اقتصاد۲۴ - رییس کل بانک مرکزی با اعلام اینکه پیش‌بینی می‌کنیم که در یکساله منتهی به خرداد ۱۴۰۰ بتوانیم به تورم ۲۲ تا ۲۴ درصدی نزدیک شویم، افزود: اجازه خروج سرمایه و واردات کالا‌هایی که در اولویت نباشد را نمی‌دهم.
دکتر عبدالناصر همتی در برنامه گفتگوی ویژه خبری درباره احتمال دستیابی به هدفگذاری تورمی انجام شده اظهار داشت: بانک مرکزی هدفگذاری تورمی را براساس یکسری از متغیر‌ها انجام داده و زمانی که این هدفگذاری انجام شد، نرخ دلار نیمایی ۱۷ هزار تومان بود، با این حال هنوز پیش‌بینی می‌کنیم که در یکساله منتهی به خرداد ۱۴۰۰ که پایان دوره یکساله هدفگذاری خواهد بود، بتوانیم به تورم ۲۲ تا ۲۴ درصدی نزدیک شویم.
بیشتر بخوانید:همتی: مهلت تسویه بدهی تولیدکنندگان تا پایان امسال تمدید شد
وی افزود: با روندی که بازار ارز در پیش گرفته و با اقداماتی که انجام شده و اتفاقاتی که در رشد اقتصادی و تجارت خارجی در حال صورت گرفتن است، از این پیچ گذر خواهیم کرد.
رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: هدف اصلی ترامپ فروپاشی نظام اقتصادی ایران بود که به نتیجه نرسید و اکنون زمان به نتیجه رسیدن مقاومت مردم ایران است و متغیر‌های اقتصادی نشان می‌دهند که روز‌ها و ماه‌های بهتری را در پیش رو خواهیم داشت.
همتی درباره اخباری که از رسوب کالا‌های اساسی در گمرک منتشر می‌شود، گفت: موضوع اینگونه که در رسانه‌ها مطرح می‌شود نیست و ماهانه ۳ میلیون تن کالا و از ابتدای سال، ۲۳ میلیون کالا از گمرک تخلیه شده است و این جریان ادامه دارد.
رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: کسانی که فکر می‌کردند دولت قصد حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را دارد جوسازی کردند و به بخشی از اهداف خود نیز رسیدند. این افراد کالا‌های اساسی را اضافه‌تر از میزان برنامه‌ریزی شده وارد کرده‌اند.
وی یادآور شد: بانک مرکزی برای سال ۹۹ معادل ۸ میلیارد دلار تعهد تامین ارز داشته که از این میزان ۵.۵ میلیارد دلار برای کالا‌های اساسی و ۲.۵ میلیارد دلار برای دارو بوده است.
همتی با تاکید بر اینکه با توجه به محدودیت‌های ارزی پیش آمده برای کشور تامین ارز بیش از میزان برنامه‌ریزی شده امکان‌پذیر نیست، یادآور شد: تاکنون که ۹ ماه از سال گذشته بانک مرکزی از ۸ میلیارد دلار تعهد خود ۷ میلیارد دلار را تامین کرده است.
وی با بیان اینکه علت کمبود کالا‌های اساسی و افزایش قیمت آن‌ها تنها ترخیص کالا‌ها و تامین ارز نیست، افزود: در نظام توزیع مشکل داریم و همچنین در بخش‌های اجرایی مشکلاتی وجود دارد که مسئولان مربوطه تلاش می‌کنند این مشکلات را رفع کنند.
رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: بسیاری از کالا‌های اساسی با دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد شده، اما افزایش قیمت‌های زیادی در بازار داشته است. برای مثال کنجاله با ارز دولتی وارد شده و باید پرسید اکنون چرا در بازار با این قیمت‌ها به فروش می‌رسد؟
وی درباره واردات اعتباری نیز گفت: بانک مرکزی اعلام کرده که با واردات اعتباری موافق است به شرط اینکه به محض موافقت بانک مرکزی کالا را وارد کشور کنند، اما واردکنندگان به جز دو شرکت که رقم بالایی هم نبوده است، به ما اعلام نکرده‌اند.
رییس کل بانک مرکزی اظهار کرد: وقتی تضمین در خصوص ارز داده می‌شود باید به طور قطع وارد کشور شود و بانک مرکزی مخالفتی ندارد. از چند شرکت حدود ۵۰۰ میلیون یورو اعتباری قبول و سریع هم تاییدیه را صادر کردیم.
همتی افزود: بانک مرکزی در حال حاضر وظایف بسیار مهم تری دارد که فشار سنگینی را نیز متحمل می‌شود. بر همین اساس درخواست ما از دیگر بخش‌ها این است که کمک کنند. ما در خدمت تاجران و فعالان اقتصادی هستیم، اما آن‌ها هم شرایط ما را درک کنند. در حال حاضر مشکل کشور ریال و ارز است، اما مدام گفته می‌شود که بانک مرکزی ریال و ارز تخصیص نمی‌دهد. بانک مرکزی از کجا بیاورد، باید چاپ کند؟
وی با اشاره به واردات بدون انتقال ارز اظهار کرد: با این روش مخالف هستیم، اما به هر حال اجازه آن داده شده است که البته باید منشاء ارز به طور شفاف مشخص باشد. نکته مهم دیگر این است که واردات در مقابل صادرات با واردات بدون انتقال ارز بسیار متفاوت است.
به گفته رییس کل بانک مرکزی، مشکل رسوب کالا‌ها در گمرک واردات بدون انتقال ارز نیست و در اینباره اطلاعات درستی ارائه نمی‌شود. در اینباره ما بیش از یک میلیارد دلار تاییدیه صادر کردیم، اما کالایی از گمرک خارج نشد، چرا که برخی افراد کالا‌ها را با تصور اینکه ارز گران می‌شود نگه داشتند، اما به هر حال بازار کنترل شد و نرخ ارز کاهش یافت.
همتی تاکید کرد: درباره ارتباط ثبت سفارش با بانک مرکزی وزارت صمت باید برآوردی از درآمد‌های ارزی داشته باشد تا ثبت سفارش را متناسب با آن انجام دهند و مدیریت کنند. تقاضا باید کنترل شود.
رییس کل بانک مرکزی همچنین از صادرات ۲۶.۵ میلیارد دلاری و واردات ۲۵ میلیارد دلاری از ابتدای سال تاکنون خبر داد و گفت: خوشبختانه وضعیت تجارت از ابتدای سال بهتر شده و با تراز تجاری مثبت روبرو هستیم و این در حالی است که تراز تجاری تا یکی دوماه پیش منفی بود و این امر نشان از روان شدن تجارت دارد.
وی افزود: در حال حاضر عرضه ارز در سامانه نیما بسیار مطلوب است. روزانه بین ۱۷۰ تا ۱۸۰ و گاهی ۲۰۰ میلیون دلار در سامانه نیما عرضه می‌شود که میانگین نرخ این ارز هم امروز ۲۵ هزار و ۴۰۰ تومان است که روند کاهشی دارد. چرا که انتطارات تورمی کاهشی است.
همتی ادامه داد: بانک مرکزی در دو سال و نیم گذشته تحت شدید‌ترین تحریمها اجازه نداد برای تامین کالا‌های اساسی و دارو مشکلی ایجاد شود. ممکن است یکی دو کالا با مشکلاتی مواجه شده باشد که دلایل دیگری دارد و نمی‌خواهم وارد جزییات دلایل آن شوم. وقتی در جامعه اعلام می‌شود که ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف خواهد شد طبیعتا شوکی به بازار وارد می‌شود و این سیگنال را می‌دهد که هر کسی کالا دارد نفروشد.
