اقتصاد۲۴ - سال‌هاست مسئله آلودگی هوا در کلانشهر‌ها به دو موضوع بر می‌گردد؛ اولی استفاده از سوخت‌های مایع نظیر مازوت در برخی از صنایع و نیروگاه‌ها و موضوع بعدی تردد خودرو‌های فرسوده و استفاده از سوخت‌های غیر استاندارد است که در این حوزه راهی جز افزایش کیفیت خودرو‌ها و نوسازی و همچنین استفاده از سوخت استاندارد ندارند.
اما این ماجرا در ایران هنوز ادامه دارد تا جایی که بیژن زنگنه وزیر نفت باز هم مردم را عامل کمبود گاز و آلودگی هوا می‌داند و معتقد است: «ما به هیچ وجه مایل نیستیم که مازوت (سوخت کارخانه‌ها) مصرف شود، اما چاره‌ای نداریم و گازوئیل در حداکثر ممکن تحویل می‌شود و بیش از این امکان ندارد. مصرف گاز کشور معادل نزدیک متوسط ۴ و ۷ دهم میلیون بشکه نفت خام است و ما باید برایش راه حلی پیدا کنیم و فعلاً با همکاری سازمان ها، اعمال محدودیت‌ها و توجیه کردن مردم باید جلو برویم».
دردسر‌های ادامه دار تأمین سوخت
در همین رابطه محمدعلی صادقی، کارشناس حوزه نفت و انرژی در گفتگو با اقتصاد۲۴ گفت: میزان تولید گاز در زمستان کاهش می‌یابد و کمبود این انرژی بیش از فصول دیگر سال است که البته کاملاً طبیعی است، از اینرو نیروگاه‌ها مجبورند برای تأمین سوخت مورد نیاز از گازوئیل و نفت کوره استفاده کنند.
صادقی گفت: هرچند همه باید در مصرف گاز صرفه جویی داشته باشند، اما عملاً این جریان در سال جاری به دلیل محدودیت ها‌ی کرونایی و شرایط قرنطینه به طور کامل قابل اجرا بوده است.
به گفته این کارشناس انرژی، سازمان‌ها و ادارات دولتی، مدارس، دانشگاه‌ها و ... به ویژه مراکز دولتی هر سال از لحاظ پیک مصرف گاز از مصارف خانگی سبقت می‌گیرند، اما در سال جاری به دلیل تعطیلی، محدودیت‌ها و دورکاری نیرو‌های کار دولتی‌ها، به مراتب از مصرف انرژی کاسته شده است.
بیشتر بخوانید: وزیر نفت: چاره‌ای جز مصرف مازوت نداریم
کارشناس حوزه نفت و انرژی یادآور شد: هزاران مدرسه در تهران وجود دارند که از گاز برای گرمایش استفاده می‌کنند و امسال به دلیل شیوع کرونا، تعطیل هستند. اکثر سالن‌های پذیرایی و رستوران‌ها و مراکز عمومی نیز به دلیل بیماری کرونا تعطیل شده‌اند؛ این موارد درحالی است که هنوز هوا کاملاً سرد نشده پس چطور باز هم مردم مقصر اصلی مصرف گاز شده‌اند؟!
وی گفت: البته مصرف انرژی سنتی در بخش‌های مختلف در کشور به ویژه در منازل بالاست و همین می‌تواند سبب افزایش بیشتر مصرف گاز و دیگر انرژی‌های کشور باشد. طبق گزارش‌های شرکت گاز هرچند به موازات افزایش مصرف به‌ویژه در بخش خانگی، افزایش تولید هم اتفاق افتاده است، اما این جریان نمی‌تواند وضعیت مصرف گاز را به مرحله هشدار برساند و کارخانه‌ها را مجبور به استفاده از انرژی جایگزین کنند!
