اقتصاد۲۴ - لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ با پیش‌بینی لغو توقف واردات خودرو؛ درآمد مشخصی از این بخش برای دولت در نظر گرفته است. دولت در لوایح دو سال گذشته درآمدی از حوزه واردات خودرو برای خود درنظر نگرفته بود حال در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور برای بند حقوق ورودی خودرو (واردات خودرو) در بخش درآمدها، رقم ۲ هزار و ۴۰ میلیارد تومان پیش‌بینی کرده است.
دولت در لایحه بودجه که هر سال تقدیم مجلس می‌کند، رقمی برای واردات خودرو پیش‌بینی می‌کند، این در حالی است که رقم پیش‌بینی شده در سال‌هایی همراه با مقررات و دستورالعمل‌های مربوط به واردات خودرو محقق نشده و در سال‌هایی نیز این رقم بیش از انتظارات دولت بوده است. با این حال به دنبال اعمال تحریم‌های بین‌المللی و توقف واردات خودرو از سوی دولت به منظور ساماندهی ارز، رقم پیش‌بینی شده در سال ۹۷ برای واردات خودرو نه‌تن‌ها محقق نشد بلکه به کمترین میزان خود طی سال‌های گذشته رسید. با این شرایط در بودجه سال ۹۹ و ۹۸ کشور حقوق ورودی خودرو، «صفر تومان» در نظر گرفته شد.
بیشتر بخوانید:سرازیری قیمت در جاده ارز
آنچه مشخص است با حذف درآمد واردات خودرو در بودجه ۹۹و۹۸ تداوم توقف واردات خودرو که از سال ۹۷ آغاز شده بود، آشکار شد، این در شرایطی است که با تخصیص رقم ۲ هزار و ۴۰ میلیارد تومانی در بخش درآمد دولت برای حقوق ورودی خودرو در سال ۱۴۰۰ پیش‌بینی می‌شود گشایشی در واردات خودرو اتفاق افتد.
اما پیش‌بینی درآمد خودرویی دولت به دلیل افت و خیز واردات هر ساله با نوساناتی همراه بوده است.
از سال ۹۲ آغاز می‌کنیم، سالی که دولت درآمد ۲۲ هزار میلیارد تومانی را از مالیات بر واردات خودرو در لایحه بودجه برای خود پیش‌بینی کرده بود و توانست ۶۹ درصد از برنامه خود را محقق کند. درآمد دولت از محل مالیات واردات خودرو در سال ۹۲ به میزان ۱۴ هزار و ۸۴۲ میلیارد تومان بود. چون دولت در این سال موفق به تحقق درآمد‌های خود نشد در سال ۹۳ درآمد مالیاتی از واردات خودرو در بودجه ۱۱ هزار و ۶۴۶ میلیارد تومان در نظر گرفته شد.
در این سال، اما به‌واسطه افزایش واردات خودرو دولت توانست ۲۶ هزار و ۱۳۴ میلیارد تومان درآمد از این محل کسب کند و در واقع افزایش ۲۲۴ درصدی درآمد نسبت به پیش‌بینی‌ها در لایحه بودجه داشته باشد. اما در لایحه بودجه سال ۹۴ مصوب شده بود که دولت درآمد مالیاتی ۱۳ هزار و ۶۸۰ تومان از محل واردات خودرو داشته باشد، اما دولت بار دیگر بیش از تحقق از محل واردات خودرو درآمد کسب کرد. در سال ۹۴ درآمد دولت از محل مالیات واردات خودرو ۱۶هزار و ۵۶۳ میلیارد تومان بود.
درآمد مالیاتی محقق‌شده دولت در این سال ۲/ ۱ برابر رقم مصوب در بودجه بوده است. آن‌گونه که به‌نظر می‌رسد افزایش درآمد‌های مالیاتی از محل واردات خودرو برای دولت جذاب شد؛ چراکه در سال ۹۵ افزایش ۱۰۷ درصدی در درآمد‌های مالیاتی در نظر گرفت. همچنین در لایحه بودجه سال ۹۵ درآمد مالیاتی دولت ۳۴ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شد.
دولت در نهایت با کسب ۲۶ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان، توانست نزدیک به ۷۶ درصد از درآمد‌های خود را از این محل محقق کند. اما درآمد مالیاتی واردات خودرو در سال ۹۶ به ۲۶ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان رسید. در بودجه سال ۹۷ نیز دولت درآمد ۲ هزار و ۲۲۰ میلیارد تومانی از بابت مالیات واردات خودرو را با میانگین ۴۵درصدی تعرفه پیش‌بینی کرده بود. مقایسه این عدد با رقم مصوب‌شده سال ۹۶ افت ۶/ ۳۱ درصدی را نشان می‌دهد.
در سال‌های ۹۸ و ۹۹ نیز دولت منابع درآمد برای خود در نظر نگرفته بود. اما از دیگر موارد خودرویی لایحه بودجه سال آینده می‌توان به این موارد اشاره کرد. درآمد مالیات بر انواع خودرو‌های سواری و وانت دوکابین دارای شماره انتظامی شخصی گران‌قیمت نیز ۹۰۹ میلیارد و ۹۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده و درآمد مالیات بر نقل و انتقالات اتومبیل در سال ۱۴۰۰مبلغ ۲ هزار و ۴۳۳ میلیارد و ۲۶۸ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان پیش‌بینی شده است.
