اقتصاد۲۴ - اولین بار اسفند سال ۹۶، موضوع ورود سینما به بازار سرمایه، در جلسه‌ای با حضور مسئولان وقت وزارت ارشاد، بنیاد سینمایی فارابی و صندوق اعتباری هنر با سازمان بورس و اوراق بهادار، مطرح شد. بعد از یک سال رئیس جدید صندوق اعتباری هنر با عنوان کردن پیگیری طرح صندوق جسورانه سرمایه‌گذاری سینما در بورس قول داد از ابتدای سال ۹۸ این صندوق به عنوان بورس سینما با سرمایه ابتدایی ۲۰ میلیارد تومان راه‌اندازی شود؛ اما هنوز با رسیدن به نیمه سال ۹۹، اثری از اجرایی شدن این صندوق نیست.
بیشتر بخوانید:اشتباه فوتبالی عجیب خانم کارگردان!
علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در گفت و گویی ضمن اشاره به ناموفق بودن اجرای این ایده که از چند سال پیش در دستور کار مدیران سازمان سینمایی قرار داشت، گفت: من و همکارانم در بنیاد سینمایی فارابی طی سه سال گذشته برای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه اقداماتی کرده‌ایم و پیگیری‌هایی صورت گرفته که متأسفانه به دلایلی تا الان نتیجه در خور توجه نداشته است. با وجود توفیقی که در جلب‌نظر شرکت فرابورس برای تأسیس صندوق سرمایه گذاری جسورانه صنعت سینما داشتیم، متاسفانه تا به امروز در سازمان بورس و اوراق بهادار همکاری‌های لازم برای هموار شدن تأسیس این صندوق صورت نگرفته است که به نظر من، دلیل آن را می‌توان انعطاف‌ناپذیری سازمان بورس و اوراق بهادار در پذیرش ابزار‌های نوین تأمین مالی برای صنعت سینما دانست.
به نظر می‌رسد با توجه به روندی که سینما در مرحله ایده طی می‌کند، باید همچنان برای اجرایی شدن آن صبر کرد؛ البته برای بررسی بیشتر موضوع با برخی از سینماگران گفتگو کردیم که در ادامه می‌خوانید:
بورس می‌تواند مجرای ورود پول تمیز و سالم به سینما باشد
مهرداد فرید تهیه‌کننده و عضو شورای عالی تهیه‌کنندگان و یکی از اعضای جلسه هیئت مدیره تشکیلات تهیه کنندگی با مدیران فرابورس، درباره ورود سینما به بورس و اهداف آن، به خبرنگار حوزه سینما گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: اگر یک صندوق حمایتی در بورس تاسیس شود با سرمایه گذاری اولیه مردم و اینکه بخشی از سهام را بخرند، می‌توان گردش ریالی سالم را در سینما ایجاد کرد. اگر برخی به ورود سرمایه‌های مشکوک و کثیف در بعضی پروژه‌ها اذعان دارند، بورس می‌تواند مجرای ورود پول تمیز، سالم، معلوم و شفاف به سینما باشد و جریان اقتصادی مناسبی را برای سینما فراهم کند.
او در پاسخ به این سوال که در بخش تولید، اکران و سالن سازی چه اتفاقی رخ می‌دهد، بیان کرد: بعد از پشت سر گذاشتن دوران کرونا، نیاز به سرمایه‌گذاری و رونق سینما داریم. ممکن است در بخش‌های مختلف سینما بخصوص در حوزه سالن داری به دلیل تعطیلی‌ها و عدم استقبال مخاطب، سرخوردگی‌هایی ایجاد شده باشد که بورس می‌تواند، شوک مناسبی را ایجاد کند تا سینمای ما دوباره به زندگی برگردد.
