اقتصاد۲۴ - در روزهای گذشته دامنه نوسانات اقتصادی تا آن حد شدید شد که مرغ و تخم مرغ هر دو تا مرز گرانی و نایاب شدن پیش رفتند.
هرچند حالا بازار تخم مرغ از تاب و تب اخیر افتاده و صحبت از آن است که قیمت هر شانه آن در مسیر بازگشت به کانال ۱۴ هزار تومان حرکت میکند، اما مدیونید اگر تصور کنید این بالا و پایین شدن قیمتها ارتباطی با نایاب شدن ارز و.... ندارد.
هرچه باشد حالا ماه هاست که در بازارهای کشور قیمت شیر مرغ تا جان آدمیزاد گرفته با عنوان کلی تمام شدن ارز ارزان قیمت و یا عقب ماندن از قافله تورم واقعی رنگی اعیانی و لاکچری به خود گرفته است؛ نمونه آخرش هم تخم مرغی بود که به رغم جثه کوچک و شکننده اش از شدت نایابی برای مدتی کوتاه از مرز شانهای ۳۰ هزار تومان عبور کرد.
اگر بخواهیم متر و معیار سنجش ارزش کالاهای مختلف را نه با ریال رو به افول ایران که با دلار رو به صعود آمریکا بسنجیم؛ گرانیهای اخیر تا حدود زیادی قابل درک و فهم خواهد بود؛ هرچه باشد همین چند هفته پیش بود که مقام مسئولی در صنف قطعه سازان خودرو از گرانی بی حد و حصر بهای خودروهای ساخت داخل به ریال دفاعی جانانه کرد و گفت برای همین خودروهای مشتریان خارجی صف کشیده اند که پول نقدشان دلار آمریکاست.
از اصل مطلب دور نیفتیم، اینکه جوجه مرغهای سر از تخم درنیاورده چطور پس از یک پرش برق آسا و بلند در آسمان قیمتهای بازار ایران اوج گرفتند و حالا به ناگهان تصمیم به فرود گرفته اند درست معلوم نیست، شاید این وضعیت با بسته شدن مراودات بازرگانی ایران و همسایه غربی اش یعنی عراق مرتبط باشد و یا شدیدتر شدن بازرسیهای گاه و بیگاه واحدهای صنفی باعث شده است تا سازمان مافیایی که حوزه تخصصی فعالیتهایش بازار تخم مرغ است در ادامه نقشههای خود فعلا تردید کند.
اما در این میان شاید بتوان برای واکنش توییتری به موقع معاون اول رئیس جمهوری هم سهم به سزایی درنظر گرفت؛ هرچه باشد اسحاق جهانگیری یکی از آخرین پستهای توییتری خود را به صورت رشتهوار به تصمیم دولت برای مقابله با موضوع گرانی تخم مرغ اختصاص داد و نوشت: «امیدوارم با جلسهای که با دستور رئیس جمهور برای ایجاد هماهنگی میان دستگاههای ذی ربط تشکیل شده بود در بازار تخم مرغ کشور طی روزهای آینده آرامش برقرار شود».
بیشتر بخوانید: دلیل آشفتگی قیمت اقلام مواد غذایی چیست؟/ دولت بازار را رها کرده است
قطعا حافظه تاریخی افکار عمومی تمامی اقداماتی را که در این مقطع حساس منجر به متعادل شدن بازار گسترده تخم مرغ کشور خواهد شد را همواره به همان میزانی به یاد خواهند داشت که در سه سال پیش بازار به شدت نوسانی، اما تک نرخی ارز ایران با خلق مفهوم «دلار ۴۲۰۰ تومانی جهانگیری» چندین و چند نرخی شد.
فقط به یادآوردن اینکه در نتیجه این اقدام دستور دولت چه لطماتی به پیکر اقتصاد ایران وارد آمد و باعث شد تا گروههای موسوم به رانتخواران اقتصادی به نام واردات، انواع و اقسام کالاهای ضروری و مصرفی و غیر مصرفی از سهمیه محدود ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی یا همان دلار جهانگیری نهایت استفاده را بکنند میتواند به اندازه کافی موجبات نگرانی از بازار فردای تخم مرغ در ایران را رقم بزند، بازاری چند نرخی که در جدول قیمتهای آن تخم مرغ جهانگیری به صورت محدود و کنترل شده در کف قیمتها قرار دارد و در مقابل معلوم نیست که هیچ تضمینی برای محدود شدن دیگر قیمتها عرضه شده وجود داشته باشد.
به اعتقاد کارشناسان مسائل اقتصادی، بهتر است دولت در تنظیم بازار ایفای نقش نکند و صرفا بر بازار نظارت داشته باشد نه آنکه بخواهد برای هر کالایی قیمت گذاری کند. اصل در اقتصاد امروز، کشف و تعیین قیمت از طریق عرضه و تقاضا در بازار است، نه آنکه دولتها خود مستقیما اقدام به قیمتگذاری کالاها کنند؛ مثال بارز شکست خورده این سیاست را می توان در دلار ۴۲۰۰ تومانی یا دلار جهانگیری جستجو کرد که با وجود گذشت کمتر از سه سال از آن هنوز اقتصاد ایران تبعات آن را پس میدهد و جالب اینکه تا امروز هم کسی از دولتمردان پشت آن تصمیم نایستاده و حتی از آن نیز شانه خالی میکنند و به گردن دیگری میاندازند.