اقتصاد۲۴ - حسین میرمحمد صادقی با اشاره به بررسی اصلاحیه قانون انتخابات در مجلس یازدهم و حواشی آن، گفت: یک نکته بسیار اساسی و بنیادین که باید به آن توجه کرد این است که اسیر شدن نمایندگان به مباحث تبلیغاتی و غیراساسی برای مجلس و عملکرد آن سَمی مهلک است.
بندبازی نمایندگان روی طناب قانون انتخابات ریاست جمهوری
وی ادامه داد: این روش ممکن است در کوتاه مدت بتواند نظراتی را به سوی مجلس جلب کند و افرادی را راضی کند، اما قطعا در دراز مدت یک نکته منفی برای مجلس است که نمونههای آن هم قبلا دیده شده، مثلا بحث تثبیت قیمتها از مواردی بوده که در مجلسهای پیشین به عنوان عیدی به مردم ایران مطرح شد، اما بعد تحلیلهای درست اقتصادی انجام و معلوم شد که همین تثبیت صوری و مصنوعی در عمل باعث جهش قیمتی قابل توجهی شده است.
این حقوقدان تاکید کرد: متاسفانه گاهی از اینگونه برخوردهای موضعی و موردی در مجموعه کشور میبینیم که مثلا یک وقتی مسالهای در موردی پیدا میشود، از آنطرف سعی میکنند قوانینی وضع کنند که ۱۸۰ درجه با آن چیزی که بوده متفاوت است و باز در سالهای بعد به همان حالت قبلی برمی گردند.
ابهامات قانون انتخابات سبب تصمیمات سلیقهای میشود اما...
میرمحمدصادقی با بیان اینکه اکنون از مجلس انتظار میرود تعقل و برنامه ریزی بر اساس منافع ملی را در نظر بگیرند، نه طبق آنچه ممکن است در درازمدت تعدادی را راضی کند، تصریح کرد: در رابطه با موضوع نامزدهای ریاست جمهوری اصل اینکه مجلس به آن ورود کند نکته خوبی است، چون به غیر از قید رجل مذهبی_ سیاسی ابهامات مختلفی وجود دارد و گاهی وقتها سبب میشود که مقداری نظرات و تصمیمات سلیقهای اتخاذ شود.
بیشتر بخوانید: طرحهای عجیب و غریب مجلسیها در ۲۰۰ روز
مردم هنوز بخاطر ردصلاحیت برخی کاندیداها قانع نشدند
وی خاطر نشان کرد: برخی مردم هنوز نسبت به رد صلاحیت بعضی افرادی که با این عنوان که شاید رجل مذهبی و سیاسی نبودند، قانع نشدند که این رد شدن درست بوده یا برعکس، یعنی کسانی که تایید شدند واقعا و به مفهوم واقعی کلمه آنچنان شناخته شده بودند و تجربه داشتند که به عنوان رجل مذهبی و سیاسی میتوانستد تایید شوند یا خیر؛ بنابراین برای پرهیز از این برخوردهای سلیقهای اینکه ما ابعاد مساله را در قانون عادی مشخص کنیم، چنانچه در مورد خیلی از اصول دیگر قانون اساسی هم لازم است که حدود و ثغور آن اصول مشخص شود و امری مفید و ضروری است.
معاون سابق قوانین مجلس در این باره گفت:، اما در این ارتباط اولا باید منافع ملی در نظر گرفته شود و نباید شعارهایی که هر از گاهی ممکن است بر زبانها بیفتد و بعد از مدتی از مد بیفتد و شعار مخالف آن بر سر زبان مردم قرار گیرد. دوما باید در محدوده اصل مربوطه به قانون اساسی باقی بماند و چیزی فراتر از آن ایجاد نکند، چون اگر این اتفاق بیفتد طبعا با سایر اصول قانون اساسی مغایرت پیدا میکند.
مفهوم رجل سیاسی همچنان ابهام دارد
به گفته میرمحمد صادقی، مفهوم رجل همیشه ابهام دارد و هنوز معلوم نیست که آیا رجل به معنای لغوی یعنی مرد مورد نظر است یا به معنی شخصیت است و آیا این شامل زنان هم میشود یا خیر و اینکه رجل مذهبی به چه معناست، یعنی آیا باید دانش مذهبی داشته باشد یا باید مقید به مسائل مذهبی باشد و رجل سیاسی به چه معناست، یعنی آیا باید سیاست خوانده باشد یا باید سیاست ورزی کرده باشد و شغلهای قبلی او با مسائل سیاسی مرتبط باشد و اصلا سیاست به چه معنا است.
