اقتصاد۲۴ - منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی چابهار یکی از مناطق آزاد هفت‌گانه ایران است که در راستای اهداف اقتصادی این کشور، در اردیبهشت ۱۳۷۰ بر اساس مصوبه هیات وزیران با تعیین ۱۴ هزار هکتار از اراضی شرق خلیج چابهار به عنوان منطقه آزاد هویت پیدا کرد و در مجاورت شهرستان چابهار و در حاشیه دریای عمان شکل گرفت.
بی‌شک منطقه آزاد چابهار به عنوان یکی از قطب‌های اصلی اقتصاد از منظر تجاری و صنعتی مستقر در محدوده سواحل مکران و محرک توسعه منطقه، از جذابیت‌های ویژه‌ای برای سرمایه‌گذاران برخوردار است و سازمان منطقه آزاد چابهار به عنوان نهاد مدیریتی و سازمان دهنده این منطقه آزاد، دارای طرح‌ها و برنامه‌های ویژه‌ای در جهت توسعه منطقه و جذب و جلب سرمایه‌گذاران و بخش خصوصی جهت فعالیت در منطقه است.
بررسی موقعیت جغرافیایی منطقه آزاد چابهار گویای آن است که این منطقه به وسیله شبکه حمل و نقل زمینی و هوایی از شمال به کشور‌های آسیای میانه و افغانستان، از شرق به پاکستان و از جنوب به اقیانوس هند متصل می‌شود.
علاوه براین، اتصال مستقیم به آب‌های آزاد و قرار داشتن در خارج از خلیج فارس آسیب‌پذیری این منطقه را در مواقع بروز بحران کاهش می‌دهد و موقعیت راهبردی را برای ایجاد یک گذرگاه ارتباطی بین کشور‌های آسیابی میانه و سایر کشور‌های جهان فراهم می‌آورد.
دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد و قرارداشتن در خارج از خلیج فارس و همین‌طور عدم آسیب‌پذیری در مواقع بروز بحران، موقعیت استراتژیکی را برای ایجاد یک گذرگاه ارتباطی بین کشور‌های آسیابی میانه و سایر کشور‌های جهان فراهم آورده‌است.
بیشتربخوانید: عملکرد منطقه آزاد چابهار در سالی که گذشت؛ از افزایش محدوده تا انقلاب در زیر ساخت‌ها
حدود نیمی از حمل ونقل جهان میان خاور دور با سایر نقاط دنیا انجام می‌شود. از مجموع ۳ کریدور حمل ونقل جهانی که کارشناسان سازمان ملل برای این امر پیش‌بینی کرده‌اند، ۲ کریدور از ایران می‌گذرد و چابهار نقطه عبور جنوبی‌ترین کریدور شرقی-غربی جهان خواهد بود.
ضرورت توسعه خدمات لجستیک در جهت موفقیت توافق‌نامه اوراسیا
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار بابیان اینکه به دلیل اهمیت قیمت تمام‌شده کالا، به دنبال حمل‌ونقل ترکیبی هستیم، گفت: فقط در صورتی از موافقت‌نامه‌ها بهره درست می‌بریم که بتوانیم زیرساخت حمل‌ونقلی خوبی را فراهم کرده و در کاهش قیمت تمام‌شده کالا سهم داشته باشیم.
عبدالرحیم کردی افزود: در دو دهه اخیر با تحولاتی که از طریق ارتباطات در دنیا شکل‌گرفته و ارتباطات بین‌قاره‌ای ممکن شده است، هزینه‌ها و زمان حمل‌ونقل اهمیت ویژه‌ای یافته است. تولیدکنندگان نیز به دنبال این هستند که در کمترین زمان و با کمترین هزینه به بازار‌های مصرف برسند.
کردی با اشاره به ابتکار حمل‌ونقلی چین در زمینهٔ جاده ابریشم اذعان نمود: به همین دلیل است در فضایی که چین، استراتژی توسعه صنعتی را مطرح می‌کند و به دنبال قدرت برتر دنیا شدن در سال۲۰۳۰ است، ابتکار جاده ابریشم را پیش می‌گیرد. این اهمیت جغرافیا است.
وی گفت: روسیه در تلاش است تا از طریق ایران با شرق آسیا و آفریقا ارتباط برقرار کند. کشور‌های آسیای میانه در شمال ایران به‌شدت در تلاشند تا از مسیر کوتاه و زمان مناسب به آب‌های آزاد برسند.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار افزود: از طرف دیگر به دلیل اهمیت قیمت تمام‌شده کالا، به دنبال حمل‌ونقل ترکیبی هستیم. شاید روزی همه به فکر این بودند که با کشتی از یک مبدأ بارشان را مستقیم به مقصد برسانند، اما اکنون حاضرند که برای کوتاه شدن زمان، چند بار حمل‌ونقل را تغییر دهند.
کردی ادامه داد: ما در این فضا، به جغرافیای ارزشمند ایران کمتر توجه کرده‌ایم، درحالی‌که در طول تاریخ همیشه کاروانسرا‌های ما بخشی از این تاریخ و تمدن بودند. دلیل حضور پایدار آنها، خدمات لجستیکی و حمل‌ونقل بوده است.
وی تأکید کرد: برای موفقیت در توافق‌نامه اوراسیا و بهره‌گیری از فضای رقابت بین‌المللی، باید خدمات حمل‌ونقل و لجستیک را به بهترین شکل توسعه داد. یکی از این کریدور‌های بسیار مهم، کریدور جنوب به شمال است که از چابهار شروع می‌شود.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار ادامه داد: ما روی خدمات لجستیکی تمرکز کرده‌ایم. اگر بتوانیم نرم‌افزاری طراحی کنیم که اتلاف وقت را کاهش دهد، هزینه‌ها را کاهش داده و زمان را کوتاه کرده‌ایم.
بیشتربخوانید: منطقه آزاد چابهار، حلقه اتصال اوراسیا به آب‌های اقیانوسی است
کردی در پایان تأکید کرد: فقط در صورتی از این موافقت‌نامه‌ها بهره درست می‌بریم، که زیرساخت حمل‌ونقلی خوبی را فراهم کرده و بتوانیم در کاهش قیمت تمام‌شده کالا سهم داشته باشیم. آنچه مسلم است، توسعه زیرساخت‌های امروزی چابهار زمینه را برای استفاده حداکثری از این جغرافیا فراهم می‌کند.
طرح توسعه منطقه آزاد چابهار یک امر ضروری بود
رئیس مجلس شورای اسلامی مصوبه مجلس درخصوص طرح توسعه منطقه آزاد چابهار را یک ضرورت دانست و از اختصاص ۳۰۰ میلیون یورو برای پروژه راه‌آهن زاهدان به چابهار خبر داد.
علی لاریجانی درباره مصوبه مجلس درخصوص توسعه محدوده منطقه آزاد تجاری-صنعتی چابهار اظهار کرد: توسعه منطقه آزاد چابهار یک امر لازم و ضروری بوده، چراکه چابهار پل ارتباطی جنوب کشور با دریای عمان و اقیانوس هند است.
لاریجانی بابیان اینکه این تصمیم سال‌ها پیش باید محقق می‌شد، افزود: تخلیه کالا‌های اساسی استان‌های مجاور در بنادر منطقه آزاد چابهار موضوعی است که امروز در حال انجام است که بااتصال به منطقه آزاد به دریا، تخلیه و صادرات کالا در این منطقه رونق می‌گیرد.
وی دسترسی مناطق آزاد به دریا را ویژگی بسیار مهم و ممتازی ارزیابی و تأکید کرد: در آینده نیز قرار است فرودگاهی برای منطقه چابهار احداث شود که این تصمیم نیز به رونق و آبادانی منطقه منجر خواهد شد.
رئیس مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: قطعاً مصوبه مجلس در افزایش گردش مالی بنادر چابهار تأثیرگذار خواهد بود و حجم کالا‌های ورودی به بنادر و صادرات از آن افزایش خواهد یافت.
لاریجانی اتصال ریل به بنادر چابهار را موضوعی بسیار مهم دانست و تصریح کرد: در صورت اتصال ریل به چابهار، این منطقه بهترین مکان برای سرمایه‌گذاری است.
وی اضافه کرد: با اذن مقام معظم رهبری مبلغ ۳۰۰ میلیون یورو برای اتصال راه‌آهن زاهدان-چابهار در نظر گرفته‌شده است و از سوی دیگر نیز توافق‌نامه‌ای برای تأمین مالی راه‌آهن زاهدان-بیرجند از طریق روسیه پیش‌بینی‌شده است.
رئیس قوه مقننه افزود: بااتصال چابهار به شبکه ریلی کشور، موضوع ترانزیت شمال-جنوب با توجه به عضویت ایران در اتحادیه اوراسیا فعال‌تر از گذشته خواهد شد و مسئله‌ای که همواره مدنظر مقام معظم رهبری بوده یعنی توسعه و سرمایه‌گذاری در سواحل مکران، تقویت خواهد شد.
چابهار، امن‌ترین و کوتاه‌ترین مسیر به آسیای میانه و افغانستان
معاون حمل‌ونقل و ترانزیت سازمان منطقه آزاد چابهار با تأکید بر اهمیت توسعه محور جنوب ـ شمال گفت: مسیر مهیاست، اما ضعف‌های جدی دارد که اگر رفع شود، ۵۵درصد از خاک ایران احیاشده و مردمان این مسیر از مزایای آن بهره‌مند شوند.
سعید چلندری اظهار داشت: بندر چابهار تنها بندر اقیانوسی کشور است که پتانسیل چهار شیوه حمل‌ونقلی ترکیبی را دارد. این بندر در جنوب شرقی ایران و جنوب عمان واقع‌شده و ۱۲۰کیلومتر مرز خشکی و ۱۵۰کیلومتر مرز دریایی دارد.
چلندری با اشاره به اهمیت ترانزیتی چابهار تصریح کرد: این بندر محل تلاقی دو کریدور جهان شمال ـ جنوب و شرق ـ غرب و امن‌ترین و کوتاه‌ترین مسیر به آسیای میانه و افغانستان است.
وی با تشریح ظرفیت‌های این بندر گفت: در دی‌ماه امسال میانگین حدود ۹۰تریلر بار از شهید کلانتری خارج‌شده و در بندر شهید بهشتی این رقم دو برابر بوده است.
معاون حمل‌ونقل و ترانزیت سازمان منطقه آزاد چابهار مناسب نبودن راه‌ها و مقررات بین‌المللی را مشکلات اساسی دانست و اذعان داشت: برای رفت‌وآمد تجار اهمیت قائلیم و باید این مشکلات برطرف شود.
چلندری با اشاره به تأثیر حمل‌ونقل و لجستیک در قیمت تمام‌شده کالا افزود: این موضوع ۴۰درصد قیمت کالا را به خود اختصاص می‌دهد. چین به‌عنوان ابرقدرت اقتصادی تمام فعالیت خود را بر جاده و کمربند متمرکز کرده است.
