اقتصاد۲۴ - بازار توریسم بین‌المللی ترکیه که به‌عنوان یک قطب قدرتمند اقتصاد این کشور به‌شمار می‌آید، همزمان با همه‌گیری ویروس کرونا در جهان طی هفت ماه نخست سال ۲۰۲۰ با کاهش ۷۸ درصدی همراه بوده که در مجموع تنها پذیرای ۴/ ۵ میلیون گردشگر خارجی بوده است.
بازار گردشگری ترکیه که سهم ۱۱ درصدی در تولید ناخالص ترکیه دارد و به‌عنوان منبع مهم ارزآوری و درآمدزای این کشور محسوب می‌شود در سال ۲۰۱۹ با ۴۵میلیون گردشگر خارجی رشد ۱۴درصدی داشته و توانست درآمد نزدیک به ۳۰میلیارد دلار را به خود اختصاص دهد. همه‌گیری ویروس کرونا ضربه سهمگینی بر بازار توریسم این کشور وارد کرد و در نتیجه منجر به رکود اقتصادی ترکیه شد. باتوجه به کسری ۲۰ میلیارد دلاری تراز تجاری ترکیه در نیمه نخست ۲۰۲۰، برآورد‌ها کسری‌تراز تجاری این کشور برای سال‌جاری را حدود ۲/ ۳ درصد در تولید ناخالص داخلی این کشور نشان می‌دهد که افت درآمدی در بخش توریسم خارجی دلیل عمده افزایش کسری تراز تجاری ترکیه به‌شمار می‌آید.
براساس آمار ارائه شده از مرکز آمار توریسم ترکیه بازار گردشگری این کشور طی ۷ ماه نخست با کاهش ۷۸ درصدی همراه بوده که بیشترین میزان رشد خود را در دو ماه نخست ۲۰۲۰ و پیش از همه‌گیری ویروس کرونا داشته است و پس از رکود چشمگیر در سه ماه مارس، آوریل و مه (اسفند تا اوایل خرداد) از ماه ژوئن همزمان با گشودن محدود مرز‌های خود بر روی توریست‌های خارجی، امکان ورود گردشگران خارجی از مقاصد خاص را فراهم کرد. به رغم شیوع ویروس کرونا در چین از ژانویه ۲۰۲۰ (دی ۹۸) که در ابتدا کشور‌های شرق و جنوب‌شرق آسیا را درگیر کرد و بر بازار گردشگری این مناطق تاثیرات منفی گسترده‌ای گذاشت، بازار گردشگری ترکیه با رشد ۱۶ درصدی در ورود توریسم خارجی همراه بود و حدود ۸/ ۱ میلیون توریست از سراسر جهان به این کشور سفر کردند و در ماه فوریه (بهمن ۹۸) نیز روند رشد ادامه پیدا کرد و با ۷/ ۱ میلیون گردشگر خارجی در مقایسه با مدت مشابه خود در سال ۲۰۱۹ حدود ۴ درصد رشد داشته‌است.
در مجموع بازار گردشگری ترکیه طی دو ماه نخست سال ۲۰۲۰ با ۵/ ۳میلیون مسافر خارجی رشد ۶/ ۹درصدی داشته است. اما ماه مارس ۲۰۲۰ (اسفند و اوایل فروردین ۹۸) که همزمان با همه‌گیری ویروس کرونا در جهان بود، بر بازار گردشگری ترکیه به‌شدت تاثیر گذاشت و این کشور تنها پذیرای ۹۶۸ هزار توریست بود که با کاهش ۶۵ درصدی همراه شد و در این میان سهم گردشگران خارجی ۷۱۸هزار نفر با کاهش ۶۸ درصدی بوده و تنها ۲۵۰ هزار نفر گردشگران داخلی ترکیه را شامل می‌شدند. این در حالی است که در مارس ۲۰۱۹ حدود ۳/ ۲ میلیون گردشگر خارجی به این کشور سفر کرده بودند.
بیشترین میزان گردشگران خارجی از ماه مارس تا ژوئیه به کشور‌های اروپایی تعلق داشت. بررسی‌ها از تاثیرات کووید-۱۹ بر بازار گردشگری ترکیه نشان می‌دهد همزمان با اوج پیک اول شیوع کرونا در جهان، ورود گردشگران خارجی به ترکیه در دو ماه آوریل و مه ۲۰۲۰ (فروردین تا اوایل خرداد ۹۹) با کاهش ۲/ ۹۹ درصدی مواجه شده است و در ماه آوریل تنها ۲۴ هزار توریست خارجی به این کشور سفر کردند و این رقم در ماه مه حدود ۳۰ هزار نفر بوده است. این در حالی است که در آوریل سال ۲۰۱۹، بازار توریسم خارجی ترکیه با رشد چشمگیر ۱۲ درصدی همراه بوده و پذیرای ۲/ ۳ میلیون توریست بوده‌است. افت چشمگیر ورود توریست ناشی از بحران کرونا بازار توریسم بین‌المللی ترکیه را در ۵ ماه نخست ۲۰۲۰ با کاهش ۶۶ درصدی مواجه کرده است.