رییس کل بانک مرکزی گفت: همه دستورات رییس جمهوری را دقیق و بدون دلخوری اجرا خواهیم کرد. واردات بدون انتقال ارز تا ۹۹.۰۸.۱۰ است و بعد از آن براساس ضوابط بانک مرکزی عمل شود. رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: من اجازه خروج سرمایه از کشور و واردات کالا‌هایی که ممکن است در اواویت کشور نباشد را نمی‌دهم.
وی تاکید کرد: دوره ما جزو سخت‌ترین دوره‌های تاریخ انقلاب اسلامی است و اینطور نیست که برخی می‌گویند در این دوره بیشترین رشد نقدینگی را داشتیم. همتی با اشاره به روند نقدینگی در ۲۰ سال گذشته اظهار کرد: از مهر سال ۷۹ تا مهر سال ۹۹ رشد نقطه به نقطه در این سال‌ها را بررسی کردیم که بر این اساس نمودار مورد بررسی ۳ قله دارد؛ نقدینگی ۳۹.۴ درصدی سال ۸۵، نقدینگی ۳۸.۸ درصدی سال ۹۲ و نقدینگی ۳۷.۲ درصدی در سال ۹۹ که میانگین رشد نقدینگی نیز ۲۷.۷ درصد است و انحرافاتی که در نمودار وجود دارد ناشی از اتفاقاتی است که به اقتصاد تحمیل شده است. ضمن اینکه باید شرایط ارزی امسال و سال گذشته و فشار‌ها را نیز در نظر بگیرید.
همتی ادامه داد: در مورد دیگر ۳ دولت بررسی شده که البته نگاه سیاسی نباید به این موضوع داشت چرا که مقایسه دولت‌ها نیست. از مرداد ۷۶ تا مهر ۸۳ حدود ۸۰ درصد رشد نقدینگی داشته ایم. از مرداد ۸۴ تا مهر ۹۱ حدود ۸۱ درصد رشد نقدینگی و مرداد ۹۲ تا مهر ۹۹ حدود ۸۳ درصد رشد نقدینگی بوده است. در تمام این دوره‌ها رشد نقدینگی به یک میزان بوده است؛ بنابراین نقدینگی یک مشکل ساختاری در کشور است و مربوط به دوره ما نیست.
رهبر معظم انقلاب کمک بسیار بزرگی به بانک مرکزی دارند و حمایت‌های خوبی از ما دارند. ایشان فرمودند در صورت کسری بودجه اولویت با اوراق و فروش سهام است و برای انتشار اسکناس نباید سراغ بانک مرکزی رفت. برهمین اساس ما امسال توانستیم خوشبختانه با مقاومتی که داشتیم رشد پایه پولی ۱۳ درصدی را ثبت کنیم. انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده و پیش بینی می‌شود نرخ تورم نیز کاهش یابد. وی رشد نقدینگی را از ابتدای امسال تاکنون ۲۲ درصد اعلام کرد.
رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: فروش سهام یا اوراق هر کدام برای دولت امکان‌پذیر بود باید انجام شود و برای انتشار اسکناس نباید سراغ بانک مرکزی برود، چیزی بود که امسال با کمک دوستان و مقاومتی که به خرج دادیم، موفق شدیم از اول سال رشد پایه پولی را ۳ درصد کنیم.
همتی درباره تورم ۱۳ درصدی گفت: تورم بیشتر جهش است و در واقع فشار هزینه ناشی از رشد قیمت ارز است. قیمت ارز هم زیاد بالا رفت که نقدینگی در واقع تقاضای مربوط به آن را ایجاد می‌کند. وقتی انتظارات تورمی در کشور به خاطر رشد بر فرض ارز یا به هر دلیل هزینه‌ها که اول سال به وجود آمد که کرونا هم یکی از آن‌ها بود، افت تولید را سبب شد. تولید که افت کند، نرخ ارز بالا می‌رود و کاهش ارزی خواهیم داشت و تمام این‌ها به تولید لطمه می‌زند. از طرف دیگر سبب می‌شود قیمت دارایی‌ها به خاطر انتظارات تورمی افزایش پیدا کند، انتظارات تورمی بلای تمام این موارد است. چرا پیش‌بینی می‌کنم به تدریج افت خواهد کرد، برای اینکه انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده است. چرا قیمت اتومبیل پایین می‌آید؟ چرا ارز به سمت پایین می‌آید؟ چه اتفاقی افتاده است؟ انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده است.
وی درباره رشد نقدنیگی اظهار داشت: رشد نقدینگی از ابتدا سال تا الان ۲۲ درصد بوده است. اشاره قبلی من یعنی ۳۷ درصد نقطه به نقطه مهر تا مهر بود. امسال کسری بودجه از طریق فشار به بانکی مرکزی تامین نشده است. امسال تنها یک مورد بود که به بودجه ارتباط ندارد و مربوط به کرونا می‌شود. در واقع یک میلیارد یورو مجوزی که از صندوق داده شد، مربوط به همین مسئله بود.
همتی در این خصوص چنین توضیح داد: دوستان وزارت بهداشت فشار می‌آورند و از نظر ما هم تامین آن مشکلی نیست، ولی در بودجه مورد اشاره قرار نگرفته، اما دوستان این یک میلیارد دلار را با سرعت می‌خواهند. البته آنان هم حق دارند، نیاز جدی وجود دارد، این را قبول داریم، ولی از آن طرف مطرح نکنند که چرا نقدینگی در حال رشد است. از ابتدای سال تا حالا بابت تبدیل یورو‌ها که تقریبا بالای ۷۰۰ میلیون یورو آن را تبدیل کردیم، حدود ۱۶ هزار میلیارد پرداخت شده که از این ۱۲ و نیم درصد رشد پایه پولی ۵ واحد درصد آن به این مسئله مربوط می‌شود.
رییس کل بانک مرکزی اظهار داشت: زمانی ارز در دسترس نیست، باید پول به چاپ برسد. در این خصوص مقاومت به خرج می‌دهم، ناراحت نشوند، زیرا مسئول ارزش پول ملی هستم، باید این کار را انجام دهم، فحش ندهند و بگویند همتی پول نمی‌دهد.
وی در خصوص بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی تاکید کرد: بدهی بانک‌ها کاهش پیدا کرده است. به دلیل مسئولیت‌ام باید بازار سرمایه را هم در نظر داشته باشم، در مقطعی تاکید کرده بودم بانک‌ها به کارگزاری‌ها وام ندهند، اما در ارائه این وام سختگیری صورت نگرفت و علت آن هم این بود که به بورس لطمه می‌خورد و میزان وامی که به کارگزاری‌ها دادند رقم بسیار قابل توجهی بود. شرایط به شکلی است که رییس بانک مرکزی را در جایی قرار می‌دهند که نه تنها ارز به آن تحویل نمی‌دهند، تقاضای ارز هم دارند. پول نو هم می‌خواهند، از آن طرف استثنا‌هایی را برای دریافت معرفی می‌کنند، بورس هم باید کمک کند که البته این وظیفه بانک مرکزی است تا به حالا هم چنین بوده است و فعالان بازار سرمایه مطمئن باشند بانک مرکزی هر اندازه توان داشته باشد از این کمک دریغ نخواهد کرد، ولی بانک مرکزی هم منوط به یکسری درآمد است. در شرایط بسیار سخت اکنون سه واحد درصد اضافه می‌شود، مطرح می‌کنند که بانک مرکزی موفق به کنترل نشده است. شرایط بانک مرکزی را هم ببینند، ایده‌آل نیست.