این تهیه‌کننده درباره اینکه آیا بحث اکران آنلاین و حمایت از آن در این جلسه مطرح شد یا نه، اظهار کرد: بحث اکران آنلاین نداشتیم؛ اما جدای از بورس، اکران آنلاین بحث اساسی و اصلی ماست. این نوع اکران، تا حد زیادی مشکل کمبود سالن را رفع و رجوع می‌کند. از سوی دیگر ترس اینکه سالن به فلان فیلم کمتر و به دیگری بیشتر رسید و یا عده‌ای از اکران در سالن محروم شدند، از بین خواهد رفت. همچنین از طریق اکران آنلاین، امکان تماشای همزمان فیلم در تهران و شهر‌هایی که سالن نمایش ندارند، فراهم می‌شود.
فرید در پایان عنوان کرد: اکران آنلاین مسئله روز و مهم سینمای ماست و ربطی به بورس ندارد. ما گمان می‌کنیم با همه قاچاق و دزدی که می‌شود و در این دوران کرونا، اکران آنلاین راه نجات سینماست. تماشاگران با فرهنگ و فهیم و آشنا با مسائل فرهنگ و هنر ایران، قطعاً از این طریق (اکران آنلاین) فیلم‌ها را تماشا می‌کنند.
بورس به بخش‌هایی، چون سالن‌سازی ورود کند
محمد احمدی تهیه کننده سینما هم درباره ورود سینما به بورس، گفت: بورس سال‌ها پیش برای همکاری با سینما اقداماتی انجام داد، اما ظاهراً به نتیجه نرسید. الان دوباره ورود کرده و از طریق شورایعالی تهیه کنندگان در حال پیگیری امور است. به نظرم این دفعه مسیر درستی را انتخاب کرده اند و احتمالا بتوانند با شورایعالی تهیه کنندگان کار‌های مثبتی را انجام دهند.
او افزود: امید است اگر این طرح به درستی پیش برود، بتوان با حمایت سازمان بورس و سرمایه‌ای که از طریق آن وارد سینما می‌شود، اتفاقات مثبتی را در بخش تولید و سالن سازی رقم زد.
تهیه کننده فیلم «قتل عمد» اظهار کرد: قرار بر این است که بورس در بخش هایی، چون سالن سازی از صفر تا صد ورود کند و حتی به بخش تولید هم وارد شود.
احمدی در پایان عنوان کرد: مهمتر از همه رفت و برگشت پول تمیز و شفاف سازی کامل آن در تولیدات سینما، یکی از نکات مثبت ورود سینما به بورس است.
یک تهیه کننده یا یک فیلم نمی‌تواند وارد بورس شود
سید ابراهیم عامریان تهیه کننده سینما هم، درباره ورود سینما به بورس با توجه به شرایط چند سال اخیر سینما که بیشتر فیلم‌ها در گیشه موفق نیستند، گفت: به طور قطع یک تهیه کننده یا یک فیلم نمی‌تواند به تنهایی وارد بورس شود؛ چون با یک حضور و یا یک فیلم کار به انتها می‌رسد و تمام می‌شود و این ارزشی برای بورس ندارد. اگر قرار است من نوعی وارد بورس شوم، باید شرکت فیلمسازی داشته باشم که کار‌ها و کل فعالیت و بازدهی آن شرکت ارزیابی شود و بتواند در بورس شرکت کند و سهامش با توجه به عملکرد و فیلم‌هایی که می‌سازد و اعتباری که دارد، بالا یا پایین برود.
او افزود: اگر سینمای ایران در حیطه شرکت فیلمسازی وارد بورس شود، اتفاق خوبی است؛ چون مشکلات بسیاری از بخش‌های سرمایه گذاری حل می‌شود. سهامش را مردم می‌خرند و کانال‌های ورود و خروج پول هم کاملا مشخص و شفاف است.
این تهیه کننده ادامه داد: اینکه بخواهیم یکسری فیلم‌ها را که در گیشه موفق نیستند و ضررده هستند (که شامل بیش از هشتاد درصد آثار سینماست) به بورس بفرستیم، ممکن است جواب ندهد. شاید در ابتدای کار مردم سهامدار شوند و از آن استقبال کنند، اما پس از یکی دو سال که می‌بینند ضررده است، کنار می‌کشند و ادامه راه برای سینما سخت می‌شود.
