اقتصاد۲۴ - مرون راپوپورت در «میدل ایست آی» نوشت: همانطور که پیش بینی شده بود، پارلمان اسرائیل مهلت بررسی و تصویب بودجه دولت را تمدید نکرد و باعث انحلال خودکار خود شد. در پایان مارس ۲۰۲۱، اسرائیلیها مجدداً در چهارمین دوره انتخابات سراسری در کمتر از دو سال رای خواهند داد.
این عدم ثبات سیاسی از عوامل بسیاری نشات میگیرد. به عنوان مثال نمیتوان منکر این واقعیت شد که این دولت قادر نیست اقلیت فلسطینی شهروندان خود را به عنوان یک بخش قانونی در سیاست خود قبول کند.
بیشتر بخوانید:کوشنر از پشت به نتانیاهو خنجر زد!
سیاست اسرائیل بیش از آنکه بر مبنای پذیرش کل شهروندان باشد، بر اساس یهودیگرایی بنا شده است. این دلیل اصلی است که اردوگاه راستگرایان در زمان نخست وزیر بنیامین نتانیاهو نتوانست در سه دور انتخابات بین آوریل ۲۰۱۹ و مارس ۲۰۲۰ به اکثریت دست یابد. در سوی مقابل اردوگاه مخالف نیز قادر به تشکیل یک دولت نبود، مثلا تصور کنید که در انتخابات آمریکا دونالد ترامپ شکست میخورد، اما جو بایدن موفق به پیروزی نمیشود! این قبل از آن است که ما حتی در مورد فلسطینیانی که زیر یوغ اشغالگران در کرانه باختری و نوار غزه زندگی میکنند، صحبت کنیم.
دلیل اصلی برگزاری انتخابات زودهنگام، اما این واقعیت است که بخشهای زیادی از مردم اسرائیل دیگر رهبری نتانیاهو را مشروع نمیدانند و به نوعی کیفرخواست علیه او یک عامل مهم برای برگزاری دوباره انتخابات است. حملات همه جانبه نتانیاهو به نهادهای دولتی و مدیریت مشکل ساز او در بحران کووید-۱۹ نیز از دیگر دلایل است.
یک سری تظاهرات طولانی علیه نتانیاهو که از شش ماه پیش آغاز شده و همچنان هم ادامه دارد، تنها به کاهش مشروعیت وی منجر شده است. اگر چنین تظاهراتی صورت نمیگرفت، حزب آبی و سفید بنی گانتز احتمالاً موفق میشد به رغم تحقیر مکرر توسط نخست وزیر، به نوعی به حمایت از نتانیاهو ادامه دهد.
با این حال، اگر به نتایج آخرین نظرسنجیها اعتماد کنیم، چپ میانه از عدم موفقیت نتانیاهو در حفظ دولت خود چیزی بدست نخواهد آورد. در عوض، انتظار میرود که احزاب موجود راستگرا در یک دستاورد بی سابقه بتوانند ۷۵ کرسی از ۱۲۰ کرسی پارلمان اسرائیل را به دست آورند.
پیروز اصلی این سلسله حوادث گیدئون سار، نماینده لیکود است که دو هفته پیش از این حزب جدا شد و از تشکیل حزب جدید خود خبر داد.
خروج سار از لیکود و تعهد عمومی برای عدم حضور در یک دولت تحت نخست وزیری نتانیاهو اقدامی غیر منتظره بود. نظرسنجیهای اخیر ۱۹ کرسی احتمالی به حزب وی میدهد، به این معنی که اگر سار به قول خود مبنی بر عدم همکاری با نتانیاهو عمل کند، شانساش جهت تشکیل دولت جدید بسیار ناچیز خواهد بود.
خط مشی سخت
سار علیرغم اینکه در سطح بین المللی تا حدودی ناشناخته است، چهره بسیار آشنایی در سیاست اسرائیل است، حتی اگر در سن ۵۴ سالگی نسبتاً جوان به نظر برسد.
وی در Tehiya (احیا)، یک حزب راست افراطی که در سال ۱۹۷۹ با خروج اسرائیل از شبه جزیره سینا برابر توافقنامه صلح امضا شده توسط دولت مناخیم بگین با انور سادات رئیس جمهور مصر مخالف بود، وارد عرصه سیاست شد.
