اقتصاد ۲۴ - ابراهیم جلیلی در پنل تخصصی ظرفیت‌ها و چالش‌های لجستیکی در همایش مناطق آزاد، ویژه و توسعه همکاری‌های اقتصادی با کشور‌های همسایه، صادرات ـ ترانزیت و اوراسیا در سالن همایش‌های بین المللی صداوسیما گفت: منطقه آزاد ماکو با وسعت حدود ۴۰۰ هزار هکتار و برخورداری از موقعیت استثنایی در حمل و نقل و ترانزیت کالا به واسطه اتصال به بازار‌های اروپا و آسیای میانه از موقعیت ویژه‌ای برخوردار است.
جلیلی افزود: این منطقه از شمال به جمهوری ترکیه، از شرق به جمهوری خود مختار نخجوان، شاهراه ارتباطی ترانزیت کالا‌های کشور‌های آسیای میانه و اروپا بعنوان مهمترین شاخص تجارت جهانی متصل است و علاوه بر هم‌مرزی با ترکیه و نخجوان، همجوار با ارمنستان و منطقه قفقاز بوده و گلوگاه کریدور زمینی شمال و جنوب (رقیب کانال سوئز در خشکی) و نقطه اتصال آسیا و اروپا می‌باشد.
وی دسترسی به بازار‌های اروپا از راه زمین ودریا به لحاظ فاصله نزدیک منطقه آزاد ماکو از بنادر مرسین در دریای مدیترانه و ترابوزان در دریای سیاه (در مقایسه با سایر بخش‌های ایران) را امتیاز چشمگیر برای ماکو دانست و افزود: بی تردید این منطقه یکی از اقتصادی‌ترین مسیر‌ها در رقابت با راه دریایی شرق و غرب در خشکی است و مرز بازرگان به‌عنوان دروازه تجاری ـ بازرگانی ایران به اروپا همواره از نقش و اهمیت فراوانی برخوردار بوده‌اند
معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد ماکو برخورداری منطقه آزاد ماکو از فرودگاه بین المللی با ظرفیت ترانسفرینگ مسافری و باری را از دیگر مزیت‌ها و پتانسیل‌های منطقه دانست و تصریح کرد: چالش‌هایی پیش روی تولید و صادرات در مناطق آزاد وجود دارد که باید با سیاستگذاری درست در رسیدن به اهداف تعیین شده گام برداشت.
جلیلی گفت: از ابتدای تاسیس سازمان تا پایان ده ماهه سال جاری ۴۷۲ فقره مجوز سرمایه گذاری صنعتی (جواز تاسیس) و ۱۶۰ مجوز بهره برداری صنعتی (پروانه بهره برداری) در این منطقه صادرشده است که با این حجم مجوز بهره برداری و سرمایه گذاری در منطقه برای بیش از ۳ هزار نفر اشتغالزایی صورت گرفته است.
وی با اشاره به اینکه صادرات مستقیم واحد‌های تولیدی تا پایان ۱۰ ماهه سال ۹۸ بالغ بر ۷۵ میلیون دلار بوده است ادامه داد: با در نظر گرفتن صادرات غیر مستقیم کالا و خدمات جمعا ۱۷۹ میلیون دلار صادرات از این منطقه صورت گرفته است.
معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد ماکو با اشاره به اینکه از مجموع سرمایه گذاری‌های انجام شده تا کنون ۵۲ درصد سرمایه گذاری خارجی و ۴۸ درصد سرمایه گذاری داخلی است تصریح کرد: بیش از ۹۰ ٪ واحد‌های تولیدی منطقه آزاد ماکو فعال هستند.
جلیلی افزود: این منطقه از شمال به جمهوری ترکیه، از شرق به جمهوری خود مختار نخجوان، شاهراه ارتباطی ترانزیت کالا‌های کشور‌های آسیای میانه و اروپا بعنوان مهمترین شاخص تجارت جهانی متصل است و علاوه بر هم‌مرزی با ترکیه و نخجوان، همجوار با ارمنستان و منطقه قفقاز بوده و گلوگاه کریدور زمینی شمال و جنوب (رقیب کانال سوئز در خشکی) و نقطه اتصال آسیا و اروپا می‌باشد.
وی دسترسی به بازار‌های اروپا از راه زمین ودریا به لحاظ فاصله نزدیک منطقه آزاد ماکو از بنادر مرسین در دریای مدیترانه و ترابوزان در دریای سیاه (در مقایسه با سایر بخش‌های ایران) را امتیاز چشمگیر برای ماکو دانست و افزود: بی تردید این منطقه یکی از اقتصادی‌ترین مسیر‌ها در رقابت با راه دریایی شرق و غرب در خشکی است و مرز بازرگان به‌عنوان دروازه تجاری ـ بازرگانی ایران به اروپا همواره از نقش و اهمیت فراوانی برخوردار بوده‌اند
معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد ماکو برخورداری منطقه آزاد ماکو از فرودگاه بین المللی با ظرفیت ترانسفرینگ مسافری و باری را از دیگر مزیت‌ها و پتانسیل‌های منطقه دانست و تصریح کرد: چالش‌هایی پیش روی تولید و صادرات در مناطق آزاد وجود دارد که باید با سیاستگذاری درست در رسیدن به اهداف تعیین شده گام برداشت.
