فائزه عباسی: ۴ سال پیش بود که مثل هر دوره ۵ روز فرصت برای ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد اما ساختمان وزارت کشور باز هم با شگفتی هایی رو به رو شد، جمعیت زیادی از نوجوانان گرفته تا پیرمرد هفتاد و چند ساله شناسنامه به دست مقابل وزارت کشور صف کشیدند؛ همه متعجب و انگشت به دهن، رفت و آمد افرادی را نگاه میکردند که میخواستند در مقابل لنز دوربین خبرنگاران خودشان را رئیس جمهور معرفی کنند. این اتفاق آنقدر بازتاب داشت که صدای اعتراض دبیر شورای نگهبان هم بلند شد و توصیه کرد برای اصلاح این وضعیت باید دستی به سر و روی قانون انتخابات ریاست جمهوری کشیده شود و مهمتر از همه قرار دادن فیلتری از نظر سن و سال برای کسانی است که داوطلب شرکت در انتخابات ریاست جمهوری هستند.
بیشتر بخوانید:حملات تند هاشمی طباء به اصولگرایان
حالا تا سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری ۶ ماه دیگر زمان باقی مانده و در این فرصت چند ماهه بهارستانیها تصمیم گرفتهاند تا طرحی ارائه کنند و محدودیت سنی ۴۵ تا ۷۰ سال را برای انتخابات ۱۴۰۰ اعمال کنند. همین بهانه کفایت میکند تا نگاهی به سن و سال کاندیداهای دوازده دوره انتخابات ریاست جمهوری بیندازیم.
جوانترین و پیرترین کاندیداهای ریاست جمهوری
سال ۵۸ جوانان انقلابی که هنوز شور هیجانی زیادی برای یک شروع داشتند به صف شدند تا سکان قوه مجریه را به دست بگیرند و آرمانهایی را که به خاطر رژیم پهلوی را ساقط کرده بودند پیاده کنند برای همین اولین دوره انتخابات پر بود از کاندیداهای جوان به طوری که «صادق طباطبایی» با ۳۶ سال سن مجوز حضور در دایره رقبای ریاست جمهوری را پیدا کرد، سنی که بیسابقه بود و دیگر هیچ وقت هیچ دورهای از انتخابات کاندیدایی را با این سن و سال به خود ندید؛ همانطور که در سومین دوره انتخابات مردم، آیت الله سیدعلی خامنهای را با ۴۲ سال سن به عنوان رئیس دولت انتخاب کردند و ایشان جوانترین رئیس جمهور ایران در چهار دهه تاریخ جمهوری اسلامی شد.
البته تاریخ ۴۰ ساله انقلاب کاندیداهایی با سن بالای ۷۰ را هم به خود دیده است مهدی کروبی در دهمین انتخابات ریاست جمهوری و محمد غرضی در یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری با ۷۲ سال سن به عنوان پیرترین کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری شناخته میشوند.
دوره انتخابات و سال |
کاندیداهای هر دوره |
سال تولد و سن هر کاندیدا(در زمان کاندیداتوری) |
اولین دوره / ۱۳۵۸
|
ابوالحسن بنیصدر |
۱۳۱۲/۴۶ |
احمد مدنی |
۱۳۰۸/۵۸ |
|
ابراهیم حبیبی |
۱۳۱۵/۴۳ |
|
داریوش فروهر |
۱۳۰۷/۵۹ |
|
صادق طباطبایی |
۱۳۲۲/۳۶ |
|
کاظم سامی کرمانی |
۱۳۱۳/۴۵ |
|
صادق قطبزاده |
۱۳۱۴/۴۴ |
|
دومین دوره / ۱۳۶۰ |
محمدعلی رجایی |
۱۳۱۲/۴۸ |
عباس شیبانی |
۱۳۱۰/۵۰ |
|
علی اکبر پرورش |
۱۳۲۱/۳۹ |
|
حبیبالله عسگر اولادی |
۱۳۱۱/۴۹ |
|
سومین دوره / ۱۳۶۰
|
سید علی خامنهای |
۱۳۱۸/۴۲ |
علیاکبر پرورش |
۱۳۱۰/۵۰ |
|
حسن غفوری فرد |
۱۳۲۲/۳۸ |
|
سید رضا زوارهای |
۱۳۱۷/۴۳ |
|
چهارمین دوره / ۱۳۶۴
|
سید علی خامنهای |
۱۳۱۸/۴۶ |
محمود کاشانی |
۱۳۲۱/۴۳ |
|
حبیباله عسگراولادی |
۱۳۱۱/۵۳ |
|
پنجمین دوره / ۱۳۶۸
|
اکبر هاشمی رفسنجانی |
۱۳۱۳/۵۵ |
عباس شیبانی |
