رییس جمهوری افزود: سالی که گذشت و رو به پایان است مانند سال قبل سال پرماجرایی برای مردم بزرگ ایران بود. از آغاز سال که با سیل در ۲۵ استان کشور مواجه بودیم، حادثه بی‌سابقه در تاریخ ایران و بعد حوادث طبیعی دیگری که در طول ماه‌های گذشته غیر منتظره بود، ترور ناجوانمردانه سردار سلیمانی که برای همه مردم ما یک واقعه بسیار سخت بود و حضور با شکوه مردم نشان داد که مردم مسیر و راهی که انتخاب کردند را به درستی ادامه خواهند داد. همچنین حوادث دیگری از جمله سقوط هواپیمای اوکراینی که موجب تاثر مردم ایران شد و حادثه کرمان که عده‌ای از هم وطنان جان خود را از دست دادند.
روحانی تاکید کرد: با همه اتفاقات سخت ملت ما ایستادگی و مقاومت عظیمی را برابر فشار‌های خارجی از خود بروز دادند به‌رغم این که بدخواهان می‌خواستند با شرایط غیر قابل تحمل مواجه شویم، ولی خوشبختانه مشکلات ما کمتر از سال گذشته است.
وی افزود: به‌رغم این که شرایط از سال گذشته سخت‌تر است، اما همه شاخص‌ها نشان می‌دهد که موضوع فشار حداکثری آمریکا را پشت سر گذاشتیم بی‌تردید آمریکایی‌ها امروز به این نتیجه رسیدند مسیری که انتخاب کردند با محاسبه غلط بوده و نسبت به مردم ایران تاثیرگذار نخواهد بود.
هیچ گاه با ضعف پای میز مذاکره نخواهیم رفت
روحانی ادامه داد: این تحریم‌ها بی‌ثمر خواهد بود. ثمری برای دشمنان ما نخواهد داشت و آنچه آنها فکر می‌کنند که با فشار حداکثری می‌توانند در حال ضعف ما را پای میز مذاکره ببرند، چنین چیزی امکان ندارد.
رییس جمهوری گفت: تمام هدف آمریکا این است که با فشار حداکثری و در حالی که مردم در سختی فراوان و استیصال قرار گرفتند، دولت با ضعف برابر میز مذاکره حضور پیدا کند که این کار امکان‌پذیر نیست و ما با قدرت و توانمندی و عزت در برابر دنیا سخن حق خود را به صراحت بیان کردیم و می‌کنیم، اما هیچ‌گاه با ضعف پای میز مذاکره نخواهیم رفت.
وی گفت: همه بخش‌های مختلف کشور در طول این ۶ و نیم سال گذشته وقتی آمار را با ۶.۵ یا ۸ سال قبل از دولت یا سال‌های قبل از این دولت مقایسه کنیم به‌رغم تحریم و فشار نخستین بار در تاریخ ایران اقتصاد بدون نفت را در سال ۹۷ و ۹۸ تجربه می‌کنیم.
رییس‌جمهوری افزود: هیچ زمانی در تاریخ ایران هیچ دولتی اقتصاد بدون نفت را تجربه نکرده است، اما ما در سال ۹۷ و ۹۸ اقتصاد بدون نفت را تجربه کردیم و دیدیم کشور بدون نفت قابل اداره است. البته ممکن است پیشرفت‌های ما نسبت به اهدافی که دولت یازدهم و آغاز دولت یازدهم ترسیم کرده بود، کند شده باشد.
دشمن را مجبور خواهیم کرد که به پای میز مذاکره بیاید
رییس جمهوری افزود: به‌رغم این مسائل وقتی آمار و ارقام را در بخش‌های انرژی، نفت، گاز، برق، آب، کشاورزی، گردشگری، شرکت‌های دانش بنیان، صنعت و معدن و در هر بخش دیگری از خدمات، آموزش و سلامت مقایسه می‌کنیم، نه تنها شرایط ما نسبتاً مناسبی است، وقتی که با سال‌های قبل مقایسه کنیم آمار و ارقام به خوبی با ما صحبت می‌کند و به ما نشان می‌دهد که اولاً ملت ما تا چه حد فداکارانه در این دو سال در صحنه بودند و ثانیاً خادمان مردم و کارگزاران دولت در سراسر کشور تلاش و کوشش خودشان را به خوبی انجام دادند.
روحانی در ادامه اظهار داشت: پیام من در سخن کوتاه آغاز مصاحبه تشکر از مردم بزرگ ایران و اعلام به مردم که سال آینده نیز با همین توانمندی و قدرتمندی ما مسیر را ادامه خواهیم داد و بالاخره مثل گذشته روزی ما دشمن را مجبور خواهیم کرد که به پای میز مذاکره بیاید.
وی گفت: در سال‌های قبل هم در مذاکرات مان در سال‌های ۹۲ و ۹۳ هم آنها بودند که پای میز مذاکره آمدند و از ما درخواست مذاکره کردند. البته امروز هم از ما درخواست مذاکره می‌کنند، اما باید به شرایط عادلانه برگردند، تا این کار امکان پذیر باشد.
رییس شورای‌عالی امنیت ملی گفت: بنابراین مسیر ما، مسیر ایستادگی و مقاومت و پیشرفت در سال آینده خواهد بود و آنهایی که تبلیغاتی را می‌کنند برای سال آینده، تبلیغات نادرستی می‌کنند. همانطور که در سال ۹۷ تبلیغ کرده بودند که ایران به تورم سه رقمی می‌رسد و دیدیم که در سال ۹۷ چنین نشد. در ۹۸ هم تا امروز توانستیم این مسیر را در مسیر درستی قرار بدهیم.
روحانی یادآور شد: سال آینده همین مسیر را ادامه خواهیم داد و در سال آینده هم رشد اقتصادی ما بهتر خواهد بود، هم مسیر کنترل تورم بهتر خواهد بود؛ بنابراین آماده‌ام به سوالات پاسخ بدهم، اما پیام من این است که سال آینده خوب خواهد بود و از مردم بسیار شریف ایران که در روز‌های سخت زندگی در کشورمان در برابر فشار‌های دشمن مقاومت می‌کنند تشکر می‌کنم.
همچنان بر طرح صلح هرمز و امید اصرار داریم
روحانی درباره طرح پیشنهادی صلح هرمز از سوی دولت و اینکه تلاش‌های دولت و دستگاه دیپلماسی برای تحقق این طرح چه نتایجی به همراه داشت، گفت: برای همه جهانیان روشن است که در این منطقه صلح، و ثبات، بدون مشارکت ایران و حضور ایران امکان ناپذیر است. ثبات و صلح در منطقه با حضور کشور مهم و قدرتمندی مانند ایران امکان پذیر خواهد بود.
وی افزود: همواره دنبال امنیت در این منطقه بودیم و شهید سلیمانی جزو سردارانی بود که دنبال صلح در منطقه حساس خاورمیانه بود و همواره در این مسیر تلاش کرد و آخرین تلاشش هم در مسیر گفتگو با نخست وزیر عراق بود که وی را ناجوانمردانه ترور کردند.
رییس جمهوری با بیان اینکه در مجمع عمومی سازمان ملل طرح صلح هرمز یا امید را مطرح و به همه کشورها پیشنهاد کردیم و برای دبیر کل سازمان ملل و دولت‌های منطقه این طرح ارسال شده است، اظهار داشت: به طور رسمی برای سران کشورهای منطقه این طرح را ارسال کردم و از همه آنان خواستم در این طرح مشارکت کنند.
روحانی اضافه کرد: برخی کشورهای منطقه به خوبی استقبال کردند برخی تاکنون پاسخ صریحی نداده‌اند. اما همچنان معتقدیم راه حل صلح و امنیت منطقه، استقرار بخشی آن توسط کشورهای منطقه است و همگان با تلاش خود باید این هدف را محقق کنند.
مقام عالی دولت با تاکید بر اینکه همه کشورهای منطقه باید از صلح و ثبات منطقه استفاده کنند و همه باید از این امنیت برخوردار باشند، ادامه داد: اگر بخواهیم همه کشورهای منطقه از ثمرات امنیت برخوردار نباشیم این صلح برپا نخواهد ماند. همچنان بر طرح صلح هرمز و امید اصرار می‌ورزیم.
اهمیتی ندارد چه حزبی در آمریکا حاکم باشد مهم منافع ملی ما است
خبرنگاری در ادامه نشست درباره پیام‌های برخی کشورهای دوست برای ایجاد گشایش در بن بست ایجاد شده در برجام و پیشنهاد‌های ارائه شده رئیس‌جمهوی از وی پرسید و این را هم پرسید که با توجه به شکست استیضاح ترامپ و ایجاد این شائبه که بخت نخست ریاست جمهوری در دوره آینده با ترامپ است، ارزیابی شما چیست و قبل از انتخابات آمریکا آیا امکان دستیابی به یک توافق یا گشایش وجود دارد یا نه.