درآمد حاصل از مالیات شماره‌گذاری خودرو نیز در لایحه بودجه سال آینده رقم ۶۸۷ میلیارد و ۶۷۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اعلام و برای ردیف حق بیمه شخص ثالث، سرنشین و مازاد نیز درآمد یک هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان در این لایحه پیش‌بینی شده است.
دولت در لایحه بودجه که هر سال تقدیم مجلس می‌کند، رقمی برای واردات خودرو پیش‌بینی می‌کند، این در حالی است که رقم پیش‌بینی شده در سال‌هایی همراه با مقررات و دستورالعمل‌های مربوط به واردات خودرو محقق نشده و در سال‌هایی نیز این رقم بیش از انتظارات دولت بوده است. با این حال به دنبال اعمال تحریم‌های بین‌المللی و توقف واردات خودرو از سوی دولت به منظور ساماندهی ارز، رقم پیش‌بینی شده در سال ۹۷ برای واردات خودرو نه‌تن‌ها محقق نشد بلکه به کمترین میزان خود طی سال‌های گذشته رسید. با این شرایط در بودجه سال ۹۹ و ۹۸ کشور حقوق ورودی خودرو، «صفر تومان» در نظر گرفته شد.
بیشتر بخوانید:سرازیری قیمت در جاده ارز
آنچه مشخص است با حذف درآمد واردات خودرو در بودجه ۹۹و۹۸ تداوم توقف واردات خودرو که از سال ۹۷ آغاز شده بود، آشکار شد، این در شرایطی است که با تخصیص رقم ۲ هزار و ۴۰ میلیارد تومانی در بخش درآمد دولت برای حقوق ورودی خودرو در سال ۱۴۰۰ پیش‌بینی می‌شود گشایشی در واردات خودرو اتفاق افتد.
اما پیش‌بینی درآمد خودرویی دولت به دلیل افت و خیز واردات هر ساله با نوساناتی همراه بوده است.
از سال ۹۲ آغاز می‌کنیم، سالی که دولت درآمد ۲۲ هزار میلیارد تومانی را از مالیات بر واردات خودرو در لایحه بودجه برای خود پیش‌بینی کرده بود و توانست ۶۹ درصد از برنامه خود را محقق کند. درآمد دولت از محل مالیات واردات خودرو در سال ۹۲ به میزان ۱۴ هزار و ۸۴۲ میلیارد تومان بود. چون دولت در این سال موفق به تحقق درآمد‌های خود نشد در سال ۹۳ درآمد مالیاتی از واردات خودرو در بودجه ۱۱ هزار و ۶۴۶ میلیارد تومان در نظر گرفته شد.
در این سال، اما به‌واسطه افزایش واردات خودرو دولت توانست ۲۶ هزار و ۱۳۴ میلیارد تومان درآمد از این محل کسب کند و در واقع افزایش ۲۲۴ درصدی درآمد نسبت به پیش‌بینی‌ها در لایحه بودجه داشته باشد. اما در لایحه بودجه سال ۹۴ مصوب شده بود که دولت درآمد مالیاتی ۱۳ هزار و ۶۸۰ تومان از محل واردات خودرو داشته باشد، اما دولت بار دیگر بیش از تحقق از محل واردات خودرو درآمد کسب کرد. در سال ۹۴ درآمد دولت از محل مالیات واردات خودرو ۱۶هزار و ۵۶۳ میلیارد تومان بود.
درآمد مالیاتی محقق‌شده دولت در این سال ۲/ ۱ برابر رقم مصوب در بودجه بوده است. آن‌گونه که به‌نظر می‌رسد افزایش درآمد‌های مالیاتی از محل واردات خودرو برای دولت جذاب شد؛ چراکه در سال ۹۵ افزایش ۱۰۷ درصدی در درآمد‌های مالیاتی در نظر گرفت. همچنین در لایحه بودجه سال ۹۵ درآمد مالیاتی دولت ۳۴ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شد.
دولت در نهایت با کسب ۲۶ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان، توانست نزدیک به ۷۶ درصد از درآمد‌های خود را از این محل محقق کند. اما درآمد مالیاتی واردات خودرو در سال ۹۶ به ۲۶ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان رسید. در بودجه سال ۹۷ نیز دولت درآمد ۲ هزار و ۲۲۰ میلیارد تومانی از بابت مالیات واردات خودرو را با میانگین ۴۵درصدی تعرفه پیش‌بینی کرده بود. مقایسه این عدد با رقم مصوب‌شده سال ۹۶ افت ۶/ ۳۱ درصدی را نشان می‌دهد.
در سال‌های ۹۸ و ۹۹ نیز دولت منابع درآمد برای خود در نظر نگرفته بود. اما از دیگر موارد خودرویی لایحه بودجه سال آینده می‌توان به این موارد اشاره کرد. درآمد مالیات بر انواع خودرو‌های سواری و وانت دوکابین دارای شماره انتظامی شخصی گران‌قیمت نیز ۹۰۹ میلیارد و ۹۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده و درآمد مالیات بر نقل و انتقالات اتومبیل در سال ۱۴۰۰مبلغ ۲ هزار و ۴۳۳ میلیارد و ۲۶۸ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان پیش‌بینی شده است.
درآمد حاصل از مالیات شماره‌گذاری خودرو نیز در لایحه بودجه سال آینده رقم ۶۸۷ میلیارد و ۶۷۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اعلام و برای ردیف حق بیمه شخص ثالث، سرنشین و مازاد نیز درآمد یک هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان در این لایحه پیش‌بینی شده است.
منبع: دنیای اقتصاد