صادقی تصریح کرد: باید بپذیرند که انرژی مصرفی مراکزی که نزدیک به یکسال است در تعطیلی بسر می‌برند با مدیریت صحیح می‌توانست به راحتی به سمت کارخانه‌ها هدایت شود که متأسفانه هیچگاه در بخش انرژی کشور با مدیریت عمل نکرده و تنها به دنبال مقصر می‌گردند.
این فعال اقتصادی در حوزه انرژی تأکید کرد: نکته قابل توجه این است که شاید گاز نیروگاه‌ها به دلیل افزایش مصرف خانگی قطع می‌شود و آن‌ها ناچار به استفاده از سایر انرژی‌ها می‌شوند، اما استانداردسازی مصرف خودرو‌هایی که در حال تردد در سطح شهر‌ها هستند هیچ ربطی به میزان مصرف سایر انرژی‌ها در نیروگاه‌ها ندارد، بلکه تنها مرتبط با کیفیت غیر استاندارد آن است.
وی افزود: یکی از دلایل آلایندگی تهران کامیون‌ها و خودرو‌هایی است که از نفت گاز استفاده می‌کنند و گازوئیلی که در این پالایشگاه تولید می‌شود نامناسب است، یعنی هنوز از گازوئیل ۱۰ هزار پی‌پی‌ام استفاده می‌شود و این موضوع نیز به افزایش مصرف گاز خانگی ربطی نخواهد داشت!
عدم استانداردسازی‌ها در استفاده از سوخت
صادقی گفت: از سوی دیگر استفاده از بنزین یورو ۴ یا یورو ۵ هنوز مشخص نیست و اگر هم باشد عمدتاً با اکتان عرضه می‌کنند؛ به نظر پشت صحنه این اقدامات موضوعاتی است که نمی‌خواهند اعلام کنند. خودشان باید استانداردسازی کنند ولی کمبود‌های خود را به مسائل دیگر مرتبط می‌کنند که این سیاست در برابر مردم فهیم ایران خیلی ثقیل است.
این کارشناس حوزه انرژی ادامه داد: خود متولیان و صاحبان چنین ایده‌هایی می‌دانند که مردم مصرف زیادی در انرژی ندارند و این قطعاً به عدم مدیریت آن‌ها در تولید و توزیع انرژی برمی‌گردد.
وی تصریح کرد: در خصوص اینکه سیستم گرمایشی در کشور عمدتاً گاز است و مولد‌های الکتریسته دوگانه سوز است هیچ تردیدی نیست؛ اما افزایش میزان مصرف به دلیل باز بودن درب و پنجره خانه‌های مسکونی مردم نیست یعنی نمی‌توان بر این موضوعی که جناب آقای وزیر اشاره داشتند مبنی بر اینکه یکی از علل افزایش مصرف گاز خانگی باز کردن پنجره‌ها است، عملکرد ضعیف وزارت را توجیه کنند.
صادقی ادامه داد: مردم کشورمان همواره با مقوله مصرف به اندازه نیاز توجه دارند، اما افزایش مصرف گاز تنها به رویه مصرف مردم باز نمی‌گردد. برج‌های لاکچری، مراکز و سازمان‌ها و ادارات دولتی از پرمصرف‌های گاز به شمار می‌روند که تاکنون در رابطه با مدیریت نحوه مصرف در این مکان‌ها نه تدبیری شده نه می‌خواهند راه جدیدی را تجربه کنند و تنها فشار را به مردم متحمل می‌کنند.
این کارشناس حوزه انرژی در پایان با تأکید بر اینکه کشور پتانسیل‌های زیادی در تولید انرژی دارد گفت: استفاده از ظرفیت‌های تولید انرژی در راستای حفظ و توسعه صنعت و سایر موارد دیگر هنوز در پیچ و خم سوء مدیریت‌ها قرار دارد و اینکه مدیران کشوری با این همه پتانسیل نمی‌توانند در زمان مشخص مصرف انرژی گاز چند کارخانه و واحد مسکونی را مدیریت کنند باعث تأسف است و نگرانی از آینده کشور را بیشتر می‌کند.