روحانی در پاسخ گفت: این سوال را باید بیشتر از آن طرف بپرسید. برای ما فرقی نمی‌کند چه حزبی در آمریکا حاکم باشد. آنچه برای ما مهم است منافع ملی ما است.
وی با اشاره به وجود دو گروه در آمریکا اظهار داشت: یک گروه معتقد بودند با فشار به ایران آن را وادار به مسیر دلخواه خود خواهند کرد و گروهی دیگر معتقد بودند ایران قدرتمندتر از این هست و باید با آن تفاهم کنند که دولت قبلی آمریکا به تفاهم با ایران معتقد بود و پای میز مذاکره آمد. مذاکره سختی بود، اما به تفاهم رسیدیم؛ اگر به شکل کامل طرف‌های ما تفاهم را عمل می‌کردند شرایط بهتری را در منطقه و جهان تجربه می‌کردیم.
رییس جمهوری افزود:، اما حین اجرا گروهی روی کار آمدند که فکر می‌کردند راه حل تحمیل به ایران است نه اینکه بنشینیم با ایران راجع به موضوعاتی بحث کنیم و نقطه نظر مشترک برسیم. با فشار‌هایی که اسرائیلی‌ها و برخی کشورهای مرتجع به آنان آوردند و خود هم ذاتا این موضوع را دنبال می‌کردند فکر می‌کردند با اعمال تحریم حداکثری ظرف چند ماه مثلا ۳ تا ۴ ماه ایران نمی‌تواند مقاومت کند و تسلیم می‌شود و آن وقت بسته خود را روی میز مذاکره می‌گذارند و به تعبیر آنان ایران مجبور است بسته را بپذیرد.
روحانی یادآور شد: از تحریم جدید و فشار حداکثری آمریکا ۲۰ ماه گذشته است و در این ۶ ماه اخیر شرایط ما بهتر شده و این فشار حداکثری شکست خورده است. شرایط داخلی ما، اتحاد و وحدت ما است و می‌خواستند درون کشور مردم در شرایطی قرار بگیرند که به این باور برسند بدون تفاهم و توافق با آمریکا نمی‌توانیم زندگی خود را ادامه دهیم که هیچ کس در کشور این را قبول ندارد.
رییس جمهوری ادامه داد: در این مدت با کمی سختی عبور کردیم بنابراین اینکه دولت بعدی کی است مهم نیست؛ طرح و حرف ما همیشه یکی بود و آن حرف این بود که گفتیم اگر آمریکا به برجام برگردد و از تحریم‌ها دست بردارد می‌تواند در قالب ۵ به اضافه به ۱ مذاکره کند در غیر این صورت امکان مذاکره وجود ندارد.
فقط در ۴۴ حوزه انتخابات رقابتی نیست
رییس جمهوری در پاسخ به سوالی دیگر درباره فضای انتخاباتی رقابتی در کشور و لیست انتخاباتی منتشر شده موسوم به یاران روحانی اظهارداشت: فضا مقداری نسبت به گذشته فرق کرده است، امروز شور و نشاط نسبی را در کشور برای انتخابات می‌بینیم و می‌خواهیم این شور و نشاط به حداکثر برسد و انتخابات به بهترین شکل برگزار شود.
وی گفت: حتما انتخابات پرشور و حداکثری به نفع همه ما است، حتما آمریکایی‌ها از حضور حداکثری مردم خوشحال نمی‌شوند و خوشحالی آنها در انتخابات حداقلی مردم است، به نفع مردم کشور ما نیز نخواهد بود.
روحانی اظهارداشت: از ابتدا نگران بودم که شرایط به گونه‌ای باشد که رقابت خوبی صورت نگیرد و وقتی رقابت نیست ممکن است انتخابات سالم و درست باشد، اما حضور مردم کم می‌شود و در رقابت حضور مردم بیشتر می‌شود.
رییس جمهوری اضافه کرد: در گزارشی که وزارت کشور به من داده بود و در دولت مطرح کرد، گفتند که در ۷۰ حوزه، انتخابات غیررقابتی است و این من را نگران کرد و همه تلاش من این بود که کاری کنیم که رقابت بیشتر شود و حتی الامکان افرادی که امکان تایید آنها طبق قانون وجود دارد، تایید شوند و به صحنه بیایند تا اینکه انتخابات پرشور شود.
وی اظهارداشت: امروز از وزارت کشور در مورد ۷۰ حوزه‌ای که گفته می‌شد رقابتی نیست، پرسیدم که طبق آخرین گزارش فقط ۴۴ حوزه رقابتی نیست.
روحانی ادامه داد: خوشحالم که در اکثر حوزه‌ها انتخابات رقابتی است و جا‌هایی که رقابتی نیست مردم حضور پیدا کنند حتی اگر ممکن است از حزب آنها کسی نباشد. اما همه ما ایرانی هستیم و از حزب رقیب می‌تواند کسی را انتخاب کند که اصلح‌تر و بهتر است و می‌توانند برای کشور در مجلس مفید باشند.
هیچ لیستی به نام لیست دولت و روحانی نداریم
وی تاکید کرد: دولت در انتخابات هیچ دخالتی ندارد و هیچ لیستی به نام لیست دولت و روحانی نداریم، امیدواریم مردم در انتخابات به بهترین شکل شرکت کنند و ان شاء الله آثار آن بسیار خوب برای ملت باشد مجلس بسیار خوب و با روحیه جدید برای اداره کشور مواجه باشیم.
روحانی در پاسخ به سوالی درباره استعفای خود گفت: چه کسانی می‌گویند که می‌خواهم استعفا دهم؛ استعفا به نظر من خیلی معنا ندارد ما از آغاز انتخابات به مردم وعده و قول دادیم و پای وعده و قول خود تا پایان دولت و ساعت آخر کار دولت خواهیم بود و تلاش می‌کنیم در حد امکان آنچه را به مردم وعده داده‌ایم انجام دهیم، اگر چه ممکن است شرایط اقتصادی و فشار دشمن تا حدی مشکلاتی را برای ما ایجاد کند.
رییس جمهوری ادامه داد: هیچ وقت در ذهنم مساله استعفا مطرح نبوده است و حالا که مطرح کردید می‌گویم که در ماه‌های اولیه که انتخابات برگزارشد، مساله‌ای در ذهن من بود و به همین دلیل به خدمت رهبری مطرح کردم و گفتم – هنوز مراسم تحلیف و تنفیذ انجام نشده بود-و گفتم این دولت آمده است و می‌خواهد کار کند، اگر شما به هر دلیلی که فکر می‌کنید دولت و فرد دیگری بهتر می‌تواند خدمت کند؛ من آماده ام که به راحتی کنار بروم؛ ایشان به شدت این را رد کردند و گفتند که من دلم می‌خواهد روز آخر و ساعت آخر به خدمت خود ادامه دهید.
رییس دولت دوازدهم اظهارداشت: یک‌بار دیگر در سال ۹۷ این موضوع خدمت رهبر مطرح کردم و ایشان گفتند من حتی اجازه نمی‌دهم دولت یک ساعت زودتر – بحث ماه و هفته نیست- مسئولیت خود را ترک کند.
رییس جمهوری تاکید کرد: نظر من نیز همان است و دولت تا ساعت آخر خدمت می‌کند، همه مردم هم تا امروز از نظام و دولت حمایت کردند و می‌خواهند شرایط کشور بهتر شود و اگر شرایط بهتر می‌خواهیم باید از نظام حمایت کنیم و اگر نقدی داریم آن را دلسوزانه مطرح کنیم، چون ممکن است جایی نیاز به اصلاح باشد؛ این شایعه (استعفا) را قویا تکذیب می‌کنم دولت پای مسئولیت و عهد خود تا ساعت آخر خواهد ماند.
مشکل پیچیده غیرقابل حل با عربستان نداریم
رییس جمهوری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه وزیر امور خارجه ایران در مونیخ گفته که پیام‌هایی از سوی عربستان ارسال شده که ایران به آنها پاسخ مثبت داده است، اما بعد از آن وزیر امور خارجه عربستان این موضوع را تکذیب کرد مضمون این پیام‌ها چه بوده است و در صورت توقف تجاوز علیه یمن این مسئله بر ازسرگیری روابط دو جانبه بین ریاض و تهران تاثیرگذار خواهد بود؟ اظهار داشت: همواره دولت‌هایی بودند که پیام‌هایی را برای ما می‌آوردند. در ابتدا نخست وزیر سابق پاکستان برای این موضوع به ایران آمد و بعد هم کشورهای دیگر به ایران آمدند. همین اواخر نیز دولت پاکستان در این زمینه فعال بود. دولت عراق نیز در این زمینه فعال بوده است.
روحانی افزود: دولت‌های دیگری نیز در این زمینه فعال بودند، دولت‌های اروپایی نیز پیام‌هایی را برای ما آوردند. همواره پاسخ ما این بوده که ما یک مشکل پیچیده غیرقابل حل با عربستان نداریم و هر زمانی که عربستان آماده باشد، مسائلی که میان دو کشور است، قابل گفت و گوست.