وی تصریح کرد: متولی این توسعه در کشور وزارت راه است، درحالی‌که بسیاری از سند‌ها و دستور کار‌ها مربوط به مناطق آزاد می‌شود، اما آنها نقشی در تصمیم‌گیری ندارند. در این زمینه خواستار تشکیل شورای لجستیک در مناطق آزاد و دخیل بودن آنها در سیاست‌گذاری هستیم.
افزایش ۱۱۴ درصدی سرمایه‌گذاری خارجی در چابهار
در سال گذشته سرمایه‌گذاری خارجی در منطقه آزاد چابهار ۱۱۴ درصد افزایش داشته است.
منطقه آزاد چابهار به لحاظ قرارگیری در موقعیت استراتژیک جغرافیایی و با برخوداری از ظرفیت‌های بالقوه، نقش مهمی در توسعه پایدار شرق کشور دارد.
این در حالی است که بررسی وضعیت منطقه آزاد چابهار در سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی نشان می‌دهد که با افزایش ۱۱۴ درصدی از هفت میلیون دلار در سال ۱۳۹۷ به ۱۵ میلیون دلار رسیده است.
همچنین سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد چابهار با رشدی ۱۹ درصدی همراه بوده است؛ به طوری که از ۱۳۸ مورد قرارداد سرمایه‌گذاری خارجی در سال ۱۳۹۷ به ۱۶۵ مورد در سال گذشته افزایش یافته است.
افزایش ۴۰۰ درصدی رشد صادرات به خارج از کشور و همچنین رشد ۴۰ درصدی صادرات محصولات تولیدی در واحد‌های تولیدی منطقه به سرزمین اصلی در سال گذشته در منطقه آزاد چابهار نیز ثبت شده است.
این در حالی است که چندی پیش عبدالرحیم کردی ـ مدیر عامل منطقه آزاد چابهار ـ در همین رابطه اعلام کرده بود که با توجه به سیاست‌های دولت مبنی بر کنترل نرخ ارز و جلوگیری نوسانات غیرمعمول و کاهش واردات به دلیل اعمال تحریم‌ها، این سازمان نیز همراه با سیاست‌های کلی نظام رویکرد خود را از واردات اقدام به تقویت واحد‌های تولیدی و افزایش صادرات حاصل از تولید به خارج از کشور و سرزمین اصلی نکرده است که افزایش ۴۰۰درصدی رشد صادرات به خارج از کشور و همچنین رشد ۴۰ درصدی صادرات محصولات تولیدی در واحد‌های تولیدی منطقه به سرزمین اصلی موید این موضوع است.
به گفته وی، از آنجاکه تقویت صادرات و کنترل واردات نیازمند به‌روزرسانی و بهسازی ماشین‌آلات خط تولید و استقرار خطوط تولید جدید بوده، سازمان منطقه آزاد چابهار در این راستا تمهیداتی را اندیشیده که نتیجه آن افزایش ۴۱۳ درصدی در ورود مواد اولیه و ماشین‌آلات کارخانجات تولیدی مستقر در منطقه بوده است.
توسعه چابهار، مزیتی برای تمام کشور/تا ۵ سال آینده یک چابهار متفاوت خواهیم دید
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار اولویت‌های این منطقه را در وهله اول توسعه لجستیک و حمل‌ونقل ترکیبی و محور ترانزیت شرق ایران دانست و گفت: محور بعدی بحث شیلات است که مزیت عمده این منطقه محسوب می‌شود.
بیشتربخوانید: چرا توسعه منطقه آزاد چابهار مهم و راهبردی است؟
فرزین حقدل درباره اهمیت موضوع توسعه چابهار گفت: در منطقه آزاد چابهار در شرایط فعلی که توسعه سرمایه‌گذاری سواحل مکران هم موردنظر مقام معظم رهبری است و هم کل دولت ناگزیر به توسعه چابهار است، این مورد باید بیش از پیش مدنظر قرار گیرد. به علت مزیت‌های بی‌شماری که چابهار دارد و شاید تاکنون غفلت‌هایی در این زمینه صورت گرفته است این منطقه بسیار باارزش و دارای پتانسیل بسیاری است، در همین زمینه برنامه‌هایی که می‌توان در این حوزه انجام داد را آنالیز می‌کنیم تا اقدامات ماندگاری را بتوانیم به ثمر برسانیم.
حقدل افزود: ازآنجایی‌که استان سیستان و بلوچستان یکی از استان‌های کم برخوردار است، با توسعه چابهار و توجه به این منطقه، نه‌تن‌ها چابهار و استان سیستان و بلوچستان، بلکه همه استان‌های شرقی و حتی کل کشور از این قضیه منتفع می‌شوند.
تبدیل چابهار به یک قطب فولادی در منطقه
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار با اشاره به اینکه طرح توسعه منطقه آزاد چابهار در دستورکار مجلس است، گفت: بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری در این طرح قرار دارند و می‌توانند مسائل مرز دریایی را برطرف کنند. با تصویب این طرح توسعه در مجلس، چابهار به فصل جدید از توسعه وارد خواهد شد.
عبدالرحیم کردی با اشاره به این که تولید ۱۰میلیون تن فولاد در طرح توسعه سواحل مکران پیش‌بینی شده است، اظهار داشت: در این راستا در منطقه آزاد چابهار چند مجتمع فولادی در حال ساخت است و چابهار به یک قطب فولادی در منطقه تبدیل خواهد شد. در حوزه پتروشیمی نیز ۲۰میلیون تن محصولات بارگذاری شده که در فاز یک ۸٫۵میلیون تن مجوز‌های محیط زیست مشخص شده است. سه واحد از این مجتمع‌ها که ۳٫۵میلیون تن محصولات پتروشیمی تولید می‌کنند، در حال ساخت است.
کردی با اشاره به اینکه خط انتقال گاز از ایرانشهر به چابهار اردیبهشت‌ماه سال۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسد، افزود: مبنای کار اقتصادی در چابهار فولاد و پتروشیمی به صورت ۱۰۰درصد در سبد صادراتی قرار دارد.
وی با تاکید بر این که جنس فولاد و پتروشیمی به گونه‌ای است که توسعه‌ای برون‌زا بوده‌اند و گپ و شکافی را در این فعالیت اقتصادی داشته‌اند، اظهار کرد: برای توسعه پایدار تاکید کرده‌ایم که این فعالیت‌ها باید روی اشتغال منطقه تاثیرگذار باشد. برای این کار، توسعه خوشه‌های پتروشیمی و فولاد در دستورکار قرار دارد که می‌توان به قطعه‌سازی، پروفیل‌سازی و… اشاره کرد که در این زمنیه ۵واحد پایین‌دستی فولاد در منطقه داریم.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار با اشاره به اینکه در حوزه پتروشیمی حدود ۲۳واحد پایین‌دستی داریم که محصولات تولیدی آنها ۱۰۰درصد صادر می‌شود، گفت: اشتباه است که برای تهران ۱۰میلیون نفری با فاصله بیش از ۲۰۰۰کیلومتری از چابهار تولید انجام دهیم، ما باید برای کراچی که فاصله ۷۰۰کیلومتری با چابهار و جمعیت ۲۰میلیون نفری دارد، تولید کنیم.
کردی با یادآوری واردات برنج با قیمت ۱۲۰۰تن در هر تن به کشور، افزود: در حال حاضر ما برنج نیمه آماده قهوه‌ای از پاکستان با قیمت تنی ۶۰۰ تا ۷۰۰دلار وارد کشور می‌کنیم. در این راستا ۲۰واحد فرآوری برنج در چابهار راه‌اندازی شده که به ازای هر واحد، ۸۰نفر ایجاد اشتغال می‌شود.
رشد چشمگیر تولیدات در منطقه آزاد چابهار
وی همچنین با اشاره به این که ۷۰درصد تن ماهی کشور و ۳۴درصد آبزیان کشور از چابهار و کنارک تامین می‌شود، اظهار نمود: حدود ۳۰هزار نفر اشتغال در این بخش‌ها در سواحل مکران داریم.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار، با بیان اینکه به دنبال ورود این کار‌های اقتصادی به سفره مردم هستیم، اضافه کرد: ارزش تولیدات از ۵۰میلیارد تومان در سال۹۲ به حدود ۵۰۰میلیارد تومان در سال۹۶ رسیده است. در سال۹۷ به دلیل نوسانات نرخ ارز این عدد ۳۰درصد (۳۴۵میلیارد تومان) کاهش یافت. در ۷ماهه امسال به حدود ۳۲۸میلیارد تومان رسیده که انتظار داریم در ماه‌های پایانی سال شتاب بیشتری به خود بگیرد.
بهره‌برداری از فرودگاه بین‌المللی چابهار تا سال ۱۴۰۰
کردی افزود: طی توافق انجام‌شده، فرودگاه بین‌المللی چابهار تا ۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسد.
وی، درخصوص مسائل فنی و مالی این فرودگاه توضیح داد: شهر فرودگاهی چابهار در زمینی به مساحت ۲۸۱۵ هکتار در ضلع شمالی منطقه احداث می‌شود که برآورد اولیه هزینه آن ۵۵۰ میلیارد تومان است که با منابع منطقه آزاد چابهار انجام می‌شود.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: با توافقی که با قرارگاه خاتم‌الانبیاء (ص) در رابطه با ساخت فرودگاه انجام‌شده، قرار است تا (سال ۱۴۰۰) به بهره‌برداری برسد؛ البته ما باید منابع را در زمان تعیین‌شده تأمین کنیم.
کردی در ادامه با اشاره به جریان ساخت فرودگاه چابهار، اظهار داشت: طی سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ بود که فرودگاه چابهار برای باری دیگر به جریان افتاد و در زمان فرماندار وقت و دبیر وقت، توسعه ستاد مکران فرودگاه چابهار برای بار سوم کلید خورد.
وی ادامه داد: در سال ۱۳۹۵ مجوز و موافقت اصولی فرودگاه صادر شد، اما برخی موانع وجود داشت که فرآیند را به تأخیر انداخت تا اینکه در سال ۱۳۹۷ فصل دیگری از ساخت فرودگاه مکران باز شد و توافقی در اسفند سال گذشته بین دستگاه‌های مربوطه ازجمله منطقه آزاد چابهار و وزارت راه و شهرسازی شکل گرفت و از ابتدای امسال فرآیند کسب مجوز‌های قانونی در دستور کار قرار گرفت. سرانجام در مهرماه سال جاری موافقت‌های اصولی با فرودگاه و اینکه مدیریت آن بر عهده منطقه آزاد چابهار باشد، با حمایت‌های وزارت راه و شهرسازی شکل گرفت و بعد از انجام تشریفات لازم اکنون فرودگاه در مرحله ساخت قرارگرفته است.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار با اشاره به ابعاد اهمیت ساخت فرودگاه چابهار گفت: مسئله اول، به ابعاد اجتماعی آن برمی‌گردد که برای مردم و گردشگران بسیار مهم بوده و همیشه درخواست فرودگاه را داشته‌اند.
کردی افزود: موضوع دیگر، در رابطه بااهمیت ساخت فرودگاه بین‌المللی چابهار به بعد اقتصادی آن برمی‌گردد که با توجه به جایگاه منطقه آزاد چابهار و اهمیت حمل‌ونقل ترکیبی، باید فرودگاه در آن ساخته می‌شد.
