اقتصاد۲۴ -لوازم التحریر یکی از حوزه هایی است که در تمام کشور‌های جهان از اهمیت زیادی برخوردار است و علاوه بر مدارس و دانشگاه‌ها در بسیاری از صنایع و مهندسی‌ها کاربرد زیادی دارد.
در این بین، مداد یکی از پر کاربرد‌ترین نوشت افزار است که تولید آن نسبت به خودکار، روان نویس و... از هزینه‌های کمتری برخوردار است و قیمت تمام شده آن نیز به صرفه‌تر است.
در ایران تولید مداد در تیراژ بسیار بالا انجام می‌گیرد به طوری که تمام نیاز داخل نیز از این طریق برآورده می‌شود. واردات مداد نیز به میزان بسیار محدود و اغلب مسافری به کشور انجام می‌گیرد که متقاضیان خاص خود را دارد.
تولید مداد در کشور همان طور که اشاره شد کفاف نیاز داخل را می‌دهد که این موضوع نشان دهنده اشتغال‌زایی چشمگیر در صنعت تولید و عرضه لوازم التحریر است.
یک موضوع عجیب در حوزه لوازم التحریر این است که چوب مورد استفاده در تولید مداد از کشور‌های دیگر به ایران وارد می‌شوند البته در تعداد انگشت شماری از کشورها، این درخت‌ها رشد می‌کنند، اما فرآوری و صادرات آن تنها در ۳ کشور انجام می‌گیرد.
این چوب‌ها عبارت اند از cedar، poplar، Linden و Jelutong که حدودا در ۶ کشور کشت می‌شود، اما تنها در ۳ کشور فرآوری و به جهان جهت تولید مداد صادر می‌شوند.
درخت cedar یا همان سدر در ایالت کالیفرنیا آمریکا و لبنان رشد می‌کند، اما به نظر می‌رسد کشور لبنان به جهت جلوگیری از انقراض این درخت هیچ فرآوری از آن نمی‌کند و فقط کالیفرنیا آمریکا است که فرآورده درخت cedar را صادر می‌کند.
درخت Jelutong نیز در دو کشور اندونزی و بسیار محدود در تایلند امکان کشت دارد که فقط در اندونزی فرآوری می‌شود و چوب حاصل به کشور‌های جهان صادر می‌شود.
درخت‌های poplar و Linden هر دو فقط در چین امکان رشد دارند و بیش از ۹۰ درصد نیاز ایران جهت تولید مداد از طریق این کشور و فرآورده‌های این دو درخت تامین می‌شود.
بیشتر بخوانید: افت ۷۰ درصدی فروش لوازم‌التحریر
امکان کشت درخت‌های تولید مداد در ایران
در این خصوص موسی فرزانیان رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم التحریر و نوشت افزار تهران اظهار کرد: برای تولید مداد‌های چوبی از چوب‌های خاصی استفاده می‌شود که زیر ساخت کاشت درخت‌های مورد نظر در کشور وجود ندارد. در صورتی که روند تولیدات داخلی ادامه پیدا کند و روند واردات چوب با مشکل مواجه نشود، نیاز بازار به نمونه‌های خارجی به صفر خواهد رسید.
اظهارات رئیس اتحادیه در صورتی است که مصطفی خرسندی رئیس گروه صنایع چوب سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری مدعی شد که امکان تولید چوب مداد در داخل وجود دارد.
وی در این باره اظهار کرد: با وجود آنکه ایران دارای ۴ نوع اقلیم خشک، نیمه خشک، مرطوب و نیمه مرطوب است، رویش گونه‌های مختلف متناسب با اقلیم هر منطقه وجود دارد همچنین علی رغم آنکه امکان تولید ۴ نوع چوب مداد در داخل وجود دارد، اما اینکه چه کسی اقدام به کشت و پرورش آن در کشور کند، بسیار حائز اهمیت است.
خرسندی با اشاره به اینکه سالهاست موضوع زراعت چوب در کشور مطرح است، بیان کرد: این در حالی است که منابع تولید در کشور به شدت محدود است، ۲۵ سال پیش مقاله‌ای ارائه دادیم که هر زمانی که برای خلال دندان چوب در کشور کم بیاید، باید به فکر زراعت چوب افتاد که متاسفانه این امر مورد بی توجهی قرار گرفته است.
این مقام مسئول ادامه داد: اگرچه در برنامه ششم توسعه، قانون تنفس جنگل مطرح شد، اما با اجرای این موضوع قاچاق چوب چندین برابر شده است.
از کاغذ باطله برای تولید مداد استفاده کنیم
وی با بیان اینکه امکان کشت چوب مداد در داخل وجود دارد، گفت: در حال حاضر دنیا به سمت استفاده از کاغذ باطله جهت تولید مداد می‌رود به طوری که کاغذ باطله‌ها را روی هم گذاشته و مغز کربن را در داخل آن می‌گذارند، هرچند برای مداد رنگی مواد اولیه متفاوت است.
رئیس گروه صنایع چوب سازمان جنگل‌ها با بیان اینکه ساز و کار مشخصی در واردات و صادرات چوب نداریم، بیان کرد: اگر مابین عرضه و تقاضا اختلاف وجود داشته باشد، این امر بر جنگل فشار می‌آورد که کنترل آن به سهولت وجود ندارد، هرچند بنابر آمار سال قبل واردات داشتیم.
خرسندی با بیان اینکه جهش تولید در صنایع چوب و سلولز معنا ندارد، گفت: وزارت صمت به عنوان متولی امر در بحث صدور مجوز باید برنامه ریزی کند.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه کشت تنها راه حل تامین چوب مداد مورد نیاز در داخل است، بیان کرد: در بلند مدت و میان مدت کشت چوب در داخل و در کوتاه مدت استفاده از منابع برون سرزمینی تنها راه حل است.
وی در پایان تصریح کرد: کشوری همچون فنلاند که منابع چوب آن همانند نفت ما غنی است، اما سالانه ۶ میلیون متر مکعب چوب وارد می‌کند و عمده منابع خود را ذخیره می‌کند، اما متاسفانه در کشور ما چنین برنامه‌ای وجود ندارد.
با تمام این تفاسیر بهتر است که به سمت استفاده از مداد‌های کاغذی حرکت کنیم تا ضمن کاهش قطع درختان، از خروج ارز جهت واردات چوب مداد نیز جلوگیری شود.