جلیلی گفت: از ابتدای تاسیس سازمان تا پایان ده ماهه سال جاری ۴۷۲ فقره مجوز سرمایه گذاری صنعتی (جواز تاسیس) و ۱۶۰ مجوز بهره برداری صنعتی (پروانه بهره برداری) در این منطقه صادرشده است که با این حجم مجوز بهره برداری و سرمایه گذاری در منطقه برای بیش از ۳ هزار نفر اشتغالزایی صورت گرفته است.
وی با اشاره به اینکه صادرات مستقیم واحد‌های تولیدی تا پایان ۱۰ ماهه سال ۹۸ بالغ بر ۷۵ میلیون دلار بوده است ادامه داد: با در نظر گرفتن صادرات غیر مستقیم کالا و خدمات جمعا ۱۷۹ میلیون دلار صادرات از این منطقه صورت گرفته است.
معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد ماکو با اشاره به اینکه از مجموع سرمایه گذاری‌های انجام شده تا کنون ۵۲ درصد سرمایه گذاری خارجی و ۴۸ درصد سرمایه گذاری داخلی است تصریح کرد: بیش از ۹۰ ٪ واحد‌های تولیدی منطقه آزاد ماکو فعال هستند.
بیشتر بخوانید:
فرصت‌های سرمایه گذاری در منطقه آزاد ماکو کدام است؟/ آشنایی با فعالیت‌های اقتصادی منطقه
جلیلی با اشاره به چالش‌ها و موانع پیش روی تولید گفت: عدم تکمیل زیرساخت‌های سخت افزاری و نرم افزاری سرمایه گذاری، نیاز به تعریف ساختار حمایتی ملموس از واحد‌های صادرات گرا برای تشویق و سوق دادن واحد‌های تولیدی به تامین بازار‌های خارجی علاوه بر داخل، تاثیر تحریم‌ها درتامین دستگاه‌های خط تولید و مواد اولیه-کیفیت محصول، عدم اجرای قوانین مناطق آزاد و یا اجرای غلط آن (عدم هماهنگی دستگاه ها-ماده ۶۵ احکام دائمی و عدم وجود نظام تسهیلات مالی در مناطق آزاد برای کمک به اجرای طرح‌های سرمایه گذاری از جمله چالش‌های موجود است.
جلیلی افزود:بلوکه کردن ۳۵ درصد از کل ارز تهیه شده برای خرید و واردات مواد اولیه یا دستگاه‌های خط تولید، عدم ثبات و شفافیت در رویه‌های جاری حوزه تولید بخصوص گمرکی، الزامی شدن ثبت سفارش در مناطق آزاد و عدم امکان ورود دستگاه‌ها و ماشین آلات معدنی بدون عوارض گمرکی در ماکو، اخذ مالیات بر ارزش افزوده از واحد‌های تولیدی توسط سازمان امور مالیاتی برای محصولات و خرید دستگاه‌های داخلی نیز از دیگر مشکلات موجود در سر راه فعالین اقتصادی در منطقه آزاد ماکواست.
وی تغییر ناگهانی و زیاد قوانین و مقررات و غیرقابل پیش‌بینی بودن سیاست‌های اقتصادی ایران را نیز از چالش‌های حوزه تولید و صادرات برشمرد و گفت: ناآگاهی تولیدکنندگان از شرایط کامل بازار‌های هدف (انتخاب بازار هدف نامناسب، پایین بودن استاندارد بسته‌بندی‌ها نسبت به استاندارد جهانی، هماهنگ نبودن استاندارد تولید با استاندارد بازار هدف صادرات (روند برعکس بدین‌گونه که بجای اینکه ابتدا بازار هدف تعیین شده و تولید صورت گیرد، ابتدا تولید صورت می‌گیرد و سپس به دنبال بازار هدف هستند، نبود شرکت‌های مدیریت صادرات کارا در منطقه از جمله مشکلات صادرکنندگان می‌باشد.
معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد ماکو با اشاره به عدم وجود نظام لجستیک (محصولات تولیدی کشاورزی و غذایی به علت نبود زیرساخت‌ها و تجهیزات لازم نظیر کانتینر‌های یخچالی، کمبود کامیون‌های حمل و نقل مجهز به کانتینر، توقف طولانی مدت در مرز بازرگان و نهایتاً گران بودن هزینه حمل و نقل با مشکل مواجه می‌شوند اظهار داشت: بازگشت ارز حاصل از صادرات (تامین ارز با نرخ آزاد در خرید مواد اولیه و بازگشت ارز حاصل از صادرات با نرخ نیمایی، عدم شفافیت قوانین و مقررات تعهد ارزی و نحوه بازگشت ارز حاصل از صادرات، عدم امکان نقل و انتقال ارز به طور رسمی (ریسک بالای صادرات و خرید مواد اولیه و یا دستگاه‌های خط تولید) از دیگر چالش‌های پیش روی حوزه صادرات در مناطق آزاد است.
منبع: منطقه آزاد ماکو