سار بعداً به یک گزارشگر سیاسی تبدیل شد، تقریباً تنها روزنامه نگار راست گرا در روزنامههای با گرایش چپ به حساب میآمد و بعداً قبل از ورود مستقیم به سیاست، به عنوان دستیار دادستان کل در کشور خدمت کرد. نتانیاهو در طول اولین دوره نخست وزیری خود در سال ۱۹۹۹، سار را به عنوان وزیر در کابینه خود منصوب کرد.
شارون هنگام بازگشت لیکود به قدرت در سال ۲۰۰۱ وی را دوباره به همان سمت منصوب کرد. سار برای اولین بار در سال ۲۰۰۳ به کرسی مجلس اسرائیل انتخاب شد. پس از بازگشت نتانیاهو به قدرت در سال ۲۰۰۹، وی سار را به دو سمت مهم در دولتهای بعدی خود در نقش وزیر کشور و سپس وزیر آموزش و پرورش منصوب کرد.
در مجموع سار در طول فعالیت سیاسی خود با جناح راست لیکود شناخته شده است. هنگامی که شارون در سال ۲۰۰۵ طرحی را برای خروج شهرکهای اسرائیلی از نوار غزه اعلام کرد، سار برجستهترین مخالف وی بود و به این طرح در کنست رأی نداد.
پس از آنکه نتانیاهو در سال ۲۰۰۹ برای اولین بار احتمال تشکیل دولت فلسطینی را تأیید کرد، سار دوباره لب به انتقاد گشود. در همین راستا، مثل همیشه سار با معامله قرن ترامپ هم مخالفت کرد چرا که به نوعی شامل ایجاد یک کشور فلسطینی میشد، هرچند که این کشور در شرایط بسیار محدود و بدون تداوم ارضی یا کنترل مرزهای خارجی ایجاد میشد.
هشدارهای بسیاری از طرف چپ رادیکال در مورد تندرویهای وی داده شده است. آنها میگویند که او بعد از به دست آوردن قدرت، بسیار بدتر از نتانیاهو خواهد بود.
سار به عنوان وزیر آموزش و پرورش ابتکاری را برای اعزام دانش آموزان دبیرستانی در مدارس دولتی سکولار در تورهای شهر هبرون در کرانه باختری آغاز کرد، جایی که اسرائیلیها تحت حمایت شدید نظامی به طور غیرقانونی مستقر شدهاند.
او همچنین برای ساخت دانشگاه آریل در یک شهرک اسرائیلی آن هم در قلب کرانه باختری، پیشگام شد. در وزارت کشور، سار سیاست سختگیرانهای را در قبال پناهجویان آفریقایی وضع کرد و هزاران نفر را به یک اردوگاه در جنوب اسرائیل فرستاد.
پس از آنکه دیوان عالی کشور قانون مجازات حبس پناهجویان بدون محاکمه را به عنوان نقض حقوق بشر اعلام کرد، سار برای وضع قوانین جدید به پارلمان اسرائیل اجازه دور زدن احکام را داد.
تقاضای سار برای اصلاحات در دادگستری، یک حسن تعبیر برای کاهش قدرت قضات و تقویت قدرت سیاستمداران، از جمله اصول اساسی حزب جدیدی است که وی تأسیس کرده است. او همچنین بر احقاق حقوق طبیعی و تاریخی مردم یهود در اسرائیل و تشویق به استقرار در کرانه باختری اصرار دارد.
به عبارت دیگر، در حالی که مواضع نتانیاهو تغییر کرده، سار همچنان راستگرا باقی مانده است. نظرسنجیها نشان میدهد که حداقل نیمی از رای دهندگان وی قبلاً از احزاب آبی و سفید یا چپ میانه حمایت کردهاند. علاوه بر این، او در تل آویوی زندگی میکند که مدتهاست سنگر چپ میانه شده، در حالی که نتانیاهو در بیت المقدس با تمایلات راستگرایانه است. سار همچنین با روزنامه نگاران رده بالا روابط عالیای دارد، در حالی که روابط نتانیاهو با رسانهها همیشه تیره و تار بوده است.
اعتراضات ضد نتانیاهو دهها هزار نفر را به طور مکرر به خیابانها کشانده است. این امر آگاهی سیاسی جدیدی را در میان بزرگانی از چپ میانه یهودی ایجاد کرده است. حتی اگر جناح راست در انتخابات مارس پیروز شود، که در این مرحله به نظر هم محتمل میرسد، خیابانهای اسرائیل ممکن است دوباره به تسخیر مخالفان درآید.