همتی درباره تحقق منابع لایحه بودجه ۱۴۰۰ تصریح کرد: پیش فروش نفت و اوراق برای تحقق منابع لایحه بودجه پیش‌بینی شده است. البته مسئول بودجه نیستم، انشاالله کسری هم پیش نمی‌آید و مقاومت می‌کنیم، دوستان هم مراعات حال ما را دارند. در بودجه دخل و خرجی است که چنانچه می‌توانند از خرج کم کنند. شخصا به سال آینده کشور بسیار خوشبین هستم. رشد کارگاه‌های صنعتی آمار‌های مقدماتی نسبت به سه ماهه سال گذشته ۱۰ درصد رشد داشته و نسبت به رشد غیر نفتی کشور بسیار خوشبین هستم. باید تلاش کنیم و امکان فروش سهام دولت را داشته باشیم، مولد سازی دارایی دولت را داشته باشیم. اوراق هم مشکل ندارد. برنامه ششم پیش بینی کرده ۴۰ درصد GDP می‌توانند اوراق منتشر کنند.
وی در خصوص خرید اراق توسط بانک‌ها توضیح داد: بانک‌ها نباید خرید کنند، مردم این اوراق را خریداری می‌کنند. نرخ را مناسب بگذارند، مردم مشتاق خرید آن خواهند بود. اوراق‌های پیش بینی شده را تا پایان سال هم بفروشند، ۳۸ درصد GDP می‌شود، در حالی که قانون برنامه ششم مطرح کرده در شرایط خاص تا ۵۰ درصد هم امکان پیشروی دارد. کشوری که پشت سرش نفت عظیمی وجود دارد از این بدهی‌ها نباید نگران باشد.
همتی در ادامه افزود: نظام یکپارچه است، دولت‌ها نباید مشکلات را به گردن هم بیاندازند. باید فکر نظام و اداره کشور باشیم. دولت فعلی هم یکسری پروژه‌ها را برای دولت بعدی افتتاح می‌کند، دولت بعدی هم برای دولت بعدی این کار را انجام می‌دهد.
وی در ادامه درباره قانون جدید چک گفت: قانون جدید چک حدود یک سال و نیم پیش در مجلس تصویب شد و اجرای آن ۲۲ آذر ماه امسال آغاز می‌شود. ۷۰ درصد کار‌هایی که باید انجام می‌شد، صورت گرفته، ولی یک بخش آن سامانه نیاز دارد که براساس آن مردمی که از این پس درصددند چک بنویسند باید ابتدا وارد این سامانه شوند، شماره چک و مبلغ مورد نظر را در آنجا درج کنند، کسی هم که می‌خواهد این چک را دریافت کند باید حتما در سامانه آن را به لحاظ اعتبار مورد بررسی قرار دهد. سامانه فوق را بانک مرکزی آماده کرده و از آخر این ماه هر کسی که بخواهد چک صادر و دریافت کند، می‌تواند از سامانه آن را پیگری کند از اپلیکشین‌هایی که در تلفن‌های همراه وجود دارد، آیکونی تحت عنوان صدور چک یا سامانه صیاد وجود دارد، ولی این موضوع پس از ابلاغ در شورای پول و اعتبار هفته گذشته به طور جدی مورد بحث قرار گرفت و تصمیم گرفته شد که از آقای رییس جمهور خواهش کنیم شنبه در ستاد ملی به خاطر شرایط کرونایی اجازه دهند تدریجی و اختیاری باشد.
در بخشی از این گفتگو دکتر همتی در پاسخ به این سوال که برخی بانک‌ها هیچ نسخه‌ای از جدول بازپرداخت اقساط و وام را به مشتریان ارائه نمی‌دهند، اظهار کرد: من اصلا با این رویه موافق نیستم و خوشبختانه هفته گذشته در هیات عامل بانک مرکزی مجدداً برای ابلاغ تصویب شد که بانک‌ها ملزم به ارائه قرارداد تسهیلات به مشتریان خود هستند؛ لذا اگر مردم در قرارداد‌های بانکی با مشکل مواجه شدند می‌توانند با سامانه ارتباطات مردمی بانک مرکزی تماس بگیرند و ما با هر بانکی که طبق مقررات اقدام نکرد، برخورد می‌کنیم.
وی با اشاره به برخی قرارداد‌های مشارکت از جمله ربح مرکب (بهره بر سود) افزود: با توجه به بخشنامه جدیدی که رییس قوه قضائیه ابلاغ کرده‌اند خیلی از این مسائل حل شده است و هماهنگی خوبی بین دادگاه‌ها و بانک مرکزی به عنوان مرجع رسمی رسیدگی به این قواعد شکل گرفته است. همچنین ما از اول سال ابلاغ کرده‌ایم که در این قراردادها، باید محاسبات بر مبنای عقود شرعی باشد و در غیر این صورت قرارداد باطل است.
رییس کل بانک مرکزی افزود: اگر مردم از این قراردادها نیز شکایتی دارند می‌توانند به سامانه ارتباطات مردمی بانک مرکزی ارجاع دهند و ما با بررسی پرونده اگر تخلفی ببینیم آن را برگشت می‌زنیم لذا بانک‌ها احساس زرنگی نکنند.
همتی در بخش دیگری از سخنان خود درباره عملیات بازار باز و کنترل نرخ تورم یادآور شد: شرایط آرمانی و ایده‌آلی با شرایطی که الان داریم متفاوت است. اگر همه مشکل ما تورم ناشی از نقدینگی بود سیاست‌ها و ملزومات مشخصی را می‌خواست. اما اکنون با تورمی روبرو هستیم که ناشی از شوک عرضه است که برای مدیریت آن و مدیریت تقاضا تدابیر خاصی لازم است.
وی با بیان اینکه همزمان با مشکل تورم ما مشکلات دیگری هم داریم، تصریح کرد: اولاً، در حال حاضر با مشکل ناترازی بانک‌ها مواجه هستیم که اگر نرخ سود را بالا ببریم ناترازی بانک‌ها بیشتر خواهد شد. دوماً باید از بازار سرمایه مراقبت کنیم چرا که در شرایط امروز برای توسعه اقتصاد ما مهم است.
همتی مورد سوم را منوط به خروج از رکود دانست و گفت: برای تسهیلاتی که باید در سال جدید ارائه کنیم ابتدا باید از رکود خارج شویم. چرا که نمی‌توانیم در شرایط رکود، نرخ سود را خیلی بالا ببریم.
رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: بنابراین، ما این را درک می‌کنیم که مسئله کنترل تورم مهم است، اما شرایط اقتصاد کشور ما، ما را مجبور کرده است که یک سیاست بینابینی را به اجرا بگذاریم. در حین حال، ما سیاست عملیات بازار باز را کماکان در دستور کار داریم و در داخل همان دامنه، دامنه نرخ سود بین بانکی را بین ۱۰ تا ۲۲ درصد نگه داشته‌ایم و ممکن است پایین‌تر هم بیاید.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که نرخ سود بین بانکی به ۸ درصد بود، یک استثنا بود چرا که دلایل متعددی داشت که یکی از آن شوک ناشی از شیوع کرونا بود. ضمن آنکه آثار نقدینگی‌های سال قبل، با تسهیلات کرونایی امسال به ناگهان باعث شد که بانک‌ها با مازاد منابع روبرو شوند که همین درصد سود بین بانکی را کاهش داد.