تهیه کننده فیلم «انفرادی» اضافه کرد: وقتی شرکت فیلمسازی با سابقه‌ای که دارد و خروجی مالی که طی چند سال ایجاد کرده، وارد بورس شود مردم با توجه به بازدهی آن شرکت، بهتر می‌توانند در خرید سهام تصمیم گیری کنند. البته الان نمی‌دانم تهیه کنندگان به تنهایی زیر بار این قضیه می‌روند که شرکت‌های فیلمسازی داشته باشند یا نه. فکر می‌کنم اگر چند تهیه کننده با هم شرکت فیلمسازی راه اندازی کنند و اعتبار آن را بالا ببرند، مردم جرأت بیشتری برای خرید سهام پیدا کنند.
تهیه کننده «دینامیت» بیان کرد: به شخصه چند فیلم پرفروش ساختم و اگر تلاش کنم چند فیلم پرفروش دیگر بسازم، قطعاً به من و شرکتم اعتبار می‌دهد و این به طور قطع روی خرید سهام مردم تاثیر مستقیم و مثبت می‌گذارد؛ ولی با بررسی وضعیت کلی سینمای ایران متوجه می‌شویم برای هرکسی این اتفاق (پرفروش بودن فیلم) رخ نمی‌دهد و بیشتر فیلم‌ها فارغ از موضوع و ژانر، فروش خوبی ندارند.
عامریان در پایان عنوان کرد: اگر اهدافی مانند سالن سازی در بورس دنبال شود، به شدت خوب است؛ چون یکی از مشکلات اساسی سینما که همان کمبود سالن است رفع خواهد شد. اما اگر من بخواهم به‌عنوان سهامدار در بحث فیلمسازی ورود کنم، ریسک است. البته ما نمی‌خواهیم به صرف رسیدن به خواسته و هدفمان حتما یک سهم را به اجبار به یک نفر بدهیم، پس قطعا باید در نظر بگیریم چه تضمینی برای ورود سرمایه به بخش فیلمسازی و بهره وری مثبت در دراز مدت و دو سویه (سهامدار و سینما) وجود دارد.
بیشتر بخوانید:اشتباه فوتبالی عجیب خانم کارگردان!
علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در گفت و گویی ضمن اشاره به ناموفق بودن اجرای این ایده که از چند سال پیش در دستور کار مدیران سازمان سینمایی قرار داشت، گفت: من و همکارانم در بنیاد سینمایی فارابی طی سه سال گذشته برای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه اقداماتی کرده‌ایم و پیگیری‌هایی صورت گرفته که متأسفانه به دلایلی تا الان نتیجه در خور توجه نداشته است. با وجود توفیقی که در جلب‌نظر شرکت فرابورس برای تأسیس صندوق سرمایه گذاری جسورانه صنعت سینما داشتیم، متاسفانه تا به امروز در سازمان بورس و اوراق بهادار همکاری‌های لازم برای هموار شدن تأسیس این صندوق صورت نگرفته است که به نظر من، دلیل آن را می‌توان انعطاف‌ناپذیری سازمان بورس و اوراق بهادار در پذیرش ابزار‌های نوین تأمین مالی برای صنعت سینما دانست.
