اقتصاد۲۴ - در تنگنای اقتصادی که هر روز بر صفحه تحریم های آمریکا علیه ایران افزوده می شود تنظیم قرارداد ایران و چین و قرارداد‌های اینچنینی تا حد زیادی می تواند تاب آوری ایران را در مواجهه با موانع خارجی بیشتر کند اما در این شرایط برنامه ریزی و حفظ طرح های توسعه ای در اولویت است .
امروز کشور علاوه بر رویارویی با ویروس کرونا با تحریم ها نیز در نبرد است، دو موضوع مهمی که اقتصاد کشور را هدف گرفته است.
در شرایط شیوع گسترده ویروس کرونا در کشورهای مختلف دنیا، دولت‌ها سیاست‌هایی را در حوزه تجارت برای رهایی از تبعات این بحران به کار گرفته اند و ابزارهای موثری در اختیار سیاست‌گذاران قرار گرفته است تا آثار مخرب کووید-۱۹ را به حداقل برسانند تا با استفاده از مکانیزم‌های صحیح و کارآمد، مسیری را انتخاب کنند که حداقل آسیب را متوجه بخش تجارت خود کنند و در مقابل برخی از کشورها روش‌های نادرست را انتخاب و تجارت خارجی شان را درگیر مخاطرات مختلف کرده‌اند؛ب حثی که امروز از سوی فعالان اقتصادی و صاحبنظران کشورمان بارها مورد تأکید قرار گرفته است .
موضوع تحریم ها نیز بخش بزرگی از اقتصاد و تجارت کشور را درگیر خود کرده و تاکنون دولتمردان با ارائه سیاست های برگرفته از دفاع اقتصادی، به دنبال دور زدن آن هستند.
متاسفانه امروز هر دو مقوله با فرازو فرودهایی مواجه شده که برخی سیاست های ناکارآمد و ضعیف، این دو مشکل بزرگ را بحرانی تر کرده و شاید در برخی از مسائل به مخاطره ای انداخته که راه نجات از آن بسیار دشوارتر از تحریم و کروناست!
موانع تجارت ایران و چین کجاست؟
در حال حاضر حدود ۲۷ درصد از صادرات غیرنفتی ایران به چین است. حال با توجه به این نوع روابط تجاری، خیز اجرای پروژه های توسعه صادرات به چین برای سال ۲۰۲۰ به دلیل کرونا متوقف شد اما باید از این توقف برای افزایش ظرفیت صادرات استفاده شود .
در همین رابطه مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین در گفتگو با اقتصاد۲۴ گفت: شرایط برای تجارت ما با همه دنیا خوب نیست، اما تجارت با کشور چین نسبت به بقیه کشورها بهتر است، یعنی در حال حاضر بهترین شریک تجاری ما چین است.
وی تصریح کرد: اما به این مفهوم نیست که ایران یک شرایط تجارت عالی با چین دارد. در حال حاضر بهترین کشوری که ایران می‌تواند با آن کار کند چین است، اما از تمام ظرفیت‌ها برای تجارت با چین استفاده نمی‌شود.
حریری با تاکید بر اینکه تحریم ها تأثیر خود را بر تجارت ما بیش از گذشته نشان داده است، ادامه داد: بخش عمده‌ای از تجارت ایران با چین، نفت است که آن بخش تقریباً به صفر رسیده است و حجم تجارت کاهش محسوسی پیدا کرده است.
این فعال اقتصادی درباره علت دیگر کاهش تجارت با چین چنین توضیح داد: کشور در حال حاضر درآمد‌های ارزی مناسب ندارد از اینرو تصمیم گرفته می‌شود واردات کاهش پیدا کند برای همین واردات ۲۵۰۰ تا ۲۶۰۰ کالا در مجموع ممنوع شده است آن هم به دلیل اینکه منابع ارزی بانک مرکزی برای تخصیص ارز مورد نیاز به وارد کنندگان کافی نیست!
بیشتر بخوانید: مهمترین چالش‌های پیش روی وزیر جدید صمت چیست؟
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین گفت: در نتیجه ما در حوزه صادرات به چین آنچه که مربوط به نفت است لطمه خورده است. در حوزه واردات هم، چون پول نفت نیست این بخش هم با کاهش مواجه شده است و در کل تجارت فرامرزی ما حتی با یک کشوری که بدون نگرانی می‌توانستند توسعه داشته باشند دچار مشکل شده است.
وی یادآور شد: متاسفانه قیمت و عرضه نفت به شدت کاهش پیدا کرده و طبق آمار حداکثر ۱۰ درصد در زمان مطلوب می‌توانند نفت را در بازار جهانی به فروش برسانند و صادرات غیرنفتی هم به دلیل کرونا و سایر شرایط تحریمی در بدترین وضعیت ممکن قرار گرفته است؛ از اینرو وضعیت تجاری کشور به مخاطره افتاده و باید درباره رفع موانع فکری اندیشیده شود.
به گفته حریری، این در حالی است که کاهش صادرات غیرنفتی ایران به چین بسیار کمتر از متوسط کاهش صادرات غیرنفتی ما به تمام دنیا است، اما طی چهار سال اخیر تاکنون در حوزه واردات افت شدید را تجربه کرده ایم.
این فعال اقتصادی ادامه داد: طی مدت زمان یاد شده حجم تجارت ایران و چین از حدود ۶۵ میلیارد به حدود ۴۰ میلیارد دلار رسیده است و این کاهش در روابط ایران با چین تأثیرگذار خواهد بود، به دلیل اینکه چین بزرگترین کشوری است که مبادلات نسبتاً خوبی با ایران داشته، اما امروز همین بزرگترین شریک تجاری ما، برای خرید نفت به مشکل خورده و از سوی دیگر واردات کالا‌های غیر نفتی ما به دلیل کمبود ارز از این کشور با دردسر‌های جدیدی مواجه شده که تمام این موارد تجارت هر دو کشور را بی رمق‌تر کرده است.
عضو اتاق بازرگانی با تأکید بر اینکه رقم صادرات نفتی و غیر نفتی به چین از طرف گمرک ایران اعلام نمی‌شود و باید به نتایج گمرک چین استناد کرد، گفت: با توجه به مشکلات و موانعی که در ابتدا به آن اشاره شد، پیش بینی می‌شود حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد از تجارت ما با چین در بازه زمانی ۲۰۱۹ تا پایان ۲۰۲۰ کاهش پیدا کند.