اقتصاد۲۴ - امروزه با توسعه روزافزون علم مهندسی ترافیک در دنیا، روش‌ها و ابزار‌های بسیاری برای مدیریت ترافیک ایجاد شده است.
و از سویی به علت رشد بیش از اندازه تعداد خودرو‌ها، کشور‌های پیشرفته به این نتیجه رسیده‌اند که افزایش جاده‌ها دیگر راهکار مناسبی برای کاهش ترافیک نیست و در این مسیر باید از فناوری های پیشرفته استفاده کرد در واقع این مسئله یکی از بستر‌های شکل‌گیری «آی‌تی‌اس» است.
استفاده از ابزار‌ها و سیستم‌های هوشمند به دلیل اهمیت بالای آن در ارتقا سطح کمی و کیفی خدمات حمل و نقل در اغلب کشور‌های دنیا متداول شده و از نقش انکارناپذیری در ارتقا ایمنی و مدیریت هزینه‌ها در بخش حمل و نقل برخوردار است.
سیستم‌های حمل و نقل هوشمند یکی از آن ابزارهاییست که برای مدیریت ترافیک ایجاد شده است و به نسبت مفهومی نو به حساب می‌آید که موجب افزایش کارایی شبکه حمل و نقل ترافیک شده است. این سیستم به معنی استفاده و به کارگیری فناوری‌های نوین از قبیل الکترونیک، ارتباطات سیستم‌های کنترل و سایر تکنولوژی‌های پیشرفته ست که جابه جایی، ایمنی و کارایی را در بخش حمل و نقل اصلاح می‌کند.
در سیستم حمل و نقل هوشمند با محدود شدن عوامل انسانی در پردازش اطلاعات یا فرآیند کنترل و مدیریت و استمرار و تداوم پایش و حذف خطا‌های انسانی کنترل شبکه جادده‌ای در تحقق ایمنی و امنیت با ضریب بازدهی بالا همراه خواهد بود.
بیشتربخوانید: ایجاد یک پایگاه تحقیقاتی با هدف دستیابی به اهداف شهر هوشمند در کیش
سیستم اخذ عوارض هوشمند یا ERP یکی از اولین سیستم‌های حمل و نقل هوشمند در سنگاپور بود که با هدف کاهش ترافیک و بهینه سازی جاده‌ها و راه‌ها راه اندازی شد و توانست در کنترل ترافیک و روانسازی آن در این کشور موثر باشد.
اتوبوس‌های خودران از دیگر انواع حمل و نقل هوشمند بودند که در سنگاپور ایجاد شد که به گفته رئیس اداره برنامه ریزی استراتژیک کسب و کار سیستم‌های خودکار در کمپانی ST Engineering این اتوبوس‌ها شامل شاتل‌های ۴ متری، مینی بوس‌های ۷ متری و اتوبوس‌های ۱۲ متری هستند که به گفته او اتوبوس‌های ۱۲ متری در مرحله تست هستند.
در ایران نیز بیش از ۲۰ سال است که به حمل و نقل هوشمند اندیشه می‌شود و قدم‌هایی برای این منظور برداشته شده است ایجاد فاز اول مرکز کنترل ترافیک ایران در سال ۷۳ و فاز دوم در سال ۷۶ در تهران نشان دهنده قدم‌های اولیه ایران در مسیر مسیر تحقق «آی‌تی‌اس» در ایران است، اما متاسفانه به علت نبود برنامه‌ای جامع و وجود پراکنده کاری توسعه آن به کندی صورت گرفته است.
پروژه هوشمندسازی حمل و نقل کیش
پروژه هوشمندسازی حمل و نقل کیش قرار است بر اساس اجرای پروژه‌های مشابه جهانی، در کیش اجرایی شود و نه تنها در قالب حمل و نقل جاده‌ای بلکه حمل‌ونقل هوایی، دریایی ریلی و ... را نیز در خود جای داده است و قرار است با استفاده از اینترنت نسل پنجم ایجاد شود.
به گفته مدیر عامل سازمان منطقه آزاد کیش بحث حمل ونقل هوشمند کیش و استفاده از خودرو‌های خودران در این منطقه دردست انجام است که مطابق با استاندارد‌های جهانی خواهد بود و کنترل حمل و نقل توسط پهپاد انجام خواهد شد که ارتقای کیفیت را دراین بخش خواهیم داشت.
جلسه تفاهم نامه چهارجانبه هوشمندسازی حمل و نقل جزیره کیش که با همکاری ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان منطقه آزاد کیش و شرکت ایرانسل در دی ماه سال جاری برگزار شد؛ پروژه‌هایی همچون «سند جامع هوشمندسازی حمل و نقل در جزیره کیش»، «هوشمندسازی خودروی پلیس با ترکیب تصاویر دوربین‌های نصب شده بر روی آن و تصاویر پهپادی برای ثبت تخلفات رانندگی»، «راه‌اندازی زیرساخت نسل پنجم ارتباطات در محیط» و «سامانه یکپارچه پایش و نظارت بر ناوگان حمل و نقل عمومی و خودرو‌های حمل ونقل عمومی، بار و اجاره‌ای با سیستم جامع حمل‌ونقل جزیره» را در پی دارد.
مزیت اصلی این پروژه‌ها استفاده از نسل پنجم شبکه تلفن همراه ۵G است که جدیدترین نسل سیستم‌های ارتباطات سیار است و در سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ در بیش از ۵۰ کشور مورد استفاده قرار گرفته است و میتواند تحولی مثبت در صنعت حمل و نقل ایجاد کند.
منطقه آزاد کیش شرایط خوبی برای توسعه فعالیت‌های فناورانه دارد و برج فناوری کیش ظرفیت مهمی در این جزیره است.
منطقه آزاد کیش میتواند بستر مناسبی برای اجرای پایلوت طرح هوشمند سازی حمل و نقل باشد و با کمک شرکت‌های دانش بنیان و زیرساخت‌های ۵ G پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات میتواند این طرح را اجرایی و تحولی در این زمینه در کشور ایجاد کند.