رییس جمهوری بیان کرد: البته الان مهمترین مسئله در منطقه، برای عربستان سعودی مسئله یمن هست و بسیار مهم است که پایان کار چگونه باشد. عربستان سعودی اشتباه بزرگی نسبت به یمن در منطقه مرتکب شد و فکر می‌کرد می‌تواند یمن را در چند هفته یا چند ماه تسلیم کند. این خطا و اشتباهی بود که عربستان انجام داد و تا امروز هم خودش گرفتار شده و هم مردم عزیز یمن را گرفتار و کشتار بی‌سابقه و در آنجا ایجاد کرده است.
وی خاطرنشان کرد: البته اگر عربستان دست از تجاوز در یمن بردارد، شرایط برای گفتگو و مصالحه بسیار آماده‌تر خواهد بود و یکی از مسائل بسیار مهم مسئله یمن است. ما معتقدیم مسئله یمن باید به خود مردم یمن واگذار شود و خود مردم یمن باید حل و فصل کنند و کشورهایی که به یمن تجاوز کردند هم باید دست از تجاوز بردارند و هم باید غرامت و خسارت را به مردم یمن بپردازند.
انتخابات رکن رکین کشور است
رییس‌جمهوری در پاسخ به ادعای یکی از خبرنگاران مبنی بر اینکه وی گفته «در ایران انتخابات نداریم»، به مزاح گفت: اگر رییس‌جمهوری چنین صحبتی کرده، کار بدی کرده و حتما اثر بدی می‌گذارد.
روحانی با بیان اینکه هیچ موقع، من انتخابات را زیر سئوال نبرده ام و نخواهم برد، افزود: انتخابات مسئله مهمی در کشور ما و یک رکن رکین کشور است. همانطور که رهبری فرمودند همه ارکان کشور در واقع با انتخابات به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم با رای مردم روی کار آمده‌اند.
وی، مشروعیت مقامات کشور را از لحاظ حقوقی و از لحاظ اجتماعی با رای مردم دانست و گفت: همه حرف من از روز اول که ممکن است برخی برداشتشان از صحبت‌های من دقیق نباشد، این است که نگذاریم یک وقتی انتخابات تبدیل به انتصابات شود نه این الان انتصابات است و انتخابات نیست.
رییس‌جمهوری گفت: اگر انتخابات نیست پس چرا من، خودم این همه اصرار می‌کنم که شرکت کنید و بیاید حضور پیدا کنید. چرا من این همه خواهش می‌کنم از نظارت، از شورای محترم نگهبان که یک مقدار سخت گیری را کمتر کنید تا بیشتر بیایند و رقابت بهتر شود.
روحانی ادامه داد: اگر انتصابات بود که این همه اصرار و التماس نیاز نبود. همه بحث‌ها این است که ما انتخابات داریم وحتما انتصابات نیست.
وی با بیان اینکه انتصابات مربوط به رژیم گذشته بود، گفت: در سخنرانی قبلی خود گفتم که در رژیم گذشته، همه در تهران انتخاب می‌شدند و بی‌خودی مردم را پای صندوق‌های رای می‌کشاندند. نباید اجازه دهیم چنین اتفاقی در تاریخ ما بیافتد.
رییس جمهوری تصریح کرد: حتما امروز ما انتخابات داریم و حتما همه مردم باید تلاش کنند. ممکن است ما از فرایند‌ها به طور کامل راضی نباشیم و اشکالی ندارد که انتقاد داشته باشیم، اما نباید انتخابات را ترک کنیم، قهر کنیم و کنار برویم.
روحانی تصریح کرد: من افتخار می‌کنم که در سال ۹۲ و ۹۶ با انتخاب مردم روی کار آمدم و اگر انتخابات نبود حتما من و مجلس مشروعیت نداشتیم و همه ارکان کشور به نوعی با انتخابات و رای مردم روی کار آمده‌اند.
وی ادامه داد: همه انتخابات‌ها برای ما مهم هستند و از همه مردم خواهش می‌کنم همه پای صندوق‌های رای حاضر شوند و در انتخابات شرکت کنند تا بهترین‌ها برگزیده شوند و مجلس خوبی پیش روی ما باشد.
در ماجرای بنزین به نادرست القای شکاف حاکمیتی کردند
رییس جمهوری در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: واقعیت این است که همه ما، همه احزاب و جناح‌ها از این ذهنیت باید خارج شویم که یک جناح، باید کشور را در اختیار داشته باشد. همه جناح‌ها، احزاب، گروه‌ها در حد خودشان حق دارند و همه باید حضور داشته باشند و فعال باشند و اصلا معنی ندارد که یک جناح یا حزب حاکم مطلق باشد و در کشور همه جا او باشد و این به نفع کشور نیست.
وی در خصوص مسائل پیش آمده پس از سقوط هواپیمای اوکراینی هم گفت: باید تلاش کنیم اعتماد را به مردم برگردانیم.
رییس جمهوری ادامه داد: در آبان، غروب جمعه یک علامت غلطی داده شد یعنی صبح جمعه که بنزین با نرخ جدید به مردم اعلام شد و مردم خرید و فروش را انجام می‌دادند هیچ مشکلی وجود نداشت. تاغروب جمعه مشکلی در کشور نداشتیم. غروب جمعه، حرکت‌هایی در فضای مجازی شروع شد و علامت آن این بود که در زمینه افزایش قیمت بنزین، توافق همگانی نیست.
رییس جمهوری ادامه داد: موضوع گرانی بنزین را اختلافی اعلام و یک شکاف حاکمیتی را به نادرست القا کردند و بعضی از مردم فکر کردند که این موضوع مخالف و موافق دارد و حتی بعضی‌ها گفتند با طرح دو فوریتی، یکشنبه آن را برمی‌گردانیم و این موضوعات، ذهن مردم را مغشوش کرد.
آمریکا یکجانبه‌گرایی را فراموش کند
در ادامه خبرنگار آزاد رسانه آمریکایی از روحانی پرسید: رهبران در واشنگتن به تغییر حکومت در ایران اشاره دارند آیا شما هم به تغییر رژیم در آمریکا اعتقاد داریدو اعتقاد دارید که رییس جمهور بعدی آمریکا از کدام حزب خواهد بود؟
روحانی پاسخ داد: آنچه برای ما مهم است این است که مسوولان آمریکا و کاخ سفید تغییر فکر بدهند و آنچه به نفع مردم آمریکا و ملت‌های منطقه است آن را انتخاب کنند، حالا هر فرد یا حزبی که باشد، من نسبت به حزب یا فرد خاصی نظری ندارم. آنچه مهم است این است که کسی در کاخ سفید باشد که مسیر درست را برود.
وی تصریح کرد: آمریکا باید یکجانبه گرایی را فراموش کند و از یاد ببرد که رهبر دنیاست اگر این دو را رعایت کنند برای همه ملت‌ها و حکومت‌های قانونی ارزش قائل باشد ما می‌توانیم از این مشکلات عبور کنیم.
اظهارات روحانی درباره سانحه هواپیمای اوکراینی
وی در پاسخ به سوال خبرنگار برنا در مورد حادثه هواپیمای اوکراینی گفت: در موضوع هواپیمای اوکراینی حادثه صبح چهارشنبه اتفاق افتاد آن زمان ما در دولت بودیم آنچه در دولت مطرح شد این بود که این یک سانحه بود و چیزی بود که وزیر راه و شهرسازی در جلسه مطرح کرد، بعدازظهر آن روز شورای عالی امنیت ملی جلسه داشت موضوع اصلی حمله به عین الاسد بود، ولی در حاشیه آن ما این موضوع را نیز بررسی کردیم.
رییس جمهوری ادامه داد: تا پنج و نیم جلسه طول کشید. در آنجا بحث هواپیما بحث اصلی نبود در آن جلسه هم مساله حادثه بود، آن شب من با رییس جمهور اوکراین صحبت کردم لحنش متفاوت بود و اشاراتی به موضوع خطا داشت، شب با وزیر راه صحبت کردم او باز هم می‌گفت که سانحه بوده است، چون پدافند هوایی کشور می‌گفت شلیکی از سوی ایران صورت نگرفته است.
روحانی افزود: پنج شنبه شبهات بیشتر شد. پنج شنبه شب که با ستاد کل نیروهای مسلح صحبت کردم این احتمال قوی بود که خطایی در پدافند صورت گرفته است به آنان گفتم اگر به این نتیجه رسیدید اعلام رسمی کنید گفتند نه ما شبهاتی داریم که باید در دبیرخانه شورای امنیت بررسی کنیم، قبل از ظهر جمعه در شورای عالی امنیت ملی جلسه داشتند و بعدازظهر گفتند که خطای انسانی صورت گرفته است.
