اقتصاد۲۴ - هنوز بلاتکلیفی فعالان معدنی در زنجیره تولید فولاد کشور ادامه دارد تا جایی که هر روز وضعیت سخت تری را در برابر ناملایمتی‌ها تحمل می‌کنند.
بار‌ها فعالان معدنی بر این موضوع تاکید داشتند که سرکوب قیمت‌ها در زنجیره تولید محصولات فولادی به نفع سایر حلقه‌ها و به ضرر بخش معدن انجام می‌شود و سودآوری این بخش را تهدید می‌کند.
از این رو یکی از اصلی‌ترین مطالبات در زنجیره فولاد کشور واقعی شدن قیمت هاست، قیمت‌هایی که به طور دستوری تعیین شده و به نفع حلقه‌های پایین دستی عمل می‌کند و در عمل توان صادراتی بخش معدن را تضعیف کرده است.
سرکوب قیمت محصولات معدنی در حالی انجام می‌شود که هیچ کسری در تامین مواد اولیه مورد نیاز فولادسازان نیست، اما این واحد‌ها می‌خواهند مواد اولیه را نه با قیمت واقعی بلکه با قیمت ارزان دریافت کنند.
این نوع قیمت گذاری دستوری، تولید و در نتیجه صادرات محصولات را مختل کرده هرچند تا امروز تولید متوقف نشده، اما ضررو زیان حاصل از سرکوب قیمت‌ها بدنه این بخش را خدشه دار کرده است.
ضرورت بازنویسی برنامه‌های حمایتی از سنگ آهنی‌ها
فعالان اقتصادی معتقدند که سرنوشت صنعت خودرو برای زنجیره فولاد نیز بازنویسی شده است. در همین رابطه سعید صمدی، رئیس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران درگفتگو با اقتصاد۲۴ گفت: اساساً با توجه به وضعیت کشور که دچار تورم ساعتی شده است و لحظه به لحظه این تورم تمام موارد را در اقتصاد شامل می‌شود و از همه مهمتر اینکه این شرایط وخیم تورمی وارد صنعت فولاد هم شده است.
صمدی ادامه داد: به طور مثال دو هفته پیش شمش فولاد خوزستان ۱۱ میلیون تومان معامله شد که رقم بی ربطی بوده و غیر منطقی است؛ از اینرو وزارت صمت در این شرایط ترجیح می‌دهد دوباره سیگنال افزایش قیمت در سیستم وارد نکند تا بازار نخواهد از این شرایطی که هست بدتر و گران‌تر شود.
وی تصریح کرد: مهمترین بحث در تعدیل قیمت این است که نرخ سنگ آهن بالا برود؛ اما باید پذیرفت که در کوتاه مدت نباید شوک‌های جدیدی به بخش صنایع معدنی وارد شود و اگر دولت تصمیمی برای این بخش درنظر گرفته است قطعاً باید روشی باشد که جنبه حمایتی از زنجیره فولاد را به همراه داشته باشد.
رئیس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران یادآور شد: در بلند مدت اگر قرار باشد دولت تولید سنگ آهن کشور را افزایش دهد باید به سراغ ذخایر کم عیار برود تا شرایط از این پیچیده‌تر نشود.
بیشتر بخوانید: نبرد نابرابر معدنی‌ها و فولادی‌ها به ضرر اقتصاد است
به گفته این فعال معدنی، کشور دارای ذخایر سنگ آهن عیار بالا نیز هست، در حالی که در دنیا از تمامی ذخایرشان استفاده می‌کنند و طبیعی است که برای تعادل بخشی به نظام تولید و حفظ جنبه‌های قیمتی آن با توجه به ذخایر مختلف برنامه ریزی و قیمت گذاری‌ها برای تمام سطوح‌های مختلف سنگ آهن صورت بگیرد.
صمدی با تاکید بر اینکه در حال حاضر در این شرایط و با این قیمت یکسری ذخایر عمیق، نیاز به سرمایه گذاری و فرآوری بیشتری دارند، گفت: طبعاً در بلندمدت (۱۰ یا ۲۰ سال آینده) برای تأمین سنگ آهن کشور به سراغ ذخایر مختلف خواهند رفت و آن ذخایر را هم نمی‌توان شش ماهه یا یک ساله احیاء کرد.
وی افزود: اصل پروسه احیای ذخایر سنگ آهن پنج ساله بوده و حتی ممکن است به ۱۰ سال هم زمان احتیاج داشته باشد، طبیعتاً اگر قرار باشد سرمایه گذاران به سمت آن ذخایر بروند باید چشم انداز سنگ آهن از چیزی که در حال حاضر هست بسیار روشن‌تر باشد.
رئیس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران در همین خصوص بیشتر توضیح داد و گفت: چشم انداز فعلی سنگ آهن فقط برای معادن پرعیار و معادنی که از گذشته بر روی آن‌ها سرمایه گذاری شده مناسب است؛ زیرا این معادن با دلار هزار تومان و زیر هزار تومان و نهایتاً دلار سه هزار تومان سرمایه گذاری شده است.
صمدی ادامه داد: اگر قرار باشد معدن را با دلار ۳۰ هزار تومان سرمایه گذاری کنند دیگر این قیمت‌ها اقتصادی نیست، اگر قرار باشد به سراغ ذخایر غیرمتعارف بروید شرایط سخت‌تر می‌شود و این پیچیدگی‌ها شرایط معادن سنگ آهن را به مخاطره انداخته است.
وی با اشاره به اینکه وضعیت بازار نسبت به مسائل اقتصادی بی‌ربط شده است، چراکه قیمت‌ها بی‌دلیل بالا می‌رود و هیچ چیز حساب و کتاب ندارد، گفت: عملا جلوی صادرات سنگ آهن را گرفتند و اصلاً صادراتی نیست و این لطمه‌ها برای بخش معدن به ویژه سنگ آهن که نبض اقتصاد در صنعت فولاد را در دست دارد خطرناک و غیر قابل جبران خواهد بود.
رئیس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران یادآور شد: اما در مقابل سنگ آهنی‌ها، همیشه فولادسازان از نظر رسانه‌ای بسیار قوی بوده و هستند و رانت قوی نیز برای برقراری ارتباط با دولت دارند وگرنه اصلاً منطقی نیست که شرایط قیمت گذاری برای فولادی‌ها که در میانه زنجیره فولاد قرار دارند، از سنگ آهنی‌ها که خط مقدم این زنجیره هستند منفعت بیشتری را کسب کنند.
صمدی در پایان تاکید کرد: زمانی که می‌خواهند ثبات و توسعه را به اقتصاد کشور برگردانند تنها با ابزار سیاست‌های تحمیلی اعمال قیمت به بخش سنگ آهن و زنجیره فولاد درصدد نتیجه‌گیری هستند، با این کار تورم را به کل کشور تحمیل می‌کنند و یک سونامی تورم به سمت قیمت تمام شده کالا‌های معدنی برمی‌گردانند و این اصلا به صلاح اقتصاد و ارزآوری کشور نیست.