همتی ادامه داد: پس از این سود بین بانکی به حالت سابق بازگشته و الان در شرایطی هستیم که مدیریت نرخ سود بین بانکی را ادامه خواهیم داد. رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: باید بپذیریم که ما باید با رکود ناشی از تحریم مبارزه می‌کردیم که هدفش ابرتورم در اقتصاد ایران بود. ما نه تنها جلوی ابرتورم را گرفتیم بلکه از نابودی تولید نیز جلوگیری کردیم و شاهد هستیم که تولید در حال رونق گرفتن است و ابرتورمی هم که اوایل سال تصور می‌شد با انفجار نقدینگی و تضعیف بالای پایه پولی رخ می‌دهد، اتفاق نیفتاد.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی در رویکرد خود دیدگاه‌های کارشناسان را مد نظر قرار می‌دهد و همه مسائل در کمیته نقدینگی مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد، اضافه کرد: یک کار بسیار مهمی که برای کنترل نقدینگی تصویب کرده‌ایم، محدودیت‌های مربوط به ترازنامه بانک‌ها است که از هفته آینده به طور جدی اجرایی خواهد شد.
رییس بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که با وجود آرامشی که در ماه اخیر در بازار ارز شکل گرفته است، پیش بینی شما از آینده این بازار چیست؟، اظهار کرد: از نظر من شرایط در بازار ارز خوب است و بهتر خواهد شد.
وی افزود: با وجود اینکه متغیر‌های مختلفی مثل شوک‌های سیاسی و شوک‌های روانی که عواملی برون‌گرا هستند، در بازار ارز تاثیر می‌گذارد، اما چیزی که از درون، من اطلاع دارم این است که من اطمینان دارم که این روند، روند خوبی خواهد شد و چنانچه می‌بینیم انتظارات تورمی کاهنده است و به ما میگوید این انتظارات در بازار‌های مختلف به آرامش بیشتری خواهند رسید؛ شما صبر کنید انشاالله شرایط بهتر خواهد شد.
همتی درباره بازگشت ارز‌هایی که ایران از کشور کره جنوبی طلب دارد، یادآور شد: در پستی که من امروز گذاشتم کاملا توضیح داده شد که ما یک ماه معطل کره جنوبی بودیم. کره گفت ما از اوفک امریکا اجازه گرفته‌ایم که ارز‌های شما به سوئیس منتقل کنند. چون کره ای‌ها وقتی بخواهند پول را منتقل کنند حتماً باید u_tern را طی کنند. یعنی ابتدا باید به آمریکا برود و از آمریکا حواله شود. ما از کره ای‌ها تضمین خواستیم که آمریکایی‌ها پول ما را بلوکه نکنند، چون که به آن‌ها اطمینان نیست.
رییس بانک مرکزی درباره تامین ارز برای خرید واکسن کرونا با بیان اینکه ما نمی‌توانیم اجازه بدهیم که پول‌هایمان بلوکه شود، خاطرنشان کرد: صندوق بین‌المللی پول هم قول‌هایی داده است که برای هزینه‌های کرونا به ما پول داده شود، اما تا جایی که من اطلاع دارم آن‌ها هم جرات ندارند و آمریکا اجازه نمی‌دهد که با اینکه حرف از استقلال شان می‌زنند، اما همگی تنها حرف بوده است و اصلاً نتوانستند کاری انجام بدهند.
وی افزود: پس برای جذب ارز برای واکسن کرونا، از طریق صندوق بین المللی پول هم فعلا امکان پذیر نیست، چون آمریکا فشار زیادی بر مدیریت صندوق بین المللی پول دارد؛ بنابراین راه‌های دیگری را شروع می‌کنیم که این راه‌ها هم به صورت رسمی است.
همتی در واکنش به این برداشت که برخی گفته‌اند چطور می‌توانید کالا وارد کنید، ولی واکسن را نمی‌توانید، تصریح کرد:، چون این امر از طریق مراکز رسمی در حال انجام است. سازمان جهانی باید آن را تایید کند. ما از نظر ارزی مشکلی نداریم؛ مشکل ما انتقال ارز است چرا که همه باید مجوز اُفک را دریافت کنند، اما تا الان آمریکایی‌ها مقاومت کردند و اجازه ندادند اگر همین فردا به ما بگویند آماده شده ما به لحاظ پرداخت هیچ مشکلی نداریم و همین فردا حواله می‌کنیم.
همتی درباره اینکه در شورای عالی بورس مصوب شد که نظام بانکی به دارندگان سهام عدالت، کارت اعتباری بدهد، اما این امر اجرایی نشده است، اظهار کرد: این قانون اجرایی شده است و ما دستورالعمل آن را هم داریم، اما برخی بانک‌ها آن را انجام نداده اند. با این حال من از بانک‌ها پرسیدم خیلی تقاضای زیادی حتی در بانک‌های مهم ما که این کار را اجرایی کرده‌اند، وجود نداشت.
وی درباره دلیل عدم استقبال مردم از اعتبار سهام عدالت افزود: ما که نمی‌توانیم به مردم بگوییم زوری وام بگیرند. چرا که مردم می‌خواستند سهامشان را بفروشند. البته الان هم مشکلی وجود ندارد و مصوباتی در شورای بورس داشتیم که کمک کننده است.
رییس کل بانک مرکزی درباره این مصوبات تصریح کرد: اولاً سرمایه صندوق‌های درآمد ثابت را بالا بردیم و حداقل قابلیت خرید سهام عدالت را تا پنجاه درصد افزایش دادیم و تکالیفی را شورای بورس گذاشته است که انشالله کمک می‌کند.
همتی اظهار کرد: پروژه سنگین ادغام بانک‌های وابسته به نیرو‌های مسلح یکی از خواسته‌های مقام معظم رهبری بود که با عنایت ایشان و همچنین با کمک ستاد نیرو‌های مسلح، همکاری خوب بانک سپه و همکاری همکاران ما در وزارت اقتصاد پیش رفت و ما توانستیم این پروژه بسیار عظیم بانکی را انجام دهیم که در تاریخ بی سابقه است.
وی درباره عظمت این اقدام افزود: این ۵ بانک با حدود نزدیک به ۳۰۰۰ شعبه، ۳۰ هزار پرسنل و ۲۰۰ هزار میلیارد تومان منابع ادغام شدند و تمام مشکلات آن‌ها حل شد. همتی خبر داد: در روز‌های آینده بانک قوامین ادغام خواهد شد و آخر آذرماه نیز بانک انصار ادغام خواهد شد و پایان آذرماه پرونده این بانک‌ها بسته خواهد شد و همه تابلوها، بانک سپه می‌شود. به نظر من یکی از مهم‌ترین کار‌های بانک مرکزی این پروژه بود و توفیق خوبی حاصل شد و همکاران من در حوزه مرکزی برای آن بسیار زحمت کشیدند.
رییس کل بانک مرکزی در بخش پایانی گفتگوی ویژه خبری در خصوص فعالیت بازار متشکل ارزی ایران با تاکید بر اینکه این بازار در حال حاضر فعال است و هیچ مشکلی ندارد افزود: در بازار متشکل ارزی روزانه بین ۳ تا ۵ میلیون دلار در حال مبادله و تامین اسکناس در این بازار در حال انجام است.
همتی افزود: امروز نرخ ارز در بازار متشکل هم خیلی خوب و مناسب بود و از نرخی که در بازار مطرح می‌کنند پایین‌تر بود. معاملات در این بازار خیلی روان در حال انجام است. تعداد قابل توجهی هم صرافی در این بازار در حال فعالیت هستند.
وی همچنین در خصوص تامین کسری بودجه در ماه‌های پایانی سال نیز گفت: تا پایان سال برای تامین مناسب کسری بودجه دولت جدی هستیم و با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری جدی هستیم که تامین کسری بودجه را به درستی انجام دهیم. دیروز در جلسه‌ای که داشتیم تصمیماتی گرفته شد که انشالله تا پایان سال بخش قابل توجهی از اوراق و همچنین فروش سهام توسط انجام خواهد شد.
