اقتصاد۲۴ - ولی‌الله سیف، رئیس کل سابق بانک مرکزی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی با اشاره به رشد ۴۰۰ درصدی قیمت ارز از ابتدای سال ۹۷ تاکنون و علل این رشد شتابان، به بانک مرکزی توصیه کرد جهت مهار قیمت ارز، کنترل معاملات فردایی را به دست بگیرد.
متن کامل یادداشت به این شرح است:
در شرایط حاضر شاهد شدت التهاب در بازار ارز هستیم که موجبات نگرانی مسؤلین، فعالین اقتصادی و آحاد مردم را فراهم کرده است. این پدیده جدیدی نیست و در گذشته هم سابقه داشته است، ولی می‌توان گفت از حیث شدت و دامنه نوسانات و همچنین طول دوره زمانی، در مقایسه با گذشته بی‌سابقه است. از اوایل سال ۹۷ تا به‌حال نرخ ارز بیش از ۴۰۰ درصد افزایش را به خود دیده است و علاوه بر آن شاهد نوسانات شدیدی هم بوده‌ایم که فعالیت‌های اقتصادی را به شدت تحت تأثیر قرار داده و ظاهراً همچنان ادامه دارد.
تردیدی نیست دلیل اصلی این امر، محدودیت‌های ناشی از تحریم و همچنین تورم شتابنده‌ای است که در اقتصاد با آن مواجه هستیم. درعین‌حال عواملی وجود دارند که در صورت عدم کنترل، موجب افزایش شدت و دامنه نوسانات می‌شوند. یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار، بازار‌های غیر رسمی هستند که در شرایط نوسانی و التهاب در بعضی از نقاط تهران، برخی شهرستان‌ها و برخی کشور‌های همسایه توسط سفته‌بازان و نوسان‌گیران ایجاد شده و رونق می‌گیرند.
بیشتر بخوانید:دلاری‌ها به سرنوشت بورسی‌ها مبتلا می‌شوند؟/ دولت از بازار دلار و بورس نوسان می‌گیرد
بی‌تردید در صورتی‌که حاکمیت نسبت به این عوامل بی‌تفاوت باشد و آن‌ها را به حال خود رها کند، سفته‌بازان اعلام نرخ ارز در بازار را به‌دست گرفته و عملاً کنترل بازار را از دست بانک مرکزی خارج می‌کنند.
مهمترین این بازارها، بازار معاملات فردایی است که متأسفانه این روز‌ها شاهد رونق مجدد فعالیت آن هستیم. البته در این مجال قصد تبیین علمی اهمیت این بازارها و نحوه عملکرد و تأثیرگذاری آن‌ها بر اقتصاد کشور را ندارم. در مورد عوامل و متغیر‌های میان و بلند مدت تأثیرگذار بر بازار ارز هم در فرصتی دیگر نکاتی را به عرض خواهم رساند.
اما آنچه در کوتاه مدت و به فوریت باید انجام شود این است که بازار غیر رسمی معاملات فردایی -که تجربه نشان داده، علیرغم دستورات و اقدامات قهری توانسته است به فعالیت‌های خود ادامه دهد و عملاً با استفاده از کانال‌های تلگرامی و شبکه مجازی تعیین کننده نرخ ارز در اقتصاد باشد-، به نوعی تحت کنترل بانک مرکزی قرار گیرد.
بانک مرکزی باید با اختیارات کامل، اعتماد به نفس و اطمینان از حمایت‌های حاکمیت به شیوه مناسب در این بازارها ورود کرده و سعی کند در عمل کنترل آن‌ها را به دست گیرد و به دلالان و نوسان‌گیرانی که برای تأمین منافع خود، اقتصاد کشور را با چالش روبرو می‌کنند اجازه ضربه‌زدن به اقتصاد ملی را ندهد.