وی ابراز امیدواری کرد تا فرودگاه با توجه به توافقات انجام‌شده و تأمین منابع لازم در زمان پیش‌بینی‌شده تکمیل و قابل بهره‌برداری باشد.
خط آهن چابهار ـ زاهدان تا سال ۱۴۰۰ افتتاح می‌شود
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: قسط اول مصوبه ۳۰۰ میلیون یورویی مقام معظم رهبری که قرار است از محل صندوق توسعه ملی به خط آهن چابهار ـ زاهدان اختصاص پیدا کند به مبلغ ۳۰۰ میلیارد تومان تا چند روز آینده پرداخت می‌شود.
خیرالله خادمی درباره آخرین وضعیت دریافت مبلغی از مصوبه ۳۰۰ میلیون یورویی مقام معظم رهبری در خط آهن چابهار ـ زاهدان که قرار است از محل صندوق توسعه اختصاص پیدا کند، اظهارداشت: رایزنی‌ها در این باره با بانک مرکزی انجام شده است و اولین قسط آن تا چند روز آینده به مبلغ ۳۰۰ میلیارد تومان توسط بانک مرکزی به بانک عامل که بانک مسکن است پرداخت شود.
خادمی با بیان اینکه امیدواریم این رقم تا۱۰ روز آینده اختصاص پیدا کند، ادامه داد: از زمانی که رهبری مصوبه مذکور را صادر کردند تعداد تجهیزات در خط آهن چابهار- زاهدان از ۵۰۰ دستگاه به ۷۵۰ دستگاه افزایش یافت.
وی با اشاره به پیمانکاری قرارگاه خاتم در این پروژه گفت: برای رسیدن به زمان برنامه‌ریزی این پروژه باید ۱۵۰۰ دستگاه ماشین‌آلات داشته باشیم تا بتوان خط یاد شده را سال ۱۴۰۰ افتتاح کرد.
پیش از این مقام معظم رهبری دستور دادند ۳۰۰ میلون یورو از محل صندوق توسعه به خط آهن چابهار- زاهدان اختصاص پیدا کند.
پارک لجستیک در منطقه آزاد چابهار طراحی می‌شود
حقدل گفت: در نظر داریم یک پارک لجستیک برای منطقه طرح‌ریزی کنیم تا کالا‌هایی که به منطقه وارد می‌شود چه برای صادرات مجدد و چه برای بقیه عملیات بندری و لجستیکی در آن پارک مستقر شود و در مسیر هم پارک‌هایی برای خدمات‌دهی به این عناصر حمل‌ونقلی تدارک دیده‌ایم.
وی افزود: اگر این پکیج اجرایی شود هم می‌توانیم استان‌های شرقی را بهره‌مند کنیم و هم کشور‌های شرق و شمال شرق که دسترسی به دریا ندارند از این منافع منتفع می‌شوند که درآمد مستقیم آن برای منطقه چابهار خواهد بود و سایر سیستم‌ها هم از آن سود خواهند برد.
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: مهم‌ترین رویکرد منطقه آزاد چابهار توسعه لجستیکی است. امروز باید در چابهار زیرساخت‌های موردنیاز برای این هدف آماده شود. این زیرساخت‌ها در مکان‌هایی که در حوزه لجستیک سرمایه‌گذاری می‌کنند موجود است به همین خاطر سرمایه‌گذاران به آن جذب می‌شوند.
حقدل خاطرنشان کرد: امروز برای توسعه چابهار مطالعات و پژوهش‌های لازم برای ایجاد زیرساخت‌های لجستیکی انجام‌شده و یکسری فعالیت‌های ابتدایی انجام‌شده که در نهایت به توسعه پایدار منطقه منجر شود.
چابهار به دنبال یک سیستم جدید،های تک و یک ارزش‌افزوده بالا در صنعت شیلات است
وی با بیان اینکه چابهار در میان کشور‌های حوزه اقیانوس هند در زمینهٔ شیلات رتبه دوم صید را دارد و همچنین بزرگ‌ترین ناوگان صیادی منطقه را داراست افزود: کسب‌وکار اصلی مردم منطقه در حوزه شیلات است و به همین منظور ما در کنار این پتانسیل یک شهرک شیلات طرح ریزی کردیم. برای ایجاد صنایع های‌تک با دید صادراتی از سازمان توسعه تجارت درخواست صدور مجوز پایانه تخصصی صادراتی شیلات و آبزیان را برای این شهرک کردیم که کار‌های مربوط به آن نیز در دست اقدام است.
این مقام مسئول در منطقه آزاد چابهار خاطرنشان کرد: همه این موارد در کنار هم موجب می‌شود آن ماهی که صیدشده باارزش افزوده بالاتر فرآوری شود و بعد از بسته‌بندی، به کشور‌های هدف صادر شود.
حقدل ادامه داد: صادرات ما در حوزه شیلات در گذشته هدفمند نبوده و با برنامه‌ریزی‌های جدید قرار است پایانه تخصصی شیلات و صنایع های‌تکی ایجاد شوند. امروز تن ماهی همچنان به شکل گذشته تولید می‌شود، اما در دنیا بسته‌بندی و کیفیت تغییر کرده که ما نیز تصمیم داریم به همان سمت برویم. یک قرارداد خوب برای صادرات ماهی با ژاپن منعقد کرده‌ایم و مذاکرات خوبی هم با کشور عمان داشته‌ایم که امیدواریم به نتایج موردنظر برسیم.
زنجیره گردشگری چابهار تکمیل می‌شود
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: علاوه بر توجه و سرمایه‌گذاری در بخش‌های صنعت و تولید، همه افرادی که در این حوزه‌ها فعالیت می‌کنند نیاز به خدمات و رفاهیات دارند و از سویی خوشبختانه تعداد افرادی که برای گردشگری به چابهار سفر می‌کنند بسیار زیاد شده و به خاطر چشم‌انداز‌ها و پدیده‌های بی‌نظیری که در این منطقه وجود دارد، می‌بایست برنامه‌ها به صورت ویژه‌ای دنبال شوند.
حقدل افزود: ما در بحث گردشگری و سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مربوط به گردشگری نیز برنامه‌های بسیار خوبی داریم. برای مثال طرح‌های پیکره شش گردشگری و بسته‌های گردشگری آن آماده شده و می‌تواند به سرمایه‌گذاران ارائه شود.
وی همچنین توضیح داد: هتل‌های تجاری و تفریحی و باشگاه‌های تفریحی کنار دریا، کافی‌شاپ‌ها و… که می‌توانند زنجیره گردشگری ما را تکمیل کنند مدنظر هستند که آماده نیز شده‌اند و امکانات موجود در حال استانداردسازی هستند و ظرفیت‌های جدید نیز بر اساس استاندارد‌ها ایجاد خواهند شد و در آینده‌ای نزدیک تحول خوبی را در آن شاهد خواهیم بود.
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار در پایان خاطرنشان کرد: اگر توسعه چابهار با همین روند پیش رود، حدوداً در چهار یا پنج سال آینده یک چابهار بسیار متفاوت خواهیم دید که می‌تواند به اقتصاد منطقه ایران و کشور و چابهار کمک کند.
نگاهی به قابلیت‌ها و موانع توسعه گردشگری در چابهار
مدیر گردشگری منطقه آزاد چابهار گفت:چابهار به دلیل دارا بودن موقعیت جغرافیایی خاص، به لحاظ بصری تفاوت چشمگیری با دیگر شهر‌های استان سیستان و بلوچستان دارد و از همین منظر در تابستان از هوای بسیار خوبی برخوردار است و خنک‌ترین بندر ایران بشمار می‌رود و در زمستان نیز گرمترین بندر و از بهترین مکان‌های دیدنی کشور به‌حساب می‌آید.
عدنان حسینی افزود: چابهاریکی از مناطق بکر، ساحلی و استراتژیک ایران است. منطقه زیبای چابهار، جاذبه‌های گردشگری بسیار زیبا و قابل‌توجهی دارد و ازجمله آن می‌توان به ساحل ۱۰۰ کیلومتری خلیج گواتر اشاره کرد که در پشت آن کوه‌های مریخی وجود دارد که جذابیت خاصی به این منطقه داده است.
همچنین از لحاظ گردشگری تجاری، منطقه آزاد چابهار به دلیل همجواری و راه داشتن به آب‌های آزاد و همچنین اینکه دروازه اقیانوس هند به ایران به شمار می‌رود، توانسته تأثیر زیادی به لحاظ اقتصادی در این منطقه داشته باشد.
مقبره سیدغلام رسول که متعلق به دوره سلجوقیان است، جنگل‌های حرا که با میوه‌های گرمسیری‌اش اقلیمی، چون هندوستان دارد و دریاچه صورتی که باعث تمایز میان این منطقه با دیگر مناطق مجاور با دریای عمان است، از دیگر جاذبه‌های گردشگری سیستان و بلوچستان شمرده می‌شوند.
یکی از بنا‌های تاریخی ساحل چابهار، قلعه تیس است که در کنار روستای گردشگری تیس واقع‌شده است. تیس، یکی از بنادر مهم ایران در دریای مکران در زمان هخامنشیان بوده است و پیشتر به آن تیز می‌گفته‌اند. در آن دوران، کالا‌ها از آسیای شرقی و هند به بندر تیس می‌آمده‌اند و به مناطق مختلف خاورمیانه، آسیای میانه و قفقاز فرستاده می‌شدند. تیس در سده‌های اولیه اسلامی نیز بندری مهم بوده است، ازجمله مقدسی مورخ سده چهارم هجری از رونق این بندر سخن رانده است. «درک»، در کنار شهرستان کنارک است و می‌توان در آنجا نخل خرما، ماسه کویر و دریا را که المانی از طبیعت متفاوت است را در کنار هم دید.
مهم‌ترین نقاط ضعف این منطقه، دور بودن از مرکز کشور و گران بودن سفر به استان سیستان و بلوچستان است و پیشنهاد می‌شود نوار ساحلی باید زیرساخت‌ها و خدمات بهداشتی و رفاهی بیشتری داشته باشد و باید با توجه به ظرفیت قابل‌توجه و عظیمی که در این منطقه وجود دارد، برنامه‌های گردشگری، رفاهی و خدماتی با عنایت به قابلیت منطقه به لحاظ داشتن استعداد انجام ورزش‌های تفریحی و مهیج دریایی در راستای ایجاد رضایت گردشگر بیشتر شود.
ضرورت ایجاد مجتمع‌های رفاهی و بهداشتی، کمپینگ‌ها و توجه به طبیعت‌گردی
طبیعت زیبا است و زیبایی‌های خاص این منطقه را تمام بازدیدکنندگان اذعان می‌کنند، اما برای جذب توریست بیشتر، موارد اولیه و نیاز‌های ضروری یک گردشگر باید فراهم شود. مهیا شدن امکانات ازجمله ایجاد مجتمع‌های رفاهی، ایجاد مجتمع خدماتی بهداشتی، ایجاد کمپینگ‌ها و فراهم آوردن شرایط و برنامه‌های لازم برای طبیعت‌گردی آن‌هم در کوه‌های مریخی، سفری امن و لذت‌بخش را برای مسافر به دنبال دارد.