وی گفت: به آنان گفتم اگر اینچنین است این موضوع را اعلام کنید که گفتند ما در حال نوشتن بیانیه هستیم، ساعت ۵ عصر جمعه رییس ستاد کل نیروهای مسلح به من اعلام کرد که به طور قطعی خطایی انجام شده است. گفتند که جلسه شورای عالی امنیت تشکیل شود که ما جمعه شب آن را تشکیل دادیم در آنجا بیانیه ستاد کل را آماده کرده بودند در جلسه مطرح شد و قرار شد تصمیم کلی اعلام شود و مسوولیت را بپذیرند.
رییس جمهوری یادآورشد: من اصرار داشتم که همان شب اعلام شود تعجب کردم که چرا صبح اعلام شد. می‌شد چند ساعتی زودتر این خبر را اعلام کرد، ولی به طور طبیعی این خبر آن قدر عجیب و غریب بود که یک سیستم پدافندی یک تصمیمی گرفته بدون هماهنگی چیز عجیبی بود که آدم باورش نمی‌شد، کل ماجرا این بود و ما مسیر را دنبال می‌کنیم در حال گفت گو با اوکراینی‌ها هستیم و امیدواریم مسائل حل و فصل شود.
دولت در زمینه کلیر کردن آسمان مسوولیتی ندارد
وی در پاسخ به این سوال که چرا کلیر شدن آسمان انجام نشد و این مسئولیت به عهده چه کسانی بود، گفت: آسمان ما باز است همه هواپیما‌ها رفت و آمد می‌کنند در دو شرایط باید آسمان بسته شود که این مساله را دو نهاد هواشناسی و نیروهای مسلح اعلام می‌کنند.
روحانی افزود: این موضوع را هواپیمایی اعلام می‌کند، ولی این که چه کسانی باید به آنان بگویند این دو نهاد هستند که باید اطلاع دهند. دولت در زمینه کلیر کردن و مسائل امنیتی مسوولیتی ندارد و این موضوع به عهده نیروهای مسلح است.
"مکانیسم ماشه" برای مدت نامعین تعلیق شده است
رئیس جمهوری در پاسخ به سوال خبرنگار الجزیره درباره فعال شدن مکانیسم ماشه توسط طرف‌های اروپایی برجام و احتمال ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل طی چند هفته آینده، گفت: ظرف چند هفته آینده هیچ اتفاقی نمی افتد. یعنی آنچه که مورد بحث هست، این است که در برجام تعهداتی داریم و تعهداتی طرف مقابل دارد.
روحانی گفت: طرف مقابل عمدتا به خاطر خروج آمریکا و مقداری هم به خاطر بی عملی خودشان، نتوانست به تعهدات خود انجام دهند. ما هم ناچار شدیم در پنج مرحله تعهداتمان را متقابلا کاهش بدهیم. در واقع امروز ما در فعالیت هسته‌ای، چه در زمینه تحقیق و توسعه و چه در زمینه غنی سازی، به تعهد برجامی مقید نیستیم و در چارچوب آژانس بین المللی کار خود را انجام می‌دهیم.
وی افزود: سه کشور اروپایی بر مبنای بند ۳۶ برجام به دنبال روند ماشه رفتند. بعد ما استدلال کردیم روندی که شما انتخاب کردید با بند ۳۶ در برجام نمی‌خواند. آقای بورل که به تهران آمدند، من به طور مفصل برای وی توضیح دادم که چرا از لحاظ حقوقی شما نمی‌توانید از این ماده استفاده کنید.
روحانی اظهارداشت: ذهن من این بود که او هم با این استدلال موافق بود و لااقل چیزی نگفت و مخالفتی نکرد. به او توضیح دادم که ماده ۳۶ به روشنی می گوید که ۱+۵ باید این اقدامات را انجام بدهد. بنابراین شما اول باید بروید آمریکا را به برجام برگردانید تا ۱+۵ مجددا تشکیل شود و بعد ببینیم که باید چه کرد و او در این زمینه پاسخی نداشت.
رئیس شورای عالی امنیت ملی تاکید کرد: من به آقای بورل همچنین توضیح دادم که استفاده از ماده ۳۶ به نفع هیچ کدام از طرفین نیست. آن ها هم به خوبی می‌دانند پایان قصه چه خواهد شد و من هم در یک نامه صریح به سران اروپا نوشته‌ام که پایان این قصه چه خواهد شد. بنابراین به نظر من دنبال این قصه نخواهند رفت و آقای بورل هم در ملاقات با من گفت برای مدت نامعین ما این روند را تعلیق کردیم. یعنی برای طولانی مدت ما فعلاً تعلیق کردیم، تا بعدها باهم بنشینیم و ببینیم باید چه کار کنیم.
روحانی تصریح کرد: بنابراین فعلاً نه مکانیسم ماشه ای در کار خواهد بود، نه در هفته‌های آینده حتی ماه‌های آینده خبری خواهد بود. ما به فعالیت‌های هسته‌ای خودمان ادامه می دهیم، البته تحت نظارت آژانس که همچنان ادامه خواهد داشت.
وی گفت: امیدواریم اروپایی ها بتوانند راه حلی پیدا بکنند که بتوانیم باهم تفاهم کنیم و آنها بتوانند به تعهدات خودشان در برجام برگردند تا ما هم به تعهدات خود در برجام به طور کامل برگردیم. در این زمینه قول‌هایی اروپایی کمابیش به ما داده‌اند که در این زمینه تلاش می‌کنند و امیدواریم به نتیجه برسند.
آمار کشته شدگان آبان ماه در اختیار پزشکی قانونی است
روحانی در پاسخ به سوال خبرنگار مجله نیویورکر درباره ابهامات شمار جان‌باختگان حوادث آبان‌ماه، گفت: در این حادثه رسانه های خارجی اغراق و مبالغه عجیب و غریبی کردند و عددهای عجیب و غریبی اعلام کردند. اول یک عددی را اعلام کردند بعد به آنها چیزی گفته نشد همینطور روزانه عدد را صد نفر صدنفر بالا بردند تا از هزار هم عبور کرد.
وی ادامه داد: این اعداد کاملا نادرست است. از ابتدا هم گفته بودم در این زمینه مشخص شود آنهایی که از نیروهای خودی و بسیجی و انتظامی یا مردم عادی هستند یا عابری که در حال عبور بوده است که کشته شدند کاملا مشخص شود و آنهایی که به یک مرکز نظامی تهاجم کردند آنها تفکیک شود به مردم اعلام شود.
رییس جمهوری گفت: این که چند نفر کشته شدند آمار آن در اختیار پزشکی قانونی کشور است اگر برای پزشکی قانونی همه ابعاد روشن است که قاعدتا در این مدت روشن باشد آنها می‌توانند این مساله را اعلام کنند و مشکلی نیست. ولی آمار واقعی آنچه تاکنون اطلاع داریم و اعلام شده با آماری که در رسانه‌ها اعلام می‌شود فاصله خیلی زیادی دارد.
در ماجرای FATF مجمع یک طرف دعواست
در ادامه نشست خبری خبرنگار ایرنا از رییس جمهوری سوال کرد: مهلت اقدام ویژه مالی رو به پایان است مجمع تشخیص مصلحت نظام هنوز پاسخ شفافی به دو لایحه پالرمو و CFT نداده است. از نظر دولت تصویب این دو لایحه منتفی است؟ در صورت ورود ایران به لیست سیاه FATF دولت چه تدابیری در نظر گرفته است.
روحانی گفت: دعای ما این است که مجلس آینده که تشکیل می شود، مجلس و دولت با هماهنگی بیشتری با هم کار کنند. به عنوان رییس دولت جای تاسف است که لوایح متعددی را ما به مجلس دادیم و برخی در آن جا مورد بررسی قرار نگرفت و برخی موارد بررسی قرار گرفت، به عنوان مثال لایحه جامع انتخابات که ماه‌ها دولت روی آن کار کرد و شاید بگوییم بیش از یک سال وزارت کشور روی آن کار کرد و لایحه خیلی خوبی بود و دلمان می‌خواست این لایحه ماه‌ها پیش تصویب می‌شد و این انتخابات هم برمبنای آن لایحه برگزار شود متاسفانه آن کنار رفت و امروز با مشکلاتی مواجه هستیم.
رییس جمهوری افزود: ما سه لایحه مهم برای مساله شفافیت، تعارض منافع و مبارزه با فساد دادیم که هنوز در مرحله رسیدگی نهایی اند.
وی ادامه داد: دو لایحه بسیار مهم دیگر یکی پالرمو که مبارزه با جرایم سازمان یافته از لحاظ مالی و لایحه دیگری الحاق به کنوانسیونی برای مبارزه با مسایل مالی تروریسم بود که به مجلس ارایه دادیم. این دو را دولت تصویب کرد و به مجلس ارایه کرد و تقریبا در مجلس تصویب شد و شورای نگهبان هم تقریبا در یک مورد که مساله مهمی نبود و حل و فصل شد و در موردی هم می توانست با مجلس تفاهم و حل شود نظر داد.