وی تاکید کرد: همه این موارد باید روشن شود و ابهامات در این قضیه زیاد است، اما اینکه چیزهایی فراتر از این بگذارند به نظر من با قانون اساسی مغایرت دارد، اینکه مثلا شرط سنی بگذاریم اگر این کار لازم بود، قانون اساسی این شرط را میگذاشت، بنابراین وقتی فراتر از آن اصل شرطی را میگذاریم به نظر من خلاف است ضمن اینکه برخی از شرایط اسیر شدن مجلس به مسائل شعاری است مثل اینکه هیچ کسی اقامت خارج نداشته باشد یا فرزندانش تابعیت خارجی نداشته باشند.
نباید با قوانین شکلی از داشتن افراد مفید محروم بمانیم
این حقوقدان یادآور شد: همه میدانند در بعضی از کشورها سیستم خون و در بعضی از کشورها سیستم خاک برای گرفتن تابعیت است، همینکه کسی در خارج دانشجو باشد و فرزند او در آنجا به دنیا آید خود به خود بر اساس سیستم خاک فرزند او تابعیت آنجا را پیدا میکند مثلا ممکن است پدر او در این پست فرد مفیدی برای جامعه باشد و ما خودمان را از داشتن او با مسائل شکلی، محروم میکنیم یا اقامت دائم گرفتن یک شرایط ظاهری دارد، یعنی حتی کسی که در یک کشوری دانشجو باشد بعد از مدتی اقامت او دائم میشود و بعد هم در کدام کشور باشد هم مهم است.
ابهامات قانون انتخابات سبب تصمیمات سلیقهای میشود اما...
میرمحمد صادقی ادامه داد: به نظر من اینکه مسائل را کیلویی ذکر کنند اشکال جدی دارد، من زمانی که در مجلس بودم این را احساس میکردم، همین مساله که یکهو پانزده نماینده طرحی را امضا میکنند که بیشتر هم ممکن است تحت تاثیر جوهای ژورنالیستی باشند و کار جدی روی آن طرح نمیشود و وقت مجلس و هزینه صرف آن میشود و نهایتا همین که کنار گذاشته میشود از نظر من نکته مثبتی است، چون بالاخره مجلس هر زمانی که بفهمد این طرح درست نیست، خوب است.
قوانین مجلس بهتر است لایحه محور باشد تا طرح محور
وی با بیان اینکه بدتر اینکه ممکن است در همان جو احساساتی طرح تصویب شود و تبعات آن گریبانگیر کشور شود، افزود: بنابراین من همیشه معتقدم قوانینی در مجلس بهتر است که بیش از آنکه طرح محور باشد لایحه محور باشد یعنی یا دولت یا قوه قضاییه در مورد لوایح قضایی روی آن کار کنند و آن را ارائه دهند، چون آنها امکانات بیشتری دارند و در نتیجه شاید فرصت بیشتر و تخصص بیشتری هم داشته باشند تا بتوانند این لایحهها به شکل تخصصیتر و صحیحتر تنظیم کنند.
معاون سابق قوانین مجلس گفت: به نظر من مجموعا مواردی از این قانونی که تصویب شده با قانون اساسی مغایرت داشت و مواردی از آن هم به مصلحت نبود و شتابزده تایید شده بود. اگر مجلس این را کنار گذاشته به نظر من اصل کنار گذاشتن آن کار درستی بود، اما بهتر این بود که از همان اول دقت کافی میشد.
نمایندگان اسیر جو تبلیغاتی شدند
میرمحمدصادقی در پاسخ به این پرسش که بررسی کردن این موضوع، سیاسی کاری بوده و جنبه پوپولیستی داشته یا نمایندگان به بندهای قانون اساسی آگاهی کافی نداشتند، اظهار کرد: بالاخره اسیر جو تبلیغاتی شدن بوده است. من فکر میکنم مقداری با توجه به جوی که ایجاد شده و نظری که مردم نسبت به عملکرد دولت پیدا کردند طبعا این مساله بوده، اما اینکه در کنار این موضوع مثلا یکسری انگیزههای سیاسی هم وجود داشته باشد هم واقعا نمیشود قضاوت کرد، ولی به نظر من اسیر جو تبلیغاتی شدن متاسفانه وجود داشته است.