دکتر عبدالناصر همتی در برنامه گفتگوی ویژه خبری درباره احتمال دستیابی به هدفگذاری تورمی انجام شده اظهار داشت: بانک مرکزی هدفگذاری تورمی را براساس یکسری از متغیر‌ها انجام داده و زمانی که این هدفگذاری انجام شد، نرخ دلار نیمایی ۱۷ هزار تومان بود، با این حال هنوز پیش‌بینی می‌کنیم که در یکساله منتهی به خرداد ۱۴۰۰ که پایان دوره یکساله هدفگذاری خواهد بود، بتوانیم به تورم ۲۲ تا ۲۴ درصدی نزدیک شویم.
بیشتر بخوانید:همتی: مهلت تسویه بدهی تولیدکنندگان تا پایان امسال تمدید شد
وی افزود: با روندی که بازار ارز در پیش گرفته و با اقداماتی که انجام شده و اتفاقاتی که در رشد اقتصادی و تجارت خارجی در حال صورت گرفتن است، از این پیچ گذر خواهیم کرد.
رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: هدف اصلی ترامپ فروپاشی نظام اقتصادی ایران بود که به نتیجه نرسید و اکنون زمان به نتیجه رسیدن مقاومت مردم ایران است و متغیر‌های اقتصادی نشان می‌دهند که روز‌ها و ماه‌های بهتری را در پیش رو خواهیم داشت.
همتی درباره اخباری که از رسوب کالا‌های اساسی در گمرک منتشر می‌شود، گفت: موضوع اینگونه که در رسانه‌ها مطرح می‌شود نیست و ماهانه ۳ میلیون تن کالا و از ابتدای سال، ۲۳ میلیون کالا از گمرک تخلیه شده است و این جریان ادامه دارد.
رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: کسانی که فکر می‌کردند دولت قصد حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را دارد جوسازی کردند و به بخشی از اهداف خود نیز رسیدند. این افراد کالا‌های اساسی را اضافه‌تر از میزان برنامه‌ریزی شده وارد کرده‌اند.
وی یادآور شد: بانک مرکزی برای سال ۹۹ معادل ۸ میلیارد دلار تعهد تامین ارز داشته که از این میزان ۵.۵ میلیارد دلار برای کالا‌های اساسی و ۲.۵ میلیارد دلار برای دارو بوده است.
همتی با تاکید بر اینکه با توجه به محدودیت‌های ارزی پیش آمده برای کشور تامین ارز بیش از میزان برنامه‌ریزی شده امکان‌پذیر نیست، یادآور شد: تاکنون که ۹ ماه از سال گذشته بانک مرکزی از ۸ میلیارد دلار تعهد خود ۷ میلیارد دلار را تامین کرده است.
وی با بیان اینکه علت کمبود کالا‌های اساسی و افزایش قیمت آن‌ها تنها ترخیص کالا‌ها و تامین ارز نیست، افزود: در نظام توزیع مشکل داریم و همچنین در بخش‌های اجرایی مشکلاتی وجود دارد که مسئولان مربوطه تلاش می‌کنند این مشکلات را رفع کنند.
رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: بسیاری از کالا‌های اساسی با دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد شده، اما افزایش قیمت‌های زیادی در بازار داشته است. برای مثال کنجاله با ارز دولتی وارد شده و باید پرسید اکنون چرا در بازار با این قیمت‌ها به فروش می‌رسد؟
وی درباره واردات اعتباری نیز گفت: بانک مرکزی اعلام کرده که با واردات اعتباری موافق است به شرط اینکه به محض موافقت بانک مرکزی کالا را وارد کشور کنند، اما واردکنندگان به جز دو شرکت که رقم بالایی هم نبوده است، به ما اعلام نکرده‌اند.
رییس کل بانک مرکزی اظهار کرد: وقتی تضمین در خصوص ارز داده می‌شود باید به طور قطع وارد کشور شود و بانک مرکزی مخالفتی ندارد. از چند شرکت حدود ۵۰۰ میلیون یورو اعتباری قبول و سریع هم تاییدیه را صادر کردیم.
همتی افزود: بانک مرکزی در حال حاضر وظایف بسیار مهم تری دارد که فشار سنگینی را نیز متحمل می‌شود. بر همین اساس درخواست ما از دیگر بخش‌ها این است که کمک کنند. ما در خدمت تاجران و فعالان اقتصادی هستیم، اما آن‌ها هم شرایط ما را درک کنند. در حال حاضر مشکل کشور ریال و ارز است، اما مدام گفته می‌شود که بانک مرکزی ریال و ارز تخصیص نمی‌دهد. بانک مرکزی از کجا بیاورد، باید چاپ کند؟
وی با اشاره به واردات بدون انتقال ارز اظهار کرد: با این روش مخالف هستیم، اما به هر حال اجازه آن داده شده است که البته باید منشاء ارز به طور شفاف مشخص باشد. نکته مهم دیگر این است که واردات در مقابل صادرات با واردات بدون انتقال ارز بسیار متفاوت است.
به گفته رییس کل بانک مرکزی، مشکل رسوب کالا‌ها در گمرک واردات بدون انتقال ارز نیست و در اینباره اطلاعات درستی ارائه نمی‌شود. در اینباره ما بیش از یک میلیارد دلار تاییدیه صادر کردیم، اما کالایی از گمرک خارج نشد، چرا که برخی افراد کالا‌ها را با تصور اینکه ارز گران می‌شود نگه داشتند، اما به هر حال بازار کنترل شد و نرخ ارز کاهش یافت.
همتی تاکید کرد: درباره ارتباط ثبت سفارش با بانک مرکزی وزارت صمت باید برآوردی از درآمد‌های ارزی داشته باشد تا ثبت سفارش را متناسب با آن انجام دهند و مدیریت کنند. تقاضا باید کنترل شود.
رییس کل بانک مرکزی همچنین از صادرات ۲۶.۵ میلیارد دلاری و واردات ۲۵ میلیارد دلاری از ابتدای سال تاکنون خبر داد و گفت: خوشبختانه وضعیت تجارت از ابتدای سال بهتر شده و با تراز تجاری مثبت روبرو هستیم و این در حالی است که تراز تجاری تا یکی دوماه پیش منفی بود و این امر نشان از روان شدن تجارت دارد.
وی افزود: در حال حاضر عرضه ارز در سامانه نیما بسیار مطلوب است. روزانه بین ۱۷۰ تا ۱۸۰ و گاهی ۲۰۰ میلیون دلار در سامانه نیما عرضه می‌شود که میانگین نرخ این ارز هم امروز ۲۵ هزار و ۴۰۰ تومان است که روند کاهشی دارد. چرا که انتطارات تورمی کاهشی است.
همتی ادامه داد: بانک مرکزی در دو سال و نیم گذشته تحت شدید‌ترین تحریمها اجازه نداد برای تامین کالا‌های اساسی و دارو مشکلی ایجاد شود. ممکن است یکی دو کالا با مشکلاتی مواجه شده باشد که دلایل دیگری دارد و نمی‌خواهم وارد جزییات دلایل آن شوم. وقتی در جامعه اعلام می‌شود که ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف خواهد شد طبیعتا شوکی به بازار وارد می‌شود و این سیگنال را می‌دهد که هر کسی کالا دارد نفروشد.
