اقتصاد۲۴ -شیوع گسترده ویروس کرونا در جهان به بسیاری از صنایع، از جمله صنعت گردشگری ضربه شدیدی وارد کرد، ویروسی که همه مردم جهان را وادار به در خانه ماندن (Stay at home) کرد و موجی از تردید نسبت به چشم انداز آینده گردشگری نیز به وجود آورده است. ایرلاین‌ها و شرکت‌های توریستی هر روز با کاهش درآمد، تعدیل نیرو و... مواجه هستند و خیابان‌ها و فروشگاه‌ها و مراکز تفریحی سکوت و خاموشی چراغ‌هایشان را تجربه می‌کنند.
به گفته رئیس سازمان جهانی گردشگری، این صنعت یکی از بخش‌های اقتصادی است که بیشترین آسیب را از این ویروس دیده است و اضافه کرد: گرچه هنوز برای ارزیابی کامل تاثیرات این بحران جهان بر روی صنعت توریسم خیلی زود است، اما مشخص است که میلیون‌ها شغل وابسته به این صنعت در خطر نابودی هستند. حدود ۸۰ درصد از کسب و کار‌های مرتبط با گردشگری، کوچک و متوسط هستند و این گردشگری همواره برای اشتغالزایی برای زنان، جوانان و جمعیت روستایی پیشتاز بوده است.
اما با تمامی این مشکلات در این شرایط چاره‌ای جز همکاری با سازمان جهانی بهداشت وجود نداشت؛ بنابراین در تمامی کشور‌های جهان، با ادامه دار شدن روند بیماری کرونا، بسیاری از مسئولان و فعالان حوزه گردشگری شروع به پیدا کردن راه‌های جدید برای زنده کردن این صنعت کردند و امروز ضرورت بازنگری و خلاقیت در طراحی و ارائه بسته‌های سفر بیش از پیش احساس می‌شود تا بتواند از رکود بیشتر این صنعت جلوگیری کند.
بیشتر بخوانید: کرونا استاندارد سفر را تغییر می‌دهد؟
زوراب پولولیکاشویلی، دبیر کل سازمان جهانی گردشگری همچنین در نامه‌ای به دولت‌های عضو این سازمان یادآور شد که پس از بحران‌هایی مانند سارس در سال ۲۰۰۳ و بحران اقتصادی سال ۲۰۰۹ گردشگری توانست بلافاصله روی پای خودش بایستد. وی همچنین نقش گردشگری را در بازگرداندن مردم به زندگی عادی پررنگ دانست.
آنچه مطرح شد لزوم استفاده از نوآوری‌ها و فناوری‌های جدید برای به حداقل رساندن آثار منفی این‌همه‌گیری بر صنعت گردشگری بود و سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) فراخوانی برای چالش راه‌حل‌های شفابخش راه‌اندازی کرد که از طرف سازمان بهداشت جهانی (WHO) نیز حمایت می‌شود و در اصل فراخوانی برای دستیابی به مبتکرانه‌ترین استارت آپ ها، کارآفرینان و فناوری‌های موجود از سرتاسر دنیاست تا راه‌حل‌هایی برای کمتر کردن اثرات کووید ۱۹ بر روی گردشگری فراهم کند.
مناطق آزاد ایران به دنبال راه های جدید و خلاقانه برای جذب گردشگر
تاثیر کرونا بر گردشگری ایران که در تحریم‌های ترامپ یکی از حوزه‌های زنده اقتصاد ایران عنوان شده بود، بسیار محسوس و نگران کننده است، این در حالی اتفاق افتاد که دولت روحانی در نظر داشت برای جبران کمبود‌های ناشی از تحریم آمریکا سالانه ۲۰ میلیون گردشگر به ایران جذب کند. هنوز سه ماه به پایان سال ۹۸ مانده بود که بسیاری از هتل‌ها در مراکز تفریحی با قیمت بالا به فروش رفته بودند اما یک ماه مانده به نوروز ۹۹ ورق برگشت و درست اوج فراگیری این بیماری با تعطیلات نوروزی در ایران که بیشترین نقش را در گردشگری هر ساله داشت مصادف شد.
در این زمان بسیاری از آژانس‌های مسافرتی تعطیل و به دستور دولت موظف به لغو تور‌ها و بلیت‌های صادر شده و استرداد مبالغ دریافت شده به مشتریان شدند.