رییس جمهوری اضافه کرد: متاسفانه با روال معمولی که می‌شناختیم این لایحه به مجمع نرفت. روال معمول این است که لایحه‌ای که دولت به مجلس می فرستد، مجلس بررسی و تصویب می کند و بعد به شورای نگهبان می فرستد. شورای نگهبان اگر ایراد گرفت و مجلس آن ایراد شورای نگهبان را به مصلحت ندید و قبول نکرد آن زمان این لایحه و قانون را برای مجمع می فرستد که مجمع در مورد مصلحت بین مجلس و شورای نگهبان داوری کند.
روحانی یادآور شد: چیزی دیگری اخیرا مرسوم شده است که قدیم این روند کمتر بود و آن این بود که گروهی در مجمع به عنوان ناظر یا هیات نظارت یا هیات عالی نظارت بگویند لایحه ای که دولت فرستاده یا حتی مجلس تصویب کرده است با مصوبات مجمع یعنی با سیاست‌های کلی که مجمع تصویب کرده نمی‌خواند. این روند در قانون گذاری خیلی سابقه طولانی ندارد، این اواخر راه افتاده است یعنی مجمع که بنا بود اختلافات بین مجلس و شورای نگهبان را حل و فصل کند، خودش هم یک طرف دعوا شد.
وی اضافه کرد: الان بعضی موارد را مجمع می‌گوید نه، شورای نگهبان می‌گوید من قبول دارم، مجلس می‌گوید من قبول دارم مجمع می‌گوید نه اینجای آن با سیاست کلی که من قبلا تصویب کردم در منافات است. به هر حال به این صورت درآمده است و این دو لایحه گرفتار این روند شده است. دلمان می خواست این لوایح را که دولت به مجلس فرستاده و مدت‌ها روی آن فکر و بررسی کرده است و چارچوب‌های روشن برای آن گذاشته است و به مصلحت کشور است و مجلس هم به مصلحت دیده است و شورای نگهبان ایراداتی گرفته است.
روحانی افزود: حضرت امام (ره) بیانی دارد که حقوقدان‌ها به آن مراجعه کنند در آغاز تشکیل مجمع قبل از اصلاح قانون اساسی که امام (ه) دستور دادند، امام(ره) آنجا می‌گوید که اگر چیزی را دولت گفت مصلحت کشور است و لازم است و رفت در کمیسیون مجلس همین تشخیص را داد و مجلس هم همین را تشخیص داد. این برای مصلحت کافی است و نیازی به چیزی ندارد ولی برای احتیاط بیشتر جمعی را تعیین می کنم که اگر بین شورای نگهبان و مجلس اختلاف افتاد نظر بدهند و حل کنند. این اصل تاسیس مجمع است که به بیانات امام توجه کنید که بعد هم در اصلاح قانون اساسی جزو اصول قانون اساسی شد.
لوایح FATF در پیچ و خم مجمع گرفتار شده است
رییس جمهوری گفت: از آن چیزی که امروز پیش آمده است متاسفم. دیگر از توان دولت خارج است و آنقدر در این زمینه مکاتبه کردیم، نامه نوشتیم، حضورا چند بار خدمت رهبر معظم انقلاب صحبت کردم، ایشان صریحا به من فرمودند نسبت به لوایح دولت نظر مخالفی ندارم و بنابراین لوایحی که دولت تهیه کرده رهبری با آن مخالف نبوده و گفته من نظر مخالف ندارم. ولی در مجمع در این پیچ و خم گرفتار شده است.
وی افزود: اما این که گروه ویژه اقدام مالی چه نظری خواهد داد و چه مشکلاتی پیش می‌آید، ما امیدواریم و همه تلاشمان را انجام می دهیم که ما به لیست سیاه برنگردیم.اگر هم چنین باشد باز دولت تلاش خودش را ادامه خواهد داد. ما در لیست سیاه بودیم دولت یازدهم بود که از لیست سیاه درآورد یعنی ما کاری کردیم که از لیست سیاه درآمدیم و آوردیم به تعلیق که حل شود و به سمت حل نهایی می رفتیم. متاسفانه باز داریم بر می‌گردیم که البته امیدواریم برنگردیم. البته اگر برگشتیم باز تمام توانمان را برای حل و فصل مساله به کار می‌گیریم.
روحانی گفت: البته در شرایط امروز ما روابط بانکی آنچنانی با دنیا نداریم که بگوییم مشکلی برای ما پیش می‌آید اما برای آینده بسیار مهم است. شرایط بانکی که همیشه اینطور نمی‌ماند و باید از آن عبور کنیم. وقتی از آن عبور می‌کنیم خیلی مهم است چرا که مساله FATF مساله یک کشور و دو کشور نیست و تقریبا همه کشورهای دنیا قبول کردند و یا در لیست سفید یا در لیست خاکستری هستند و در جایی هستند نسبت به تعهداتشان عمل می‌کنند و تنها یک کشور است که در لیست سیاه است و آن کره شمالی است. ما هم در لیست سیاه بودیم که دولت یازدهم از لیست سیاه آن را درآورد. امیدواریم باز هم کسانی که مسوول این کار هستند تلاش کنند که این مسایل حل و فصل شود.
اگر به اعتراض مردم گوش نکنیم حتما گوش ما ایراد دارد
رییس جمهوری در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه در پاسخ به اعتراض مردم با لبخند عبور کردید اما از شورای نگهبان انتقاد می کنید، چه زمانی می خواهید صدای اعتراضات بشنوید و آیا دولت در سال‌های پایانی اراده‌ای برای مطالبات مردم دارد یا نه، با لبخندی پاسخ داد که نمی‌دانم اشکال شما به روند کار دولت بود یا لبخند بنده.
وی افزود: اینکه مردم مشکل دارند حتما اینطور است و اینکه زندگی مردم طبق مراد و مطلوب شان نیست هم درست است. دلیل آن این است کشور ما با یک تحریم بی‌سابقه در تاریخ مواجه شده است. یعنی نه تنها در ایران بلکه در دنیا هم تقریباً بی‌سابقه است که یک کشوری نتواند یک فعالیت بانکی در دنیا داشته باشد و برای صادرات این همه مشکلات داشته باشد به ویژه برای صادرات انرژی. بنابراین وقتی فشار وارد می شود حتما تاثیرگذار است و از اثرش نمی‌توانیم فرار کنیم.
روحانی افزود: در سال ۹۵ رشد اقتصادی ما ۱۲.۵ درصد بود و بالاترین رشد اقتصادی دنیا را داشته‌ایم و در دنیا اول بودیم، به دلیل اینکه شرایط شرایطی بود که برجام اجرا شد و توانستیم این روابط بانکی با دنیا برقرار کنیم. صادرات نفت ما یک مرتبه از یک میلیون بشکه به ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه افزایش یافت.
رییس دولت دوازدهم خاطرنشان کرد: اینکه شما می‌گویید دولت امروز اعتراض مردم را گوش نمی‌کند باید بگویم چرا ما گوش نمی کنیم حتما گوش می کنیم؛ اگر گوش نکنیم گوش ما حتما ایراد دارد. کشور مال مردم است آنها ولی نعمت ما هستند و مشروعیت ما از مردم است.
یک ریال از پول بنزین برای مخارج دولت استفاده نمی‌شود
وی اضافه کرد: اگر گرانی بنزین باعث اعتراض شد چرا صبح جمعه خبری نبود ظهر جمعه خبری نبود. از وقتی که برخی خواستند شکاف حاکمیتی را القا کنند یعنی از شنبه این اعتراضات شروع شد. اینکه دولت در برابر این فشارها چه کرده است تاکید می کنم دولت امروز یک ریال از پول بنزین را برای مخارج دولت استفاده نمی‌کند. کل اضافه درآمد بنزین به ۶۰ میلیون مردمی که اعلام شد، داده می‌شود.
روحانی گفت: آمار تورم نقطه به نقطه ما در چند ماه پیش ۵۲ بوده که امروز ۲۶ اعلام شده یعنی تورم نقطه به نقطه ۵۲ به ۲۶ تبدیل شد. تورم دوازده ماهه هم طبق آخرین آمار ۳۸ شده است. دولت این کار را کرد، مردم این کار را کردند، اینکه بخش کشاورزی ما رشد پیدا کرده به این دلیل است که کشاورزی فعالیت می‌کند دولت هم دارد کمک می کند. اینکه در بخش صنعت رشد داشتیم بخاطر این است صنعتگران کار می‌کنند و دولت کمک می‌کند.
رییس جمهوری با طرح این پرسش که منظور از ناکارآمدی دولت چیست، مقایسه دولت‌ها در شرایط تحریم و غیرتحریم را کار آسانی دانست و گفت: مصرف گاز ۶۰۰ میلیون متر مکعب در روز است و قبل از این دولت کل تولید گاز ۶۲۰ میلیون متر مکعب بود. تولید از ۶۲۰ میلیون متر مکعب به یک میلیارد به هزار میلیون می‌رسد آیا دولت ناکارآمد است؟ تولید پتروشیمی دوبرابر می شود و از ۵۶ میلیون به بیش از ۱۰۰ میلیون تن یعنی دوبرابر می رسد آیا این ناکارآمدی دولت است؟ اینکه تولید بنزین ما بیش از دو برابر شده و این خود کفایی‌هایی که حاصل شده و تحولاتی که در بحث سلامت در همه روستاها و همه بخش‌ها ایجاد شده است آیا به معنای ناکارآمدی دولت است؟
وی افزود: این کلمه ناکارآمدی که دوستان رقیب ما به کار می‌برند به اعتقاد من جمله دقیقی نیست. باید به ما کمک کنند در شرایطی که ما در فشار آمریکا و فشار بین‌المللی که آمریکایی‌ها مسبب آن هستند. حتما دولت به تنهایی موفقیت نخواهد داشت؛ قوه قضاییه تنها هم همینطور است.
