اقتصاد۲۴ - بهادر امینیان در گفتگو با آوا، به سوالی در مورد افتتاح خط آهن خواف ـ هرات بین جمهوری اسلامی ایران و افغانستان و تأثیر آن بر روابط بازرگانی دو کشور پاسخ داد.
*با افتتاح خط آهن خواف - هرات، امید می‌رود روابط بازرگانی دو کشور وارد مرحله جدیدی شود. استفاده تاجران افغانستان از بندر چابهار رو به گسترش است و تلاش‌هایی جریان دارد که خط آهن خواف ـ هرات به مزار شریف و ازبکستان وصل شود. چشم انداز همکاری‌های اقتصادی و روابط بازرگانی دو کشور را چگونه می‌بینید؟
امینیان: ما بار‌ها اعلام کردیم که می‌خواهیم روابط ما با افغانستان از مرحله بازرگانی عبور کند و فقط واردات و صادرات جنس و کالا نباشد؛ بلکه بتوانیم همکاری اقتصادی بیشتری داشته باشیم، تولید مشترک داشته باشیم، کشاورزی افغانستان باید متحول شود و به یک کشور تولیدکننده تبدیل شود. افغانستان از تمام ظرفیت‌های لازم برخوردار است و ما معتقدیم که هرچه در افغانستان صلح و ثبات و پیشرفت باشد به نفع ما است و ما حاضر هستیم تکنالوژی را بیاوریم، نمایشگاه گذاشتیم و بعضی از شرکت‌های تکنالوژی دانش بنیان ما آمده اند اینجا و حاضر هستیم در توسعه اقتصاد افغانستان کمک کنیم.
افغانستان در قسمت برق باید زیرساخت‌هایش را تغییر دهد و ما حاضر هستیم در این بخش نیز کمک کنیم. ما پیشنهاد‌های زیادی دادیم. فعلاً یکی از مشکلات افغانستان صنعت برق است و این برق در داخل افغانستان قابل حل است و نباید برق از خارج بیاورد و ما حاضر هستیم در این بخش تکنالوژی بیاوریم، نیروگاه بزنیم، هم ظرفیت خوبی برای نیروگاه‌های بادی است و هم برای فسیلی و خورشیدی. به این دلیل ما یک برنامه جامع به دولت افغانستان پیشنهاد دادیم و منتظر پاسخ هستیم.
در پیشنهاد داده شده به دولت افغانستان علاوه بر راه آهن خواف- هرات ادامه هرات به مزار شریف است که اگر این اتفاق بیافتد یک تحول بزرگ در افغانستان اتفاق می‌افتد؛ زیرا افغانستان وضعیت وصل کردن کشور‌ها را دارد؛ چون در منطقه‌ای قرار دارد که آسیای مرکزی را به ایران و هند وصل می‌کند؛ اما روی این مزیت باید سرمایه گذاری شود و زیرساخت ایجاد شود و ما حاضر هستیم سرمایه گذاری کنیم. هند نیز حاضر است کار کند؛ بنابراین اگر در دولت افغانستان اراده وجود دارد هرچند مشکلات و موانع دارد که ما تا هنوز نتوانستیم اجرایی کنیم، اگر این مشکلات برطرف شود اتفاقات خیلی خوبی در اقتصاد افغانستان خواهد افتاد".
*در مورد عدم توازن در روابط بازرگانی بین دو کشور نظرتان چیست؟
امینیان: افغانستان همواره نسبت به عدم توازن در روابط بازرگانی بین دو کشور انتقاد دارد، کمتر از ۵۰ میلیون دالر صادرات افغانستان در مقابل نزدیک به ۳ میلیارد دالر صادرات ایران. چگونه می‌شود این آمار را متوازن‌تر کرد؟ ما بار‌ها به دولت افغانستان و بخش خصوصی گفتیم که افغانستان چند تا مزیت دارد و ما حاضر هستیم که هرچه افغانستان دارد را وارد کنیم، حاضر هستیم روی تمام بخش معادن افغانستان سرمایه گذاری کنیم، پروسس کنیم، محصولش را ببریم؛ چون ما نیاز داریم و اگر شرایط را فراهم کند ما حاضر هستیم همین امروز دو میلیارد دالر کالای معدنی از افغانستان ببریم. ایران همه ساله هشت ملیارد دالر واردات بخش‌های کشاورزی، دامی و چیز‌های دیگر را از بیرون دارد و حاضر هستیم همه را از افغانستان ببریم؛ اما شرایط باید در این کشور فراهم شود و این موضوع را با وزیر کشاورزی ایران صحبت کردم.
قرار بود وزیر کشاورزی ایران در همین هفته افغانستان بیاید و با آقای احدی؛ وزیر زراعت افغانستان نیز صحبت شده. بخش زیادی که در کشاورزی افغانستان است باید کار گرفته شود. ما از برزیل وارد می‌کنیم؛ چرا از راه دور؟ اگر شرایط را فراهم کند ما می‌توانیم پنج میلیارد از افغانستان وارد کنیم؛ اما نیاز به توجه به زیرساخت دارد و ما همه این طرح‌ها را به دولت افغانستان ارائه کردیم.
یادآور می شود، بر اساس آخرین آمار گمرک ایران در سال ۱۳۹۹ تاکنون، میزان صادرات این کشور به افغانستان به بیش از یک میلیارد ۷۱۷ میلیون دلار رسیده، در حالی که از افغانستان یک میلیون ۸۷۷ هزار دلار بوده است. حجم صادرات افغانستان به ایران در این سال، ۷۰ درصد و از ایران به افغانستان، یک درصد کاهش را نشان می‌دهد.