لازم است تمهیداتی در راستای حفظ منظر زیبای طبیعی و یا تاریخی انجام شود؛ به‌عنوان‌مثال راهکار‌ها و اکوکمپ‌هایی تعریف شود تا به زیبایی کوه‌ها آسیب وارد نشود.
خونگرمی و مهمان‌نوازی مردم از دیگر جاذبه‌های استان سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود. با آمدن گردشگران به این استان، هم‌سطح فرهنگی مردم ارتقاء پیدا می‌کند و هم مسافران با جذابیت‌های بخش‌های سیستان و بلوچستان آشنا خواهند شد.
هدف اصلی مسئولیت اجتماعی چابهار، کمک به توسعه پایدار و رفاه اجتماعی
مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار اظهار داشت: اگرچه بسیاری از مردم اصطلاحات مسئولیت اجتماعی و توسعه پایدار را با یکدیگر استفاده می‌کنند و یک رابطه نزدیک بین این دو وجود دارد، اما این دو مفاهیمی متفاوت هستند. مسئولیت اجتماعی طریقی است که سازمان‌ها می‌توانند با رویکرد‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی با ارزش‌ها و فرهنگ استراتژی‌های ساختار تصمیم‌گیری و شیوه‌های عملیاتی خود را به شکلی شفاف و قابل حسابرسی یکپارچه کند.
حسینی افزود: توسعه مسئولیت اجتماعی می‌تواند در حقوق افراد، مسائل زیست‌محیطی و حفظ مسئولیت جهانی تأثیر مهمی داشته باشد. ازآنجایی‌که هدف اصلی مسئولیت اجتماعی کمک به توسعه پایدار و رفاه اجتماعی است، سازمان منطقه آزاد تجاری-صنعتی چابهار برنامه‌های نظام‌مند خود را جهت تحقق توسعه پایدار در راستای مسئولیت اجتماعی و توسعه برنامه‌های صنایع‌دستی و گردشگری تا را سال ۱۴۰۷ ترسیم نموده است تا زمینه‌سازی خدمات‌رسانی به جامعه محلی و حفظ محیط‌زیست و احترام به حقوق مشتریان و گردشگران و فضای امن را فراهم آورد.
وی تصریح کرد: استان سیستان بلوچستان علی‌الخصوص شهرستان چابهار و کنارک دارای ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های فراوانی درزمینهٔ گردشگری و میراث فرهنگی و صنایع‌دستی می‌باشند که سهم هرکدام از حوزه‌ها دراین‌بین قابل‌توجه است.
مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار ادامه داد: شهرستان چابهار که به دروازه اقیانوس شهرت دارد، سعی نموده است برنامه‌های مدون خود را به‌گونه‌ای طراحی کند تا بتواند حداکثر استفاده از ظرفیت‌ها را داشته باشد. نظر به اینکه این استان موقعیت استراتژیکی که در گذشته و حال داشته، آن را به نقطه مهمی تبدیل کرده است که نیاز به برنامه‌ریزی در جهت استفاده از ظرفیت‌های پنهان و آشکار خود دارد.
بیشتربخوانید: منطقه آزاد چابهار در مسیر توسعه / چابهار در مسیر محرومیت زدایی
حسینی افزود: این استان با دارا بودن ۱۸۰۰ اثر تاریخی، طبیعی و گردشگری، سهمی بسزا در توسعه گردشگری و صنایع‌دستی و صنایع وابسته جهت جذب گردشگران از اقصی نقاط ایران را دارد. در این بین سهم شهرستان‌های چابهار و کنارک از آثار فرهنگی ۱۵۰ اثر شناسایی‌شده که از این تعداد ۳۰ اثر در فهرست آثار ملی ثبت‌شده است که اگر برنامه‌های مدونی برای شناسایی آنها در نظر گرفته شود، زمینه برای جهانی‌سازی آنها مانند روستای ملی سفال کلپورگان و یا شهر ملی سوزن‌دوزی ایرانشهر و همچنین تنگ سرحه به‌عنوان روستای ملی حصیربافی فراهم خواهد شد.
وی تأکید کرد: صنایع‌دستی بدون نیاز به فن‌آوری‌های پیشرفته و تنها با اتکا به نیروی فکر و اندیشه و دست مردمان هر منطقه بوده که مواد اولیه آن نیز به سهولت قابل‌دسترسی و در همان منطقه تهیه می‌شود و دارای جنبه‌های کاربردی و تزئینی متفاوتی در زندگی روزمره مردم داشته و، چون از گذشتگان به حال و آیندگان رسیده است، همواره سازمان منطقه آزاد چابهار را بر آن داشته تا با حمایت از افراد و هم حفظ و اصالت این هنر و فرهنگ غنی، حافظ این میراث باشند و هم بتوانند از طریق این صنعت برای مردمان محلی ساکن در روستا‌های دارای فرهنگ و اصالت ایجاد شغل نماید و بتواند زمینه را برای جذب گردشگران و جهانگردان نماید.
مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: سازمان منطقه آزاد تجاری-صنعتی چابهار با توجه به افزایش اهمیت مسئولیت اجتماعی و تعهد به برنامه‌های خود در زمینه‌های گردشگری و صنایع‌دستی، برنامه‌های متفاوتی را در این حوزه‌ها برگزار نموده است؛ ازجمله این برنامه‌ها، برگزاری نمایشگاه‌های استانی ملی و بین‌المللی صنایع‌دستی در منطقه آزاد بوده که نتیجه آن را می‌توان در استعدادیابی پتانسیل‌های مختلف در حوزه صنایع‌دستی و شرکت صنعتگران صنایع‌دستی در این نمایشگاه‌ها و همچنین حضور فعال و پویای صنعتگران نمونه صنایع‌دستی استان با هزینه سازمان منطقه آزاد به نمایشگاه‌های بین‌المللی در پاکستان و قزاقستان اشاره کرد.
حسینی افزود: شرکت صنعتگران صنایع‌دستی در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی زمینه را برای بروز استعداد‌های صنایع‌دستی و همچنین رقابت برای رسیدن به کیفیتی برتر در کنار حفظ اصالت هنر و تبادل فرهنگ هنری مناطق مختلف را نیز در بردارد را سبب می‌شود.
وی اظهار کرد: از دیگر دستاورد‌های سازمان منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی چابهار، همکاری با دهیاری‌ها و دستگاه‌های ذیربط اقدام به برگزاری کلاس‌های آموزشی صنایع‌دستی نموده که بازخورد آن توانمندسازی بانوان و شرکت کارآموزان این حرفه در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی و همچنین تولید تولیدات منحصری جهت فروش به گردشگران و بازدیدکنندگان می‌باشد.
مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار عنوان کرد: سازمان منطقه آزاد چابهار جهت حمایت از صنعتگرانی که فاقد مکان ثابت برای تولید و فروش محصولات خود هستند، تصمیماتی را اتخاذ نموده تا اندکی به اقتصاد آنها یاری رسانده باشد؛ به این صورت که سازمان مکانی را جهت فروش اقلام صنایع‌دستی تولیدشده توسط صنعتگران را به‌عنوان فروشگاه صنایع‌دستی منطقه آزاد چابهار ایجاد نموده تا بدون واسطه و مستقیم محصولات را به متقاضیان و گردشگران ارائه دهند، همچنین سامانه آنلاین و الکترونیکی فروشگاه نیز پاسخگوی نیاز آنان جهت سفارشات به مناطق مختلف کشور می‌باشد.
راهیابی صنعتگران به نمایشگاه‌های خارجی
حسینی اظهار داشت: صنعتگرانی که توانسته‌اند با حمایت سازمان منطقه آزاد چابهار به تولید انبوه در بازه اقتصادی مناسب خود دست یابند و به نمایشگاه‌های خارجی راه پیدا کنند، جهت عرضه و فروش محصولات خود در سطح منطقه نیز در مراکز تجاری سطح منطقه آزاد با گرفتن غرفه، زمینه را برای فروش محصولات خود به‌صورت مستقیم به گردشگران ایجاد کرده‌اند که هم برای صنعتگران و هم منطقه آزاد ایجاد درآمد نموده و هم در جذب گردشگر به منطقه آزاد مثمر ثمر واقع‌شده‌اند.
وی اضافه کرد: با توجه به اینکه امروزه صنعت گردشگری یکی از پردرآمدترین صنایع در کل دنیا محسوب می‌شود و استان سیستان و بلوچستان هم ازنظر فرهنگی و مردم‌شناسی تنوع فراوانی دارد و پذیرای گردشگران از سراسر کشور عزیز ایران می‌باشد، سازمان منطقه آزاد چابهار در راستای حفظ مسئولیت اجتماعی و عمل به آن و با همکاری و هماهنگی دهیاری‌ها و شورا‌های شهر و روستا و همچنین جوامع محلی و تعدادی از دستگاه‌های اجرایی در جهت جذب گردشگر و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهر‌ها در این مناطق اقدام به ایجاد مکان‌های ثابت و امن و بستری مناسب برای مردم بومی در کنار جاذبه‌های گردشگری و آثار ثبت‌شده ملی مانند تالاب صورتی، خلیج گواتر، کوه‌های مریخی سواحل منحصربه‌فرد پزم، درک و دیگر جاذبه‌ها نموده تا برای ایجاد اشتغال و درآمدزایی بومیان از طریق فروش صنایع‌دستی محلی، صنایع‌دستی دریایی، غذا‌های محلی و هم راهنما‌های محلی و همچنین توسعه زیرساخت‌ها برای جلب گردشگر و رفاه حال گردشگران ازجمله افزایش ساخت سرویس‌های بهداشتی و مکان‌هایی برای خدمات‌دهی به آنان باشد.
مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار تصریح کرد: همچنین سازمان منطقه آزاد چابهار در راستای عمل به برنامه‌های خود در جهت شکوفاسازی و استعدادیابی جوانان در زمینه‌های مختلف نیز برنامه‌هایی را در دستور کار خود قرار داده است. همچنین با برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های مد و لباس، فرهنگ و جشنواره غذا علاوه بر جمع‌آوری غذا‌های بومی و خاص منطقه، زمینه برای معرفی و ثبت آنان در فهرست میراث ملی و جهانی فراهم آورده است که در این راستا اولین کتاب‌های جامع در زمینه‌های فرهنگ، هنر و گردشگری را به چاپ رسانده است که از تمامی ظرفیت‌های منطقه استفاده نموده و همچنین اقدام به برگزاری جشنواره‌های ملی کرده تا فرهنگ‌های مختلف هم معرفی و بستری مناسب برای تبادلات فرهنگی استانی و ملی ایجاد شود تا در حاشیه این جشنواره‌ها، ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های منطقه آزاد چابهار را به همگان معرفی نماید.
