اقتصاد۲۴ - بازار مصرف هر روز شاهد تنش قیمتی از سوی تولیدکنندگان و عرضه کنندگان محصولاتی است که مردم به آن نیاز دارند.
از گوجه فرنگی، پیاز، سبزی و صیفی‌جات گرفته تا مرغ و گوشت قرمز و تخم مرغ، جایگاه ویژه‌ای در سبد مردم دارد که امروز به لطف دولتمردان به یک ظرف شکسته کوچک تبدیل شده و تاب پُر کردن آن را از مردم گرفته است.
هر روز وعده کاهش و ثبات قیمت از سوی وزارت صمت و سایر ارگان‌ها و نهاد‌های مربوط شنیده می‌شود، اما دریغ از برگشت وضعیت فعلی بازار مصرف به ثبات نسبی!
تولیدکنندگان نیز مانند مردم همچنان چشم انتظار ثبات بخشی دولت به قیمت‌ها در نظام تولید و توزیع هستند چراکه به اعتقاد آنان زمانی تولید می‌تواند جایگاه خود را حفظ کند که بازار مصرف در داخل و خارج، بازاری پُرتقاضا باشد.
اما امروز مردم در داخل توان خرید خود را از دست داده‌اند و از سوی دیگر به دلیل سختگیری‌های نابجا در سیاست گذاری‌های دولت، بازار‌های هدف محصولات ایرانی به خارج از کشور نیز یکی پس از دیگری از دست رفته است.
مدتی است که قیمت مرغ به دلیل ناهماهنگی‌ها در توزیع نهاده به مرغداران و گرانی آن افزایش یافته و پایین‌بیا نیست و گویا تولیدکنندگانی که تاکنون با زیان زیادی مواجه شده‌اند دیگر تحمل خرید نهاده‌های دامی از بازار آزاد را ندارند، چراکه در مسیر ترخیص نهاده‌ها از گمرکات تا ورود آن به سامانه بازارگاه انحرافاتی وجود دارد و تمام نهاده وارد بازارگاه نمی‌شود. درصورتی که به اعتقاد دولت سامانه بازارگاه بزرگترین مزیتی که دارد کوتاه کردن دست دلالان و واسطه‌ها از نهاده‌های وارداتی و توزیع آن‌ها به طور مستقیم به بهره بردار بوده است.
اما به نظر می‌رسد عده‌ای نمی‌خواهند این سامانه به صورت گسترده و بدون ایراد به کار خود ادامه دهد، کسانی که قطعاً از نبود این سامانه سود می‌برند!
هرچند دولت همواره وعده ترخیص و توزیع این نهاده‌ها را رسانه‌ای می‌کند، اما مرغداران خلاف این را اعلام می‌کنند.
قیمت مصوب مرغ دوام ندارد
ستاد تنظیم بازار مقرر کرده است قیمت مصرف کننده به ازای هر کیلوگرم گوشت مرغ گرم همچنان ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان اعمال شود، اما بازار مصرف همچنان با گرانی مرغ و یا عدم ارائه مرغ کامل به مشتری از خود مقاومت نشان می‌دهد و همچنان در برابر قیمت مصوب ایستادگی دارد.
در همین رابطه محمدعلی کمالی سروستانی، مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی کشور در گفتگو با اقتصاد۲۴ گفت: قیمتی که از سوی دولت اعلام شده یک قیمت مصلحتی است چراکه نمی‌تواند هزینه‌های مرغداران را پوشش دهد و قطعاً این بازی دولت با قیمت‌ها سرانجام ندارد و این قیمت‌ها دوام ندارد.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی کشور گفت: توزیع نهاده به مرغدار تنها ادعای این دولت است؛ دولت هیچ گاه به موقع نهاده‌ها را به دست مرغدار نمی‌رساند آن هم زمانی که سالن‌های جوجه کشی نیاز به تأمین نهاده دارند.
مشاور عالی اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی تصریح کرد: حواله‌های توزیع نهاده تنها در حد یک کاغذ برای تولید کننده باقی مانده است هرچند همین حواله هم به دست همه مرغداران نمی‌رسد. حالا با این حساب مرغداری که با دردسر زیاد یک کاغذ را از بارگاه دریافت کرده و در ازای آن هیچ سهمی از نهاده دریافت نمی‌کند، چطور مرغداری خود را اداره کند؟ جواب آن مشخص است روالی که طی ماه‌ها در حال انجام آن است این است که نهاده مورد نیاز را از بازار آزاد با قیمت‌های سرسام آور تأمین کند!
کمالی ادامه داد: حالا تا این حواله تبدیل به ذرت و کنجاله سویا شود و به دست مرغدار برسد پروسه‌ای را طی می‌کند که مرغدار جوجه‌ها را راهی کشتارگاه کرده است، پس مرغداران مجبورند نهاده‌ها را با چندین برابر قیمت تهیه کنند تا مرغداری‌ها تعطیل نشوند.