این عدم ثبات سیاسی از عوامل بسیاری نشات میگیرد. به عنوان مثال نمیتوان منکر این واقعیت شد که این دولت قادر نیست اقلیت فلسطینی شهروندان خود را به عنوان یک بخش قانونی در سیاست خود قبول کند.
بیشتر بخوانید:کوشنر از پشت به نتانیاهو خنجر زد!
سیاست اسرائیل بیش از آنکه بر مبنای پذیرش کل شهروندان باشد، بر اساس یهودیگرایی بنا شده است. این دلیل اصلی است که اردوگاه راستگرایان در زمان نخست وزیر بنیامین نتانیاهو نتوانست در سه دور انتخابات بین آوریل ۲۰۱۹ و مارس ۲۰۲۰ به اکثریت دست یابد. در سوی مقابل اردوگاه مخالف نیز قادر به تشکیل یک دولت نبود، مثلا تصور کنید که در انتخابات آمریکا دونالد ترامپ شکست میخورد، اما جو بایدن موفق به پیروزی نمیشود! این قبل از آن است که ما حتی در مورد فلسطینیانی که زیر یوغ اشغالگران در کرانه باختری و نوار غزه زندگی میکنند، صحبت کنیم.
دلیل اصلی برگزاری انتخابات زودهنگام، اما این واقعیت است که بخشهای زیادی از مردم اسرائیل دیگر رهبری نتانیاهو را مشروع نمیدانند و به نوعی کیفرخواست علیه او یک عامل مهم برای برگزاری دوباره انتخابات است. حملات همه جانبه نتانیاهو به نهادهای دولتی و مدیریت مشکل ساز او در بحران کووید-۱۹ نیز از دیگر دلایل است.
یک سری تظاهرات طولانی علیه نتانیاهو که از شش ماه پیش آغاز شده و همچنان هم ادامه دارد، تنها به کاهش مشروعیت وی منجر شده است. اگر چنین تظاهراتی صورت نمیگرفت، حزب آبی و سفید بنی گانتز احتمالاً موفق میشد به رغم تحقیر مکرر توسط نخست وزیر، به نوعی به حمایت از نتانیاهو ادامه دهد.
با این حال، اگر به نتایج آخرین نظرسنجیها اعتماد کنیم، چپ میانه از عدم موفقیت نتانیاهو در حفظ دولت خود چیزی بدست نخواهد آورد. در عوض، انتظار میرود که احزاب موجود راستگرا در یک دستاورد بی سابقه بتوانند ۷۵ کرسی از ۱۲۰ کرسی پارلمان اسرائیل را به دست آورند.
پیروز اصلی این سلسله حوادث گیدئون سار، نماینده لیکود است که دو هفته پیش از این حزب جدا شد و از تشکیل حزب جدید خود خبر داد.
خروج سار از لیکود و تعهد عمومی برای عدم حضور در یک دولت تحت نخست وزیری نتانیاهو اقدامی غیر منتظره بود. نظرسنجیهای اخیر ۱۹ کرسی احتمالی به حزب وی میدهد، به این معنی که اگر سار به قول خود مبنی بر عدم همکاری با نتانیاهو عمل کند، شانساش جهت تشکیل دولت جدید بسیار ناچیز خواهد بود.
خط مشی سخت
سار علیرغم اینکه در سطح بین المللی تا حدودی ناشناخته است، چهره بسیار آشنایی در سیاست اسرائیل است، حتی اگر در سن ۵۴ سالگی نسبتاً جوان به نظر برسد.
وی در Tehiya (احیا)، یک حزب راست افراطی که در سال ۱۹۷۹ با خروج اسرائیل از شبه جزیره سینا برابر توافقنامه صلح امضا شده توسط دولت مناخیم بگین با انور سادات رئیس جمهور مصر مخالف بود، وارد عرصه سیاست شد.
سار بعداً به یک گزارشگر سیاسی تبدیل شد، تقریباً تنها روزنامه نگار راست گرا در روزنامههای با گرایش چپ به حساب میآمد و بعداً قبل از ورود مستقیم به سیاست، به عنوان دستیار دادستان کل در کشور خدمت کرد. نتانیاهو در طول اولین دوره نخست وزیری خود در سال ۱۹۹۹، سار را به عنوان وزیر در کابینه خود منصوب کرد.
