اقتصاد۲۴ - نرخ‌نامه جدید پرواز‌های داخلی درحالی اعلام شده که مخالفت مجلس، وزیر راه و سازمان هواپیمایی را به دنبال داشته است. دلیل این گرانی، الزام شرکت‌های هواپیمایی برای رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در پرواز‌ها و فروش صندلی‌های پروازی به صورت یک نفر در میان و افزایش نرخ ارز اعلام شده است. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی گفته است: بلیت پرواز‌ها ۸۰ درصد گران شده که ۴۰ درصد آن سهم ارز ۲۷ هزار تومانی و ۴۰ درصد سهم مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ بلیت پرواز در بیش از ۶۰ مسیر داخلی به بیش از یک میلیون تومان می‌رسد. کف قیمت حدود ۵۰۰ هزار تومان تعیین شده و در طولانی‌ترین مسیر هوایی (تهران ـ بندرعباس)، قیمت به دو میلیون و ۶۷۴ هزار تومان رسیده است. قیمت مسیر پرتردد تهران ـ مشهد از ۶۵۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۳۵۵ هزار تومان تعیین شده است. با این حساب یک خانواده چهارنفره برای یک سفر هوایی تهران ـ مشهد به صورت رفت و برگشت، در ارزان‌ترین حالت باید پنج میلیون و ۲۰۰ هزار تومان هزینه کند.
بیشتر بخوانید:مخالفت با رهاسازی قیمت بلیت هواپیما
وزیر راه نسبت به این قیمت‌ها که طبق اعلام انجمن شرکت‌های هواپیمایی قرار بود از اول آبان‌ماه اجرا شود، واکنش نشان داده و گفته که این قیمت‌ها اعتبار ندارد. سازمان هواپیمایی نیز در واکنشی مبالغ تعیین‌شده را منصفانه ندانسته است. کمیسیون عمرانی مجلس شورای اسلامی هم تاکید کرده که به موضوع افزایش قیمت بلیت هواپیما به صورت جدی وارد خواهد شد.
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، اما هنوز به این افزایش قیمت که سفر را گران‌تر و از دسترس بیشتر مردم خارج می‌کند، واکنشی نداشته است. هرچند این وزارتخانه در دوره‌های پیشین نیز واکنشی به افزایش هزینه سفر‌های هوایی نداشت و این حوزه را خارج از وظایف و ماموریت خود می‌دانست، با این حال بیشتر فعالان گردشگری گرانی پرواز‌های داخلی را در شرایط کنونی اقدامی بی‌تدبیرانه دانسته‌اند. از طرفی گرانی پرواز‌ها زمزمه‌هایی را برای افزایش قیمت در دیگر بخش‌های خدماتی سفر از جمله هتل‌ها بلند کرده است.
با وجود تمام این مخالفت‌ها و اعتراض‌ها، اما مقصود اسعدی سامانی ـ دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی ـ یادآوری کرده که طبق برنامه پنج‌ساله پنجم و ششم توسعه نرخ بلیت پرواز‌های داخلی آزاد شده، یعنی شرکت‌های هواپیمایی بر اساس عرضه و تقاضا به صورت رقابتی نرخ بلیت خود را تعیین می‌کنند و به فروش می‌رسانند.
حرمت‌الله رفیعی، رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی نیز در اعتراض به نرخ‌نامه جدید شرکت‌های هواپیمایی که هزینه سفر‌های هوایی را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد، تعیین کف قیمت برای بلیت پرواز و آزاد گذاشتن سقف قیمت را خلاف قانون آزادسازی نرخ و اصل عرضه و تقاضا دانست و به ایسنا گفت: وزیر راه به صراحت با این نرخ‌نامه مخالفت کرده است، ضمن این‌که قانون مطابق اصل آزادسازی نرخ این اجازه را به انجمن شرکت‌های هواپیمایی نمی‌دهد که برای پرواز‌ها نرخ تعیین کنند، بلکه همان‌طور که در قانون هم صراحتا اشاره شده عرضه و تقاضا باید تعیین‌کننده قیمت بلیت پرواز باشد.