حسینی در پایان تأکید کرد: سازمان منطقه آزاد چابهار توانسته در جهت محرومیت‌زدایی منطقه، اقدامات قابل‌توجهی را انجام دهد و به مسئولیت و تعهد خود در قبال ساکنین منطقه جامه عمل بپوشاند.
بی‌شک منطقه آزاد چابهار به عنوان یکی از قطب‌های اصلی اقتصاد از منظر تجاری و صنعتی مستقر در محدوده سواحل مکران و محرک توسعه منطقه، از جذابیت‌های ویژه‌ای برای سرمایه‌گذاران برخوردار است و سازمان منطقه آزاد چابهار به عنوان نهاد مدیریتی و سازمان دهنده این منطقه آزاد، دارای طرح‌ها و برنامه‌های ویژه‌ای در جهت توسعه منطقه و جذب و جلب سرمایه‌گذاران و بخش خصوصی جهت فعالیت در منطقه است.
بررسی موقعیت جغرافیایی منطقه آزاد چابهار گویای آن است که این منطقه به وسیله شبکه حمل و نقل زمینی و هوایی از شمال به کشور‌های آسیای میانه و افغانستان، از شرق به پاکستان و از جنوب به اقیانوس هند متصل می‌شود.
علاوه براین، اتصال مستقیم به آب‌های آزاد و قرار داشتن در خارج از خلیج فارس آسیب‌پذیری این منطقه را در مواقع بروز بحران کاهش می‌دهد و موقعیت راهبردی را برای ایجاد یک گذرگاه ارتباطی بین کشور‌های آسیابی میانه و سایر کشور‌های جهان فراهم می‌آورد.
دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد و قرارداشتن در خارج از خلیج فارس و همین‌طور عدم آسیب‌پذیری در مواقع بروز بحران، موقعیت استراتژیکی را برای ایجاد یک گذرگاه ارتباطی بین کشور‌های آسیابی میانه و سایر کشور‌های جهان فراهم آورده‌است.
بیشتربخوانید: عملکرد منطقه آزاد چابهار در سالی که گذشت؛ از افزایش محدوده تا انقلاب در زیر ساخت‌ها
حدود نیمی از حمل ونقل جهان میان خاور دور با سایر نقاط دنیا انجام می‌شود. از مجموع ۳ کریدور حمل ونقل جهانی که کارشناسان سازمان ملل برای این امر پیش‌بینی کرده‌اند، ۲ کریدور از ایران می‌گذرد و چابهار نقطه عبور جنوبی‌ترین کریدور شرقی-غربی جهان خواهد بود.
ضرورت توسعه خدمات لجستیک در جهت موفقیت توافق‌نامه اوراسیا
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار بابیان اینکه به دلیل اهمیت قیمت تمام‌شده کالا، به دنبال حمل‌ونقل ترکیبی هستیم، گفت: فقط در صورتی از موافقت‌نامه‌ها بهره درست می‌بریم که بتوانیم زیرساخت حمل‌ونقلی خوبی را فراهم کرده و در کاهش قیمت تمام‌شده کالا سهم داشته باشیم.
عبدالرحیم کردی افزود: در دو دهه اخیر با تحولاتی که از طریق ارتباطات در دنیا شکل‌گرفته و ارتباطات بین‌قاره‌ای ممکن شده است، هزینه‌ها و زمان حمل‌ونقل اهمیت ویژه‌ای یافته است. تولیدکنندگان نیز به دنبال این هستند که در کمترین زمان و با کمترین هزینه به بازار‌های مصرف برسند.
کردی با اشاره به ابتکار حمل‌ونقلی چین در زمینهٔ جاده ابریشم اذعان نمود: به همین دلیل است در فضایی که چین، استراتژی توسعه صنعتی را مطرح می‌کند و به دنبال قدرت برتر دنیا شدن در سال۲۰۳۰ است، ابتکار جاده ابریشم را پیش می‌گیرد. این اهمیت جغرافیا است.
وی گفت: روسیه در تلاش است تا از طریق ایران با شرق آسیا و آفریقا ارتباط برقرار کند. کشور‌های آسیای میانه در شمال ایران به‌شدت در تلاشند تا از مسیر کوتاه و زمان مناسب به آب‌های آزاد برسند.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار افزود: از طرف دیگر به دلیل اهمیت قیمت تمام‌شده کالا، به دنبال حمل‌ونقل ترکیبی هستیم. شاید روزی همه به فکر این بودند که با کشتی از یک مبدأ بارشان را مستقیم به مقصد برسانند، اما اکنون حاضرند که برای کوتاه شدن زمان، چند بار حمل‌ونقل را تغییر دهند.
کردی ادامه داد: ما در این فضا، به جغرافیای ارزشمند ایران کمتر توجه کرده‌ایم، درحالی‌که در طول تاریخ همیشه کاروانسرا‌های ما بخشی از این تاریخ و تمدن بودند. دلیل حضور پایدار آنها، خدمات لجستیکی و حمل‌ونقل بوده است.
وی تأکید کرد: برای موفقیت در توافق‌نامه اوراسیا و بهره‌گیری از فضای رقابت بین‌المللی، باید خدمات حمل‌ونقل و لجستیک را به بهترین شکل توسعه داد. یکی از این کریدور‌های بسیار مهم، کریدور جنوب به شمال است که از چابهار شروع می‌شود.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار ادامه داد: ما روی خدمات لجستیکی تمرکز کرده‌ایم. اگر بتوانیم نرم‌افزاری طراحی کنیم که اتلاف وقت را کاهش دهد، هزینه‌ها را کاهش داده و زمان را کوتاه کرده‌ایم.
بیشتربخوانید: منطقه آزاد چابهار، حلقه اتصال اوراسیا به آب‌های اقیانوسی است
کردی در پایان تأکید کرد: فقط در صورتی از این موافقت‌نامه‌ها بهره درست می‌بریم، که زیرساخت حمل‌ونقلی خوبی را فراهم کرده و بتوانیم در کاهش قیمت تمام‌شده کالا سهم داشته باشیم. آنچه مسلم است، توسعه زیرساخت‌های امروزی چابهار زمینه را برای استفاده حداکثری از این جغرافیا فراهم می‌کند.
طرح توسعه منطقه آزاد چابهار یک امر ضروری بود
رئیس مجلس شورای اسلامی مصوبه مجلس درخصوص طرح توسعه منطقه آزاد چابهار را یک ضرورت دانست و از اختصاص ۳۰۰ میلیون یورو برای پروژه راه‌آهن زاهدان به چابهار خبر داد.
علی لاریجانی درباره مصوبه مجلس درخصوص توسعه محدوده منطقه آزاد تجاری-صنعتی چابهار اظهار کرد: توسعه منطقه آزاد چابهار یک امر لازم و ضروری بوده، چراکه چابهار پل ارتباطی جنوب کشور با دریای عمان و اقیانوس هند است.
لاریجانی بابیان اینکه این تصمیم سال‌ها پیش باید محقق می‌شد، افزود: تخلیه کالا‌های اساسی استان‌های مجاور در بنادر منطقه آزاد چابهار موضوعی است که امروز در حال انجام است که بااتصال به منطقه آزاد به دریا، تخلیه و صادرات کالا در این منطقه رونق می‌گیرد.
وی دسترسی مناطق آزاد به دریا را ویژگی بسیار مهم و ممتازی ارزیابی و تأکید کرد: در آینده نیز قرار است فرودگاهی برای منطقه چابهار احداث شود که این تصمیم نیز به رونق و آبادانی منطقه منجر خواهد شد.
رئیس مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: قطعاً مصوبه مجلس در افزایش گردش مالی بنادر چابهار تأثیرگذار خواهد بود و حجم کالا‌های ورودی به بنادر و صادرات از آن افزایش خواهد یافت.
لاریجانی اتصال ریل به بنادر چابهار را موضوعی بسیار مهم دانست و تصریح کرد: در صورت اتصال ریل به چابهار، این منطقه بهترین مکان برای سرمایه‌گذاری است.
وی اضافه کرد: با اذن مقام معظم رهبری مبلغ ۳۰۰ میلیون یورو برای اتصال راه‌آهن زاهدان-چابهار در نظر گرفته‌شده است و از سوی دیگر نیز توافق‌نامه‌ای برای تأمین مالی راه‌آهن زاهدان-بیرجند از طریق روسیه پیش‌بینی‌شده است.
رئیس قوه مقننه افزود: بااتصال چابهار به شبکه ریلی کشور، موضوع ترانزیت شمال-جنوب با توجه به عضویت ایران در اتحادیه اوراسیا فعال‌تر از گذشته خواهد شد و مسئله‌ای که همواره مدنظر مقام معظم رهبری بوده یعنی توسعه و سرمایه‌گذاری در سواحل مکران، تقویت خواهد شد.
چابهار، امن‌ترین و کوتاه‌ترین مسیر به آسیای میانه و افغانستان
معاون حمل‌ونقل و ترانزیت سازمان منطقه آزاد چابهار با تأکید بر اهمیت توسعه محور جنوب ـ شمال گفت: مسیر مهیاست، اما ضعف‌های جدی دارد که اگر رفع شود، ۵۵درصد از خاک ایران احیاشده و مردمان این مسیر از مزایای آن بهره‌مند شوند.
سعید چلندری اظهار داشت: بندر چابهار تنها بندر اقیانوسی کشور است که پتانسیل چهار شیوه حمل‌ونقلی ترکیبی را دارد. این بندر در جنوب شرقی ایران و جنوب عمان واقع‌شده و ۱۲۰کیلومتر مرز خشکی و ۱۵۰کیلومتر مرز دریایی دارد.
چلندری با اشاره به اهمیت ترانزیتی چابهار تصریح کرد: این بندر محل تلاقی دو کریدور جهان شمال ـ جنوب و شرق ـ غرب و امن‌ترین و کوتاه‌ترین مسیر به آسیای میانه و افغانستان است.
وی با تشریح ظرفیت‌های این بندر گفت: در دی‌ماه امسال میانگین حدود ۹۰تریلر بار از شهید کلانتری خارج‌شده و در بندر شهید بهشتی این رقم دو برابر بوده است.
معاون حمل‌ونقل و ترانزیت سازمان منطقه آزاد چابهار مناسب نبودن راه‌ها و مقررات بین‌المللی را مشکلات اساسی دانست و اذعان داشت: برای رفت‌وآمد تجار اهمیت قائلیم و باید این مشکلات برطرف شود.
چلندری با اشاره به تأثیر حمل‌ونقل و لجستیک در قیمت تمام‌شده کالا افزود: این موضوع ۴۰درصد قیمت کالا را به خود اختصاص می‌دهد. چین به‌عنوان ابرقدرت اقتصادی تمام فعالیت خود را بر جاده و کمربند متمرکز کرده است.
وی تصریح کرد: متولی این توسعه در کشور وزارت راه است، درحالی‌که بسیاری از سند‌ها و دستور کار‌ها مربوط به مناطق آزاد می‌شود، اما آنها نقشی در تصمیم‌گیری ندارند. در این زمینه خواستار تشکیل شورای لجستیک در مناطق آزاد و دخیل بودن آنها در سیاست‌گذاری هستیم.