روحانی خاطرنشان کرد: اینکه گفتید من از شورای نگهبان انتقاد می‌کنم، اسم شورای نگهبان را شما آوردید. من گفتم نظارت و نظارت بخشی از شورای نگهبان است اینکه بگویید یک کارمند وزارت راه و شهرسازی و بگویند دولت. شما می فرمایید انتقاد اشکال دارد آن وقت باید انتقاد را تعطیل کنیم.
به عنوان مسوول اجرای قانون اساسی موظف هستم انتقاد کنم
رییس جمهوری یادآور شد: بنده به عنوان رئیس جمهوری موظف هستم برای مسئولیت اجرای قانون اساسی، انتقاد کنم. در اجرای قانون اساسی یک نفر در کشور مسئول است و آن هم رییس جمهوری است. قانون متولی دارد وزارت کشور، گاهی قوه قضاییه. متولی قانون اساسی چه کسی است چه کسی جز دولت بالای سر قانون اساسی می ایستد و دولت بالاتر از ناظر، مسئول اجرای آن است. جایی که می‌بینم قانون اساسی نقض می شود باید به مردم اطلاع بدهم. اگر این انتقاد هم قابل قبول نیست خب باشد این را هم تعطیل می کنیم.
روند مذاکرات سوچی موفق بوده است
رییس جمهوری در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا از نظر ایران روند مذاکرات سوچی ادامه خواهد یافت و نتیجه‌ای خواهد داشت، و اینکه در شرایطی کنونی سوریه، آیا ایران ایده جدیدی برای حل بحران سوریه دارد، اظهار داشت: به اعتقاد من روند سوچی، از لحاظ سیاسی روند بسیار مهمی است و در واقع در منطقه از همان آغاز در سطوح مختلفی که این مذاکرات وجود داشته است، روند موفقی بوده است و حتی در سطح سران سه کشور هم بوده و باز هم این سطح سران ادامه خواهد یافت.
روحانی بیان کرد: به نظر من ما توافق سوچی و روند سوچی را نباید کنار بگذاریم و من خیلی دلم می‌خواهد که دولت ترکیه به همان توافقاتی که با هم داشتیم احترام بگذارد.
رییس جمهوری خاطرنشان کرد: آقای اردوغان در همه جلسات به صراحت بر دو نکته تاکید کرد؛ اول اینکه، کل سوریه یکپارچگی، انسجام و وحدت سوریه حفظ شود و همه سرزمین سوریه باید تحت حاکمیت دولت سوریه باشد و دوم مبارزه با تروریسم که مورد توافق همه ما بوده و امیدواریم هر دو را ادامه دهیم.
وی ادامه داد: اینکه ادلب استانی از استان‌های سوریه است و ما باید با تروریسم و تروریست‌ها در آنجا بجنگیم. اینکه ترکیه مدعی است که این جنگ منتهی می‌شود به اینکه عده‌ای به ترکیه پناهنده شده و وارد خاک این کشور شوند دلیل نمی‌شود که یک کشوری از حاکمیت خودش و از مبارزه به حق خودش و از سرزمین خودش بگذرد به دلیل اینکه وقتی می‌خواهد با تروریست‌ها مبارزه کند عده‌ای ممکن است پناهنده شوند و دیگران بیایند و به ترکیه کمک کنند.
رییس جمهوری گفت: اگر هم عده‌ای پناهنده شوند بعدا که امنیت برقرار شد همه برمی‌گردند. راهش این نیست که ما این مسیر را فراموش کنیم. من امیدوارم بتوانیم باز هم همکاری سه کشور را در روند آستانه ادامه دهیم.
دولت چین در مبارزه با کرونا مسوولانه عمل کرده است
روحانی در پاسخ به سوال خبرنگار چینی درباره اقدامات پیشگیری دولت چین در مبارزه با ویروس کرونا و همچنین چشم انداز روابط ایران و چین گفت: ما بسیار متاسف هستیم که مردم عزیز چین گرفتار این ویروس ناخوانده شده اند، این مهمان ناخوانده که در ووهان و جاهای دیگر مردم را در فشار قرار داده است؛ حادثه مهمی است و دولت چین هم برای مردم خود و هم مردم دنیا احساس مسئولیت کرده و اطلاع رسانی به موقع و تلاش پیگیری دارد؛ البته دولت‌های دیگر هر کدام طبق مسئوولیت خود برای مبارزه با این ویروس تلاش می‌کنند.
روحانی تاکید کرد: در این حادثه بسیار تلخ که هم برای مردم چین و هم مردم سایر کشورها کمابیش پیش آمده است، همه باید همدیگر را یاری کنیم تا از مساله عبور کنیم.
وی در خصوص روابط ایران و چین گفت: رابطه ما با چین همواره خوب بوده و در این شرایط تحریم و فشار سخت که بر مردم ایران وارد شده، دولت چین روابط دوستانه خود را حفظ کرده است، ما در بخش‌های مختلف با چین ارتباط داریم مخصوصا در زمینه حفظ برجام، مذاکرات بین المللی، شورای امنیت و دیگر مسائلی که لازم است در کنار هم باشیم، چین و روسیه روابط بسیار خوبی با ایران داشته و آن را حفظ کرده اند؛ ما همچنان می‌خواهیم که این رابطه را با چین ادامه دهیم.
روحانی در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره اظهار نظر مقامات آمریکایی مبنی بر نمایشی بودن و از پیش مشخص بودن انتخابات در ایران گفت: این حرف نادرست و غلطی است؛ در جمهوری اسلامی ایران در ۴۱ سال تعداد ۳۶ انتخابات را انجام داده ایم. روز جمعه نیز سی و هفتمین انتخابات برگزار می‌شود و به طور متوسط هر یک سال و چند ماه انتخابات ملی داشته ایم و همه مردم پا صندوق آرا آمده‌اند.
روحانی ادامه داد: شاید ما تنها کشوری هستیم که بعد از انقلاب با فاصله بسیار کوتاهی مردم را به پای صندوق انتخابات دعوت کردیم من سراغ ندارم انقلابی در کشوری اتفاق افتاده باشد و ۴۷ روز بعد مردم را به پای صندوق آرا فراخوانده باشد.
وی گفت: در سال ۵۸ قانون اساسی بعد از تصویب به رای مردم گذاشته شد و انتخابات ریاست جمهوری و سپس مجلس شورای اسلامی برگزار شد؛ همه این روندها را در سال اول پیروزی انقلاب مشاهده می‌کنیم و همه نهادها اعم از مجلس، دولت و ...تا اوائل سال ۵۹ تشکیل شد.
انتخابات ما واقعی است
رییس جمهوری تاکید کرد: انتخابات ما واقعی است و مردم با آزادی کامل پای صندوق آرا می‌روند؛ انتخابات ما در امنیت کامل برگزار شده است و هیچ مساله ای در این زمینه نداشتیم و امیدواریم در شرایط امروز رقابت را هم در حوزه‌هایی که رقابت وجود دارد وجاهایی که رقابت در آنها کمتر است، شاهد باشیم و مردم پای صندوق آرا بیایند.
روحانی خاطرنشان کرد: حضور مردم پاسخ بسیار خوبی به آمریکایی ها است و حتما در تضعیف دشمن و تقویت ما تاثیر گذار خواهد بود؛ امیدواریم انتخابات پرشوری داشته باشیم.
در ادامه خبرنگاری از رییس جمهوری پرسید: قبل از اینکه اعلام نتایج بررسی صلاحیت‌ها اعلام شود شما مشخصاً چند بار بر اهمیت این موضوع که می‌تواند انتخابات پرشور را رقم بزند تاکید کردید. امروز هم در صحبت‌هایتان چند مرتبه مطرح کردید که به عنوان مجری قانون اساسی این اختیار را داشتید و الزام بود که در رابطه با رویه بررسی صلاحیت‌ها تذکراتی را بدهید. شما به عنوان مجری قانون اساسی در رابطه با صحبت با شورای نگهبان چه اقداماتی انجام دادید؟ در زمان تجدیدنظرها و بعد از اعلام بررسی صلاحیت‌ها و اینکه شما بر انتخابات تاکید و عنوان کردید که قبل از ۲۲ بهمن، اگر رژیم شاه انتخابات برگزار می‌کرد ممکن بود که اصلاً انقلابی اتفاق نیفتد. این صحبت شما به نوعی تعبیر شد به فروکاستن اهداف انقلاب ۵۷؟
روحانی اظهارداشت: بحث من در سخنرانی ۲۲ بهمن این بود که اگر رژیم سابق به نظر مردم توجه می‌کرد و حاضر می‌شد از مردم سوال کند و حاضر می‌شد که مردم در روند انتخاب نظر خودشان را اعلام کنند، و اگر رژیم سابق می‌گفت که ما مردم را به یک همه‌پرسی دعوت می‌کنیم. آیا شما نظام سلطنت را می‌خواهید یا نظام غیرسلطنت. و دو سه سوال به صورت همه پرسی مطرح می‌کردند و می‌گفتند یکی را انتخاب کنید به اعتقاد من نه نیازی به انقلاب بود. آن دولت خودش تسلیم نظر مردم می‌شد و مردم می‌گفتند چه چیزی می‌خواهند.