اگرچه در ژوئن ۲۰۱۹ حدود ۳/ ۵ میلیون گردشگر به ترکیه سفر کردند، اما در ماه ژوئن۲۰۲۰ (اوایل خرداد تا اوایل تیر) برخی از کشور‌ها اقدام به بازگشایی محدود مرز‌های خود کرده و پذیرای گردشگران از مقاصد خاص شدند. ترکیه نیز با گشودن محدود مرز‌های خود بر روی ۲۲ مبدأ توریست‌ها توانست نسبت به دو ماه گذشته به رشد ۳ درصدی برسد و میزان کاهش ورود گردشگران خارجی را به ۹۶ درصد برساند و پذیرای ۲۱۵ هزار توریست بین‌المللی باشد. اگرچه در مجموع ۶ ماه نخست سال ۲۰۲۰ در مقایسه با مدت مشابه خود در سال ۲۰۱۹ با کاهش ۷۵ درصدی در ورود گردشگران بین‌المللی همراه بوده است.
بیشتر بخوانید: ترکیه مجوز پرواز‌های ایرانی به این کشور را لغو کرد
در ماه ژوئیه (اوایل تیر) که ترکیه از محدودیت‌های مسافرتی خود کاست و امکان سفر به این کشور را برای کشور‌های توریست‌فرست بیشتری فراهم کرد، توانست میزان ورود گردشگران خارجی خود را به ۹۳۳ هزار نفر برساند و کاهش ورود گردشگران خارجی به ۸۶درصد رسید. باتوجه به اینکه سفر به ترکیه برای کشور‌های خاصی امکان‌پذیر بوده، کشور‌های اروپایی بیشترین گردشگران خارجی ترکیه را به خود اختصاص دادند و کشور‌های آلمان، بلغارستان، گرجستان، روسیه و اوکراین جزو ۵ کشور اول توریست‌فرست به ترکیه محسوب می‌شوند که حدود ۳۵ درصد از کل مسافران خارجی را به خود اختصاص داده‌اند.
روحانی: وضع عراق برای پذیرایی از زوار اربعین مناسب نیست
باتوجه به اینکه ترکیه یکی از نخستین مقاصدی است که دارای تمبر سفر‌های ایمن از شورای جهانی سفر و گردشگری است- تمبر سفر‌های ایمن به مسافران اجازه می‌دهد مقاصد و مشاغل سراسر جهان که پروتکل‌های بهداشتی و سلامتی استاندارد جهانی را تصویب کرده‌اند، شناسایی کنند- این امر این فرصت را برای بازار توریسم ترکیه فراهم کرده تا بازیابی و امکان ورود توریست خارجی را پس از بحران کرونا امکان‌پذیر کند.
مسافران ایرانی که در سال ۲۰۱۹ در رتبه پنجم بیشترین مسافران خارجی ترکیه قرار داشتند پس از همه‌گیری ویروس کرونا و بسته‌شدن مرز‌های ترکیه بر روی گردشگران ایرانی، طی ۷ ماه سال ۲۰۲۰ با ۲۴۲ هزار گردشگر کاهش ۷۸ درصدی داشته است. اگرچه طی دو ماه نخست سال ۲۰۲۰ حدود ۲۱۸ هزار توریست ایرانی به ترکیه سفر کردند و با رشد ۶ درصدی در رتبه پنجم بیشترین مقاصد گردشگرفرست به ترکیه قرار گرفت، اما در ماه‌های بعد به‌ویژه در ماه آوریل و مه نزدیک به صفر رسید و در ماه ژوئیه (تیر) با بازگشایی محدود مرزها، حدود ۱۷ هزار ایرانی به ترکیه سفر کردند، اما در مقایسه با سال ۲۰۱۹ کاهش ۹۲ درصدی داشته است. در سال ۲۰۱۹ کشور ترکیه در ماه ژوئیه پذیرای ۲۱۹ هزار توریست ایرانی به کشور خود بوده که رشد ۲/ ۵ درصدی داشته است.