اقتصاد۲۴ - محاکمه متهم اقتصادی در این هفته بهانه‌ای شد تا بار دیگر به مسأله ورود پول‌های مشکوک به سینما بپردازیم. ماجرایی که ۵ سال است با ورود چنین سرمایه‌ای به سریال شهرزاد خبرساز شد و به دنبال آن حواشی فراوانی در سال گذشته ایجاد شد که اوج آن امضای برخی از سینماگران در پای نامه آزادی وی از زندان بود.
بیشتر بخوانید:کیهان از هزینه ۷۰ میلیاردی برای ساخت یک سریال پرده برداشت
بدون شک یکی از اصلی‌ترین چهره‌های مختلف و منتقد ورود پول‌های کثیف و سرمایه‌های مشکوک به سینما، منیژه حکمت است. او با توئیت‌هایی که علیه باند ورود سرمایه‌های کثیف به سینما منتشر کرد، در فضای مجازی خبرساز شد و همین رویکرد او باعث شد که علیه او مواضع تندی گرفته شود و طرفداران متهمین اقتصادی وی رو تحت فشار قرار دهند.
قطعاً در این میان سینماگران با رسالت هنری و وجدانی خود مسئولیت بسیار مهمی را دارند. آنان با اعتراضات صنفی خود مانند دیگر واکنش‌هایشان می‌توانند فضای سینمایی کشور را به سمت جریان قبلی و البته ترمیم‌شده خود بازگردانند.
منیژه حکمت معتقد است که پول‌های کثیف در سینما ایران نه تنها معادلات اقتصادی آن را آشفته که جریان اصیل سینمای ایران را خانه‌نشین کرده و به بدنه آن ضربه جدی زده است.
در ادامه با وی گفت‌وگوی کوتاهی درباره دادگاه این هفته و ریشه ماجرا و حل مشکلات اقتصادی سینما داشتیم که می‌خوانیم.
خانم حکمت می‌توان فقر و مشکلات اقتصادی سینمای کشور را عاملی دانست که به خاطر آن وجود سرمایه‌های هنگفت منتج به توجه سینماگران ما به آن شد.
*این اتفاق باعث شد که در کنار سرمایه‌های پاک، پول‌های کثیف با منشأ نامعلوم نیز به سینمای کشور سرریز شود. به نظر شما از عوارض و نتایج منفی این سرمایه و پول‌های کثیف به سینما چیست؟
-قبل از هرچیز امیدوارم در این دادگاه همه‌چیز شفاف و روشن بشود، خصوصاً این مسأله که چه کسانی برای ورود سرمایه‌های مشکوک و کثیف به سینما دخیل بودند؟ می‌توان از افرادی که نامه آزادی امامی را امضا کردند تک به تک در این باره سؤال بشود.
اما در ورود این سرمایه‌های کثیف به سینما چه اتفاقی افتاد؟ تمام مناسبات سینما را به هم ریختند و این مناسبات منجر به حذف بخش اصلی سینماگران ریشه‌دار این هنر شد. بازیگری که تا قبل از ورود این سرمایه‌ها برای یک پروژه سینمایی ۲۰۰ میلیون تومان پول می‌گرفت امروز یک میلیارد دستمزد طلب می‌کند. دیگر عوامل نیز هرکدام به تبع، میزان دستمزدشان آنقدر بالا رفته است که به سختی می‌توان یک فیلم اجتماعی ساخت. سینمای ما به عنوان پایگاه فرهنگی و هنری کشور که پیشینه تاریخی بلند مدت دارد رسماً نابود شده است و در نتیجه کارگردانانی که عمری فعالیت مفید هنری داشتند در خانه‌هایشان بیکار نشستند و رنج می‌برند.
من کسی را محکوم نمی‌کنم اما دوست دارم ریشه این بلاهایی که سر سینمای ما و خود ما آمده است روشن شود تا از ورود دوباره این سرمایه‌های آلوده جلوگیری شود. ۵ سال قبل در جشنواره فجر گفتم که نامحرمان از سینمای ما چه می‌خواهند؟ از آن موقع تا به الان چه اتفاقی افتاده است؟ سرمایه‌های مشکوک به سینما بیشتر وارد شده‌اند.
