سحر گلی زاده، اقتصاد۲۴ - بر اساس جدیدترین آمار بانک مرکزی درباره چک‌های برگشتی، میزان این چک‌ها در بهمن ماه سال ۹۸ نسبت به میزان مشابه ماه قبل آن ۳.۶ درصد از نظر تعداد و ۴.۱ درصد ار نظر مبلغ افزایش داده است بدین ترتیب از مجموع ۷۱۹ هزار فقره چک، ۱۱۶ هزار میلیار ریال آن برگشت خورده است.
اما چرا با وجود اصلاح قانون چک و سخت‌گیری‌های اعمال شده درباره اعطای دسته چک به افراد، باز هم شاهد صعودی شدن آمار چک های برگشتی هستیم؛ آیا قوانین مرتبط با چک هنوز بازدارندگی لازم را ندارند یا اینکه این مسئله به اقتصاد کلان جامعه و مسائل مرتبط با آن بازمی‌گردد؟
در همین رابطه کامران ندری، کارشناس سیستم بانکی و مسائل اقتصادی درباره افزایش آمار چک‌های برگشتی به خبرنگار اقتصاد ۲۴ گفت: زمانی که بنگاه‌های اقتصادی در کشور با مشکل روبه‌رو شوند و وقتی نتوانند نقدینگی مورد نیاز خود را تامین کنند بنابراین قادر به ایفای تعهدات خود نیستند که عمده این تعهدات در اقتصاد کشور ما در قالب چک صورت می‌گیرد، به همین ترتیب چک‌ها برگشت می‌خورد و آمار چک‌های برگشتی روزبه روز افزایش می‌یابد.
وی درباره اینکه چرا قانون چک از بازدارندگی لازم برای کاهش آمار چک‌های برگشتی برخوردار نیست، گفت: قوانین و مقررات چک نسبت به قبل به روز شده است و به نظر می‌رسد قوانین خوبی برای چک وضع شده است و این قوانین توسط نظام بانکی در کشور اجرا می‌شود و اجرای آن با مسئله و مشکل روبه‌رو نیست.
بیشتر بخوانید: کدام استان رکورددار چک برگشتی است؟
ندری اظهار کرد: اقتصاد ایران ما بیش از آنکه لازم باشد، بر مدار چک می‌چرخد یعنی عمده فعالان اقتصادی، چون از نقدینگی کافی در زمان خرید برخوردار نیستند کالا را از فروشنده تحویل می‌گیرند و در قبال آن متعهد می‌شوند که به جای وجه کالا چک بدهند.
این کارشناس سیستم بانکی بیان کرد: اگر مردم یا صاحبان چک، نقدینگی داشتند و یا دسترسی به اعتبارات بانکی برای آن‌ها امکانپذیر بود مجبور به خرید کالا به صورت مدت دار از طرف مقابل نبودند که در ازای آن چک بدهند؛ بنابراین کمبود نقدینگی و عدم دسترسی بنگاه‌ها و فعالان اقتصادی به تسهیلات بانکی، سبب اهمیت بسیار بالای چک در مبادلات شده است.
ندری خاطرنشان کرد: در اقتصاد‌های دیگر چک به این صورت استفاده نمی‌شود یعنی برای خرید‌های مدت دار مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
کمبود نقدینگی علت افزایش چک‌های برگشتی
این کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: قوانین و مقررات چک به خوبی وضع شده است و اجرای آن به درستی در سیستم بانکی مشاهده می‌شود بنابراین کمبود نقدینگی و عدم دسترسی بنگاه‌ها و فعالان اقتصادی سبب شده است که چک‌های برگشتی افزایش پیدا کند.
وی درباره راهکار کاهش چک‌های برگشتی اظهار کرد: اگر نظام بانکی بتواند تسهیلات مورد نیاز فعالان اقتصادی را در مواقع نیاز تامین کند و اگر آن‌ها به اعتبارات بانکی دسترسی داشه باشند، خرید مدت دار با ضمانت چک کاهش پیدا می‌کند.