به نظر می‌رسد با توجه به روندی که سینما در مرحله ایده طی می‌کند، باید همچنان برای اجرایی شدن آن صبر کرد؛ البته برای بررسی بیشتر موضوع با برخی از سینماگران گفتگو کردیم که در ادامه می‌خوانید:
بورس می‌تواند مجرای ورود پول تمیز و سالم به سینما باشد
مهرداد فرید تهیه‌کننده و عضو شورای عالی تهیه‌کنندگان و یکی از اعضای جلسه هیئت مدیره تشکیلات تهیه کنندگی با مدیران فرابورس، درباره ورود سینما به بورس و اهداف آن، به خبرنگار حوزه سینما گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: اگر یک صندوق حمایتی در بورس تاسیس شود با سرمایه گذاری اولیه مردم و اینکه بخشی از سهام را بخرند، می‌توان گردش ریالی سالم را در سینما ایجاد کرد. اگر برخی به ورود سرمایه‌های مشکوک و کثیف در بعضی پروژه‌ها اذعان دارند، بورس می‌تواند مجرای ورود پول تمیز، سالم، معلوم و شفاف به سینما باشد و جریان اقتصادی مناسبی را برای سینما فراهم کند.
او در پاسخ به این سوال که در بخش تولید، اکران و سالن سازی چه اتفاقی رخ می‌دهد، بیان کرد: بعد از پشت سر گذاشتن دوران کرونا، نیاز به سرمایه‌گذاری و رونق سینما داریم. ممکن است در بخش‌های مختلف سینما بخصوص در حوزه سالن داری به دلیل تعطیلی‌ها و عدم استقبال مخاطب، سرخوردگی‌هایی ایجاد شده باشد که بورس می‌تواند، شوک مناسبی را ایجاد کند تا سینمای ما دوباره به زندگی برگردد.
این تهیه‌کننده درباره اینکه آیا بحث اکران آنلاین و حمایت از آن در این جلسه مطرح شد یا نه، اظهار کرد: بحث اکران آنلاین نداشتیم؛ اما جدای از بورس، اکران آنلاین بحث اساسی و اصلی ماست. این نوع اکران، تا حد زیادی مشکل کمبود سالن را رفع و رجوع می‌کند. از سوی دیگر ترس اینکه سالن به فلان فیلم کمتر و به دیگری بیشتر رسید و یا عده‌ای از اکران در سالن محروم شدند، از بین خواهد رفت. همچنین از طریق اکران آنلاین، امکان تماشای همزمان فیلم در تهران و شهر‌هایی که سالن نمایش ندارند، فراهم می‌شود.
فرید در پایان عنوان کرد: اکران آنلاین مسئله روز و مهم سینمای ماست و ربطی به بورس ندارد. ما گمان می‌کنیم با همه قاچاق و دزدی که می‌شود و در این دوران کرونا، اکران آنلاین راه نجات سینماست. تماشاگران با فرهنگ و فهیم و آشنا با مسائل فرهنگ و هنر ایران، قطعاً از این طریق (اکران آنلاین) فیلم‌ها را تماشا می‌کنند.
بورس به بخش‌هایی، چون سالن‌سازی ورود کند
محمد احمدی تهیه کننده سینما هم درباره ورود سینما به بورس، گفت: بورس سال‌ها پیش برای همکاری با سینما اقداماتی انجام داد، اما ظاهراً به نتیجه نرسید. الان دوباره ورود کرده و از طریق شورایعالی تهیه کنندگان در حال پیگیری امور است. به نظرم این دفعه مسیر درستی را انتخاب کرده اند و احتمالا بتوانند با شورایعالی تهیه کنندگان کار‌های مثبتی را انجام دهند.
او افزود: امید است اگر این طرح به درستی پیش برود، بتوان با حمایت سازمان بورس و سرمایه‌ای که از طریق آن وارد سینما می‌شود، اتفاقات مثبتی را در بخش تولید و سالن سازی رقم زد.
تهیه کننده فیلم «قتل عمد» اظهار کرد: قرار بر این است که بورس در بخش هایی، چون سالن سازی از صفر تا صد ورود کند و حتی به بخش تولید هم وارد شود.
احمدی در پایان عنوان کرد: مهمتر از همه رفت و برگشت پول تمیز و شفاف سازی کامل آن در تولیدات سینما، یکی از نکات مثبت ورود سینما به بورس است.
