هزینه ساخت هر کیلومتر آزادراه تهران-شمال چقدر است؟

 

اقتصاد۲۴-جلال بهرامی درباره آخرین وضعیت نرخ عوارض آزادراه تهران-شمال اظهار داشت: هنوز نرخی مشخص نشده و تنها یکی از مسئولان ذی ربط، یک رقم را اعلام کرده؛ ولی مسئولی دیگر آن را رد کرده است و بنابراین، تا به امروز هیچ نرخی قطعی نیست؛ بلکه قرار است تا روز سه شنبه ۶ اسفند که روز افتتاح آزادراه با حضور رئیس جمهور است، نرخ عوارض آزادراه نیز قطعی و اعلام شود.

بهرامی تصریح کرد: آزادراه تهران-شمال مسیر تردد به استان‌های شمالی را یک ساعت و نیم کوتاه‌تر کرده است که اگر این مسیر را معادل ۱۱ لیتر مصرف سوخت در نظر بگیریم، به ازای هر خودرو، ۳۳ هزار تومان کاهش هزینه سفر در پی خواهد داشت که آن هم بدون در نظر گرفتن صرفه جویی در استهلاک خودرو و دیگر آیتم‌های اقتصادی است؛ بنابراین ساخت آزادراه به سود اقتصاد کشور است؛ اما برخی نمی‌خواهند در کشور سرمایه گذاری شود؛ ضمن اینکه بازگشت سرمایه گذاری‌ها در راهسازی از طریق اخذ عوارض منجر به رشد پروژه‌های عمرانی خواهد شد که هم به سود مردم است و هم اقتصاد کلان کشور را رونق دوباره‌ای می‌دهد.

 

وی با اشاره به اینکه ۸۰ درصد قطعه یک آزادراه تهران-شمال را پیمانکاران ایرانی صرفاً ظرف ۴ سال ساختند، گفت: بنا به اعلام فرمانده پلیس راه کشور، قطعه ۴ آزادراه تهران-شمال از زمان بهره برداری از آن در دولت دهم تا کنون که حدود ۹ سال است، حتی یک فقره تصادف منجر به فوت هم نداشته است که نشان می‌دهد ساخت آزادراه باید در صدر پروژه‌های راهسازی کشور قرار گیرد.

 

این مقام مسئول درباره آزادراه‌های در دست ساخت کشور گفت: بنای ما این است که حدود ۵۸۰ کیلومتر آزادراه را تا پایان این دولت به بهره برداری برسانیم؛ به نحوی که آزادراه‌های تهران-شمال و همت-کرج که مجموعاً ۵۰ کیلومتر بوده و ۵۰۰ کیلومتر مابقی نیز سایر آزادراه‌ها شامل کنارگذر جنوبی تهران (آببیک-چرمشهر) با ۱۶۰ کیلومتر را شامل می‌شود که حدود ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

به گفته بهرامی، ۲۲۵ کیلومتر آزادراه اصفهان-شیراز که صحیح‌تر آن است که به آن شیراز-اصفهان اطلاق شود؛ از ایزدخواست آغاز شده و تا جاده سپیدان فارس ادامه دارد که این پروژه نیز، تک فاز بوده و تا کل ۲۲۵ کیلومتر آن تکمیل نشود، قابل بهره برداری نیست؛ اما تاکنون نزدیک ۷۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و کل عملیات ابنیه این آزادراه به اتمام رسیده و روسازی آن در حال انجام است.

به گفته معاون ساخت و توسعه آزادراه‌های شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل و نقل کشور، ۹ کارخانه آسفالت سازی در کارگاه آزادراه اصفهان-شیراز در حال تولید هستند؛ اما وزارت دفاع و دولت باید هر چه سریع‌تر آورده خود را به این آزادراه منتقل کنند تا قبل از سال ۱۴۰۰ پروژه آزادراه اصفهان-شیراز به اتمام برسد.

وی ادامه داد: مجموع این دو آزادراه (کنارگذر جنوبی تهران و اصفهان-شیراز) حدود ۴۰۰ کیلومتر است؛ ضمن اینکه آزادراه اصفهان-شیراز، ۱۳۵ کیلومتر از مسیر فعلی بین اصفهان و شیراز را کوتاه می‌کند که مسیر بسیار زیادی است؛ این دو آزادراه جزو اولویت‌های اصلی کشور در آزادراه سازی هستند؛ چراکه هم در زمان سفر، هم مسافت و هم مصرف سوخت صرفه جویی به دنبال دارند؛ ضمن اینکه بخشی از کریدور‌های ترانزیتی کشور شامل کریدور‌های شمال جنوب (اصفهان-شیراز) و غرب به شرق (کنارگذر جنوبی تهران) محسوب می‌شوند.

