اقتصاد۲۴- فرصت تجاری که منطقه آزاد انزلی به علت عضویت در اتحادیه اوراسیا و امکان فروش در بازارهای منطقه‌ای دارد، بسیار حیاتی است. به ویژه که این حوزه به نسبت از ثبات سیاسی بیشتری برای ادامه همکاری و ارتباط اقتصادی برخوردار است. از این رو بسیاری از تاجران و تولیدکنندگان منطقه آزاد انزلی را برای سرمایه‌گذاری‌ها انتخاب می‌کنند.
قرارداد عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی ارواسیا در واقع دسترسی فعالان اقتصادی کشور به بازار ۳۳۰ میلیارد دلاری ۵ کشور روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان برای صادرات آسان‌تر را فراهم می‌کند. بعد از گذشت یک سال از عضویت ایران در اتحادیه اوراسیا، اگرچه سهم خوبی از تجارت نصیب کشور شده است اما به هیچ‌وجه کافی نبوده و از این رو برنامه‌ریزی‌های منطقه آزاد انزلی برای توسعه صادرات و تولید در منطقه برای اقتصاد کشور اهمیتی حیاتی پیدا کرده است.
جواد کشلی، مدیر جذب سرمایه‌گذاری منطقه آزاد انزلی در گفتگو با خبرنگار اقتصاد۲۴ به تشریح امتیازات این منطقه در جذب سرمایه‌گذاری‌ها پرداخت.
* فرصتی که حضور منطقه آزاد انزلی در اتحادیه اوراسیا در اختیار قرار داده، نیازمند برنامه ریزی و فراهم آوردن زیرساخت برای گرفتن سهم بیشتر از بازار اوراسیا است. در این راستا سازمان منطقه آزاد انزلی چه برنامه‌ریزی‌هایی داشته است؟
- یکی از مواردی که برای حضور موثرتر در بازار اوراسیا مورد توجه قرار گرفت، مجتمع بندری کاسپین بود که زیرساخت‌های آن تکمیل‌تر شده است. این مجتمع با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی ساخته می‌شود. سیلوهای گندم، مخازن روغن و پست‌های اسکله در آن قرار گرفته است. در عین حال اتصال خط آهن سراسری که به منطقه آزاد انزلی باید متصل شود، سرعت بیشتری گرفته است.
بیشتر بخوانید: منطقه آزاد انزلی به کانون ترانزیتی ایران با اوراسیا و اروپا تبدیل می‌شود/ آینده درخشان حمل و نقل ریلی انزلی
یکی از اقدامات دیگری که برای گرفتن سهم بیشتر در اتحادیه اوراسیا انجام شده احداث شهرک صنعتی شماره ۳ در پسکرانه مجتمع بندری کاسپین است؛ با این هدف که مواد اولیه بیاید و کالا تولید یا مونتاژ شود و به کشورهای حوزه اوراسیا مجدد صادرات شود.
فراخوان جذب سرمایه‌گذار نیز در شهرک صنعتی شماره ۳ در سه مرحله انجام شده است. تا الان حدود ۷۰ شرکت برای احداث واحد در شهرک تقاضا داده‌اند. مطمئنا احداث این شهرک علاوه بر جذب سرمایه‌گذاری، افزایش تولیدات و اشتغال، باعث افزایش صادرات به حوزه اوراسیا هم خواهد شد. علاوه بر آن امکانات اقامتی و ۴ پست اسکله با سرمایه‌گذاری بخش خصوص نیز در حال ساخت است که ۲ پست اسکله آن به بهره‌برداری رسیده و یکی هم بهمن ماه به بهره‌برداری خواهد رسید.
