اقتصاد۲۴- منطقه آزاد اروند و نقش کانال‌های ترانزیتی و استراتژیکی آن در تلاقی مسیرهای تجارتی و دسترسی آسان به راه‌های آبی بین المللی و همچنین مجاورت با دومین استان بزرگ عراق، یعنی بصره که دروازه ورود تجارت به عراق و سپس مدیترانه محسوب می‌شود، موقعیت جغرافیایی ویژه‌ای دارد. این شرایط ممتاز موجب شده تا منطقه آزاد اروند در سال 99 بتواند عملکرد مطلوبی در حوزه سرمایه‌گذاری، تجارت و مبادلات مرزهای زمینی، دریایی و هوایی داشته باشد.
در راستای ارزیابی عملکرد سال ۹۹ منطقه آزاد اروند به لحاظ اقتصادی با سیدعلی موسوی، معاون سرمایه‌گذاری و توسعه کسب و کار منطقه آزاد اروند گفتگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.
*ارزیابی شما از حجم سرمایه گذاری سال ۹۹ در منطقه آزاد اروند نسبت به سال گذشته چیست؟
_خوشبختانه علیرغم اینکه رشد اقتصادی در کل کشور به علت تحریم‌ها و شیوع کرونا شاید دلچسب نبود و آنچه مدنظر دولت و مسئولان ارشد نظام بود، رخ نداد. اما در منطقه آزاد اروند در بخش اقتصادی و به ویژه صنعت و تجارت رشد و رونق خوبی را شاهد بودیم.
حجم سرمایه گذاری منطقه آزاد اروند در بخش داخلی به بالای ۳ هزار میلیارد تومان رسید که این امر نشان می‌دهد که وضعیت سرمایه‌گذاری در بخش تولیدی، صنعتی، بازرگانی و خدماتی اوضاع خوبی داشته است. مسلماً یکی از آیتم‌های سرمایه‌گذاری در اروند، بخش صنعت بود که با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری که امسال را جهش تولید نامیدند، ما با تعیین راهبرد‌های اساسی ۲۰ گانه خود، از ابتدای روز‌های اولیه سال ۹۹ با کمک فرمانداران، مسئولان دستگاه‌های اجرایی، ائمه جمعه همت کردیم و تمام موانع تولیدی را از طریق جلسات مختلف، تشکیل کمیته‌های صنعتی، بازدید‌ها و سرکشی‌های میدانی حل و فصل کردیم. این حجم سرمایه گذاری نشان از جهش تولید عینیت یافته در منطقه آزاد اروند بود.
بیشتر بخوانید: نقش اقتصاد دانش‌بنیان در صادرات و توسعه تولید در مناطق آزاد
همچنین سرمایه‌گذاری خارجی منطقه آزاد اروند بیش از ۵۲ میلیون دلار بوده است که خوشبختانه این رقم بسیار برای ما مهم بود.
ما نسبت به سال گذشته بیش از ۶۰ درصد رشد سرمایه گذاری داخلی داشتیم. در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی هم با توجه به اینکه از ۳ میلیون دلار به بیش از ۵۲ میلیون دلار رسیده‌ایم، پیشرفت فوق العاده‌ای را شاهد هستیم.
هاب الکترونیک کشور
*مهم‌ترین پروژه‌های صنعتی و تولیدی منطقه آزاد اروند چه بوده است؟
_در سال ۹۹ در بخش جهش تولید و بخش صنعت بسیار خوب عمل شد. در سال ۹۹ منطقه آزاد اروند به عنوان هاب صنایع پیشرفته الکترونیک در جنوب غرب کشور و در بین مناطق آزاد شد. ما واحدهای صنعتی و الکترونیکی خوبی را در سال به بهره‌برداری رساندیم و تولیدات انواع دستگاه پز، دوربین مدار بسته، تبلت، موبایل و خیلی از صنایعی که شامل صنایع هایتک و الکترونیک است در منطقه آزاد اروند انجام شد.
در کنار آن انواع صنایع بالا دستی و مادر نیز رشد داشته است که از جمله آن‌ها صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی در آبادان و فولاد کاوه را داشتیم و در سال آینده نیز فولاد جهان آرا به مدار تولید خواهد آمد.
*در سال ۹۹ چه تعداد واحد صنعتی مناطق آزاد در اروند داشتیم و رشد واحدهای صنعتی در منطقه از طریق چه سیاست‌هایی اتفاق افتاد؟
_منطقه آزاد اروند در بحث جهش تولید توانست ۳۰ واحد تولیدی را آماده بهره برداری کند که ۲۱ واحد آن رسما بهره‌برداری شد و ۹ واحد نیز آماده بهره‌برداری است به علن محدودیت‌های کرونایی و رعایت پروتکل‌های بهداشتی موضوع آن‌ها را عقب انداختیم.