رییس کل بانک مرکزی گفت: همه دستورات رییس جمهوری را دقیق و بدون دلخوری اجرا خواهیم کرد. واردات بدون انتقال ارز تا ۹۹.۰۸.۱۰ است و بعد از آن براساس ضوابط بانک مرکزی عمل شود. رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: من اجازه خروج سرمایه از کشور و واردات کالا‌هایی که ممکن است در اواویت کشور نباشد را نمی‌دهم.
وی تاکید کرد: دوره ما جزو سخت‌ترین دوره‌های تاریخ انقلاب اسلامی است و اینطور نیست که برخی می‌گویند در این دوره بیشترین رشد نقدینگی را داشتیم. همتی با اشاره به روند نقدینگی در ۲۰ سال گذشته اظهار کرد: از مهر سال ۷۹ تا مهر سال ۹۹ رشد نقطه به نقطه در این سال‌ها را بررسی کردیم که بر این اساس نمودار مورد بررسی ۳ قله دارد؛ نقدینگی ۳۹.۴ درصدی سال ۸۵، نقدینگی ۳۸.۸ درصدی سال ۹۲ و نقدینگی ۳۷.۲ درصدی در سال ۹۹ که میانگین رشد نقدینگی نیز ۲۷.۷ درصد است و انحرافاتی که در نمودار وجود دارد ناشی از اتفاقاتی است که به اقتصاد تحمیل شده است. ضمن اینکه باید شرایط ارزی امسال و سال گذشته و فشار‌ها را نیز در نظر بگیرید.
همتی ادامه داد: در مورد دیگر ۳ دولت بررسی شده که البته نگاه سیاسی نباید به این موضوع داشت چرا که مقایسه دولت‌ها نیست. از مرداد ۷۶ تا مهر ۸۳ حدود ۸۰ درصد رشد نقدینگی داشته ایم. از مرداد ۸۴ تا مهر ۹۱ حدود ۸۱ درصد رشد نقدینگی و مرداد ۹۲ تا مهر ۹۹ حدود ۸۳ درصد رشد نقدینگی بوده است. در تمام این دوره‌ها رشد نقدینگی به یک میزان بوده است؛ بنابراین نقدینگی یک مشکل ساختاری در کشور است و مربوط به دوره ما نیست.
رهبر معظم انقلاب کمک بسیار بزرگی به بانک مرکزی دارند و حمایت‌های خوبی از ما دارند. ایشان فرمودند در صورت کسری بودجه اولویت با اوراق و فروش سهام است و برای انتشار اسکناس نباید سراغ بانک مرکزی رفت. برهمین اساس ما امسال توانستیم خوشبختانه با مقاومتی که داشتیم رشد پایه پولی ۱۳ درصدی را ثبت کنیم. انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده و پیش بینی می‌شود نرخ تورم نیز کاهش یابد. وی رشد نقدینگی را از ابتدای امسال تاکنون ۲۲ درصد اعلام کرد.
رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: فروش سهام یا اوراق هر کدام برای دولت امکان‌پذیر بود باید انجام شود و برای انتشار اسکناس نباید سراغ بانک مرکزی برود، چیزی بود که امسال با کمک دوستان و مقاومتی که به خرج دادیم، موفق شدیم از اول سال رشد پایه پولی را ۳ درصد کنیم.
همتی درباره تورم ۱۳ درصدی گفت: تورم بیشتر جهش است و در واقع فشار هزینه ناشی از رشد قیمت ارز است. قیمت ارز هم زیاد بالا رفت که نقدینگی در واقع تقاضای مربوط به آن را ایجاد می‌کند. وقتی انتظارات تورمی در کشور به خاطر رشد بر فرض ارز یا به هر دلیل هزینه‌ها که اول سال به وجود آمد که کرونا هم یکی از آن‌ها بود، افت تولید را سبب شد. تولید که افت کند، نرخ ارز بالا می‌رود و کاهش ارزی خواهیم داشت و تمام این‌ها به تولید لطمه می‌زند. از طرف دیگر سبب می‌شود قیمت دارایی‌ها به خاطر انتظارات تورمی افزایش پیدا کند، انتظارات تورمی بلای تمام این موارد است. چرا پیش‌بینی می‌کنم به تدریج افت خواهد کرد، برای اینکه انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده است. چرا قیمت اتومبیل پایین می‌آید؟ چرا ارز به سمت پایین می‌آید؟ چه اتفاقی افتاده است؟ انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده است.
وی درباره رشد نقدنیگی اظهار داشت: رشد نقدینگی از ابتدا سال تا الان ۲۲ درصد بوده است. اشاره قبلی من یعنی ۳۷ درصد نقطه به نقطه مهر تا مهر بود. امسال کسری بودجه از طریق فشار به بانکی مرکزی تامین نشده است. امسال تنها یک مورد بود که به بودجه ارتباط ندارد و مربوط به کرونا می‌شود. در واقع یک میلیارد یورو مجوزی که از صندوق داده شد، مربوط به همین مسئله بود.
همتی در این خصوص چنین توضیح داد: دوستان وزارت بهداشت فشار می‌آورند و از نظر ما هم تامین آن مشکلی نیست، ولی در بودجه مورد اشاره قرار نگرفته، اما دوستان این یک میلیارد دلار را با سرعت می‌خواهند. البته آنان هم حق دارند، نیاز جدی وجود دارد، این را قبول داریم، ولی از آن طرف مطرح نکنند که چرا نقدینگی در حال رشد است. از ابتدای سال تا حالا بابت تبدیل یورو‌ها که تقریبا بالای ۷۰۰ میلیون یورو آن را تبدیل کردیم، حدود ۱۶ هزار میلیارد پرداخت شده که از این ۱۲ و نیم درصد رشد پایه پولی ۵ واحد درصد آن به این مسئله مربوط می‌شود.
رییس کل بانک مرکزی اظهار داشت: زمانی ارز در دسترس نیست، باید پول به چاپ برسد. در این خصوص مقاومت به خرج می‌دهم، ناراحت نشوند، زیرا مسئول ارزش پول ملی هستم، باید این کار را انجام دهم، فحش ندهند و بگویند همتی پول نمی‌دهد.
وی در خصوص بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی تاکید کرد: بدهی بانک‌ها کاهش پیدا کرده است. به دلیل مسئولیت‌ام باید بازار سرمایه را هم در نظر داشته باشم، در مقطعی تاکید کرده بودم بانک‌ها به کارگزاری‌ها وام ندهند، اما در ارائه این وام سختگیری صورت نگرفت و علت آن هم این بود که به بورس لطمه می‌خورد و میزان وامی که به کارگزاری‌ها دادند رقم بسیار قابل توجهی بود. شرایط به شکلی است که رییس بانک مرکزی را در جایی قرار می‌دهند که نه تنها ارز به آن تحویل نمی‌دهند، تقاضای ارز هم دارند. پول نو هم می‌خواهند، از آن طرف استثنا‌هایی را برای دریافت معرفی می‌کنند، بورس هم باید کمک کند که البته این وظیفه بانک مرکزی است تا به حالا هم چنین بوده است و فعالان بازار سرمایه مطمئن باشند بانک مرکزی هر اندازه توان داشته باشد از این کمک دریغ نخواهد کرد، ولی بانک مرکزی هم منوط به یکسری درآمد است. در شرایط بسیار سخت اکنون سه واحد درصد اضافه می‌شود، مطرح می‌کنند که بانک مرکزی موفق به کنترل نشده است. شرایط بانک مرکزی را هم ببینند، ایده‌آل نیست.
