اقتصاد۲۴ - سرانجام مجلس کلیات طرح ساماندهی عرضه خودرو در بورس را تصویب کرد که بر اساس آن هر شخص می‌تواند هر سه سال یک بار با یک کد ملی، یک خودرو در بورس کالا خریداری کند و قبل از پایان سه سال مقرر نمی‌تواند اقدام به فروش خودرو کند. اگر شخصی قبل از پایان سه سال، اقدام به فروش خودرو کند، باید ۸۰ درصد از مابه‌التفاوت قیمت پایه و قیمت فروش بازار را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کند و این موضوع برای از میان برداشتن دلالی است.
اولویت تقاضا در این طرح با افرادی است که دارای کد ملی و گواهی راهنمایی رانندگی باشند و هیچ پلاک فعالی به نامشان نباشد. در طرح ساماندهی عرضه خودرو، خودرو‌های تمام برقی و هیبریدی تا سه سال از عرضه در بورس معاف هستند و شورای رقابت خودرو‌های مشمول طرح ساماندهی عرضه را مشخص می‌کند.
در واقع این طرح مبتنی بر عرضه تنظیم شده خودرو در بورس است و شورای رقابت موظف است هر شش ماه یکبار خودرو‌های مشمول این طرح را با توجه به شاخص‌هایی مانند تورم، شدت فاصله قیمت کارخانه و بازار، تیراژ خودرو و نظایر آن مشخص کند.
عرضه خودرو در بورس کالا مشکلی را حل نمی‌کند
فرید زاوه کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه عرضه خودرو در بورس کالا مشکلی را حل نمی‌کند، گفت: در طرح مجلس علاوه بر مسئله قیمت گذاری در بورس کالا، آزاد کردن واردات نیز به طریقی دیده شده، اما این موضوع برای همه نیست و تحت عنوان شروطی قابل انجام است، که در عمل باز هم توزیع رانت می‌کند، بنابراین به نظر می‌رسد، این مسائل پوششی باشد، برای آزادسازی واردات خودرو برای عده‌ای خاص که می‌تواند سود‌های کلانی را نصیب آن‌ها کند.
وی افزود: الان شما نگاه کنید که چه تعداد خودرو‌های ثبت نامی هنوز تحویل داده نشده، این کسانی که پول خودروی خود را تمام و کمال واریز کرده اند، اما تاکنون موفق به دریافت خودروی خود نشده اند، در صورتی که خودرو در بورس عرضه شود، تکلیف آن‌ها چیست، چه زمانی قرار است به خودروی خود برسند، از سوی دیگر مکانیزم این کار نیز به طور روشن مشخص نیست و ابهامات زیادی در این مورد وجود دارد.
بیشتر بخوانید: خودرو بخریم یا نخریم؟
زاوه با تاکید بر اینکه اگر خودرو در بورس کالا عرضه شود، باید قیمت‌ها آزاد شود، اظهار داشت: زمانی که شما محصولی را در بورس عرضه می‌کنید، قیمت گذاری آن نیز باید بر اساس عرضه و تقاضا باشد، یعنی قیمت باید واقعی شود، خوب اگر قرار است که قیمت‌ها آزاد شود، دیگر عرضه در بورس نیز معنا پیدا نمی‌کند، زیرا که حاشیه بازار نیز همین کارکرد را دارد، این در حالی است که شاید آقایان می‌خواهند در بورس نیز قیمت گداری را دستوری انجام دهند که این دیگر واقعا جای سوال خواهد بود، که اگر بخواهند چنین کاری را انجام دهند.
این فعال صنعت خودرو با تاکید بر اینکه در اقتصاد متورم شما باید، کار را از ریشه درست کنید، تا بازار‌های مختلف به طور افسار گسیخته بالا نروند، بیان داشت: در حال حاضر با توجه به کسری بودجه‌ای که دولت دارد، به جای اینکه از هزینه‌های اضافی زده شود و ریخت و پاش‌ها تعطیل، اما شاهد هستیم که هزینه‌ها برعکس زیاد می‌شود، در چنین شرایطی نیز دولت برای جبران هزینه‌ها روی به استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول می‌آورد که این مسئله چیزی جزء افزایش تورم و نقدینگی را به دنبال ندارد، بنابراین اگر خودرو هم در بورس کالا عرضه شود، با این وضع اقتصادی قیمت‌ها کاهش نخواهد نداشت.
عرضه خودرو در بورس کالا بساط دلالی را جمع می‌کند
سعید مدنی مدیرعامل اسبق شرکت سایپا با اشاره به اینکه عرضه خودرو در بورس کالا بساط دلالی در این بازار را جمع می‌کند، گفت: در حال حاضر با شیوه‌ای که در مورد پیش فروش خودرو وجود دارد، هم مصرف کننده ناراضی است و هم تولیدکننده، شرکت‌ها معتقدند با قیمت درب کارخانه‌ای که آن‌ها خودرو را تحویل مشتری می‌دهند، آن‌ها تولیدشان زیان ده است، این مسئله بسیار جدی است، از سوی دیگر مصرف کننده نیز با توجه به محدودیت‌هایی که شیوه پیش فروش خودرو در حال حاضر دارد، نمی‌تواند نیاز خود را بر طرف کند، بنابراین مجبور است از بازار آزاد خرید کند.
وی افزود: در بازار آزاد نیز با توجه به فاصله قیمتی زیادی که با نرخ کارخانه وجود دارد، فقط این مابه التفاوت به جیب دلالان می‌رود، این مسئله باعث می‌شود که همه از این وضعیتی که در بازار خودرو وجود دارد ناراضی باشند، و تنها در این بین دلالان هستند که جولان می‌دهند، اما اگر در بورس کالا خودرو عرضه شود، چند اتفاق مهم رخ می‌دهد، اول اینکه فضای حاکم بر بازار خودرو شفاف می‌شود، در حال حاضر با شرایطی که وجود دارد، دلالان هرکاری که می‌خواهند انجام می‌دهند، اما با عرضه خودرو در بورس کالا شفافیت حکمفرما می‌شود و معاملات نیز قابل رصد است.
مدنی اظهار داشت: دوم هم اینکه دست دلالان از بازار قطع می‌شود و مصرف کننده نیز مستقیم از تولید کننده خودرو را می‌خرد، از سوی دیگر به دلیل اینکه قیمت گذاری بر اساس عرضه و تقاضا است، مصرف کننده واقعی تنها اقدام به خرید می‌کند و این موضوع نیاز کاذبی که در بازار خودرو وجود دارد را از بین خواهد برد، از سویی شروطی که برای خرید خودرو از بورس کالا نیز گذاشته شده، در این مسئله بسیار تاثیرگذار است.
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: سوم هم اینکه صنعت خودرو می‌تواند بیش از گذشته تامین مالی از طریق بازار سرمایه را دنبال کند، با توجه به اینکه یکی از مهم‌ترین معظلاتی که صنعت خودرو با آن دست و پنجه نرم می‌کند، مسئله تامین نقدینگی و سرمایه در گردش است، استفاده از ظرقیت بورس اوراق و بورس کالا در این زمینه بسیار موثر و راهگشا باشد.