اقتصاد۲۴ - این عنوان مقاله بسیار معروفی است که سالیان پیش دراروپا منتشر شده است؟! در این مقاله از زوایای مختلف به ناکارامدی و ناکارآیی بیمه نامههایی که بدون توجه به عوامل فنی و حقوقی و مدیریت ریسک پیش - حین - و پس از خرید بیمه نامهها ضروریست از سوی بیمه گذاران (خریداران انواع پوششهای بیمه ای) رعایت شوند تاکید شده بود. از جمله موارد اشاره شده در آن مقاله عبارت بودند از:
پایین بودن حد توانگری شرکتهای بیمه، معایب محصولات بیمهای، اشتباهات سهوی و یا زرنگ بازیهای کارشناسان صادر کننده در جاگذاری کلوزهای محدود کننده و بر عکس، کلوزهای بسط دهنده بی مورد به جهت افزایش حق بیمههای دریافتی در متن بیمه نامهها و ... را تشریح و سپس راهکارهای ممانعت از بروز این محدودیتها را بطور کلی برشمرده بود.
از وظایف اصلی شبکه توزیع خدمات بیمه، بخصوص کارگزاران رسمی، رصد مداوم وضعیت حد توانگری مالی و تغییرات مدیریتی در شرکتهای بیمه است!.
بارها شنیده ام که در بازارهای بیمه مترقی در شرکتهای کارگزاری شاخص و حرفه ای، یکی از مهمترین اقدامات آنها بطور مستمر [ تبار شناسی]مدیران و کارشناسان شرکتهای بیمه و ثبت و نگه داری رزومه، چه سوابق مثبت و چه سوابق منفی آنها میباشد. در واقع زمان انتقال ریسکها یا به مفهوم عامیانه، خرید پوششهای بیمهای با توجه به سقف سرمایه بیمه گذاران و رشته بیمهای رتبه بندی حد توانگری و سهم نگه داری شرکت بیمه، سهم و روشهای انتقال اتکایی آنها، دانش و تجربه مدیران و کارشناسان آنها و روشهای پرداخت خسارتها و میزان مشتری گرایی و اندازه سطح رضایت بیمه گذاران مستمرا صورت میپذیرد و دقیقا رصد میشود.
در واقع گاهی شرایط طوریست که از خرید بیمه نامه از یک شرکت بیمه دارای توانگری مالی و مشهور خودداری میشود تا بجای آن بنا به مصلحت تجاری و منطقی بیمه نامهها از شرکتهای بیمهای با رتبه پایینتر حد توانگری بخاطر وجود مدیریت خوش نام و با اعتبار خریداری شوند تا حقوق بیمه گذاران حفظ گردد و زمان پرداخت خسارت دچار مشکل نگردند!
پیداست که ملاکهای انتخاب شرکتهای بیمه برای انتقال ریسک به عوامل مختلف بستگی دارد، اما مهمترین عامل اخلاقمداری و رفتار سازمانی لایق، حرفهای مدیران و کارشناسان ستادی و صف شرکتهای بیمه و نگرش علمی و منصفانه آنها نسبت به مخاطرات تهدید کننده بیمه گذاران و نحوه تعامل منطقی و صحیح آنها با شبکه توزیع خدمات بیمه متشکل از کارگزاران و نمایندگان بعنوان بخشی تاثیرگذار از ذینفعان بازار بیمه بستگی دارد.
در هر حال کارگزاران و نمایندگان حرفهای و با دانش کافی و تجربه مناسب با توجه به اطلاعات جامع و شناخت از سوابق، رفتار مناسب مدیران و کارشناسان شرکتهای بیمه از نگرش و سبک مدیریتی آنها بخوبی اطلاع دارند و راهنمای امین مشتریان بازار بیمه هستند.
در هر حال عوامل حرفهای در بازار بیمه به روشنی و دقت میتوانند بگویند که آخر، عاقبت قراردادهای بیمه با شرکتهای بیمه مختلف فعال به کجاها میانجامد!
نقل یک خاطره از شادروان استاد معزز، دکتر ایرج علی آبادی، در خصوص اعتبار یا بی اعتبار بودن قراردادهای بیمه و آخر عاقبت آنها این یادداشت را خاتمه میدهم:
ایشان میگفت، در دوران جنگ با عراق گاهی خرید بیمه نامههای اتکایی اختیاری به دشواریهای خاصی بر میخورد. در یک نمونه واگذاری، یکی از شرکتها به واسطه یک کارگزار بین المللی از یک شرکت اتکایی در جنوب شرق آسیا پوشش اتکایی خریداری نمود که زمان خسارت نتوانستند دیناری خسارت از آنها دریافت کنند!
سرمایه این نوع شرکتهای گمنام اتکایی گاهی در حدود ده هزار دلار است.
منظور ایشان این بود که خرید بیمه نامه از بیمه گران کشورهایی که ناظر قوی و سالم در بازار بیمه خود ندارند، در واقع به مثابه به دور ریختن حق بیمهها و عبث بودن اینگونه فعالیتهای تجاری میباشد و تنها راه چاره در این شرایط، دعا کردن است که حادثهای در زمان دوره اجرا! رخ ندهد؟!
خرید انواع بیمه نامه و حتی فروش بیمه نامهها توسط شرکتهای بیمه مستقیم و اتکایی، موضوعی کاملا تخصصی و حرفه کاملا منحصر بفرد در بین تمامی مشاغل دیگر است و نیاز به داشتن مشاور ضروریست!.
اگر خرید بیمه نامهها، علمی، اصولی صورت پذیرد در واقع یک حمایت منطقی از بیمه گذاران صورت پذیرفته و اگر نادرست اقدام شود در حد یک ورقه رنگی خوشگل بی خاصیت قابل ارزیابی است!