افزایش ۱۱۴ درصدی سرمایه‌گذاری خارجی در چابهار
در سال گذشته سرمایه‌گذاری خارجی در منطقه آزاد چابهار ۱۱۴ درصد افزایش داشته است.
منطقه آزاد چابهار به لحاظ قرارگیری در موقعیت استراتژیک جغرافیایی و با برخوداری از ظرفیت‌های بالقوه، نقش مهمی در توسعه پایدار شرق کشور دارد.
این در حالی است که بررسی وضعیت منطقه آزاد چابهار در سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی نشان می‌دهد که با افزایش ۱۱۴ درصدی از هفت میلیون دلار در سال ۱۳۹۷ به ۱۵ میلیون دلار رسیده است.
همچنین سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد چابهار با رشدی ۱۹ درصدی همراه بوده است؛ به طوری که از ۱۳۸ مورد قرارداد سرمایه‌گذاری خارجی در سال ۱۳۹۷ به ۱۶۵ مورد در سال گذشته افزایش یافته است.
افزایش ۴۰۰ درصدی رشد صادرات به خارج از کشور و همچنین رشد ۴۰ درصدی صادرات محصولات تولیدی در واحد‌های تولیدی منطقه به سرزمین اصلی در سال گذشته در منطقه آزاد چابهار نیز ثبت شده است.
این در حالی است که چندی پیش عبدالرحیم کردی ـ مدیر عامل منطقه آزاد چابهار ـ در همین رابطه اعلام کرده بود که با توجه به سیاست‌های دولت مبنی بر کنترل نرخ ارز و جلوگیری نوسانات غیرمعمول و کاهش واردات به دلیل اعمال تحریم‌ها، این سازمان نیز همراه با سیاست‌های کلی نظام رویکرد خود را از واردات اقدام به تقویت واحد‌های تولیدی و افزایش صادرات حاصل از تولید به خارج از کشور و سرزمین اصلی نکرده است که افزایش ۴۰۰درصدی رشد صادرات به خارج از کشور و همچنین رشد ۴۰ درصدی صادرات محصولات تولیدی در واحد‌های تولیدی منطقه به سرزمین اصلی موید این موضوع است.
به گفته وی، از آنجاکه تقویت صادرات و کنترل واردات نیازمند به‌روزرسانی و بهسازی ماشین‌آلات خط تولید و استقرار خطوط تولید جدید بوده، سازمان منطقه آزاد چابهار در این راستا تمهیداتی را اندیشیده که نتیجه آن افزایش ۴۱۳ درصدی در ورود مواد اولیه و ماشین‌آلات کارخانجات تولیدی مستقر در منطقه بوده است.
توسعه چابهار، مزیتی برای تمام کشور/تا ۵ سال آینده یک چابهار متفاوت خواهیم دید
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار اولویت‌های این منطقه را در وهله اول توسعه لجستیک و حمل‌ونقل ترکیبی و محور ترانزیت شرق ایران دانست و گفت: محور بعدی بحث شیلات است که مزیت عمده این منطقه محسوب می‌شود.
بیشتربخوانید: چرا توسعه منطقه آزاد چابهار مهم و راهبردی است؟
فرزین حقدل درباره اهمیت موضوع توسعه چابهار گفت: در منطقه آزاد چابهار در شرایط فعلی که توسعه سرمایه‌گذاری سواحل مکران هم موردنظر مقام معظم رهبری است و هم کل دولت ناگزیر به توسعه چابهار است، این مورد باید بیش از پیش مدنظر قرار گیرد. به علت مزیت‌های بی‌شماری که چابهار دارد و شاید تاکنون غفلت‌هایی در این زمینه صورت گرفته است این منطقه بسیار باارزش و دارای پتانسیل بسیاری است، در همین زمینه برنامه‌هایی که می‌توان در این حوزه انجام داد را آنالیز می‌کنیم تا اقدامات ماندگاری را بتوانیم به ثمر برسانیم.
حقدل افزود: ازآنجایی‌که استان سیستان و بلوچستان یکی از استان‌های کم برخوردار است، با توسعه چابهار و توجه به این منطقه، نه‌تن‌ها چابهار و استان سیستان و بلوچستان، بلکه همه استان‌های شرقی و حتی کل کشور از این قضیه منتفع می‌شوند.
تبدیل چابهار به یک قطب فولادی در منطقه
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار با اشاره به اینکه طرح توسعه منطقه آزاد چابهار در دستورکار مجلس است، گفت: بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری در این طرح قرار دارند و می‌توانند مسائل مرز دریایی را برطرف کنند. با تصویب این طرح توسعه در مجلس، چابهار به فصل جدید از توسعه وارد خواهد شد.
عبدالرحیم کردی با اشاره به این که تولید ۱۰میلیون تن فولاد در طرح توسعه سواحل مکران پیش‌بینی شده است، اظهار داشت: در این راستا در منطقه آزاد چابهار چند مجتمع فولادی در حال ساخت است و چابهار به یک قطب فولادی در منطقه تبدیل خواهد شد. در حوزه پتروشیمی نیز ۲۰میلیون تن محصولات بارگذاری شده که در فاز یک ۸٫۵میلیون تن مجوز‌های محیط زیست مشخص شده است. سه واحد از این مجتمع‌ها که ۳٫۵میلیون تن محصولات پتروشیمی تولید می‌کنند، در حال ساخت است.
کردی با اشاره به اینکه خط انتقال گاز از ایرانشهر به چابهار اردیبهشت‌ماه سال۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسد، افزود: مبنای کار اقتصادی در چابهار فولاد و پتروشیمی به صورت ۱۰۰درصد در سبد صادراتی قرار دارد.
وی با تاکید بر این که جنس فولاد و پتروشیمی به گونه‌ای است که توسعه‌ای برون‌زا بوده‌اند و گپ و شکافی را در این فعالیت اقتصادی داشته‌اند، اظهار کرد: برای توسعه پایدار تاکید کرده‌ایم که این فعالیت‌ها باید روی اشتغال منطقه تاثیرگذار باشد. برای این کار، توسعه خوشه‌های پتروشیمی و فولاد در دستورکار قرار دارد که می‌توان به قطعه‌سازی، پروفیل‌سازی و… اشاره کرد که در این زمنیه ۵واحد پایین‌دستی فولاد در منطقه داریم.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار با اشاره به اینکه در حوزه پتروشیمی حدود ۲۳واحد پایین‌دستی داریم که محصولات تولیدی آنها ۱۰۰درصد صادر می‌شود، گفت: اشتباه است که برای تهران ۱۰میلیون نفری با فاصله بیش از ۲۰۰۰کیلومتری از چابهار تولید انجام دهیم، ما باید برای کراچی که فاصله ۷۰۰کیلومتری با چابهار و جمعیت ۲۰میلیون نفری دارد، تولید کنیم.
کردی با یادآوری واردات برنج با قیمت ۱۲۰۰تن در هر تن به کشور، افزود: در حال حاضر ما برنج نیمه آماده قهوه‌ای از پاکستان با قیمت تنی ۶۰۰ تا ۷۰۰دلار وارد کشور می‌کنیم. در این راستا ۲۰واحد فرآوری برنج در چابهار راه‌اندازی شده که به ازای هر واحد، ۸۰نفر ایجاد اشتغال می‌شود.
رشد چشمگیر تولیدات در منطقه آزاد چابهار
وی همچنین با اشاره به این که ۷۰درصد تن ماهی کشور و ۳۴درصد آبزیان کشور از چابهار و کنارک تامین می‌شود، اظهار نمود: حدود ۳۰هزار نفر اشتغال در این بخش‌ها در سواحل مکران داریم.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار، با بیان اینکه به دنبال ورود این کار‌های اقتصادی به سفره مردم هستیم، اضافه کرد: ارزش تولیدات از ۵۰میلیارد تومان در سال۹۲ به حدود ۵۰۰میلیارد تومان در سال۹۶ رسیده است. در سال۹۷ به دلیل نوسانات نرخ ارز این عدد ۳۰درصد (۳۴۵میلیارد تومان) کاهش یافت. در ۷ماهه امسال به حدود ۳۲۸میلیارد تومان رسیده که انتظار داریم در ماه‌های پایانی سال شتاب بیشتری به خود بگیرد.
بهره‌برداری از فرودگاه بین‌المللی چابهار تا سال ۱۴۰۰
کردی افزود: طی توافق انجام‌شده، فرودگاه بین‌المللی چابهار تا ۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسد.
وی، درخصوص مسائل فنی و مالی این فرودگاه توضیح داد: شهر فرودگاهی چابهار در زمینی به مساحت ۲۸۱۵ هکتار در ضلع شمالی منطقه احداث می‌شود که برآورد اولیه هزینه آن ۵۵۰ میلیارد تومان است که با منابع منطقه آزاد چابهار انجام می‌شود.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: با توافقی که با قرارگاه خاتم‌الانبیاء (ص) در رابطه با ساخت فرودگاه انجام‌شده، قرار است تا (سال ۱۴۰۰) به بهره‌برداری برسد؛ البته ما باید منابع را در زمان تعیین‌شده تأمین کنیم.
کردی در ادامه با اشاره به جریان ساخت فرودگاه چابهار، اظهار داشت: طی سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ بود که فرودگاه چابهار برای باری دیگر به جریان افتاد و در زمان فرماندار وقت و دبیر وقت، توسعه ستاد مکران فرودگاه چابهار برای بار سوم کلید خورد.
وی ادامه داد: در سال ۱۳۹۵ مجوز و موافقت اصولی فرودگاه صادر شد، اما برخی موانع وجود داشت که فرآیند را به تأخیر انداخت تا اینکه در سال ۱۳۹۷ فصل دیگری از ساخت فرودگاه مکران باز شد و توافقی در اسفند سال گذشته بین دستگاه‌های مربوطه ازجمله منطقه آزاد چابهار و وزارت راه و شهرسازی شکل گرفت و از ابتدای امسال فرآیند کسب مجوز‌های قانونی در دستور کار قرار گرفت. سرانجام در مهرماه سال جاری موافقت‌های اصولی با فرودگاه و اینکه مدیریت آن بر عهده منطقه آزاد چابهار باشد، با حمایت‌های وزارت راه و شهرسازی شکل گرفت و بعد از انجام تشریفات لازم اکنون فرودگاه در مرحله ساخت قرارگرفته است.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار با اشاره به ابعاد اهمیت ساخت فرودگاه چابهار گفت: مسئله اول، به ابعاد اجتماعی آن برمی‌گردد که برای مردم و گردشگران بسیار مهم بوده و همیشه درخواست فرودگاه را داشته‌اند.
کردی افزود: موضوع دیگر، در رابطه بااهمیت ساخت فرودگاه بین‌المللی چابهار به بعد اقتصادی آن برمی‌گردد که با توجه به جایگاه منطقه آزاد چابهار و اهمیت حمل‌ونقل ترکیبی، باید فرودگاه در آن ساخته می‌شد.