به مانند بسیاری از کشور‌ها ایران نیز به دنبال راه حل‌هایی برای جلوگیری از لطمه بیشتر به این صنعت افتاد و معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی صحبت از اقدامات اعتمادساز برای تحریک تقاضا و جلب توجه گردشگران داخلی و خارجی کرد و از دانشگاهیان، صاحبنظران و فعالان عرصه گردشگری خواست تا وارد عمل شوند و با همفکری راهی به سوی پارادایم جدید گردشگری بگشایند.
بیشتر بخوانید: ۵۳۰۰ میلیارد تومان خسارت کرونا به گردشگری ایران
مناطق آزاد ایران هم که از کانون‌های مهم و مورد توجه صنعت گردشگری هستند، در این زمان با توجه به ممنوعیت سفر در این مناطق، نسبت به سال گذشته صد در صد کاهش سفر را تجربه کرده اند.
مناطق آزاد ایران هم که از کانون‌های مهم و مورد توجه صنعت گردشگری هستند، در این زمان با توجه به ممنوعیت سفر در این مناطق، نسبت به سال گذشته صد در صد کاهش سفر را تجربه کرده اند.
به گفته مدیر گردشگری دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در سال گذشته از ۲۵ اسفند ۹۷ تا ۱۵ فروردین ۹۸ میزان مسافر به مناطق آزاد کشور ۱۳ میلیون نفر بوده که این میزان امسال در ایام مشابه به صفر رسید.
اله بداشتی، مدیر گردشگری دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به خبرنگار اقتصاد ۲۴ گفت: ما تاکنون جلساتی را به صورت مجازی با مناطق داشته ایم و از آن‌ها خواسته شده تا برای دوران پساکرونا برنامه ریزی‌های لازم را داشته باشند. علاوه بر بحث‌های بازاریابی و تبلیغات مجدد، از مناطق خواستیم تولید محتوا در این زمینه داشته باشند هر چند هنوز تقاضای زیادی در زمینه گردشگری وجود ندارد، اما باید تلاش‌هایی صورت بگیرد تا در ماه‌های آینده بتوانند مخاطبان خود را جذب کنند.
وی افزود: دبیرخانه پیشنهاداتی از جمله برگزاری تور‌های مشترک میان مناطق آزاد داده است به خصوص آن‌هایی که یا به هم نزدیک هستند یا آن‌هایی که مشابهت‌هایی در فعالیت دارند.
مدیر گردشگری دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی خاطرنشان کرد: مناطق آزاد ایران امروز باید با توجه به پتانسیل‌ها و ظرفیت‌هایی که دارند، بسته‌های گردشگری تعریف کرده و با بحث‌هایی مانند گردشگری مجازی بتوانند افراد را به این حوزه جذب کنند.
اله بداشتی افزود: بخش‌های گردشگری مناطق درصدد هستند تا علاوه بر افزایش پروتکل‌های بهداشتی در هتل‌ها و مراکز گردشگری، به افراد نشان دهند که آموزش‌های لازم به پرسنل داده شده و تمامی نکات بهداشتی در مراکز رعایت می‌شود تا گردشگران نیز از این بابت نگرانی نداشته باشند و به محض ایجاد شرایط مساعد برای حضور گردشگران در مناطق آزاد، به نحو مطلوب پذیرای گردشگران هستند.
وی اظهار کرد: پس از اعلام سازمان گردشگری، علاوه بر کیش که خبر آن منتشر شد، سایر مناطق آزاد نیز از اول خرداد ماه شروع به فعالیت خواهند کرد. از میان مناطق آزاد چابهار و اروند به علت بالارفتن ناگهانی آمار مبتلایان به کرونا، کمی حساس‌تر هستند و با احتیاط‌تر فعالیت‌ها در آن انجام خواهد شد. غیر از آن سایر مناطق بر اساس دستورالعمل‌های کمیته گردشگری ستاد مقابله با کرونا، فعالیت خود را آغاز خواهند کرد.
بیشتر بخوانید: بازگشایی هتل ها و کلوب‌های دریایی کیش از اول خرداد
مدیر گردشگری دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی اضافه کرد: رستوران‌ها تا پایان ماه مبارک رمضان تعطیل خواهد بود، اما هتل‌ها منع قانونی برای فعالیت نخواهند داشت.
مدیر گردشگری دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی اضافه کرد: رستوران‌ها تا پایان ماه مبارک رمضان تعطیل خواهد بود، اما هتل‌ها منع قانونی برای فعالیت نخواهند داشت.
اله بداشتی در پایان خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی برای جبران ضرر‌ها و زیان‌های ناشی از کرونا در معاونت اقتصادی این دبیرخانه در حال پیگیری است.