رییس دولت تدبیر و امید ادامه داد: انقلاب مردم در سایه یک انتخاب بود. یعنی مردم در یک دو راهی بین یک حکومت فاسد و یک حکومت آینده مردم‌سالار در این انتخاب حکومت مردم‌سالار را انتخاب کردند.
رییس جمهوری بیان کرد: وقتی انقلاب پیروز شد یکی از آثار مهم انقلاب این بود که در هر موضوع لازم، مردم در انتخابات شرکت کنند. خود جمهوری اسلامی ایران و نظام محصول انتخابات است یعنی مردم در ۱۰ و ۱۱ فروردین به جمهوری اسلامی رای دادند.
روحانی خاطرنشان کرد: قانون اساسی که امروز پایه نظام است و همه چیز بر مبنای آن است محصول انتخابات است. دولت محصول انتخابات است. رهبری محصول انتخابات است. مجلس شورای اسلامی محصول انتخابات است. هرچه ما داریم محصول انتخابات است.
رییس دولت دوازدهم یادآور شد: اگر رژیم گذشته می‌گفت من در برابر مردم تسلیم هستم و مردم بیایند و در یک انتخابات آزاد هر اقدامی که می‌خواهند انجام دهند در آن صورت اگر این مردم گفتند نظام سلطنت مشروطه باشد من می‌مانم و اگر گفتند نباشد من همانجا عذرخواهی می‌کنم و کنار می‌روم. رژیم گذشته این کار را نکرد و انتخابات را زیر پا گذاشت، نظر مردم را زیر پا گذاشت و در برابر مردم قلدری کرد.
انقلاب ما انتخاب دقیق ملت ایران بود
روحانی گفت: انقلاب ما نتیجه یک انتخاب دقیق ملت ایران بود و بر مبنای آن انتخاب، مردم میان امام (ره) و راه امام (ره) و راه شاه این راه را انتخاب کردند. پس آنها انتخاب کردند و با انتخاب بود که به انقلاب رسیدند. انقلاب کردند برای اینکه انتخاب در همه جایی که لازم است زنده بماند. بر این مبنا، سخن ما این است که انتخابات برای ما یک اهمیت ویژه و فراوانی دارد.
رییس جمهوری با اشاره به اینکه در انتخاباتی که پیش‌روی ما هست ما چه اقدامی انجام می‌دهیم، اظهار داشت: من وقتی در یک سخنرانی عمومی صحبت می‌کنم مردم باید بدانند که اقدامات قبلی من موثر واقع نشده و اگر موثر واقع می‌شد نیازی نبود که من در سخنرانی چیزی بگویم. هر وقت مردم دیدند که من در سخنرانی به یک مساله مهم اشاره کردم، پیشاپیش بدانند که من اقداماتی را که لازم بوده را انجام داده‌ام و به ثمر نرسیده است.
رییس دولت تدبیر و امید بیان کرد: با هر کسی که لازم بوده صحبت کنم و با هر جا که لازم بوده که بنویسم من نوشته‌ام و پیام فرستاده‌ام و صحبت کرده‌ام. وقتی دیدم که به نتیجه نرسیدم ناچارم بیایم و به مردم بگویم که من چنین نقدی را دارم و اگر نگویم به مردم خیانت کردم و من حاضر نیستم به ملت خودم خیانت کنم.
وی ادامه داد: اینکه من در هر جایی که صحبت می‌کنم سوابق قبلی را هم بگویم و مثلا بگویم که به چه کسی نامه نوشتم، کجا صحبت کردم، در چه جلسه بحث کردم، مثلا در شورای عالی امنیت ملی چقدر بحث کردیم بعد شورای عالی امنیت ملی یک نماینده را نزد شورای نگهبان فرستاد. و من همه اینها را یکی یکی توضیح بدهم و بگویم که چه زمانی به شورای نگهبان نامه نوشتم آنها چه زمانی به من جواب دادند. همه اینها اقدامات معمولی من است. اینها اقدامات قانونی و دائمی من است. من باید اقدام کنم و این کار را انجام می‌دهم. یک جایی هم لازم می‌دانم این حرفم، نظرم و نقدم را به مردم بگویم. فکر می‌کنم وقتی اعلام عمومی می‌کنم تاثیر دارد کما اینکه تأثیر داشت. صحبت‌های من و نقد من تاثیر داشت. حالا ممکن است ما در آن نقطه مطلوب نباشیم ولی به هر حال شرایط ما بهتر شد.
سه گزینه پیش روی مردم در انتخابات
رییس جمهوری خاطرنشان کرد: الان مردم ما در برابر این سه گزینه یعنی انتخاب مطلوب، انتخاب محدود و بدون انتخاب قرار دارند. انتخاب مطلوب ممکن است نباشد. یعنی از نظر برخی‌ها این انتخاب ممکن است مطلوب باشد و از نظر برخی مطلوب نباشد. اگر مطلوب نبود، آیا انتخاب محدود را هم کنار بگذاریم؟
روحانی یادآور شد: یعنی بنا بود من بین ۱۰۰ نفر، دو نفر را انتخاب کنم حالا بین ناچارم بین ۵۰، دو نفر را انتخاب کنید، آیا رها کنم. انتخاب من محدود شده از۱۰۰ به ۵۰ آمده است. ولی انتخاب من از بین نرفته بلکه انتخاب محدود شده است. حالا به جای انتخاب محدود من انتخابات را کنار بگذارم و قهر کنم و بگویم که در انتخابات شرکت نمی‌کنند اینگونه که ضرر می‌کنم.
رییس دولت تدبیر و امید در پاسخ به سوال شبکه تلویزیونی ای بی سی نیوز در پاسخ به این که دو روز پیش روزنامه نیویورک تایمز به مذاکرات محرمانه بین ایران و امارات اشاره کرد و دیروز هم در یکی از پنل کنفرانس امنیتی مونیخ فکر می کنم که نماینده ترکیه بود که گفت فرد یا مقاماتی در امارات از آمریکا خواستند حمله نظامی به ایران نکند مذاکرات ایران و امارات را تایید می کنید اگر بله محتوای مذاکرات چه بوده است آیا از درخواست امارات از آمریکا اطلاع داشتید، گفت: آنچه که می دانیم کشورهای منطقه تنها امارات هم نبوده چند کشور دیگر هم بودند که آمریکا را از اینکه در منطقه شاهد یک جنگ باشند، برحذر داشتند.
روحانی افزود: این می تواند به طور طبیعی درست باشد دنبال سند این خبر هم نباید بگردیم. جنگ در منطقه به ضرر همه است. فرق نمی کند هیچ کشوری نفع نمی برد و آن ها چون در لبه جنوبی خلیج فارس هستند اگر در این آبراه جنگ رخ بدهد بسیار خطرناک است و خیلی طبیعی است که مخالف جنگ باشند.
وی اظهار داشت: ما هم مخالف جنگ هستیم و فکر می‌کنم آمریکایی‌ها هم دنبال جنگ نیستند علامت‌هایی که ما تاکنون داریم این است که آمریکایی‌ها می‌دانند جنگ چه ضررهایی برایشان دارد مخصوصا که ترامپ دنبال این هست که در انتخابات بعدی موفق شود و بر همین مبنا همه کارهایش را طراحی می کند و می داند جنگ شانس انتخابات را از بین خواهد برد.
هیچ وقت مذاکرات ما با امارات قطع نبوده است
رییس دولت تدبیر و امید گفت:اینکه ما با امارات در حال مذاکره بودیم یا هستیم آنچه من به یاد دارم هیچ وقت مذاکرات ما با امارات قطع نبوده رده‌های آن فرق می‌کرده. همیشه ما با امارات رابطه داشتیم این روابط هم در سطح سرویس‌ها با هم گفت‌وگو می‌کرده‌اند هم در سطح مقامات سیاسی و همانطور که نسبت به کل منطقه امیدواریم، امیدواریم که این مذاکرات به نتیجه ثبات و صلح و حسن همجواری بین ایران و همسایگانش بینجامد.