ما در بحث صدور مجوز‌های تاسیس نیز رشد خوبی داشته‌ایم. صنایع فعال منطقه آزاد اروند در حال حاضر به ۲۰۰ واحد صنعتی رسیده است که در مقایسه با سال قبل که ۱۷۰ واحد بود، رشد خوبی را نشان می‌دهد. مجموعاً رونق و رشد اقتصادی در منطقه آزاد اروند چه در بخش صنعتی و چه در بخش تجارت امسال با توجه به آمار و اطلاعات موجود که از طریق گمرک جمهوری اسلامی و سایر واحد‌ها گرفتیم، خوب بوده است. این امر نشان می‌دهد که صنعتی‌ترین و صادراتی‌ترین منطقه بیان مناطق آزاد، اروند بوده است.
*کرونا چه تاثیراتی بر وضعیت مرز شلمچه داشته است؟
_بندر خشک شلمچه یکی از مجهزترین مرزهای زمینی کشور به لحاظ زیرساخت و رونق صادرات است. این بندر مجهز به انواع X-Ray کامیونی و سواری است و هم مجهز به پایانه مسافری و پایانه صادراتی عمومی و تخصصی از جمله پایانه صادراتی شیلات و پایانه صادراتی سیمان و کلینکر است. اگرچه مرز شلمچه ۴ ماه ابتدای سال به علت کرونا و مشکلات به وجود آمده، تعطیل بود. از تیر ماه که مرز شروع به فعالیت کرد تا الان بدون وقفه به خدماتش ادامه می‌دهد. در زمانی هم به لحاظ مسافری مجبور به تعطیل مرز کردیم، در بخش تجاری کار بدون هیچ مشکلی ادامه دارد. مرز تجاری شلمچه یک مرز بین المللی است که علاوه بر تولیدات منطقه، صادرات سایر استان‌ها را نیز انجام می‌دهد.
عملکرد رضایتبخش اروند در دولت روحانی
*صادرات منطقه آزاد اروند در چه وضعیتی بوده است؟
_در بخش تجارت هم شرایط مطلوبی را داشتیم. چه صادرات و تولیدات منطقه آزاد اروند و چه صادرات کالا‌هایی از دیگر استان‌ها که از مرزهای آبی و زمینی صادر شده‌اند، رشد بسیار خوبی را شاهد بوده‌ایم. علیرغم تمام محدودیت‌ها، صادرات تولیدات منطقه و کالا‌های عبوری سال ۹۹ نزدیک به یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار بود که این در مقایسه با سال گذشته که یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار بود رشد بسیار خوبی را نشان می‌دهد. صادرات انجام شده از طریق منطقه سامل بندر آبی خرشمهر، شلمچه و آبادان انجام شده است.
یکی از اقدامات مهمی که امسال انجام شده واردات مواد اولیه و ماشین آلات واحدهای صنعتی بوده که این رقم امسال به ۴۷۰ میلیون دلار رسیده است که نشان می‌دهد یکی از آیتم‌های مهم بحث جهش تولید همین واردات مواد اولیه بوده است.
*پروژه‌های دانش بنیان و فن آورانه در منطقه چه جایگاهی دارد و عمدتاً در چه رشته‌هایی فعال هستند؟
در حال حاضر از بین ۲۰۰ واحد فعال در منطقه آزاد اروند، ۲۵ واحد دانش بنیان داریم که از طریق نرم افزاری و سخت افزاری وسازمان منطقه آزاد اروند حمایت کردیم و هم از معاونت اقتصادی استانداری و دولت برای حمایت این حوزه صنعتی نیز کمک گرفتیم.
صنایع دانش بنیان منطقه آزاد اروند، در رشته‌های مخلتف از جمله صنایع فیلترسازی مورد نیاز پالایشگاه‌ها، دارویی، بهداشتی، الکترونیکی و بوده است.
*آیا در مجموع در دولت تدبیر و امید عملکرد اقتصادی منطقه آزاد اروند رضایتبخش بوده است؟
میزان سرمایه گذاری خارجی در دولت یازدهم در منطقه آزاد اروند ۹۲ میلیون دلار بود که این رقم از سال ۹۶ تا ۹۹ به ۴۸۰ میلیون دلار رسید که رشد ۴۲۱ درصدی را نشان می‌دهد. کل واردات کالا به منطقه آزاد اروند در چهارساله دوم دولت تدبیر و امید ۱۴۵ میلیون دلار بود و در این مدت صادرات کالا از این منطقه به ۷۴۲ میلیون دلار رسید. همچنین میزان ترانزیت خارجی در دولت یازدهم در منطقه آزاد اروند ۳۶۰ میلیون دلار بود. در مجموع شاهد رونق خوبی در دولت یازدهم و دوازدهم در حوزه اقتصادی منطقه آزاد اروند بوده‌ایم.