شارون هنگام بازگشت لیکود به قدرت در سال ۲۰۰۱ وی را دوباره به همان سمت منصوب کرد. سار برای اولین بار در سال ۲۰۰۳ به کرسی مجلس اسرائیل انتخاب شد. پس از بازگشت نتانیاهو به قدرت در سال ۲۰۰۹، وی سار را به دو سمت مهم در دولتهای بعدی خود در نقش وزیر کشور و سپس وزیر آموزش و پرورش منصوب کرد.
در مجموع سار در طول فعالیت سیاسی خود با جناح راست لیکود شناخته شده است. هنگامی که شارون در سال ۲۰۰۵ طرحی را برای خروج شهرکهای اسرائیلی از نوار غزه اعلام کرد، سار برجستهترین مخالف وی بود و به این طرح در کنست رأی نداد.
پس از آنکه نتانیاهو در سال ۲۰۰۹ برای اولین بار احتمال تشکیل دولت فلسطینی را تأیید کرد، سار دوباره لب به انتقاد گشود. در همین راستا، مثل همیشه سار با معامله قرن ترامپ هم مخالفت کرد چرا که به نوعی شامل ایجاد یک کشور فلسطینی میشد، هرچند که این کشور در شرایط بسیار محدود و بدون تداوم ارضی یا کنترل مرزهای خارجی ایجاد میشد.
هشدارهای بسیاری از طرف چپ رادیکال در مورد تندرویهای وی داده شده است. آنها میگویند که او بعد از به دست آوردن قدرت، بسیار بدتر از نتانیاهو خواهد بود.
سار به عنوان وزیر آموزش و پرورش ابتکاری را برای اعزام دانش آموزان دبیرستانی در مدارس دولتی سکولار در تورهای شهر هبرون در کرانه باختری آغاز کرد، جایی که اسرائیلیها تحت حمایت شدید نظامی به طور غیرقانونی مستقر شدهاند.
او همچنین برای ساخت دانشگاه آریل در یک شهرک اسرائیلی آن هم در قلب کرانه باختری، پیشگام شد. در وزارت کشور، سار سیاست سختگیرانهای را در قبال پناهجویان آفریقایی وضع کرد و هزاران نفر را به یک اردوگاه در جنوب اسرائیل فرستاد.
پس از آنکه دیوان عالی کشور قانون مجازات حبس پناهجویان بدون محاکمه را به عنوان نقض حقوق بشر اعلام کرد، سار برای وضع قوانین جدید به پارلمان اسرائیل اجازه دور زدن احکام را داد.
تقاضای سار برای اصلاحات در دادگستری، یک حسن تعبیر برای کاهش قدرت قضات و تقویت قدرت سیاستمداران، از جمله اصول اساسی حزب جدیدی است که وی تأسیس کرده است. او همچنین بر احقاق حقوق طبیعی و تاریخی مردم یهود در اسرائیل و تشویق به استقرار در کرانه باختری اصرار دارد.
به عبارت دیگر، در حالی که مواضع نتانیاهو تغییر کرده، سار همچنان راستگرا باقی مانده است. نظرسنجیها نشان میدهد که حداقل نیمی از رای دهندگان وی قبلاً از احزاب آبی و سفید یا چپ میانه حمایت کردهاند. علاوه بر این، او در تل آویوی زندگی میکند که مدتهاست سنگر چپ میانه شده، در حالی که نتانیاهو در بیت المقدس با تمایلات راستگرایانه است. سار همچنین با روزنامه نگاران رده بالا روابط عالیای دارد، در حالی که روابط نتانیاهو با رسانهها همیشه تیره و تار بوده است.
اعتراضات ضد نتانیاهو دهها هزار نفر را به طور مکرر به خیابانها کشانده است. این امر آگاهی سیاسی جدیدی را در میان بزرگانی از چپ میانه یهودی ایجاد کرده است. حتی اگر جناح راست در انتخابات مارس پیروز شود، که در این مرحله به نظر هم محتمل میرسد، خیابانهای اسرائیل ممکن است دوباره به تسخیر مخالفان درآید.
منبع: انتخاب