اقتصاد۲۴ - استقبال از بازار سرمایه و بازدهی بی سابقه آن سبب شده تا توجه‌ها به این بازار بیش از گذشته شود. بسیاری از فعالان بازار، اما طی این مدت بر استفاده دولت و حاکمیت از این فرصت تاریخی پیش آمده تاکید کرده اند. حفظ نقدینگی در این بازار حالا شاید یکی از مهمترین دغدغه‌های دولت در روز‌های سرازیر شدن نقدینگی به بازار سرمایه است. طی روز‌های گذشته حسن روحانی تاکید کرد که رونق بورس با تسهیل ورود شرکت‌های جدید به بازار ادامه خواهد داشت و البته در ادامه انتشار یک خبر مالیاتی برای شرکت‌های تازه وارد به بورس، سهامداران را امیدوار به آینده بازار کرد.
موضوع از این قرار بود که با وجود اینکه بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی به دلیل شرایط خوب بازار سرمایه، تمایل زیادی دارند برای ورود به بورس پذیرش بگیرند، به دلیل برخی شایعات یا رویه‌های نادرست، برخی از این بنگاه‌ها که حتی شرایط مالیاتی شفاف و روشنی هم داشته اند نگران بودند اگر وارد بازار سرمایه شوند، زمینه و بهانه‌ای پیدا می‌شود تا پرونده مالیاتی و اقدامات سنوات گذشته آن‌ها مورد کالبد شکافی مجدد قرار گیرد.
بنابراین، این موضوع از طریق وزیر اقتصاد در دولت مطرح و به دلیل جوانب مختلف آن، به شورای عالی هماهنگی اقتصادی راه پیدا کرد. طی روز‌های اخیر نیز حسن روحانی رییس جمهوری در نامه‌ای به فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد با ابلاغ این مصوبه شورای مذکور که در جلسه سوم خرداد به تصویب رسیده، خبر داده که این موضوع به تایید رهبر انقلاب نیز رسیده است.
بر این اساس، ورود سازمان امور مالیاتی به پرونده‌های سال‌های ماقبل ۱۳۹۸ تمامی شرکت‌هایی که در سال جاری در بورس پذیرش می‌شوند ممنوع شده و سازمان امور مالیاتی متعرض حساب‌های سنوات گذشته آن‌ها نخواهد شد، لذا این شرکت‌ها فقط بابت صورت مالی سال ۱۳۹۸ خود مالیات خواهند پرداخت.
بیشتر بخوانید: کمک ویژه مالیاتی به شرکت‌های تازه بورسی
این خبر و البته سایر حمایت‌های دولت از بازار سرمایه شاید نشانی از یک پوست اندازی و تحول جدید در اقتصاد کشور باشد. کارشناسان معتقدند رونق بورس هرچند ممکن است متعادل‌تر از شرایط فعلی، اما با تمرکزی که مجموعه تصمیم گیران روی بازار سرمایه دارند رونق بورس می‌تواند همچنان تداوم داشته باشد.
اقتصاد در حال یک پوست اندازی بزرگ است؟
همایون دارابی کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با اقتصاد ۲۴ در این باره گفت: به نظر می‌رسد اقتصاد ایران به دلیل برخی فشار‌ها و نه یک استراتژی قدیمی در حال پوست اندازی و تغییر در پارادایم‌های اساسی است.
وی افزود: با توجه به تحریم‌ها و ناتوانی بانک‌ها در تامین نیاز‌های اقتصادی و تامین مالی بنگاه ها، به اجبار مسیر اقتصاد به سمت بازار سرمایه محور شدن در حال تغییر است.
دارابی معتقد است همه تمرکز دولت و مجموعه‌های تصمیم گیر نظام در ماه‌های اخیر تغییر ریل اقتصاد از بانک محوری به سمت بازار سرمایه محور بودن است.
وی با اشاره به موافقت رهبر انقلاب درباره کمک ویژه مالیاتی به شرکت‌های تازه بورسی گفت: دو فرمان راهگشا از سوی مقام معظم رهبری صادر شد که یکی آزادسازی سهام عدالت و دیگری مصوبه مالیاتی جدید درباره ورود شرکت‌ها به بورس بود که کمتر کسی انتظار آن را داشت، اما این تصمیم نشان از عزم استوار مجموعه حاکمیت در تقویت بازار سرمایه است.