تمام مخازن و اسکله‌ها را هم بخش خصوصی ساخته است. یکی از مزیت‌های مجتمع بندری کاسپین این است که از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی حداکثر استفاده را برده است. در عینحال شرکت‌های مدیریت صادرات نیز در منطقه شکل گرفته‌اند که هم بازاریابی صادراتی و هم پشتیبانی صادراتی از شرکت‌های تولیدی استان و کشور دارند و بازار هدف آنها عمدتاً کشورهای عضو اوراسیا است. در عینحال برای امکانات لجستیک و پشتیبانی، ساخت هتل، مراکز اقامتی و تفریحی در دستور کار سازمان منطقه آزاد انزلی قرار دارد که بر ظرفیت‌های آن افزوده شود.
* در حوزه توسعه ترانزیتی چه اقداماتی صورت گرفته است؟
- در حال حاضر بازاریابی گسترده‌ای اتفاق افتاده است که از طریق کشتی‌هایی که برای ایران جنس می‌آورند، کالا پر کرده و صادر کنیم. هدف از ایجاد مجتمع بندری کاسپین تمرکز بر حوزه صادرات بوده است. الان بسیاری از کالاهای کشور مثل شیشه، کاشی، مصالح ساختمانی، قیر و مواد پتروشیمی از طریق مجتمع بندری کاسپین به سایر کشورها صادر می‌شود. چین، قزاقستان و روسیه کشورهای هدف صادرات ما هستند.
* سهم تولیدات بندر انزلی در این صادرات چقدر است؟
- از زمانی که منطقه آزاد انزلی ایجاد شد، سعی کردیم تولیداتی وارد منطقه شوند که توان صادراتی داشته باشند، لذا بسیاری از شرکت‌ها در حوزه تولید ام.دی.اف و موارد دیگر در حال صادرات به کشورهای اوراسیا حضور دارند. این‌ها تولیدکنندگان منطقه هستند.
* توافقی که اخیراً با سرمایه‌گذاران حوزه اسکاندیناوی صورت گرفته، چه بوده است؟
- ما سعی می‌کنیم شرایطی را فراهم کنیم که از همه کشورها بتوانند در انزلی سرمایه‌گذاری کنند. در اسکاندیناوی نیز تفاهماتی صورت گرفته است. کشورهای حوزه اسکاندیناوی نیز از این موضوع مستثنی نیستند و چندین دوره برای بازدید و مذاکره به ایران آمده و توافقاتی کرده‌اند.
اخیراً مدیرعامل منطقه آزاد انزلی نیز با سفیر ایران در نروژ جلسات ویدئو کنفرانس داشته و علاقه‌مندی سرمایه‌گذاران در حوزه‌های مختلف صنعتی، کشتی‌سازی و پرورش ماهی اعلام و در دستور کار قرار گرفته است. ما با هماهنگی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد این موضوع را بررسی می‌کنیم.
* تامین کالاهای اساسی در شرایط تحریمی برای ایران اهمیت ویژه‌ای دارد. در این شرایط اقدامات منطقه آزاد انزلی در این راستا چه بوده است؟
- در بحث واردات روغن، گندم، غلات و سایر اقلام مورد نیاز ورود کرده‌ایم. به ویژه طی این روزها گندم و روغن جزو کالاهای استراتژیک محسوب می‌شود که از طریق مجتمع بندری کاسپین و محدوده بندری انزلی که جزو منطقه آزاد است، اتفاق افتاده است. تمام ذرت، سویا، جو و ... از این دو بندر وارد می‌شود.
* چند روزی بحث محدودیت‌های ویژه کرونایی مطرح بود، در حوزه صادرات و ورود کشتی‌ها به مجتمع بندری کاسپین و بندر انزلی، تغییراتی ایجاد شده است؟
- خوشبختانه هیچ محدودیتی نداشتیم. بندرها و گمرکات ما در تمام ایام مشغول ارائه خدمات بودند و حتی یک روز هم تعطیل نشد. به ویژه اینکه از طریق آزاد انزلی کالاهای اساسی و استراتژیک به کشور وارد می‌شود و اصلاً تعطیلی‌بردار نیست.