اقتصاد۲۴ - پاییز و زمستان در نقاطی که کرونا همچنان با قدرت شیوع پیدا میکند و قربانی میگیرد، در راه است. نگرانیها در خصوص شیوع موج «چندم» این ویروس منحوس در جهان بیشتر شده؛ دولتها حمایتهای خود را از کارگران و افراد بیکار شده ادامه میدهند و به شرکتهای در آستانه ورشکستگی نیز وامهای با بهره کم یا با بازپرداخت بلندمدت اعطا میکنند، انتخابات امریکا نیز نزدیک است، کمتر از دو ماه دیگر.
رقابت میان چین و امریکا نیز نفسگیرتر شده و امریکا برای تلافی خسارتهای اقتصادی و مالی کرونا سعی بر وضع شدیدترین تحریمها بر این کشور میکند. به نظر میرسد در صورت انتخاب مجدد ترامپ جدال میان این دو ابرقدرت اقتصادی وارد فاز تازهای شود که اطمینان در خصوص بهبود آینده اقتصادی را تا حد چشمگیری کاهش دهد. هر چند به نظر میرسد وضعیت اقتصادی در برخی کشورهای توسعهیافته رو به بهبود است.
اقتصاددانان معتقدند پیک یا قله اول بیماری که پس از چین به سرعت در سایر کشورها شیوع پیدا کرد در حال کاهش ارتفاع است و اقتصادها در حال تلاش برای رسیدن به وضعیت نرمالی در دل بحران کرونا هستند که به نظر میرسد تا حدی نیز موفقیتهایی در این خصوص نصیب برخی کشورها شده است. تاکنون حدود ۲۰ میلیارد دلار به اقتصادها برای پوشش هزینههای کرونا به بخشهای مختلف تزریق شده که همین امر موجبات تعادلبخشی به بخشها را ایجاد میکند. به عنوان مثال در امریکا از شمار مبتلایان و قربانیان این ویروس در ماه اوت کاهش یافته و دادههای صنعتی آلمان نیز نشان میدهد که این بخش تمام توان خود را برای بازگشت به روزهای پیش از بیماری به کار گرفته است. دادههای خردهفروشی چین نیز نشان از بازگشت زودتر از انتظار این اقتصاد به سطح پیش از شیوع کروناست. اما اینکه «دقیقا» چه زمانی میتوانند به پیش از شیوع این ویروس بازگردند، مشخص نیست.
کرونا، مشکلی بلندمدت
در بخش دیگری از گزارش بلومبرگ بر ضرورت «سیاستگذاری صحیح» حتی در وضعیت فعلی که نشانههایی دال بر کنترل این بیماری در برخی کشورها وجود دارد، تاکید کرد. چرا که اقتصادها همچنان آسیبپذیر هستند و تا زمانی که واکسن آن کشف و در مقیاس وسیع توزیع نشود، شرایط «عادی» برای کسبوکارها ایجاد نخواهد شد. درستی این گزاره را میتوان از تعدیل یا تعطیلی برندهای معروف متوجه شد. اما نشانههای نگرانی دیگری نیز وجود دارد.
طی ماههای اخیر چینیها تمایل بیشتری به خرج کردن داشتند و اغلب پولهای خود را از بانکها خارج کردند که این امر باعث منفی شدن تراز بانکها شد. از سوی دیگر قانونگذاران امریکایی نیز در تلاش برای محقق کردن بزرگترین محرک مالی هستند که البته شاید بتواند بخشی از کسبوکارهای بزرگ را نجات دهد که این امر به معنای تعطیلی کسبوکارهای کوچک است. اما وضعیت در اروپا به گونه دیگری پیش میرود و به نظر میرسد «زیاد خوب نیست». ارزیابی فعالیتها نشان میدهد که کارخانهها در تلاشند تا هزینهها را کاهش دهند، زیرا تقاضا کم و حاشیه سود بنگاهها نیز تا حد زیادی کاهش یافته است.
از سوی دیگر مشخص نیست کارفرماها تا کجا با برنامههای تمدید مرخصیها در فرانسه و آلمان همراه شوند که در این صورت و بهطور بالقوه میلیونها شغل در معرض خطر قرار میگیرد. در بخش آخر این گزارش نیز تصویری از آینده جهان پیش از به اتمام رسیدن سال جاری میلادی ترسیم شده که براساس آن به نظر میرسد بازارهای سرمایه در بین کمکهای دولت برای بهبود وضعیت اقتصادها و ناامیدی و نااطمینانی نسبت به آینده گرفتار شدهاند و گاهی صعود دارند و گاهی هم سقوط. «کاترین مان»، اقتصاددان ارشد جهانی در شرکت «سیتی گروپ» معتقد است باید به وضعیت فعلی به صورت بلندمدتتری نگاه کرد. «وارویک مک کیبین» از دانشگاه ملی استرالیا نیز بر این باور است که ویروس کرونا ممکن است تا ۲۰۲۵ در جهان باقی بماند و حدود ۳۵ تریلیون دلار به اقتصاد جهانی ضربه زند.