اقتصاد۲۴ - این روزها نه تنها وضعیت صنعت خودرو که وضعیت بازار خودرو هم متلاطم است و حتی دولت نیز قادر به کنترل آن نیست. اگرچه این روزها با اخباری نظیر «ریزش قیمت خودرو» مواجهیم اما این کاهش‌ها حالت تصنعی پیدا کرده است چرا که آنقدر قیمت‌ها بالا رفت که دیگر پایین آمدن چهار تا پنج میلیونی قیمت‌ها نیز دوای درد مصرف کنندگان حقیقی نیست.
از سوی دیگر تمهیدات دولت و خودروسازان در پیش فروش خودرو برای کنترل وضعیت بازار نیز کارگشا نبوده و بسیاری همین سیاست‌ها را عامل نابسامانی این بازار می‌دانند.
به اعتقاد کارشناسان، خودروساز در قرعه‌کشی باید این اطمینان را به متقاضیان و ثبت‌نام‌کنندگان در فروش فوق‌العاده بدهد که این طرح در صحت و درستی انجام می شود و تخلفی در این زمینه صورت نمی گیرد. از سوی دیگر این نوع طرح ها تاکنون هیچ تأثیر مثبتی بر بازار خودرو نگذاشته و البته وضعیت را برای مشتری واقعی سخت تر کرده است.
این روزها اگرچه قیمت خودرو همچنان سیر نزولی را طی می‌کند اما مشتریان واقعی ناراضی تر از گذشته در انتظار تصمیم صحیحی از سوی متولیان هستند .
۲۸ خودروساز همچنان سرگردان
امیرحسین کاکایی، کارشناس صنعت خودرو در گفتگو با اقتصاد ۲۴ گفت: کشوری که ۲۸ خودروساز دارد چرا به فکر چاره‌ای برای مشکلات این صنعت نیست. امروز برای دولت تولید خودرو مهم نیست بلکه تنها گذراندن شرایط مهم شده است. به طور مثال عده زیادی از مردم معتقدند با چینی‌ها دوست شده ایم که به ما تکنولوژی بدهند چرا همه یادشان می‌رود که همین چینی‌ها با ۲۸ خودروساز ما شریک بودند و هنگامی که تحریم‌ها شروع شد همه آن‌ها فرار کردند و عده اندکی باقی ماندند. هم مردم یادشان می‌رود هم در وضعیت بدتر سیاستمدارانمان هم گاهی اوقات فراموش می‌کنند، یعنی یادشان می‌رود چه اتفاقاتی افتاده است!.
کاکایی افزود: طرح‌های قرعه کشی و ثبت نام‌های اینترنتی در فضایی که خودروساز برای تولید حمایت نمی‌شود هیچ گاه موفق نمی‌شود و قطعاً تأثیرنامطلوبی بر اقتصاد خواهد گذاشت.
این تحلیلگر صنعت خودرو گفت: راه حل اصلی این است که بازار را رها کنند و قیمت‌ها را آزاد و به تولید بپردازند. البته این موضوع دو ضرر برای سیاستمداران دارد؛ یکی اینکه از چشم مردم می‌افتند، زیرا یک واقعیت تلخ را می‌خواهند بگویند و شاید مردم ناراضی می‌شوند، دوم اینکه وقتی می‌خواهند کار تولید را شروع کنند دیگر با دستور دادن به هدف اصلی نمی‌رسند چراکه باید از عقل استفاده کنند و کار کنند تا تولید افزایش یابد.
وی تاکید کرد: در حال حاضر متأسفانه چون کاری نمی‌توانند انجام دهند اصرار بر قیمت گذاری دستوری و در این شرایط قرعه کشی دارند و این را به عنوان یکی از راه حل‌هایی که مردم را آرام می‌کند، مطرح می‌کنند.
توزیع رانت به جای اجرای عدالت در قرعه‌کشی‌های خودرو
کاکایی یادآور شد: ادامه چنین طرح‌هایی به مردم این ضمانت را می‌دهد که در ظاهر عدالت را اجرا می‌کنیم اما در واقع ترویج رانت را تقویت می‌کنند و این لاتاری ملی زیان خود را در آینده نه چندان دور نشان خواهد داد.
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: واقعیت این است که این طرح‌هایی که در پیش گرفته شده و با سرعت درحال اجراست هیچ دردی را از جامعه دوا نمی‌کند، فقط در ظاهر نشان می‌دهد در توزیع رانت، عدالت رعایت می‌شود.
