایع کشاورزی، دامپروری و شیلات هدایت کند و در نظر دارد با شیرین سازی آب دریا به‌سوی توسعه این صنعت قدم بردارد.
به همین دلیل منطقه آزاد قشم پروژه‌های متنوعی را در نظر گرفته که به‌عنوان فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این حوزه مطرح هستند و آینده درخشانی را برای منطقه به ارمغان خواهند آورد. با توجه به قوانین منطقه آزاد که امکان سرمایه گذاری ۱۰۰ درصدی را برای سرمایه گذاران خارجی در منطقه آزاد قشم ایجاد می کند، این منطقه به مکان مناسبی برای حضور سرمایه گذاران خارجی در حوزه های مختلف قشم تبدیل شده است.
در حاشیه دهمین اجلاس کمیسیون مشترک شیلاتی ایران و روسیه که مهرماه امسال برگزار شد، مزیت‌های مختلف حوزه شیلات قشم مطرح شد که مورد توجه سرمایه گذاران شرکت کننده در این اجلاس قرار گرفت.
در همین راستا، معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد قشم، این منطقه را یک منطقه آزاد پیشرو در حوزه فعالیت های صنعتی از جمله شیلات معرفی کرده است که نگاه ویژه ای به مقوله جذب سرمایه گذاری در حوزه تولیدات صادرات محور دارد. پیش از این نیز اقتصاد 24 در گفتگویی با رییس اداره شیلات و کشاورزی سازمان منطقه آزاد قشم فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه شیلات منطقه آزاد قشم را بررسی کرده بود.
تولید محصولات کشاورزی با روش گلخانه‌ای هیدروپونیک
کشت هیدروپنیک یا آبکشت شیوهٔ کشت بدون خاک است. در این نوع کشت متخصصان نیاز‌های غذایی گیاه را اندازه‌گیری کرده و به‌جای خاک با استفاده از آبی که به گیاه داده می‌شود با افزودن عناصر ماکرو و میکرو و نگه‌داشتن گیاه توسط مواد نگهدارندهِ بی‌اثر مانند پرلیت عملاً نیاز به خاک منتفی می‌شود.
سازمان منطقه آزاد قشم در نظر دارد کشاورزی این منطقه را از طریق کشاورزی مکانیزه و محصولات گلخانه‌ای توسعه دهد. این منطقه می‌تواند با توسعه کشاورزی خود و تمرکز بر صادرات به‌خصوص در حوزه کشور‌های خلیج‌فارس کمک حائز اهمیتی به توسعه اقتصادی کشور کند.
مدیر کشاورزی و شیلات سازمان منطقه آزاد قشم پیش‌ازاین اعلام کرده بود ۲۶۰ هکتار زمین در سه روستای کَردُوا، گَوَرزین و گُربِدان در این جزیره با هدف ایجاد سایت گلخانه‌ای در نظر گرفته شده‌اند.
تولید محصولات داربستی
جزیره قشم با میزان بارش سالیانه به‌طور متوسط ۱۸۳ میلی متر جز مناطق خشک محسوب می‌شود، ولی به دلیل دارا بودن شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب (رطوبت نسبی ۵۰درصد) اساساً به‌صورت یک گلخانه طبیعی عمل می‌کند. ضمن اینکه کشت داربستی و کشت گلخانه‌ای محصولات کشاورزی (سبزی و صیفی و میوه‌جات) سبب افزایش تولید محصول، مصرف بهینه منابع و کاهش هزینه‌ها می‌شود.
منطقه آزاد قشم با تخصیص بیش از ۲۶۰ هکتار زمین به‌منظور توسعه بخش کشاورزی جزیره و تولید انواع محصولات کشاورزی به روش کشت داربستی و با روش‌های نوین آبیاری و نیز حمایت از سرمایه‌گذاران به‌منظور صادرات این محصولات به کشور‌های همسایه درصدد جذب سرمایه‌گذار در این حوزه است.
عمل‌آوری آبزیان
یکی از بهترین شیوه‌های گسترش مصرف آبزیان به‌صورت آسان مصرف کردن آن است. با عنایت به پتانسیل بالای جزیره قشم در زمینه استفاده از منابع لایزال آب‌های خلیج‌فارس جهت تأمین مواد اولیه از یک‌سو و حمایت همه‌جانبه سازمان منطقه آزاد قشم به‌عنوان تنها متولی دولت در جزیره جهت هدایت سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید داخلی از سوی دیگر، عمل‌آوری ماهی و میگو که شامل شستشو و کلرزنی، سورتینگ، سایزبندی با دستگاه گریدینگ و انجماد پسازی است در مقیاس کلان توجیه‌پذیر و دارای صرفه اقتصادی است.