وی ابراز امیدواری کرد تا فرودگاه با توجه به توافقات انجام‌شده و تأمین منابع لازم در زمان پیش‌بینی‌شده تکمیل و قابل بهره‌برداری باشد.
خط آهن چابهار ـ زاهدان تا سال ۱۴۰۰ افتتاح می‌شود
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: قسط اول مصوبه ۳۰۰ میلیون یورویی مقام معظم رهبری که قرار است از محل صندوق توسعه ملی به خط آهن چابهار ـ زاهدان اختصاص پیدا کند به مبلغ ۳۰۰ میلیارد تومان تا چند روز آینده پرداخت می‌شود.
خیرالله خادمی درباره آخرین وضعیت دریافت مبلغی از مصوبه ۳۰۰ میلیون یورویی مقام معظم رهبری در خط آهن چابهار ـ زاهدان که قرار است از محل صندوق توسعه اختصاص پیدا کند، اظهارداشت: رایزنی‌ها در این باره با بانک مرکزی انجام شده است و اولین قسط آن تا چند روز آینده به مبلغ ۳۰۰ میلیارد تومان توسط بانک مرکزی به بانک عامل که بانک مسکن است پرداخت شود.
خادمی با بیان اینکه امیدواریم این رقم تا۱۰ روز آینده اختصاص پیدا کند، ادامه داد: از زمانی که رهبری مصوبه مذکور را صادر کردند تعداد تجهیزات در خط آهن چابهار- زاهدان از ۵۰۰ دستگاه به ۷۵۰ دستگاه افزایش یافت.
وی با اشاره به پیمانکاری قرارگاه خاتم در این پروژه گفت: برای رسیدن به زمان برنامه‌ریزی این پروژه باید ۱۵۰۰ دستگاه ماشین‌آلات داشته باشیم تا بتوان خط یاد شده را سال ۱۴۰۰ افتتاح کرد.
پیش از این مقام معظم رهبری دستور دادند ۳۰۰ میلون یورو از محل صندوق توسعه به خط آهن چابهار- زاهدان اختصاص پیدا کند.
پارک لجستیک در منطقه آزاد چابهار طراحی می‌شود
حقدل گفت: در نظر داریم یک پارک لجستیک برای منطقه طرح‌ریزی کنیم تا کالا‌هایی که به منطقه وارد می‌شود چه برای صادرات مجدد و چه برای بقیه عملیات بندری و لجستیکی در آن پارک مستقر شود و در مسیر هم پارک‌هایی برای خدمات‌دهی به این عناصر حمل‌ونقلی تدارک دیده‌ایم.
وی افزود: اگر این پکیج اجرایی شود هم می‌توانیم استان‌های شرقی را بهره‌مند کنیم و هم کشور‌های شرق و شمال شرق که دسترسی به دریا ندارند از این منافع منتفع می‌شوند که درآمد مستقیم آن برای منطقه چابهار خواهد بود و سایر سیستم‌ها هم از آن سود خواهند برد.
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: مهم‌ترین رویکرد منطقه آزاد چابهار توسعه لجستیکی است. امروز باید در چابهار زیرساخت‌های موردنیاز برای این هدف آماده شود. این زیرساخت‌ها در مکان‌هایی که در حوزه لجستیک سرمایه‌گذاری می‌کنند موجود است به همین خاطر سرمایه‌گذاران به آن جذب می‌شوند.
حقدل خاطرنشان کرد: امروز برای توسعه چابهار مطالعات و پژوهش‌های لازم برای ایجاد زیرساخت‌های لجستیکی انجام‌شده و یکسری فعالیت‌های ابتدایی انجام‌شده که در نهایت به توسعه پایدار منطقه منجر شود.
چابهار به دنبال یک سیستم جدید،های تک و یک ارزش‌افزوده بالا در صنعت شیلات است
وی با بیان اینکه چابهار در میان کشور‌های حوزه اقیانوس هند در زمینهٔ شیلات رتبه دوم صید را دارد و همچنین بزرگ‌ترین ناوگان صیادی منطقه را داراست افزود: کسب‌وکار اصلی مردم منطقه در حوزه شیلات است و به همین منظور ما در کنار این پتانسیل یک شهرک شیلات طرح ریزی کردیم. برای ایجاد صنایع های‌تک با دید صادراتی از سازمان توسعه تجارت درخواست صدور مجوز پایانه تخصصی صادراتی شیلات و آبزیان را برای این شهرک کردیم که کار‌های مربوط به آن نیز در دست اقدام است.
این مقام مسئول در منطقه آزاد چابهار خاطرنشان کرد: همه این موارد در کنار هم موجب می‌شود آن ماهی که صیدشده باارزش افزوده بالاتر فرآوری شود و بعد از بسته‌بندی، به کشور‌های هدف صادر شود.
حقدل ادامه داد: صادرات ما در حوزه شیلات در گذشته هدفمند نبوده و با برنامه‌ریزی‌های جدید قرار است پایانه تخصصی شیلات و صنایع های‌تکی ایجاد شوند. امروز تن ماهی همچنان به شکل گذشته تولید می‌شود، اما در دنیا بسته‌بندی و کیفیت تغییر کرده که ما نیز تصمیم داریم به همان سمت برویم. یک قرارداد خوب برای صادرات ماهی با ژاپن منعقد کرده‌ایم و مذاکرات خوبی هم با کشور عمان داشته‌ایم که امیدواریم به نتایج موردنظر برسیم.
زنجیره گردشگری چابهار تکمیل می‌شود
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: علاوه بر توجه و سرمایه‌گذاری در بخش‌های صنعت و تولید، همه افرادی که در این حوزه‌ها فعالیت می‌کنند نیاز به خدمات و رفاهیات دارند و از سویی خوشبختانه تعداد افرادی که برای گردشگری به چابهار سفر می‌کنند بسیار زیاد شده و به خاطر چشم‌انداز‌ها و پدیده‌های بی‌نظیری که در این منطقه وجود دارد، می‌بایست برنامه‌ها به صورت ویژه‌ای دنبال شوند.
حقدل افزود: ما در بحث گردشگری و سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مربوط به گردشگری نیز برنامه‌های بسیار خوبی داریم. برای مثال طرح‌های پیکره شش گردشگری و بسته‌های گردشگری آن آماده شده و می‌تواند به سرمایه‌گذاران ارائه شود.
وی همچنین توضیح داد: هتل‌های تجاری و تفریحی و باشگاه‌های تفریحی کنار دریا، کافی‌شاپ‌ها و… که می‌توانند زنجیره گردشگری ما را تکمیل کنند مدنظر هستند که آماده نیز شده‌اند و امکانات موجود در حال استانداردسازی هستند و ظرفیت‌های جدید نیز بر اساس استاندارد‌ها ایجاد خواهند شد و در آینده‌ای نزدیک تحول خوبی را در آن شاهد خواهیم بود.
سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد چابهار در پایان خاطرنشان کرد: اگر توسعه چابهار با همین روند پیش رود، حدوداً در چهار یا پنج سال آینده یک چابهار بسیار متفاوت خواهیم دید که می‌تواند به اقتصاد منطقه ایران و کشور و چابهار کمک کند.
نگاهی به قابلیت‌ها و موانع توسعه گردشگری در چابهار
مدیر گردشگری منطقه آزاد چابهار گفت:چابهار به دلیل دارا بودن موقعیت جغرافیایی خاص، به لحاظ بصری تفاوت چشمگیری با دیگر شهر‌های استان سیستان و بلوچستان دارد و از همین منظر در تابستان از هوای بسیار خوبی برخوردار است و خنک‌ترین بندر ایران بشمار می‌رود و در زمستان نیز گرمترین بندر و از بهترین مکان‌های دیدنی کشور به‌حساب می‌آید.
عدنان حسینی افزود: چابهاریکی از مناطق بکر، ساحلی و استراتژیک ایران است. منطقه زیبای چابهار، جاذبه‌های گردشگری بسیار زیبا و قابل‌توجهی دارد و ازجمله آن می‌توان به ساحل ۱۰۰ کیلومتری خلیج گواتر اشاره کرد که در پشت آن کوه‌های مریخی وجود دارد که جذابیت خاصی به این منطقه داده است.
همچنین از لحاظ گردشگری تجاری، منطقه آزاد چابهار به دلیل همجواری و راه داشتن به آب‌های آزاد و همچنین اینکه دروازه اقیانوس هند به ایران به شمار می‌رود، توانسته تأثیر زیادی به لحاظ اقتصادی در این منطقه داشته باشد.
مقبره سیدغلام رسول که متعلق به دوره سلجوقیان است، جنگل‌های حرا که با میوه‌های گرمسیری‌اش اقلیمی، چون هندوستان دارد و دریاچه صورتی که باعث تمایز میان این منطقه با دیگر مناطق مجاور با دریای عمان است، از دیگر جاذبه‌های گردشگری سیستان و بلوچستان شمرده می‌شوند.
یکی از بنا‌های تاریخی ساحل چابهار، قلعه تیس است که در کنار روستای گردشگری تیس واقع‌شده است. تیس، یکی از بنادر مهم ایران در دریای مکران در زمان هخامنشیان بوده است و پیشتر به آن تیز می‌گفته‌اند. در آن دوران، کالا‌ها از آسیای شرقی و هند به بندر تیس می‌آمده‌اند و به مناطق مختلف خاورمیانه، آسیای میانه و قفقاز فرستاده می‌شدند. تیس در سده‌های اولیه اسلامی نیز بندری مهم بوده است، ازجمله مقدسی مورخ سده چهارم هجری از رونق این بندر سخن رانده است. «درک»، در کنار شهرستان کنارک است و می‌توان در آنجا نخل خرما، ماسه کویر و دریا را که المانی از طبیعت متفاوت است را در کنار هم دید.
مهم‌ترین نقاط ضعف این منطقه، دور بودن از مرکز کشور و گران بودن سفر به استان سیستان و بلوچستان است و پیشنهاد می‌شود نوار ساحلی باید زیرساخت‌ها و خدمات بهداشتی و رفاهی بیشتری داشته باشد و باید با توجه به ظرفیت قابل‌توجه و عظیمی که در این منطقه وجود دارد، برنامه‌های گردشگری، رفاهی و خدماتی با عنایت به قابلیت منطقه به لحاظ داشتن استعداد انجام ورزش‌های تفریحی و مهیج دریایی در راستای ایجاد رضایت گردشگر بیشتر شود.
ضرورت ایجاد مجتمع‌های رفاهی و بهداشتی، کمپینگ‌ها و توجه به طبیعت‌گردی
طبیعت زیبا است و زیبایی‌های خاص این منطقه را تمام بازدیدکنندگان اذعان می‌کنند، اما برای جذب توریست بیشتر، موارد اولیه و نیاز‌های ضروری یک گردشگر باید فراهم شود. مهیا شدن امکانات ازجمله ایجاد مجتمع‌های رفاهی، ایجاد مجتمع خدماتی بهداشتی، ایجاد کمپینگ‌ها و فراهم آوردن شرایط و برنامه‌های لازم برای طبیعت‌گردی آن‌هم در کوه‌های مریخی، سفری امن و لذت‌بخش را برای مسافر به دنبال دارد.