همتی درباره تحقق منابع لایحه بودجه ۱۴۰۰ تصریح کرد: پیش فروش نفت و اوراق برای تحقق منابع لایحه بودجه پیش‌بینی شده است. البته مسئول بودجه نیستم، انشاالله کسری هم پیش نمی‌آید و مقاومت می‌کنیم، دوستان هم مراعات حال ما را دارند. در بودجه دخل و خرجی است که چنانچه می‌توانند از خرج کم کنند. شخصا به سال آینده کشور بسیار خوشبین هستم. رشد کارگاه‌های صنعتی آمار‌های مقدماتی نسبت به سه ماهه سال گذشته ۱۰ درصد رشد داشته و نسبت به رشد غیر نفتی کشور بسیار خوشبین هستم. باید تلاش کنیم و امکان فروش سهام دولت را داشته باشیم، مولد سازی دارایی دولت را داشته باشیم. اوراق هم مشکل ندارد. برنامه ششم پیش بینی کرده ۴۰ درصد GDP می‌توانند اوراق منتشر کنند.
وی در خصوص خرید اراق توسط بانک‌ها توضیح داد: بانک‌ها نباید خرید کنند، مردم این اوراق را خریداری می‌کنند. نرخ را مناسب بگذارند، مردم مشتاق خرید آن خواهند بود. اوراق‌های پیش بینی شده را تا پایان سال هم بفروشند، ۳۸ درصد GDP می‌شود، در حالی که قانون برنامه ششم مطرح کرده در شرایط خاص تا ۵۰ درصد هم امکان پیشروی دارد. کشوری که پشت سرش نفت عظیمی وجود دارد از این بدهی‌ها نباید نگران باشد.
همتی در ادامه افزود: نظام یکپارچه است، دولت‌ها نباید مشکلات را به گردن هم بیاندازند. باید فکر نظام و اداره کشور باشیم. دولت فعلی هم یکسری پروژه‌ها را برای دولت بعدی افتتاح می‌کند، دولت بعدی هم برای دولت بعدی این کار را انجام می‌دهد.
وی در ادامه درباره قانون جدید چک گفت: قانون جدید چک حدود یک سال و نیم پیش در مجلس تصویب شد و اجرای آن ۲۲ آذر ماه امسال آغاز می‌شود. ۷۰ درصد کار‌هایی که باید انجام می‌شد، صورت گرفته، ولی یک بخش آن سامانه نیاز دارد که براساس آن مردمی که از این پس درصددند چک بنویسند باید ابتدا وارد این سامانه شوند، شماره چک و مبلغ مورد نظر را در آنجا درج کنند، کسی هم که می‌خواهد این چک را دریافت کند باید حتما در سامانه آن را به لحاظ اعتبار مورد بررسی قرار دهد. سامانه فوق را بانک مرکزی آماده کرده و از آخر این ماه هر کسی که بخواهد چک صادر و دریافت کند، می‌تواند از سامانه آن را پیگری کند از اپلیکشین‌هایی که در تلفن‌های همراه وجود دارد، آیکونی تحت عنوان صدور چک یا سامانه صیاد وجود دارد، ولی این موضوع پس از ابلاغ در شورای پول و اعتبار هفته گذشته به طور جدی مورد بحث قرار گرفت و تصمیم گرفته شد که از آقای رییس جمهور خواهش کنیم شنبه در ستاد ملی به خاطر شرایط کرونایی اجازه دهند تدریجی و اختیاری باشد.
در بخشی از این گفتگو دکتر همتی در پاسخ به این سوال که برخی بانک‌ها هیچ نسخه‌ای از جدول بازپرداخت اقساط و وام را به مشتریان ارائه نمی‌دهند، اظهار کرد: من اصلا با این رویه موافق نیستم و خوشبختانه هفته گذشته در هیات عامل بانک مرکزی مجدداً برای ابلاغ تصویب شد که بانک‌ها ملزم به ارائه قرارداد تسهیلات به مشتریان خود هستند؛ لذا اگر مردم در قرارداد‌های بانکی با مشکل مواجه شدند می‌توانند با سامانه ارتباطات مردمی بانک مرکزی تماس بگیرند و ما با هر بانکی که طبق مقررات اقدام نکرد، برخورد می‌کنیم.
وی با اشاره به برخی قرارداد‌های مشارکت از جمله ربح مرکب (بهره بر سود) افزود: با توجه به بخشنامه جدیدی که رییس قوه قضائیه ابلاغ کرده‌اند خیلی از این مسائل حل شده است و هماهنگی خوبی بین دادگاه‌ها و بانک مرکزی به عنوان مرجع رسمی رسیدگی به این قواعد شکل گرفته است. همچنین ما از اول سال ابلاغ کرده‌ایم که در این قراردادها، باید محاسبات بر مبنای عقود شرعی باشد و در غیر این صورت قرارداد باطل است.
رییس کل بانک مرکزی افزود: اگر مردم از این قراردادها نیز شکایتی دارند می‌توانند به سامانه ارتباطات مردمی بانک مرکزی ارجاع دهند و ما با بررسی پرونده اگر تخلفی ببینیم آن را برگشت می‌زنیم لذا بانک‌ها احساس زرنگی نکنند.
همتی در بخش دیگری از سخنان خود درباره عملیات بازار باز و کنترل نرخ تورم یادآور شد: شرایط آرمانی و ایده‌آلی با شرایطی که الان داریم متفاوت است. اگر همه مشکل ما تورم ناشی از نقدینگی بود سیاست‌ها و ملزومات مشخصی را می‌خواست. اما اکنون با تورمی روبرو هستیم که ناشی از شوک عرضه است که برای مدیریت آن و مدیریت تقاضا تدابیر خاصی لازم است.
وی با بیان اینکه همزمان با مشکل تورم ما مشکلات دیگری هم داریم، تصریح کرد: اولاً، در حال حاضر با مشکل ناترازی بانک‌ها مواجه هستیم که اگر نرخ سود را بالا ببریم ناترازی بانک‌ها بیشتر خواهد شد. دوماً باید از بازار سرمایه مراقبت کنیم چرا که در شرایط امروز برای توسعه اقتصاد ما مهم است.
همتی مورد سوم را منوط به خروج از رکود دانست و گفت: برای تسهیلاتی که باید در سال جدید ارائه کنیم ابتدا باید از رکود خارج شویم. چرا که نمی‌توانیم در شرایط رکود، نرخ سود را خیلی بالا ببریم.
رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: بنابراین، ما این را درک می‌کنیم که مسئله کنترل تورم مهم است، اما شرایط اقتصاد کشور ما، ما را مجبور کرده است که یک سیاست بینابینی را به اجرا بگذاریم. در حین حال، ما سیاست عملیات بازار باز را کماکان در دستور کار داریم و در داخل همان دامنه، دامنه نرخ سود بین بانکی را بین ۱۰ تا ۲۲ درصد نگه داشته‌ایم و ممکن است پایین‌تر هم بیاید.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که نرخ سود بین بانکی به ۸ درصد بود، یک استثنا بود چرا که دلایل متعددی داشت که یکی از آن شوک ناشی از شیوع کرونا بود. ضمن آنکه آثار نقدینگی‌های سال قبل، با تسهیلات کرونایی امسال به ناگهان باعث شد که بانک‌ها با مازاد منابع روبرو شوند که همین درصد سود بین بانکی را کاهش داد.