یک تهیه کننده یا یک فیلم نمی‌تواند وارد بورس شود
سید ابراهیم عامریان تهیه کننده سینما هم، درباره ورود سینما به بورس با توجه به شرایط چند سال اخیر سینما که بیشتر فیلم‌ها در گیشه موفق نیستند، گفت: به طور قطع یک تهیه کننده یا یک فیلم نمی‌تواند به تنهایی وارد بورس شود؛ چون با یک حضور و یا یک فیلم کار به انتها می‌رسد و تمام می‌شود و این ارزشی برای بورس ندارد. اگر قرار است من نوعی وارد بورس شوم، باید شرکت فیلمسازی داشته باشم که کار‌ها و کل فعالیت و بازدهی آن شرکت ارزیابی شود و بتواند در بورس شرکت کند و سهامش با توجه به عملکرد و فیلم‌هایی که می‌سازد و اعتباری که دارد، بالا یا پایین برود.
او افزود: اگر سینمای ایران در حیطه شرکت فیلمسازی وارد بورس شود، اتفاق خوبی است؛ چون مشکلات بسیاری از بخش‌های سرمایه گذاری حل می‌شود. سهامش را مردم می‌خرند و کانال‌های ورود و خروج پول هم کاملا مشخص و شفاف است.
این تهیه کننده ادامه داد: اینکه بخواهیم یکسری فیلم‌ها را که در گیشه موفق نیستند و ضررده هستند (که شامل بیش از هشتاد درصد آثار سینماست) به بورس بفرستیم، ممکن است جواب ندهد. شاید در ابتدای کار مردم سهامدار شوند و از آن استقبال کنند، اما پس از یکی دو سال که می‌بینند ضررده است، کنار می‌کشند و ادامه راه برای سینما سخت می‌شود.
تهیه کننده فیلم «انفرادی» اضافه کرد: وقتی شرکت فیلمسازی با سابقه‌ای که دارد و خروجی مالی که طی چند سال ایجاد کرده، وارد بورس شود مردم با توجه به بازدهی آن شرکت، بهتر می‌توانند در خرید سهام تصمیم گیری کنند. البته الان نمی‌دانم تهیه کنندگان به تنهایی زیر بار این قضیه می‌روند که شرکت‌های فیلمسازی داشته باشند یا نه. فکر می‌کنم اگر چند تهیه کننده با هم شرکت فیلمسازی راه اندازی کنند و اعتبار آن را بالا ببرند، مردم جرأت بیشتری برای خرید سهام پیدا کنند.
تهیه کننده «دینامیت» بیان کرد: به شخصه چند فیلم پرفروش ساختم و اگر تلاش کنم چند فیلم پرفروش دیگر بسازم، قطعاً به من و شرکتم اعتبار می‌دهد و این به طور قطع روی خرید سهام مردم تاثیر مستقیم و مثبت می‌گذارد؛ ولی با بررسی وضعیت کلی سینمای ایران متوجه می‌شویم برای هرکسی این اتفاق (پرفروش بودن فیلم) رخ نمی‌دهد و بیشتر فیلم‌ها فارغ از موضوع و ژانر، فروش خوبی ندارند.
عامریان در پایان عنوان کرد: اگر اهدافی مانند سالن سازی در بورس دنبال شود، به شدت خوب است؛ چون یکی از مشکلات اساسی سینما که همان کمبود سالن است رفع خواهد شد. اما اگر من بخواهم به‌عنوان سهامدار در بحث فیلمسازی ورود کنم، ریسک است. البته ما نمی‌خواهیم به صرف رسیدن به خواسته و هدفمان حتما یک سهم را به اجبار به یک نفر بدهیم، پس قطعا باید در نظر بگیریم چه تضمینی برای ورود سرمایه به بخش فیلمسازی و بهره وری مثبت در دراز مدت و دو سویه (سهامدار و سینما) وجود دارد.
منبع: باشگاه خبرنگاران