 

بهرامی در خصوص هزینه احداث هر یک کیلومتر آزادراه تصریح کرد: هزینه ساخت آزادراه‌ها در مناطق جغرافیایی مختلف، متفاوت است؛ به عنوان مثال ساخت هر کیلومتر آزادراه تهران-شمال حدود ۱۳۰ کیلومتر هزینه در بر دارد که ۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه تمام شده آن است؛ در حالی که ارزش فعلی آن، به بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد که اگر به ۳۲ کیلومتر تقسیم شود، هر یک کیلومتر آن ۱۳۰ میلیارد تومان هزینه داشته است؛ این در شرایطی است که در قطعه یک آزادراه تهران-شمال، آنچه احداث شد، راه نبود، یک ساختمان بود که مجموعه‌ای از پل‌ها، تونل، گالری‌ها و نهایتاً راه است؛ ضمن آنکه رشته کوه البرز از نقطه نظر زمین شناختی و نیز ساخت و ساز، جز کوه‌های سخت محسوب می‌شود.

وی تصریح کرد: در حال حاضر هزینه هر یک کیلومتر آزادراه در مسیر‌های با شرایط عادی و مستقیم که نیازی به احداث تونل‌ها یا پل‌های متعدد ندارد، به ۲۰ میلیارد تومان می‌رسد؛ اما باید این موضوع را نیز در نظر گرفت که هزینه احداث با هزینه تمام شده متفاوت است؛ چون به هزینه تمام شده، مواردی، چون تملک اراضی، شرکت‌های مشاور، آزمایشگاه مکانیک خاک و طراحی آن هم اضافه می‌شود.

معاون مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه خاطرنشان کرد: از سال ۹۶ تا کنون، بیش از ۱۸۰ درصد تورم در بخش راهسازی داشته ایم که تعدیل آن، در فهرست بهای پروژه‌ها وارد شده است.

این مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی تصریح کرد: اگر دو آزادراه کنارگذر جنوبی تهران و اصفهان- شیراز راه بیفتند، به تنهایی حداقل ۲۰۰ میلیون لیتر صرفه جویی در مصرف سوخت سالیانه دارند که معادل مصرف سوخت سه روز کشور است یا میزان صرفه جویی‌ای که بهره برداری از آزادراه تهران-شمال در مصرف سوخت دارد، معادل یک روز مصرف سوخت کشور است؛ بنابراین اگر ۵۰ پروژه آزادراه سازی در کشور به راه بیفتد، می‌توانیم معادل مصرف ۵۰ روز سوخت در کشور، صرفه جویی داشته و بنزین مازاد را صادر کنیم که ارزش افزوده بسیار بالایی دارد.

وی درباره توجیه پذیری اقتصادی آزادراه کنارگذر جنوبی تهران گفت: به طوری کلی روزانه ۲ هزار و ۵۰۰ دستگاه کامیون از مرز ترکیه وارد کشور می‌شود که در کریدور ترانزیتی ما، عدد مهمی نیست؛ بنابراین توجیه اقتصادی احداث آزادراه کنارگذر جنوبی، صرفاً ترانزیت کامیون‌های ترکیه‌ای به کشور‌های آسیای میانه و CIS یا بالعکس نیست؛ بلکه توجیه اقتصادی احداث این آزادراه، اتصال ۱۴ استان غربی و شمال غربی به شرق و شمال شرق کشور است.

معاون ساخت و توسعه آزادراه‌های شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل و نقل کشور، با بیان اینکه آزادراه کنارگذر جنوبی تهران (آبیک-چرمشهر) که طول آن ۱۶۰ کیلومتر است، ۵۰ کیلومتر دیگر نیز رمپ و لوپ برای دسترسی به آزادراه‌های متقاطع (قم و ساوه) و دیگر محور‌های اصلی و فرعی واقع در طول این مسیر دارد، بیان داشت: هزینه احداث آن‌ها بالاتر از هزینه ساخت خودِ آزادراه است.