همتی ادامه داد: پس از این سود بین بانکی به حالت سابق بازگشته و الان در شرایطی هستیم که مدیریت نرخ سود بین بانکی را ادامه خواهیم داد. رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: باید بپذیریم که ما باید با رکود ناشی از تحریم مبارزه می‌کردیم که هدفش ابرتورم در اقتصاد ایران بود. ما نه تنها جلوی ابرتورم را گرفتیم بلکه از نابودی تولید نیز جلوگیری کردیم و شاهد هستیم که تولید در حال رونق گرفتن است و ابرتورمی هم که اوایل سال تصور می‌شد با انفجار نقدینگی و تضعیف بالای پایه پولی رخ می‌دهد، اتفاق نیفتاد.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی در رویکرد خود دیدگاه‌های کارشناسان را مد نظر قرار می‌دهد و همه مسائل در کمیته نقدینگی مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد، اضافه کرد: یک کار بسیار مهمی که برای کنترل نقدینگی تصویب کرده‌ایم، محدودیت‌های مربوط به ترازنامه بانک‌ها است که از هفته آینده به طور جدی اجرایی خواهد شد.
رییس بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که با وجود آرامشی که در ماه اخیر در بازار ارز شکل گرفته است، پیش بینی شما از آینده این بازار چیست؟، اظهار کرد: از نظر من شرایط در بازار ارز خوب است و بهتر خواهد شد.
وی افزود: با وجود اینکه متغیر‌های مختلفی مثل شوک‌های سیاسی و شوک‌های روانی که عواملی برون‌گرا هستند، در بازار ارز تاثیر می‌گذارد، اما چیزی که از درون، من اطلاع دارم این است که من اطمینان دارم که این روند، روند خوبی خواهد شد و چنانچه می‌بینیم انتظارات تورمی کاهنده است و به ما میگوید این انتظارات در بازار‌های مختلف به آرامش بیشتری خواهند رسید؛ شما صبر کنید انشاالله شرایط بهتر خواهد شد.
همتی درباره بازگشت ارز‌هایی که ایران از کشور کره جنوبی طلب دارد، یادآور شد: در پستی که من امروز گذاشتم کاملا توضیح داده شد که ما یک ماه معطل کره جنوبی بودیم. کره گفت ما از اوفک امریکا اجازه گرفته‌ایم که ارز‌های شما به سوئیس منتقل کنند. چون کره ای‌ها وقتی بخواهند پول را منتقل کنند حتماً باید u_tern را طی کنند. یعنی ابتدا باید به آمریکا برود و از آمریکا حواله شود. ما از کره ای‌ها تضمین خواستیم که آمریکایی‌ها پول ما را بلوکه نکنند، چون که به آن‌ها اطمینان نیست.
رییس بانک مرکزی درباره تامین ارز برای خرید واکسن کرونا با بیان اینکه ما نمی‌توانیم اجازه بدهیم که پول‌هایمان بلوکه شود، خاطرنشان کرد: صندوق بین‌المللی پول هم قول‌هایی داده است که برای هزینه‌های کرونا به ما پول داده شود، اما تا جایی که من اطلاع دارم آن‌ها هم جرات ندارند و آمریکا اجازه نمی‌دهد که با اینکه حرف از استقلال شان می‌زنند، اما همگی تنها حرف بوده است و اصلاً نتوانستند کاری انجام بدهند.
وی افزود: پس برای جذب ارز برای واکسن کرونا، از طریق صندوق بین المللی پول هم فعلا امکان پذیر نیست، چون آمریکا فشار زیادی بر مدیریت صندوق بین المللی پول دارد؛ بنابراین راه‌های دیگری را شروع می‌کنیم که این راه‌ها هم به صورت رسمی است.
همتی در واکنش به این برداشت که برخی گفته‌اند چطور می‌توانید کالا وارد کنید، ولی واکسن را نمی‌توانید، تصریح کرد:، چون این امر از طریق مراکز رسمی در حال انجام است. سازمان جهانی باید آن را تایید کند. ما از نظر ارزی مشکلی نداریم؛ مشکل ما انتقال ارز است چرا که همه باید مجوز اُفک را دریافت کنند، اما تا الان آمریکایی‌ها مقاومت کردند و اجازه ندادند اگر همین فردا به ما بگویند آماده شده ما به لحاظ پرداخت هیچ مشکلی نداریم و همین فردا حواله می‌کنیم.
همتی درباره اینکه در شورای عالی بورس مصوب شد که نظام بانکی به دارندگان سهام عدالت، کارت اعتباری بدهد، اما این امر اجرایی نشده است، اظهار کرد: این قانون اجرایی شده است و ما دستورالعمل آن را هم داریم، اما برخی بانک‌ها آن را انجام نداده اند. با این حال من از بانک‌ها پرسیدم خیلی تقاضای زیادی حتی در بانک‌های مهم ما که این کار را اجرایی کرده‌اند، وجود نداشت.
وی درباره دلیل عدم استقبال مردم از اعتبار سهام عدالت افزود: ما که نمی‌توانیم به مردم بگوییم زوری وام بگیرند. چرا که مردم می‌خواستند سهامشان را بفروشند. البته الان هم مشکلی وجود ندارد و مصوباتی در شورای بورس داشتیم که کمک کننده است.
رییس کل بانک مرکزی درباره این مصوبات تصریح کرد: اولاً سرمایه صندوق‌های درآمد ثابت را بالا بردیم و حداقل قابلیت خرید سهام عدالت را تا پنجاه درصد افزایش دادیم و تکالیفی را شورای بورس گذاشته است که انشالله کمک می‌کند.
همتی اظهار کرد: پروژه سنگین ادغام بانک‌های وابسته به نیرو‌های مسلح یکی از خواسته‌های مقام معظم رهبری بود که با عنایت ایشان و همچنین با کمک ستاد نیرو‌های مسلح، همکاری خوب بانک سپه و همکاری همکاران ما در وزارت اقتصاد پیش رفت و ما توانستیم این پروژه بسیار عظیم بانکی را انجام دهیم که در تاریخ بی سابقه است.
وی درباره عظمت این اقدام افزود: این ۵ بانک با حدود نزدیک به ۳۰۰۰ شعبه، ۳۰ هزار پرسنل و ۲۰۰ هزار میلیارد تومان منابع ادغام شدند و تمام مشکلات آن‌ها حل شد. همتی خبر داد: در روز‌های آینده بانک قوامین ادغام خواهد شد و آخر آذرماه نیز بانک انصار ادغام خواهد شد و پایان آذرماه پرونده این بانک‌ها بسته خواهد شد و همه تابلوها، بانک سپه می‌شود. به نظر من یکی از مهم‌ترین کار‌های بانک مرکزی این پروژه بود و توفیق خوبی حاصل شد و همکاران من در حوزه مرکزی برای آن بسیار زحمت کشیدند.
رییس کل بانک مرکزی در بخش پایانی گفتگوی ویژه خبری در خصوص فعالیت بازار متشکل ارزی ایران با تاکید بر اینکه این بازار در حال حاضر فعال است و هیچ مشکلی ندارد افزود: در بازار متشکل ارزی روزانه بین ۳ تا ۵ میلیون دلار در حال مبادله و تامین اسکناس در این بازار در حال انجام است.
همتی افزود: امروز نرخ ارز در بازار متشکل هم خیلی خوب و مناسب بود و از نرخی که در بازار مطرح می‌کنند پایین‌تر بود. معاملات در این بازار خیلی روان در حال انجام است. تعداد قابل توجهی هم صرافی در این بازار در حال فعالیت هستند.
وی همچنین در خصوص تامین کسری بودجه در ماه‌های پایانی سال نیز گفت: تا پایان سال برای تامین مناسب کسری بودجه دولت جدی هستیم و با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری جدی هستیم که تامین کسری بودجه را به درستی انجام دهیم. دیروز در جلسه‌ای که داشتیم تصمیماتی گرفته شد که انشالله تا پایان سال بخش قابل توجهی از اوراق و همچنین فروش سهام توسط انجام خواهد شد.
هرچند میدکنم ادمین بازنشر نخواهد کرد