بیشتر بخوانید: دولت هم صنعت خودرو را نابود کرد هم مردم را گرفتار قیمت‌ها/ فرمان نابودی صنعت خودرو به دست عده‌ای خاص
کاکایی ادامه داد: حتی موضوع عدالت نیز از دید مردم همچنان ناعادلانه است. مردم نمی‌پذیرند که این نوع قرعه کشی‌ها بدون رانت بوده باشد و از سوی دیگر همچنان شاهد نابسامانی بازار خودرو هم هستند، پس این همه بگیروببند دولت در بازار صنعت به کجا رسید و چه نتیجه‌ای در پی داشت؟ قطعاً هیچ!
به گفته این کارشناس صنعت خودرو، از طرفی خودروسازان هم نمی‌توانند کاری انجام دهند البته ناگفته نماند که این خودروساز نیست که می‌خواهد قرعه کشی کند، بالأخره خودروساز می‌خواهد نقدینگی مورد نیازش را تأمین کند پس مجبور است محصول را به فروش برساند و دولت به او می‌گوید شرمنده اگر قصد فروش داری باید با این قیمت غلط بفروشی و روش قرعه کشی را بپذیری؛ درنتیجه خودروساز نقش مجری را دارد.
وی صنعت خودروسازی را یک صنعت سنگین بزرگ تولیدی توصیف کرد و گفت: توقف ولو یکه هفته‌ای خط تولید خودروسازان درد بزرگی است لذا فعلا برای خودروسازان این مهمتر است که این جریان (تولید همراه باضرر) وجود داشته باشد و در حال حاضر به همین صورت در حال ادامه فعالیت تولیدی هستند و نقدینگی مورد نیاز خود را از فروش سهام و فروش اموال خود تأمین می‌کنند و مشخص نیست این شرایط ناگوار چه زمانی تمام می‌شود؛ این منبع ناپایدار به زیان قطعی برای خودروسازان تحمیل می‌شود.
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: در حال حاضر مبلغ طلب خودروسازان آنقدر هنگفت است که نمی‌شود آن را پنهان کرد. امروز مدیران باید مدیریت هایشان را بهبود دهند، اما هنگامی که این ارقام درشت را مشاهده می‌کنند دیگر نمی‌توانند به ادامه فعالیت خودروسازی خود امیدوار باشند و ناگزیر هر تصمیمی که به این صنعت تحمیل می‌شود را باید بپذیرند و عاقبت این پذیرش هم امروز با این شرایط قابل دیدن است.
به گفته کاکایی، دو خودروساز اصلی ما هم از نظر حقوقی دولتی نیستند، اما از نظر اجرایی تحت نفوذ دولت هستند و همچنان به یکسری رویه‌ها علیرغم اینکه خودشان هم می‌دانند برخلاف تولید است و موجبات تخریب این صنعت را فراهم می‌کند، ادامه می‌دهند.
وزرای صمت یا شجاعت یا قدرت لازم برای حل نابسامانی صنعت خودرو را ندارند
وی ادامه داد: وزیران صمت در مورد این مشکلات صحبت می‌کنند و واقعیت‌ها را می‌گویند، اما حتی شخصی مانند وزیر فعلی هم با اینکه می‌داند باید چه اقدامی انجام دهد در فضای سیاسی که در کشور وجود دارد عملاً یا شجاعت یا قدرت لازمه را ندارد.
این تحلیگر صنعت خودرو تاکید کرد: باید هرچه سریعتر از تصمیمات نابجا کم شود و قیمت‌ها را اصلاح کنند و به تولید رونق دهند و توجه ویژه‌ای به تولید داشته باشند چراکه صنعت خودرو را وارد مسیری کرده اند که هیچ راهی برای بهبود شرایط باقی نمانده است.
کاکایی تاکید کرد: باید انرژی را از بازار برداشته و روی تولید، جهش تولید و رفع موانع تولید بگذارند. دولتمردان نباید در تولید دخالت کنند. متأسفانه اگرچه با انواع موانع در تولید خودرو مواجه هستیم و در کنار آن موانعی نیز از خارج از کشور تحمیل می‌شود، اما دولتمردان و سیاستمداران ما می‌توانستند در این مدت با تمرکز بر آن‌ها بسیاری از موانع را رفع کنند اما این کار را انجام نمی‌دهند چراکه تصمیمات غلط را به مسیر هموار تولید ترجیح می‌دهند. بهتر است به جای جلب نظر‌های کاذب به فکر برگرداندن تولید به صنعت خودرو باشید.
این کارشناس صنعت خودرو در پایان تاکید کرد: امروز هر طرحی که در بخش صنعت خودرو و بازار این محصولات از سوی دولت در حال اجراست، نابودی صنعت را رقم می‌زند، بهتر است هم اکنون به اصلاح رویه‌ها بپردازند چراکه صنعتی که تولید را با دستورات غلط پیش ببرد حکم نابودی آن پیش‌تر امضا شده است.