به نظر من باید روشن و شفاف بشود که اولاً چه کسانی پول گرفتند و دوم شفاف بشود که برای چه چیزی پول گرفتند؟ آنهایی که معتقد بودند که ورود این سرمایه‌ها به سینما «کمک‌کننده» بوده است بیایند شفاف و صریح ادعای خود را ثابت کنند و توضیح بدهند که ورود این سرمایه‌ها که منجر به بهم ریختن مناسبات سینما شد چگونه کمک‌رسان سینما بوده است؟
*شک خانه سینما به جریان پول‌های کثیف تعجب دارد!
-اعتراض ما روشن است که بعد از ۴۰ سال نمی‌توانیم درست کار کنیم؛ نه سازمان سینمایی در این زمینه جدیتی دارد و نه خانه سینما؛ جالب‌تر اینکه خانه سینما می‌گوید اصلاً پول کثیفی در کار نیست. بضاعت سینمایی ما مگر چقدر است؟ چگونه با خودشان حساب کتاب کردند؟ مرجعیت سینمای ما رسماً از بین رفته است و نتیجه آن می‌شود فیلم‌هایی که روی پرده می‌بینیم.
چه کسی باید پاسخگو باشد؟ من؟ من فقط سؤال می‌پرسم؛ نه وزارت ارشاد و نه خانه سینما گویا کاری به این موضوع ندارند و نمی‌دانند که چگونه این مناسبات به هم ریخته است.
*فکر می‌کنید راه حل مشکلات اقتصادی سینمای ما برای داشتن تولید مولد و جلوگیری از ورود پول‌های کثیف به سینما چیست؟
-به نظرم اولاً باید یک گروه بی‌طرف و کارشناس مسئول بشوند تا معلوم بشود که جریان ورود این پول‌ها به سینمای ما چیست؟ از چه زمانی با چه توجیهاتی وارد شده است و در کنار آن آسیب‌شناسی بشود. البته رویکرد کلی سینمای ما برای حل مشکلات اقتصادی سینمای ما آنقدر ناکافی بوده است که احساس نمی‌کنم ارادهای وجود داشته باشد. این وضعیت باعث شده است که حتی آنهایی که معدود آثاری دارند به دلیل اعتراضاتشان در سینما بایکوت شوند و همان فیلمی هم که برای اکران برده‌اند را آدم‌های آنها بسوزانند.
*پس فکر می‌کنید که عوامل این افراد در مجموعه سینمایی کشور حضور دارند تا با مخالفان سرکردهایشان برخورد جدی کنند؟
-بله، هستند و برای همین به دیگر سینماگران هم شدیداً حق می‌دهم که اعتراض نکنند تا کارشان را نسوزانند. ببینید این ریشه تا کجا رفته است که می‌توانند به خاطر پول هر کاری بکنند! این سرطان را باید باز کرد و شکافت و غده را از بین برد. حتی اگر بمیرم اشکال ندارد اما ین غده باید بیرون بیاید تا برای همیشه نیست و نابود بشود.
«شورای عالی» سینما تصمیم گرفته است تا افرادی را بیاورد و وارد جریان کارگردانی و تهیه‌کنندگی بکند. وقتی اسامی پروانه ساخت منتشر می‌شود اصلاً نمی‌شناسیم چه کسانی‌اند؟ از کجا آمدند؟ کدام رزومه؟ من بعد از ۲۵ سال کار و دستیاری و ... ۲ سال است که پشت نوبتم آن وقت به افرادی که کار خاصی در روزمه ندارند یکباره مجوز کارگردانی می‌دهند.
برای همین ماجرا اصلاً پیچیده نیست. این نکته را هم در پایان اضافه بکنم که حتی اگر فکری برای جلوگیری از ورود پول‌های کثیف به سینما بشود تا زمانی که سینما به جریان اصلی خودش بازگردد زمان‌بردار است. فعلاً که از طرف خانه سینما و ارشاد برای حل مشکلات اقتصادی سینما انگیزه و ارادهای وجود ندارد.