وی افزود: در شهریور ماه سال جاری قیمت مرغ را تعیین کردند و ماه بعد قیمت کنجاله سویا و ذرت را افزایش دادند، تکلیف مرغدار با این تصمیمات و سیاست‌های ضد تولید چیست؟ باید زیاد بدهد و یا اعلام ورشکستگی کند، این یعنی جنگ با تولید کننده!
نقش اتحادیه مرغداران در قیمت گذاری چیست؟
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی کشور گفت: ماه‌هاست که نهاده با نرخ دولتی به مرغدار نمی‌رسد و دولت کل اختیار را خود در دست گرفته است یعنی خودشان سیاست گذاری، مدیریت ود ر نهایت اجرا کننده هستند. در واقع برای تشکل‌ها هیچ جایگاهی در برنامه بازارگاه و واردات نهاده قائل نشده‌اند.
وی ادامه داد: تشکل‌ها با دست خالی باید در برابر چنین سیاست‌هایی مقاومت کنند و دیگر رغبت تولید را از مرغدار گرفته‌اند؛ از اینرو عرضه مرغ در بازار نسبت به گذشته کاهش یافته است.
به گفته کمالی، دولت شهریور ماه قیمت هر کیلو مرغ زنده را ۱۳ هزار و ۱۰۰ تومان مصوب و اعلام کرد در حالی که در همان زمان با توجه به نشست‌ها و بررسی‌های به عمل آمده قیمت مرغ از سوی تولیدکنندگان برای هر کیلو مرغ زنده ۱۶ هزار و ۷۰۰ تومان به وزارت صمت اعلام شده بود.
بیشتر بخوانید: مرغ در صدر ایستاد
این فعال صنفی تأکید کرد: در حال حاضر با گران شدن قیمت ذرت و کنجاله سویا قیمت تمام شده مرغ زنده به کیلویی ۱۷ هزار و ۶۰۰ رسیده و این موضوع چندین بار به وزارت صمت اعلام شده است، اما هیچ توجهی به وضعیت تولید نمی‌کنند.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی کشور ادامه داد: با توجه به گرانی قیمت و کمبود نهاده‌ها مرغدار باید جوجه کیلویی ۴ هزار تومان، کنجاله سویای ۱۵ هزار تومان به جای ۳ هزار و ۲۰۰ تومان و ذرت ۵ هزار تومان به جای ۱۷۰۰ هزار تومان را تهیه کند؛ با این تفاسیر افزایش بار هزینه تنها بر دوش تولید کننده است.
خسارت دخالت‌های دولت به مرغدار و مصرف کننده
این مقام صنفی در پاسخ به این سوال که چرا باید در این بین افزایش قیمت تنها مصرف کننده نهایی را متضرر کند؟ گفت: هرچند تولیدکنندگان مرغ از نحوه قیمت گذاری توسط دولت متضرر شده‌اند، اما طبق قیمت مصوب این محصول به دست توزیع کننده می‌رسد.
مشاور عالی اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی تصریح کرد: هرچند دولت هیچ حمایتی از مرغدار ندارد، اما باید خرده فروشان نیز بر این مسئله توجه کنند که برای جبران خسارت نباید بر مردمی که مشکل معیشتی زیادی را متحمل شده‌اند فشار وارد کنند.
به گفته کمالی، شاید برخی خرده فروشان با توزیع ناعادلانه مرغ برخی از هزینه‌های خود را پوشش می‌دهند که این موضوع باید در بخش دیگری حل و فصل شود اما توزیع کننده نهایی این محصول در بازار نباید حقوق شهروندان مصرف کننده را نادیده بگیرد.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی کشور در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا قیمت پیشنهادی مرغ از سوی اتحادیه به وزارت صمت اعلام شده یا خیر گفت: قیمت مرغ زنده طی محاسبات و با توجه به قیمت‌های نهاده‌ها هر کیلو ۱۷ هزار و ۳۰۰ تومان برای تولید کننده تمام می‌شود که برای مصرف کننده نهایی باید کیلویی ۲۳ هزار تومان بفروش برسد.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی کشور در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا قیمت پیشنهادی مرغ از سوی اتحادیه به وزارت صمت اعلام شده یا خیر گفت: قیمت مرغ زنده طی محاسبات و با توجه به قیمت‌های نهاده‌ها هر کیلو ۱۷ هزار و ۳۰۰ تومان برای تولید کننده تمام می‌شود که برای مصرف کننده نهایی باید کیلویی ۲۳ هزار تومان بفروش برسد.
این مقام صنفی در پایان تأکید کرد: دولت هیچ گاه به حرف تولیدکننده و مصرف کننده گوش نمی‌دهد و در این بین عده‌ای به دنبال سود واردات نهاده‌ها و جولان در بازار توزیع و خرده فروشی مرغ هستند.