او ادامه داد: حکایت شرکت‌های هواپیمایی مثل صنعت خودروسازی شده است، ۱۰ هزار پرسنل سپر بلا قرار می‌گیرند و به ۸۰ میلیون نفر ظلم می‌شود. وقتی قیمت‌ها را بالا می‌برند ادله می‌آورند که آن ۱۰ هزار نفر در معرض بیکاری قرار گرفته‌اند و خودرو‌هایی را که غیراستاندارد است با بالاترین قیمت ممکن به مردم می‌فروشند و قیمت یک پراید را هم‌ردیف با قیمت جهانی مرسدس بنز کرده‌اند. در صنعت هوایی هم با وجود هواپیما‌های از رده خارج که البته با سرمایه مردم این کشور خریداری شده، با تهدید تعدیل نیرو، قیمت بلیت پرواز را افزایش می‌دهند. درحالی که قیمت پرواز‌های داخلی ما همین حالا هم نسبت به کشور‌های دیگر گران است.
رفیعی افزود: شرکت‌های هواپیمایی در تعیین قیمت به هیچ‌وجه از قانون عرضه و تقاضا پیروی نمی‌کنند. شیوه نرخ‌گذاری بلیت هواپیما در کشور ما به این شکل است که یک رقم را به عنوان کف نرخ تعیین می‌کنند که به این ترتیب شرکت‌های هواپیمایی و آژانس‌ها اجازه ندارند پایین‌تر از آن نرخ بفروشند. از آن طرف، سقف نرخ را باز می‌گذارند. این‌طور می‌شود که قیمت بلیت مسیر تهران ـ استانبول وقتی به ۵۰ تا ۶۰ میلیون می‌رسد آقایان می‌گویند این رقم طبیعی است، اما چرا همان نرخ به یک‌باره چهار و نیم میلیون می‌شود؟ یا می‌گویند قیمت بلیت مسیر ایران تا آمریکا به ۳۰۰ میلیون تومان رسیده است، ولی وقتی بررسی می‌کنیم به نرخ‌های ۳۰ تا ۶۵ میلیون تومان (یک‌طرفه) می‌رسیم. چرا این حرف‌ها را می‌زنند، چه هدفی دارند؟!
او اضافه کرد: در شرایطی که پرواز‌های ترکیه کامل برقرار نشده است و بلیت به قیمت چهار پنج میلیون تومان پیدا می‌شود، بعضی شرکت‌های هواپیمایی داخلی بلیت یک‌طرفه تهران ـ استانبول را تا ۲۰ میلیون تومان می‌فروشند و قیمت را قفل می‌کنند. چرا نرخ‌ها سقف ندارد؟ وقتی فقط کف قیمت را آن هم به این شکل گران تعیین می‌کنند، حق افراد کم‌توان را ضایع کرده‌اند و به آن‌ها ظلم می‌شود. گروهی از مسافران هستند که در زمان خلوتی سفر، بلیت هواپیما می‌خرند و سالی یک سفر مشهد و یا به دیدار خانواده می‌روند. وقتی کف قیمت گران باشد، در فصل خلوتی سفر که تقاضا پایین است دیگر نمی‌توان بلیت را ارزان فروخت، و آن قشر هم از سفر محروم می‌شود.
رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی هشدار داد: با گرانی بلیت هواپیما باید منتظر افزایش نرخ در دیگر بخش‌ها به ویژه خدمات گردشگری از جمله هتل‌ها و دیگر ناوگان حمل و نقل عمومی باشیم، چه بسا که این افزایش نرخ روی کالا‌ها و خدمات غیرمرتبط هم تاثیر بگذارد؛ بنابراین باید پاسخگوی این عملکردشان باشند، چرا در این شرایط اقتصادی، فضا را به هم می‌ریزند؟
رفیعی درباره تاثیر افزایش نرخ بر سفر‌های داخلی نیز اظهار کرد: درحال حاضر سفر به معنی گردشگری و تور به ندرت انجام می‌شود، البته در پایان تابستان شاهد تحرک کوچکی بودیم، اما با اوج گرفتن آمار مبتلایان کرونا و آغاز فصل سرما، دوباره تقاضا برای سفر کاهش پیدا کرده است. از طرفی با وجود آن‌که قرار است نرخ‌های جدید از آبان‌ماه اجرا شود، اما اعلام آن در مقطع کنونی، تقاضا برای سفر هوایی را در چند روز گذشته با ریزش مواجه کرد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ بلیت پرواز در بیش از ۶۰ مسیر داخلی به بیش از یک میلیون تومان می‌رسد. کف قیمت حدود ۵۰۰ هزار تومان تعیین شده و در طولانی‌ترین مسیر هوایی (تهران ـ بندرعباس)، قیمت به دو میلیون و ۶۷۴ هزار تومان رسیده است. قیمت مسیر پرتردد تهران ـ مشهد از ۶۵۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۳۵۵ هزار تومان تعیین شده است. با این حساب یک خانواده چهارنفره برای یک سفر هوایی تهران ـ مشهد به صورت رفت و برگشت، در ارزان‌ترین حالت باید پنج میلیون و ۲۰۰ هزار تومان هزینه کند.
بیشتر بخوانید:مخالفت با رهاسازی قیمت بلیت هواپیما
وزیر راه نسبت به این قیمت‌ها که طبق اعلام انجمن شرکت‌های هواپیمایی قرار بود از اول آبان‌ماه اجرا شود، واکنش نشان داده و گفته که این قیمت‌ها اعتبار ندارد. سازمان هواپیمایی نیز در واکنشی مبالغ تعیین‌شده را منصفانه ندانسته است. کمیسیون عمرانی مجلس شورای اسلامی هم تاکید کرده که به موضوع افزایش قیمت بلیت هواپیما به صورت جدی وارد خواهد شد.
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، اما هنوز به این افزایش قیمت که سفر را گران‌تر و از دسترس بیشتر مردم خارج می‌کند، واکنشی نداشته است. هرچند این وزارتخانه در دوره‌های پیشین نیز واکنشی به افزایش هزینه سفر‌های هوایی نداشت و این حوزه را خارج از وظایف و ماموریت خود می‌دانست، با این حال بیشتر فعالان گردشگری گرانی پرواز‌های داخلی را در شرایط کنونی اقدامی بی‌تدبیرانه دانسته‌اند. از طرفی گرانی پرواز‌ها زمزمه‌هایی را برای افزایش قیمت در دیگر بخش‌های خدماتی سفر از جمله هتل‌ها بلند کرده است.
با وجود تمام این مخالفت‌ها و اعتراض‌ها، اما مقصود اسعدی سامانی ـ دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی ـ یادآوری کرده که طبق برنامه پنج‌ساله پنجم و ششم توسعه نرخ بلیت پرواز‌های داخلی آزاد شده، یعنی شرکت‌های هواپیمایی بر اساس عرضه و تقاضا به صورت رقابتی نرخ بلیت خود را تعیین می‌کنند و به فروش می‌رسانند.
حرمت‌الله رفیعی، رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی نیز در اعتراض به نرخ‌نامه جدید شرکت‌های هواپیمایی که هزینه سفر‌های هوایی را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد، تعیین کف قیمت برای بلیت پرواز و آزاد گذاشتن سقف قیمت را خلاف قانون آزادسازی نرخ و اصل عرضه و تقاضا دانست و به ایسنا گفت: وزیر راه به صراحت با این نرخ‌نامه مخالفت کرده است، ضمن این‌که قانون مطابق اصل آزادسازی نرخ این اجازه را به انجمن شرکت‌های هواپیمایی نمی‌دهد که برای پرواز‌ها نرخ تعیین کنند، بلکه همان‌طور که در قانون هم صراحتا اشاره شده عرضه و تقاضا باید تعیین‌کننده قیمت بلیت پرواز باشد.