لازم است تمهیداتی در راستای حفظ منظر زیبای طبیعی و یا تاریخی انجام شود؛ به‌عنوان‌مثال راهکار‌ها و اکوکمپ‌هایی تعریف شود تا به زیبایی کوه‌ها آسیب وارد نشود.
خونگرمی و مهمان‌نوازی مردم از دیگر جاذبه‌های استان سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود. با آمدن گردشگران به این استان، هم‌سطح فرهنگی مردم ارتقاء پیدا می‌کند و هم مسافران با جذابیت‌های بخش‌های سیستان و بلوچستان آشنا خواهند شد.
هدف اصلی مسئولیت اجتماعی چابهار، کمک به توسعه پایدار و رفاه اجتماعی
مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار اظهار داشت: اگرچه بسیاری از مردم اصطلاحات مسئولیت اجتماعی و توسعه پایدار را با یکدیگر استفاده می‌کنند و یک رابطه نزدیک بین این دو وجود دارد، اما این دو مفاهیمی متفاوت هستند. مسئولیت اجتماعی طریقی است که سازمان‌ها می‌توانند با رویکرد‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی با ارزش‌ها و فرهنگ استراتژی‌های ساختار تصمیم‌گیری و شیوه‌های عملیاتی خود را به شکلی شفاف و قابل حسابرسی یکپارچه کند.
حسینی افزود: توسعه مسئولیت اجتماعی می‌تواند در حقوق افراد، مسائل زیست‌محیطی و حفظ مسئولیت جهانی تأثیر مهمی داشته باشد. ازآنجایی‌که هدف اصلی مسئولیت اجتماعی کمک به توسعه پایدار و رفاه اجتماعی است، سازمان منطقه آزاد تجاری-صنعتی چابهار برنامه‌های نظام‌مند خود را جهت تحقق توسعه پایدار در راستای مسئولیت اجتماعی و توسعه برنامه‌های صنایع‌دستی و گردشگری تا را سال ۱۴۰۷ ترسیم نموده است تا زمینه‌سازی خدمات‌رسانی به جامعه محلی و حفظ محیط‌زیست و احترام به حقوق مشتریان و گردشگران و فضای امن را فراهم آورد.
وی تصریح کرد: استان سیستان بلوچستان علی‌الخصوص شهرستان چابهار و کنارک دارای ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های فراوانی درزمینهٔ گردشگری و میراث فرهنگی و صنایع‌دستی می‌باشند که سهم هرکدام از حوزه‌ها دراین‌بین قابل‌توجه است.
مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار ادامه داد: شهرستان چابهار که به دروازه اقیانوس شهرت دارد، سعی نموده است برنامه‌های مدون خود را به‌گونه‌ای طراحی کند تا بتواند حداکثر استفاده از ظرفیت‌ها را داشته باشد. نظر به اینکه این استان موقعیت استراتژیکی که در گذشته و حال داشته، آن را به نقطه مهمی تبدیل کرده است که نیاز به برنامه‌ریزی در جهت استفاده از ظرفیت‌های پنهان و آشکار خود دارد.
بیشتربخوانید: منطقه آزاد چابهار در مسیر توسعه / چابهار در مسیر محرومیت زدایی
حسینی افزود: این استان با دارا بودن ۱۸۰۰ اثر تاریخی، طبیعی و گردشگری، سهمی بسزا در توسعه گردشگری و صنایع‌دستی و صنایع وابسته جهت جذب گردشگران از اقصی نقاط ایران را دارد. در این بین سهم شهرستان‌های چابهار و کنارک از آثار فرهنگی ۱۵۰ اثر شناسایی‌شده که از این تعداد ۳۰ اثر در فهرست آثار ملی ثبت‌شده است که اگر برنامه‌های مدونی برای شناسایی آنها در نظر گرفته شود، زمینه برای جهانی‌سازی آنها مانند روستای ملی سفال کلپورگان و یا شهر ملی سوزن‌دوزی ایرانشهر و همچنین تنگ سرحه به‌عنوان روستای ملی حصیربافی فراهم خواهد شد.
وی تأکید کرد: صنایع‌دستی بدون نیاز به فن‌آوری‌های پیشرفته و تنها با اتکا به نیروی فکر و اندیشه و دست مردمان هر منطقه بوده که مواد اولیه آن نیز به سهولت قابل‌دسترسی و در همان منطقه تهیه می‌شود و دارای جنبه‌های کاربردی و تزئینی متفاوتی در زندگی روزمره مردم داشته و، چون از گذشتگان به حال و آیندگان رسیده است، همواره سازمان منطقه آزاد چابهار را بر آن داشته تا با حمایت از افراد و هم حفظ و اصالت این هنر و فرهنگ غنی، حافظ این میراث باشند و هم بتوانند از طریق این صنعت برای مردمان محلی ساکن در روستا‌های دارای فرهنگ و اصالت ایجاد شغل نماید و بتواند زمینه را برای جذب گردشگران و جهانگردان نماید.
مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار گفت: سازمان منطقه آزاد تجاری-صنعتی چابهار با توجه به افزایش اهمیت مسئولیت اجتماعی و تعهد به برنامه‌های خود در زمینه‌های گردشگری و صنایع‌دستی، برنامه‌های متفاوتی را در این حوزه‌ها برگزار نموده است؛ ازجمله این برنامه‌ها، برگزاری نمایشگاه‌های استانی ملی و بین‌المللی صنایع‌دستی در منطقه آزاد بوده که نتیجه آن را می‌توان در استعدادیابی پتانسیل‌های مختلف در حوزه صنایع‌دستی و شرکت صنعتگران صنایع‌دستی در این نمایشگاه‌ها و همچنین حضور فعال و پویای صنعتگران نمونه صنایع‌دستی استان با هزینه سازمان منطقه آزاد به نمایشگاه‌های بین‌المللی در پاکستان و قزاقستان اشاره کرد.
حسینی افزود: شرکت صنعتگران صنایع‌دستی در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی زمینه را برای بروز استعداد‌های صنایع‌دستی و همچنین رقابت برای رسیدن به کیفیتی برتر در کنار حفظ اصالت هنر و تبادل فرهنگ هنری مناطق مختلف را نیز در بردارد را سبب می‌شود.
وی اظهار کرد: از دیگر دستاورد‌های سازمان منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی چابهار، همکاری با دهیاری‌ها و دستگاه‌های ذیربط اقدام به برگزاری کلاس‌های آموزشی صنایع‌دستی نموده که بازخورد آن توانمندسازی بانوان و شرکت کارآموزان این حرفه در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی و همچنین تولید تولیدات منحصری جهت فروش به گردشگران و بازدیدکنندگان می‌باشد.
مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار عنوان کرد: سازمان منطقه آزاد چابهار جهت حمایت از صنعتگرانی که فاقد مکان ثابت برای تولید و فروش محصولات خود هستند، تصمیماتی را اتخاذ نموده تا اندکی به اقتصاد آنها یاری رسانده باشد؛ به این صورت که سازمان مکانی را جهت فروش اقلام صنایع‌دستی تولیدشده توسط صنعتگران را به‌عنوان فروشگاه صنایع‌دستی منطقه آزاد چابهار ایجاد نموده تا بدون واسطه و مستقیم محصولات را به متقاضیان و گردشگران ارائه دهند، همچنین سامانه آنلاین و الکترونیکی فروشگاه نیز پاسخگوی نیاز آنان جهت سفارشات به مناطق مختلف کشور می‌باشد.
راهیابی صنعتگران به نمایشگاه‌های خارجی
حسینی اظهار داشت: صنعتگرانی که توانسته‌اند با حمایت سازمان منطقه آزاد چابهار به تولید انبوه در بازه اقتصادی مناسب خود دست یابند و به نمایشگاه‌های خارجی راه پیدا کنند، جهت عرضه و فروش محصولات خود در سطح منطقه نیز در مراکز تجاری سطح منطقه آزاد با گرفتن غرفه، زمینه را برای فروش محصولات خود به‌صورت مستقیم به گردشگران ایجاد کرده‌اند که هم برای صنعتگران و هم منطقه آزاد ایجاد درآمد نموده و هم در جذب گردشگر به منطقه آزاد مثمر ثمر واقع‌شده‌اند.
وی اضافه کرد: با توجه به اینکه امروزه صنعت گردشگری یکی از پردرآمدترین صنایع در کل دنیا محسوب می‌شود و استان سیستان و بلوچستان هم ازنظر فرهنگی و مردم‌شناسی تنوع فراوانی دارد و پذیرای گردشگران از سراسر کشور عزیز ایران می‌باشد، سازمان منطقه آزاد چابهار در راستای حفظ مسئولیت اجتماعی و عمل به آن و با همکاری و هماهنگی دهیاری‌ها و شورا‌های شهر و روستا و همچنین جوامع محلی و تعدادی از دستگاه‌های اجرایی در جهت جذب گردشگر و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهر‌ها در این مناطق اقدام به ایجاد مکان‌های ثابت و امن و بستری مناسب برای مردم بومی در کنار جاذبه‌های گردشگری و آثار ثبت‌شده ملی مانند تالاب صورتی، خلیج گواتر، کوه‌های مریخی سواحل منحصربه‌فرد پزم، درک و دیگر جاذبه‌ها نموده تا برای ایجاد اشتغال و درآمدزایی بومیان از طریق فروش صنایع‌دستی محلی، صنایع‌دستی دریایی، غذا‌های محلی و هم راهنما‌های محلی و همچنین توسعه زیرساخت‌ها برای جلب گردشگر و رفاه حال گردشگران ازجمله افزایش ساخت سرویس‌های بهداشتی و مکان‌هایی برای خدمات‌دهی به آنان باشد.
مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار تصریح کرد: همچنین سازمان منطقه آزاد چابهار در راستای عمل به برنامه‌های خود در جهت شکوفاسازی و استعدادیابی جوانان در زمینه‌های مختلف نیز برنامه‌هایی را در دستور کار خود قرار داده است. همچنین با برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های مد و لباس، فرهنگ و جشنواره غذا علاوه بر جمع‌آوری غذا‌های بومی و خاص منطقه، زمینه برای معرفی و ثبت آنان در فهرست میراث ملی و جهانی فراهم آورده است که در این راستا اولین کتاب‌های جامع در زمینه‌های فرهنگ، هنر و گردشگری را به چاپ رسانده است که از تمامی ظرفیت‌های منطقه استفاده نموده و همچنین اقدام به برگزاری جشنواره‌های ملی کرده تا فرهنگ‌های مختلف هم معرفی و بستری مناسب برای تبادلات فرهنگی استانی و ملی ایجاد شود تا در حاشیه این جشنواره‌ها، ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های منطقه آزاد چابهار را به همگان معرفی نماید.
حسینی در پایان تأکید کرد: سازمان منطقه آزاد چابهار توانسته در جهت محرومیت‌زدایی منطقه، اقدامات قابل‌توجهی را انجام دهد و به مسئولیت و تعهد خود در قبال ساکنین منطقه جامه عمل بپوشاند.
منبع: باشگاه خبرنگاران