اقتصاد۲۴ - دکتر حسن سبحانی در نشست مجازی «ایران؛ اقتصاد» گفت: در لایحه سال ۱۴۰۰ دولت ۶۵ درصد افزایش بودجه داشته که در شرایط رکود وکرونا بسیار بد است همچنین هزینه‌های دولت ۷۳.۵ درصد افزایش داشته است.
وی افزود: اگر دولت حتی یه کار عمرانی انجام ندهد وفقط مخارج جاری را پرداخت کند با تراز عملیاتی منفی ۳۱۹ هزار میلیارد مواجه هستیم که ۱۲۱ هزار میلیارد از طریق فروش نفت تامین و ۱۹۸ هزار میلیارد دیگر را باید از مردم یا صندوق توسعه قرض بگیرد که با این وضعیت امکانش کم است.
سبحانی تصریح کرد: در مورد درآمد‌های مالیاتی در اقتصادی که دچار اختلال است و در آن تولید اتفاق نمی‌افتد و درآمد نیست از کدام درآمد قرار است مالیات گرفته شود ولی ۲۶ درصد از مالیات از ارزش افزوده گرفته می‌شود و مالیات از فروش نفت و کارمندان که امکان تحقق بخش‌هایی از آن وجود دارد ولی در مجموع نظام مالیاتی ایران احتیاج به اصلاحات اساسی دارد.
این اقتصادان معتقد است: در بخش هزینه‌ها اولویت برای ما معنا ندارد همه چیز برای ما توجیح دارد و هزینه زیاد توزیع میکنیم بنا براین میتوانیم ۲۰ درصد هزینه‌ها را کسر ولی هزینه سیاسی دارد و شجاعت می‌خواهد.
وی با اشاره به اینکه ساختار بودجه در ایران با امریه درست نمیشود و با سه وچهار سال هم شدنی نیست، گفت: در بودجه نویسی متاسفانه کسانی که خودشان ساختار‌ها را به وجود آورده اند نمیتوانند خودش را اصلاح کند و افرادی که بودجه ما را مینویسند علمش را ندارند. در ایران بودجه درآمد هزینه هست یعنی به دستگاه‌ها میگویند درآمد بیار وخرج کن در صورتی که می‌بایست بر اساس وظایفی که قبلا تعیین شده وقانون شده بودجه به دستگاه‌ها بدهیم.
سبحانی ابراز کرد: بانک‌ها در ایران خلق پول بدون پشتوانه میکنند و، چون اینگونه است برای ایجاد بانک خصوصی رانت هست وهمه دنبال ایجاد آن هستند.
وی یادآور شد: در اقتصادی که رکود هست و اصلا تولید نمیکند چگونه ۲۰ درصد سود را از کدام فعالیت پرداخت میکنند و یا از وام گیرندگان ۳۵ درصد سود میگیرند که چه کاری ۳۵ درصد سود دارد که وام گیرنده بتواند بازپرداخت کند.
سبحانی با بیان اینکه نظام بانکی ایران نتوانسته نظام مولد ایجاد کند پس ربا خواری ایجاد می‌شود، خاطرنشان کرد: بانکداری اسلامی که قانون آن سال ۶۳ تصویب گردیده است حتی برای یک ساعت استفاده نشده است و حتی قبل از تصویب قانون آئین نامه‌های آن نوشته شده بود که این خلاف است. ابتدا باید قانون تصویب وبر اساس آن آئین نامه‌ها را نوشت. بانکداری اسلامی بانکداری سرمایه گذاری است و سوال اصلی ما این است که چرا بزرگان به این مسئله ورود نمیکنند تا اصلاحات بانکداری صورت بپذیرد.
این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: باید دنبال تحول بنیادین در اقتصاد باشیم، چون مشکلات نهادین داریم و برای توسعه باید تولید تولید وکاروکار کنیم تا درآمد سرانه بالا برود و افکار تغییر کند و این خودش توسعه است.
وی با بیان اینکه اقتصاد آزاد را هیچ جای دنیا نمی‌پسندند، ولی اقتصاد بازار بسیار مفید است، گفت: نمی توانیم قیمت را به عرضه و تقاضا بسپاریم و دولت نظارتی نداشته باشد. خصوصی سازی کامل در ایران امکان ندارد، چون نهادینه‌های لازم وجود ندارد بنابراین باید نهادینه‌ها ابتدا ایجاد گردد.
سبحانی افزود: اقتصاد مناسب اقتصادی است که دولت باشد تا اقتصاد را حمایت کند و بدون حمایت نمیشود و کسانی که از اقتصاد آزاد صحبت میکنند، باید بدانند دولت باید ابتدا نهاد سازی کند و بعد در بخش تولید این نکته حائز اهمیت است که بخش خصوصی نیز به وظایف خود را به درستی انجام نداده است.
این اقتصاددان با بیان اینکه ایران برای تک نرخی شدن ارز آماده نیست و کسانی که در مورد تک نرخی شدن ارز صحبت میکنند فقط برای بالا بردن نرخ کالا‌ها است، اظهار کرد: برای جمعیت ۸۰ میلیونی که یارانه بگیر هستند ودر تهیه مایحتاج خود دچار چالش اند، گرانی ونرخ بالا سم است پیشنهاد میکنیم دولت ارز حاصل از فروش نفت را تبدیل به ریال نکند وبا همان مایحتاج عمومی را تهیه کند.
منبع: روابط عمومی و اطلاع رسانی شعبه تهران حزب ندای ایرانیان