او ادامه داد: حکایت شرکت‌های هواپیمایی مثل صنعت خودروسازی شده است، ۱۰ هزار پرسنل سپر بلا قرار می‌گیرند و به ۸۰ میلیون نفر ظلم می‌شود. وقتی قیمت‌ها را بالا می‌برند ادله می‌آورند که آن ۱۰ هزار نفر در معرض بیکاری قرار گرفته‌اند و خودرو‌هایی را که غیراستاندارد است با بالاترین قیمت ممکن به مردم می‌فروشند و قیمت یک پراید را هم‌ردیف با قیمت جهانی مرسدس بنز کرده‌اند. در صنعت هوایی هم با وجود هواپیما‌های از رده خارج که البته با سرمایه مردم این کشور خریداری شده، با تهدید تعدیل نیرو، قیمت بلیت پرواز را افزایش می‌دهند. درحالی که قیمت پرواز‌های داخلی ما همین حالا هم نسبت به کشور‌های دیگر گران است.
رفیعی افزود: شرکت‌های هواپیمایی در تعیین قیمت به هیچ‌وجه از قانون عرضه و تقاضا پیروی نمی‌کنند. شیوه نرخ‌گذاری بلیت هواپیما در کشور ما به این شکل است که یک رقم را به عنوان کف نرخ تعیین می‌کنند که به این ترتیب شرکت‌های هواپیمایی و آژانس‌ها اجازه ندارند پایین‌تر از آن نرخ بفروشند. از آن طرف، سقف نرخ را باز می‌گذارند. این‌طور می‌شود که قیمت بلیت مسیر تهران ـ استانبول وقتی به ۵۰ تا ۶۰ میلیون می‌رسد آقایان می‌گویند این رقم طبیعی است، اما چرا همان نرخ به یک‌باره چهار و نیم میلیون می‌شود؟ یا می‌گویند قیمت بلیت مسیر ایران تا آمریکا به ۳۰۰ میلیون تومان رسیده است، ولی وقتی بررسی می‌کنیم به نرخ‌های ۳۰ تا ۶۵ میلیون تومان (یک‌طرفه) می‌رسیم. چرا این حرف‌ها را می‌زنند، چه هدفی دارند؟!
او اضافه کرد: در شرایطی که پرواز‌های ترکیه کامل برقرار نشده است و بلیت به قیمت چهار پنج میلیون تومان پیدا می‌شود، بعضی شرکت‌های هواپیمایی داخلی بلیت یک‌طرفه تهران ـ استانبول را تا ۲۰ میلیون تومان می‌فروشند و قیمت را قفل می‌کنند. چرا نرخ‌ها سقف ندارد؟ وقتی فقط کف قیمت را آن هم به این شکل گران تعیین می‌کنند، حق افراد کم‌توان را ضایع کرده‌اند و به آن‌ها ظلم می‌شود. گروهی از مسافران هستند که در زمان خلوتی سفر، بلیت هواپیما می‌خرند و سالی یک سفر مشهد و یا به دیدار خانواده می‌روند. وقتی کف قیمت گران باشد، در فصل خلوتی سفر که تقاضا پایین است دیگر نمی‌توان بلیت را ارزان فروخت، و آن قشر هم از سفر محروم می‌شود.
رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی هشدار داد: با گرانی بلیت هواپیما باید منتظر افزایش نرخ در دیگر بخش‌ها به ویژه خدمات گردشگری از جمله هتل‌ها و دیگر ناوگان حمل و نقل عمومی باشیم، چه بسا که این افزایش نرخ روی کالا‌ها و خدمات غیرمرتبط هم تاثیر بگذارد؛ بنابراین باید پاسخگوی این عملکردشان باشند، چرا در این شرایط اقتصادی، فضا را به هم می‌ریزند؟
رفیعی درباره تاثیر افزایش نرخ بر سفر‌های داخلی نیز اظهار کرد: درحال حاضر سفر به معنی گردشگری و تور به ندرت انجام می‌شود، البته در پایان تابستان شاهد تحرک کوچکی بودیم، اما با اوج گرفتن آمار مبتلایان کرونا و آغاز فصل سرما، دوباره تقاضا برای سفر کاهش پیدا کرده است. از طرفی با وجود آن‌که قرار است نرخ‌های جدید از آبان‌ماه اجرا شود، اما اعلام آن در مقطع کنونی، تقاضا برای سفر هوایی را در چند روز گذشته با ریزش مواجه کرد.