بازار بورس به عقب برمی گردد؟
دارابی همچنین اظهار کرد: اگر مجموعه عوامل و شرایط را در کنار هم بگذاریم، بودجه دولتی و دولت به عنوان کارفرما و تا حدود زیادی نظام بانکی به عنوان تامین کننده مالی توسعه اقتصادی، آن تب و تابی که می‌توانستند در اقتصاد ایجاد کنند؛ کمرنگ شده است.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بار اقتصاد در حال منتقل شدن به بازار سرمایه است، افزود: مردم نقدینگی شان را به سمت این بازار سرازیر کرده اند. از سوی دیگر دولت و مجموعه حاکمیت سیاست‌های خود را به سمت بازار سرمایه متمرکز کرده اند. همچنین بنگاه‌های اقتصادی نیز بیش از گذشته به بازار سرمایه توجه می‌کنند.
وی یادآور شد: اگر تمامی قطعات این پازل را در کنار هم بگذاریم، بازار سرمایه ما در مسیری است که به گذشته باز نخواهد گشت و در آینده می‌توان به این امیدوار بود که بورس و بانک به عنوان دو قلب پمپاژ پول در اقتصاد و در یک افق ۵ تا ۱۰ ساله کنار هم ایفای نقش کنند.
نقدینگی در بازار سرمایه حفظ می‌شود؟
دارابی در این خصوص تشریح کرد: ابلاغیه مالیاتی مقام معظم رهبری و همزمان سرعت بخشی و تاکید به پذیرش درج شرکت‌ها در بازار و خبرهای دیگر مبنی بر تقویت بازار سرمایه نشان می‌دهد که مجموع سیاست‌ها در جهت حفظ نقدینگی در بازار سرمایه است.
وی با بیان اینکه رونق بورس اتفاق خوشایند برای همه است، افزود: هرچند در چند ماه گذشته نرخ رشد بازار بسیار بالا بوده است و این نرخ رشد باید به تعادل برسد و آرام‌تر بالا رود اما اگر به مردم گفته شود که به ازای پول شما در بازار سرمایه سود معقول به شما پرداخت می‌شود و سرمایه شما در خدمت بنگاه‌های اقتصادی است که به توسعه اشتغال و تولید کمک می‌کند مردم در این بازار می‌مانند. در مقایسه با بازار مخربی مانند ارز و سکه وجود نقدینگی در بازار سرمایه به نفع همه مردم و فعالان اقتصادی است.
تغییر رفتار اقتصادی مردم در سال‌های نه چندان دور
دارابی همچنین گفت: زمانی که بازار سرمایه در اقتصاد محور شود بسیاری از پاردایم‌های رفتاری میان دولت و ملت تغییر می‌کند، ملتی که سهامدار باشد تمایل به مصرف کالای داخلی اش به مراتب بالاتر می‌رود. زمانی که شما سهامدار یک شرکت داخلی باشید دوست دارید به نسبت شرکت رقیب خارجی، بنگاه اقتصادی داخلی تقویت شود.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: از آن طرف دولت و حاکمیتی که مردم را سهامدار می‌کند کمتر دست به تصمیم‌های یک جانبه و خلق الساعه می‌زند چرا که آیینه تمام نمای این تصمیم‌ها در بازار سرمایه مشاهده خواهد شد.
دارابی با بیان اینکه با آزادسازی سهام عدالت در واقع ۵۰ میلیون سهامدار به جمع سهامداران کشور اضافه شد، اظهار کرد: اگر بپذیریم که ضریب نفوذ بازار سرمایه قرار است در همین حدود حفظ شود و ما یک اقتصادی مردمی داشته باشیم بسیاری از مسائل در بلند مدت تغییر خواهد کرد و خیلی‌ها در بازار خواهند ماند. افرادی که امروز در بازار مبتدی هستند ظرف دو سال آینده به افرادی کاربلد در بازار تبدیل خواهند شد که خروج آن‌ها از بازار به همین سادگی نخواهد بود.