در ادامه نشست خبری خبرنگار شبکه فرانس ۲۴ سوال کرد: تحلیل‌ها و مواضع جنابعالی و تیم سیاسی رسانه ای شما در دو سال اخیر گویای آن است که تلاش دارید ایران بدون تحریم را به دولت بعدی در سال ۱۴۰۰ بسپارید شما تا کنون با پارلمانی که عموماً با شما همراه بوده موفق به این کار نشده اید حالا پیش‌بینی‌ها و ظواهر تحولات نشان می‌دهد که در یک سال پایانی ریاست جمهوری باید با پارلمانی کار کنید که اکثریت آن را اصولگرایانی تشکیل می‌دهند که به صراحت با بسیاری از سیاست‌های شما مخالفت می‌کنند یکی از ادله اینکه مجلس آینده در دست اصولگرایان خواهد بود شاید همان ۴۴ حوزه غیررقابتی باشد که شما دقایقی پیش به آن اشاره فرمودید آقای رییس جمهوری آیا هنوز امیدوار هستید که ایران بدون تحریم به دولت بعدی در سال ۱۴۰۰ تحویل خواهد داد؟
روحانی گفت: حتما ناامید نیستم به هر حال کار سختی است من دولت را در حال تحریم تحویل گرفتم یعنی زمانی دولت را تحویل گرفتم که در تحریم بودیم البته تحریم آن زمان کمتر بود. ما آن زمان که دولت را تحویل گرفتیم ۹۰۰ هزار بشکه در روز نفت می فروختیم و شرایطی بود که خیلی امید نبود که در مذاکرات موفق شویم.
وی اضافه کرد: بعضی از دوستان ما هم این را خوشبینی می‌دانستند که ما با کشور ۱+۵ بنشینیم مذاکره کنیم به نتیجه برسیم ولی ما با امیدواری کار را دنبال کردیم و به نتیجه رسیدیم کمی دیرتر از آنچه که پیش‌بینی می‌کردیم پیش‌بینی من این بود که در سال ۹۳ ما به نتیجه برسیم شد این شد سال ۹۴ با تأخیر مواجه شدیم و دلایل آن نمی خواهم بگویم که دلایلش چه بود به هر حال به این نتیجه رسیدیم که مطلوب ما بود.
رییس جمهوری تصریح کرد: در ادامه کار به یک دولت نااهل در آمریکا این دولت تنها نسبت با ما نااهل نیست نسبت به تمدن بشریت نا اهل است شما ببینید در همه کشورها با دوستانش با چین با اتحادیه اروپا با مکزیک هر کشوری ببینید روابط چگونه است یک شرایط خاصی با یک حکومت خاص روی کار آمده است.
روحانی ادامه داد: در این شرایط آنها آمدند از این توافق خارج شدند و تحریم حداکثری را برای ما اعمال کردند با هدف هایی که حتماً به این هدف‌ها نرسیدند و نخواهند رسید اما اینکه آیا ما تا پایان دولت موفق می شویم تحریم را بشکنیم یا ناموفق خواهیم بود ما تلاشمان را رها نخواهیم کرد و نه امیدم از بین رفته و نه تلاشم را متوقف کردم هیچ وقت در هیچ زمانی تلاش خود را متوقف نکردم.
هر کس راهی نشان داده از فرصت استفاده کردم
رییس جمهوری گفت: هر کس آمده است راهی را نشان داده و پنجره را باز کرده من از این فرصت استفاده کردم البته میفهمم در این شرایط بسیار سخت و بسیار پیچیده است اما در عین حال در همین شرایط تحریم ما وارد یک اتحادیه اقتصادی شدیم یعنی به تور آسیا وارد شدیم و الان داریم با آنها تجارت می‌کنیم.
روحانی خاطر نشان کرد: روند خوبی هم در تجارت بین آنها وجود دارد و در همین روند تحریم با کشورهایی برای سرمایه گذاری مذاکره می‌کنیم حالا بعضی از موارد موفق بوده و برخی ناموفق بوده است و در همین شرایطی که هست ما تلاش می‌کنیم اگر طرح صلح هرمز ما یعنی امید، اسم طرح صلح امید است یعنی هرمز یعنی امیدواریم که با منطقه مسائل را حل کنیم با دنیا هم ناامید نیستیم مسائل خود را حل می کنیم.
وی با بیان اینکه زود است از الان درباره مجلس بعدی قضاوت کنیم، گفت: من کاری ندارم به اینکه چه جناحی در مجلس سرکار می آید اصولگراست، اصلاح‌طلب و اعتدال‌گرا ست یا چیزی بینابین اینها هست. توقع من این است اینکه دولت با مجلس در مصالح ملی و منافع ملی بتوانیم با هم کار کنیم لوایح مهمی به همین مجلس فرستادیم.
رییس جمهوری گفت: بیش از دو سال تلاش است می کنیم وزارت بازرگانی تشکیل بدهیم و میدانیم که این وزارتخانه چقدر برای کشور ضروری است و می دانیم در شرایط تحریم یک وزارت صنعت و معدن و تجارت نمی‌تواند یک نفره اداره بکند لایحه ای با دو فوریت به مجلس فرستادیم که مجلس تصویب کرد و شورای نگهبان ایراد مختصری گرفت، برگشت. این در مجلس متوقف شده خب مشکل داریم من هم به مردم بگویم وزارت بازرگانی من تایید نشده است.
داور ما و مجلس بعدی قانون اساسی است
روحانی خاطر نشان کرد: می دانم این وزارتخانه اگر تشکیل می‌شد به نفع مردم بود و اگر لایحه جامع انتخاباتی که ما به مجلس دادیم تصویب می‌شد به نفع انتخابات بود اما به هر حال مجلس حقوقی واختیاراتی دارد. مجلس آینده هم حقوق و اختیاراتی دارد ما نسبت به مجلس آینده هر فرم و شکلی باشد اگر اکثریت قاطع اصولگرا باشند یا تعدادی به هر حال غیراصولگرا باشد به هر شکلی مجلس آینده باشد داور بین ما قانون اساسی است یعنی مبنای ما قانون اساسی است.
وی اظهارداشت: امیدواریم مجلس آینده هم به قانون اساسی متعهد باشد دولت هم به قانون اساسی متعهد باشد و اگر هر دو به قانون اساسی متحد باشیم به نظر من راه برای ما وجود دارد اما اینکه با مجلس بعدی راه برای پایان تحریم سخت تر بشود به نظر من کمی زود است که اکنون قضاوت کنیم.
بهترین راه این است پای صندوق انتخابات برویم
رییس جمهوری اضافه کرد: شاید این مثالی را که می‌خواهم عنوان کنم مثال زیبایی نباشد مثلا شما پولی داده‌اید و قرار است کارخانه به شما ماشین بدهد بعد می‌گوید این کارخانه بنا بوده ۳۰ رنگ عرضه کند ولی حالا ۲۲ رنگ عرضه کرده است پس من نمی‌روم انتخاب کنم. آن کارخانه ماشینی را به دلخواه خودش برای شما می‌فرستد.
روحانی بیان کرد: آیا اینگونه خوب است که شما در خانه باشید و آن کارخانه ماشینی را با رنگی که می‌خواهد و روی دستش مانده برای شما بفرستد؟ خب بیایید لااقل میان آن ۲۰ رایی را که ما می‌خواهیم انتخاب کنید. ممکن است انتخابات مطلوب و صددرصد ما نباشد، ممکن است در فرآیندها ما یک نظری داشته باشیم، ولی باید به پای صندوق رای برویم و میان اینها انتخاب کنیم.
رییس جمهوری عنوان داشت: به اعتقاد من امروز بهترین راه این است که ما به پای صندوق انتخابات برویم و رای خودمان را به صندوق بریزیم.
یک مقدار نقدینگی در کشور طبیعی است
روحانی در پاسخ به سوال دیگری درباره افزایش نقدینگی و دستور سال گذشته رهبر انقلاب برای تشکیل کمیته ای برای کنترل نقدینگی اظهار داشت: این که نقدینگی ۲۵ درصد بوده که متوسط ۵۰ ساله است و دولت‌های قبل هم این رقم ها را داشتیم. ولی نقدینگی همیشه خیلی بد نیست.
وی یادآورشد: بانک مرکزی اعلام کرده نقدینگی ۲۸ درصد ست که از متوسط بالاتر است و گفته که این افزایش بر مبنای افزایش ذخایرخالص بانک مرکزی است این نقدینگی بد نیست نقدینگی اگر برای خالص دارایی‌های بانک مرکزی باشد مشکلی ایجاد نمی کند.
رییس جمهوری تصریح کرد: این حرف درست است که باید نقدینگی را کنترل کنیم نقدینگی را بدهی دولت یا بانک‌ها درست می کنند و اضافه برداشت می‌کنند این موضوع تبدیل به نقدینگی می شود یک مقدار نقدینگی طبیعی است وقتی یک ثروتی دارید سال آینده ۲۲ درصد بیشتر می‌شود، هیچ وقت نیست که نقدینگی بالا نرود تا ۲۵ درصد هم طبیعی است.