تولید خوراک دام، طیور و آبزیان
تبیین رویکرد اقتصاد مقاومتی، تقویت سیاست‌های حمایت از تولید را بیش از گذشته ضروری کرده است؛ چراکه توسعه صنایع بومی علاوه بر مزایای فراوان اقتصادی، کاهش نرخ بیکاری و اشتغال پایدار به‌صورت گسترده را در پی خواهد داشت.
با توجه به تولید مکانیزه و کاملاً صنعتی پودر ماهی در جزیره قشم و ازآنجایی‌که ماده اولیه تولید این خوراک کنسانتره، پودر ماهی است و در کنار بازار‌های داخلی و بین‌المللی آن یکی از بازار‌های این محصول در خود جزیره قشم به‌عنوان غذای آبزیان پرورشی است، راه‌اندازی این پروژه یکی از بی‌نظیرترین طرح‌های سرمایه‌گذاری با درآمد بالا و توجیه‌پذیر است.
تولید پودر و روغن ماهی
با توجه به ارزیابی ذخایر فانوس ماهیان در قالب پروژه مشترک تحقیقاتی شیلات ایران با همکاری فائو و وجود ذخایر عظیم این نوع ماهی در خلیج‌فارس و از طرفی واقع‌شدن جزیره قشم در این آب‌ها با برخورداری از مزیت امکان صید تجاری ازاین‌گونه آبزی، پروژه تولید پودر ماهی جهت تأمین ماده اولیه خوراک دام، طیور و آبزیان جهت مصارف داخلی و صادرات آن به کشور‌های حوزه خلیج‌فارس، دریای عمان و همچنین خاور دور یکی از طرح‌های توجیه‌پذیر در جزیره است.
هم‌اکنون کارخانه تولید پودر و روغن ماهی در ساحل جنوبی جزیره قشم و در نزدیکی شهر سوزا و در زمینی به مساحت حدود ۵۰ هکتار با ظرفیت روزانه ۳۶۰۰ تن مشغول به فعالیت است.
پرورش و عمل‌آوری خیار دریایی
خیار دریایی به علت درصد پروتئین بالا و چربی کمتر نسبت به سایر آبزیان دریایی در کشور‌های مختلفی از قبیل هند، مالزی، اندونزی، ژاپن، ایتالیا و امریکا پرورش داده می‌شود. از دیگر مزیت‌های پرورش خیار دریایی این است که پرورش و تکثیر مصنوعی آن در کنار میگو و صدف امکان‌پذیر است.
زیستگاه دومین گونه با ارزش تجاری بالا خیار دریایی از خانواده (Holothuriidae) در جزیره قشم است و محصولات تازه، خشک و یا فرآوری شده آن در بازار‌های جهانی بین ۱۸۰ تا ۴۰۰ دلار در هر کیلوگرم به فروش می‌رسد. از سوی دیگر با توجه به نیاز به بازسازی ذخایر خلیج‌فارس، همچنین اشتغال‌زایی، سودآوری و ارزآوری بالا، پرورش خیار دریایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
ارزش‌افزوده آبزیان
خشک‌کردن فرآورده‌های خوراکی دریایی به‌عنوان یکی از روش‌های نگهداری، در پاره‌ای از موارد به‌تنهایی به کار گرفته می‌شود، ولی به‌کارگیری توأم آن همراه با نمک سود کردن یا دود دادن، بازده بیشتری داشته و ماندگاری محصول را افزایش می‌دهد. منظور از خشک‌کردن، گرفتن رطوبت از محصول است. داین عمل را می‌توان به‌صورت‌های مختلف انجام داد، ولی افزودن نمک، اعمال فشار مکانیکی و تبخیر رطوبت از سطح محصول، معمولی‌ترین روش‌هایی هستند که در این مورد بکار می‌روند.
با توجه به وجود ذخایر عظیم آبزیان در خلیج‌فارس و واقع‌شدن جزیره قشم در مجاورت آن، ایجاد ارزش‌افزوده برای محصولات دریایی یکی از سیاست‌های سازمان منطقه آزاد قشم به جهت محقق کردن اقتصاد مقاومتی در راستای تقویت تولید داخلی است. این پروژه شامل خشک‌کردن صنعتی آبزیان با محوریت ماهی ساردین، ماهی موتو و میگو است که در کنار آن پرداختن به تولید صنایع خوراکی آبزیان مانند شنیسل ماهی، ناگت ماهی، سوسیس ماهی، چیپس ماهی و میگو و ... که بازار بسیار خوبی را در حوزه جنوب شرق آسیا داراست، دارای توجیه اقتصادی است.