۵۸/ ۱۳۱۰ |
|
ششمین دوره / ۱۳۷۲
|
اکبر هاشمی رفسنجانی |
۱۳۱۳/۵۹ |
احمد توکلی |
۱۳۳۰/۴۲ |
|
عبدالله جعفرعلی جاسبی |
۱۳۲۳/۴۹ |
|
رجبعلی طاهری |
۱۳۱۵/۵۷ |
|
هفتمین دوره/ ۱۳۷۶
|
سید محمد خاتمی |
۱۳۲۲/۵۴ |
علیاکبر ناطق نوری |
۵۳/ ۱۳۲۳ |
|
محمدی ریشهری |
۱۳۲۵/۵۱ |
|
سید رضا زوارهای |
۱۳۱۷/۵۹ |
|
هشتمین دوره / ۱۳۸۰
|
سید محمد خاتمی |
۱۳۲۲/۵۸ |
احمد توکلی |
۱۳۳۰/۵۰ |
|
علی شمخانی |
۴۶/ ۱۳۳۴ |
|
عبدالله جعفرعلی جاسبی |
۵۷/ ۱۳۲۳ |
|
محمود کاشانی |
۵۹/ ۱۳۲۱ |
|
منصور رضوی |
۴۹/ ۱۳۳۱ |
|
شهابالدین صدر |
۱۳۴۰/۴۰ |
|
علی فلاحیان |
۱۳۲۸/۵۲ |
|
مصطفی هاشمیطبا |
۱۳۲۵/۵۵ |
|
نهمین دوره / ۱۳۸۴
|
محمود احمدینژاد |
۴۹/ ۱۳۳۵ |
اکبر هاشمی رفسنجانی |
۱۳۱۵/۶۹ |
|
مهدی کروبی |
۶۸/ ۱۳۱۶ |
|
محمدباقر قالیباف |
۱۳۴۰/۴۴ |
|
مصطفی معین |
۱۳۳۰/۵۴ |
|
علی لاریجانی |
۴۸/ ۱۳۳۶ |
|
محسن مهرعلیزاده |
۴۹/ ۱۳۳۵ |
|
محسن رضایی (انصراف داد) |
۵۱/ ۱۳۳۳ |
|
دهمین دوره / ۱۳۸۸
|
محمود احمدینژاد |
۱۳۳۵/۵۳ |
میرحسین موسوی |
۱۳۲۰/۶۸ |
|
محسن رضایی |
۱۳۳۳/۵۵ |
|
مهدی کروبی |
۷۲/ ۱۳۱۶ |
|
یازدهمین دوره / ۱۳۹۲ |
حسن روحانی |
۱۳۲۷/۶۵ |
محمدرضا عارف (انصراف داد) |
۵۸/ ۱۳۳۰ |
|
غلامعلی حدادعادل (انصراف داد) |
۶۸/ ۱۳۲۴ |
|
محمدباقر قالیباف |
۵۲/ ۱۳۴۰ |
|
محسن رضایی |
۵۹ /۱۳۳۳ |
|
علیاکبر ولایتی |
۶۸ / ۱۳۲۴ |
|
محمد غرضی |
۷۲ / ۱۳۲۰ |
|
سعید جلیل |
۴۸ / ۱۳۴۴ |
|
دوازدهمین دوره / ۱۳۹۶
|
حسن روحانی |
۶۹/ ۱۳۲۷ |
ابراهیم رئیسی |
۱۳۳۹/۵۷ |
|
محمدباقر قالیباف (انصراف داد) |
۱۳۴۰/۵۶ |
|
سید مصطفی میرسلیم |
۷۰ / ۱۳۲۶ |
|
مصطفی هاشمیطبا |
۷۱/ ۱۳۲۵ |
پیر شدن انتخابات
با اولین نگاه به سن و سال کاندیداهایی که مجوز حضور در رقابتهای ریاست جمهوری را پیدا کردهاند آنچه مانند یک آژیر هشدار به چشم میآید پیر شدن انتخاباتهای ریاست جمهوری است به طوری که در اولین دوره انتخابات که سال ۱۳۵۸ برگزار شد میانگین سنی کاندیداها ۴۷ سال بود و روند کاهشی آن تا دو دوره بعد که به دلیل اتفاقات سیاسی و ترورهای سیاسی دو سال بعد یعنی سال ۶۰ تکرار شد، ادامه داشت تا آنجا که در دومین انتخابات سال ۶۰ میانگین سنی به ۴۳ سال رسید اما در سال ۶۴ روند پیر شدن انتخابات آغاز شد و این روند آنقدر به پیش رفت تا اینکه میانگین سنی در آخرین انتخابات ریاست جمهوری یعنی انتخابات ۹۶ به ۶۴ سال رسید.
البته برای این پیر شدن یک دلیل دیگر هم وجود دارد و آن اینکه رجل سیاسی تنها از میان افرادی انتخاب میشوند که از نسل اول انقلاب هستند و چون هر سال سن این حلقه اول افزایش پیدا میکند در نتیجه سن انتخاباتها هم افزایش پیدا کرده است.
با همه این اوصاف اگر قرار باشد مدال پیرترین و جوانترین برای ادوار انتخابات در نظر بگیریم سومین دوره انتخابات با میانگین سنی ۴۳ سال جوانترین و دوازدهمین انتخابات با میانگین سنی ۶۴ سال پیرترین دوره انتخابات محسوب میشود.
دوره انتخابات |
میانگین سنی هر دوره انتخابات ریاست جمهوری |
اولین دوره
|
۴۷ |
دومین دوره
|
۴۶ |
سومین دوره
|
۴۳
|
چهارمین دوره
|
۴۷ |
پنجمین دوره
|
۵۶ |
ششمین دوره
|
۵۱ |
هفتمین دوره
|
۵۷ |
هشتمین دوره
|
۵۲ |
نهمین دوره
|
۵۴ |
دهمین دوره
|
۶۲ |
یازدهمین دوره
|
۶۱
|
دوازدهمین دوره
|
۶۴ |