اقتصاد۲۴ - حسین مدرس خیابانی سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره قیمت خودرو و آینده بازار آن صحبت‌هایی را مطرح کرده که در ادامه می‌خوانید.
* ۳ ماه پیش که من سرپرست وزارت صنعت شدم قیمت پراید در بازار ۹۰ میلیون تومان بود که با طرح های ما به ۶۲ میلیون تومان رسید. ما عرضه خودرو را افزایش دادیم، تعداد خودروهای ناقص را کاهش دادیم و در نتیجه تحویل خودرو افزایش یافت. در بخش تقاضا نیز کار کردیم و تقاضای خرید خودرو را واقعی کردیم به طوری که در شرایطی که عده‌ای مشغول کاسبی در بازار بودند اعلام کردیم افرادی که طی ۳ سال اخیر از خودروسازان خرید نکرده و پلاک فعال ندارند، با شرط رهن یک ساله سند می‌توانند برای خرید از کارخانه ثبت‌نام کنند.طرف تقاضای خرید خودرو را واقعی کردیم. با این حال برای خرید ۲۵ هزار دستگاه خودرو در فروش فوق‌العاده ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر بیشتر با هدف کاسبی ثبت‌نام کردند، چون اختلاف قیمت کارخانه و بازار بالا بود.
* همزمان به شورای رقابت نیز اعلام کردیم که قیمت خودرو را به‌روزرسانی کند. به آنها گفتیم « شما به نفع چه کسی کار می‌کنید؟ مصرف‌کننده که خودرو را با قیمت ۸۰، ۹۰ میلیون تومان می‌خرد، کارخانه هم با قیمت ۴۰ میلیون تومانی می‌فروشد و زیان می‌دهد.» اسناد و مدارک را به شورا ارائه کردیم.
* قیمت ورق فولاد و مواد پتروشیمی بر اساس نرخ بورس تعیین می‌شود که بر قیمت تمام شده خودرو تأثیرگذار است. در عین حال بر احتکار خودرو در پارکینگ‌ها نیز نظارت شد. جمع این اقدامات باعث کاهش قیمت خودرو شد. این مسئله تا زمانی ادامه داشت که قیمت ارز تکان نخورده بود. حالا اقتصاد کشور جابه‌جا شده است، با شرایط آن روز، آن اقدامات خوب بود، اگر آن کارها انجام نمی‌شد حالا باید چه کار می‌کردیم؟ هنوز هم باید ۱۰ میلیون نفر برای ۳۰ هزار خودرو ثبت‌نام می‌کردند.
* نرخ ارز حالا به ۱۸ هزار تومان رسیده و اگر قیمت خودرو را با این رقم مقایسه کنیم مشخص می‌شود که نرخ‌ها چقدر باید باشد. شرایط محیطی در اردیبهشت ماه با شرایط محیطی حالا کاملاً متفاوت است. ما آن زمان به موفقیت رسیدیم، آن موقع برای ۲۵ هزار دستگاه خودرو، ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر ثبت‌نام کردند اما هفته پیش برای ۱۵ هزار دستگاه خودرو ایران خودرو فقط ۲۰۰ هزار نفر ثبت‌نام کردند. یعنی کاسب‌ها کمتر شده‌اند و قیمت‌ها واقعی‌تر شده است. در این شرایط هزینه‌های تولید بالا رفته و هنوز هم قطعه‌ساز و خودروساز معتقدند که زیان می‌دهند. حالا مردم باید چه کار کنند؟ مردم باید تلاش کنند، ما هم باید خودروی قسطی عرضه کنیم، وام بانکی بدهیم یا اقشار آسیب‌پذیر را شناسایی کنیم وگرنه تولید باید جور آن را بکشد.
* اصلاً پیش بینی در مورد افزایش قیمت دلار در دولت وجود نداشت. دو متغیر محدودکننده بیرونی و محیطی با هم تلاقی پیدا کردند، شدت تحریم ها و کرونا. کرونا مرزها را بست و تجارت ما را محدود کرد، در همین حال شدت تحریم ها نیز تجارت ما را محدود کرد. عده ای نیز با دستور، ارز را از بازار جمع کردند و برخی نیز روغن داغش را زیاد کردند. فضای التهاب روانی هم شکل دادند و انتظار تورمی نیز ایجاد کردند. اگر ارز روی یک نرخ ثابت می ماند، می شد کشور را اداره کرد ولی اینکه دائم بگویند قیمت بالاتر می رود به مردم فشار وارد کرد و اقتصاد را با نااطمینانی روبرو کرد.
* با توجه به اینکه خودروسازان بزرگ دارای شبکه انحصار هستند، آزادسازی قیمت خودرو مورد درخواست ما نیست. نمی گوییم که با این موضوع موافقیم یا مخالفیم، ولی درخواست ما واقعی سازی قیمت خودرو است. در حال حاضر خودروسازان محصولاتشان را زیر قیمت تمام شده عرضه می کنند. درخواست ما این است که شورای رقابت، سازمان حسابرسی یا هر نهاد نظارتی، اسناد و مدارک خودروسازان را بررسی کنند و حداقل با فروش با قیمت تمام شده موافقت کنند. نمی‌توان انتظار داشت که خودروسازان، خودرو تولید کنند و تیراژ را افزایش دهند ولی محصولاتشان را زیر قیمت تمام شده عرضه کنند. آزادسازی قیمت‌ها نه، ولی با واقعی شدن قیمت موافقیم و درخواست ما این است.
* می‌توانم بگویم آن اتفاقی که در خرداد ۹۹ برای خودرو افتاد و افزایش قیمت غیر متعارف که نسبت به بقیه کالاها داشت، دیگر اتفاق نخواهد افتاد. اگر اقتصاد کشور تنظیم شود و قیمت همه کالاها متعادل شود، قیمت خودرو نیز متعادل خواهد شد. برای خودرو یک اتفاق دیگری افتاده بود. عده‌ای سفته‌بازی و کاسبی می‌کردند، حالا ما تلاش می‌کنیم قیمت واقعی را به کارخانه بدهیم. البته خودروساز نیز مؤظف است با داخلی‌سازی، هزینه‌های تولید را کاهش دهد، دارایی‌های غیر مالی‌اش را بفروشد، شرکت‌های اضافی را بفروشد. پرداختی‌های غیرمتعارف را قطع کند و بهره‌وری خود را افزایش دهد. خودروساز هم باید قیمت تمام شده خودرو را کاهش دهد.
* الان واردات متوقف است ولی مادام‌العمر که متوقف نیست، بالاخره خودروساز باید بتواند رقابت کند. الان بهترین فرصت برای اثبات خودروسازان است تا کیفیت تولیداتشان را افزایش دهند و بهره‌وری خود را بالا ببرند، در فرصت تحریم باید خودروسازان ما روی پای خود بایستند. سال‌هاست خودروساز‌ها به یک شمع تکیه داده‌اند، تا کی می‌خواهند مانند بچه تاتی تاتی کند؟ باید بزرگ شوند. طی دو سال اخیر که خودروسازان خارجی از ایران رفته‌اند، خودروسازان ما تقریباً هویت مستقلی پیدا کرده‌اند. باید روی پای خود بایستند تا اگر در سال‌های آینده درهای واردات باز شد، اجازه جولان به خودروهای خارجی در بازار ایران را ندهند.
منبع: فارس